Flores-101.jsonl

{"id":"1","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Toronto_team-led_research_on_Type_1_Diabetes_%27groundbreaking%27","domain":"wikinews","topic":"disease, research, canada","Kazakh":"«Қазір бізде диабетпен ауырған, бірақ қазір диабеті жоқ 4 айлық тышқандар бар», - деп қосты ол.","English":"\"\"\"We now have 4-month-old mice that are non-diabetic that used to be diabetic,\"\" he added.\"","Turkish":"Daha önce diyabetik olup şimdi diyabetik olmayan 4 aylık farelerimiz var, diye ekledi.","Russian":"\"\"\"Теперь у нас есть четырёхмесячные мыши, у которых больше нет диабета\"\", — добавил он.\""}
{"id":"2","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Toronto_team-led_research_on_Type_1_Diabetes_%27groundbreaking%27","domain":"wikinews","topic":"disease, research, canada","Kazakh":"Жаңа Шотландия провинциясының Галифакс қаласындағы Далхоузи университетінің медицина профессоры және Канадалық диабеттер қауымдастығының клиникалық және ғылыми бөлімі басшысы доктор Эхуд Ур зерттеудің алғашқы кезеңі жалғасып жатқандығын ескертті.","English":"Dr. Ehud Ur, professor of medicine at Dalhousie University in Halifax, Nova Scotia and chair of the clinical and scientific division of the Canadian Diabetes Association cautioned that the research is still in its early days.","Turkish":"Halifax, Nova Scotia'daki Dalhousie Üniversitesi'nde tıp profesörü ve Kanada Diyabet Derneği'nin klinik ve bilim alanı başkanı olan Dr. Ehud Ur, çalışmanın henüz başlangıç aşamasında olduğu konusunda uyarıda bulundu.","Russian":"Согласно предупреждению доктора Эхуда Ура (Ehud Ur), профессора медицины в Университете Дэлхаузи в Галифаксе (Новая Шотландия) и председателя клинико-научного отдела Канадской диабетической ассоциации, исследования все еще находятся на начальной стадии."}
{"id":"3","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Toronto_team-led_research_on_Type_1_Diabetes_%27groundbreaking%27","domain":"wikinews","topic":"disease, research, canada","Kazakh":"Кейбір басқа сарапшылар сияқты, ол диабетті емдеуге болатынына күмәнмен қарайды, бұл ашулардың 1-түрге жататын диабетімен ауыратын адамдарға қатысы жоқ екенін ескертті.","English":"Like some other experts, he is skeptical about whether diabetes can be cured, noting that these findings have no relevance to people who already have Type 1 diabetes.","Turkish":"Bazı diğer uzmanlar gibi o da, bu bulguların zaten Tip 1 diyabeti olan kişilerle bir ilişkisi olmadığına dikkat çekerek diyabetin tedavi edilebileceği ile ilgili şüpheci kalmıştır.","Russian":"Как и некоторые другие эксперты, он сомневается, что диабет излечим, отмечая, что эти открытия не относятся к людям, у которых уже развился диабет 1 типа."}
{"id":"4","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Nobel_Prize_in_Literature_Committee_abandons_efforts_to_contact_Bob_Dylan","domain":"wikinews","topic":"music","Kazakh":"Дүйсенбіде Швеция академиясы жанындағы әдебиет саласы бойынша Нобель комитетінің тұрақты хатшысы Сара Даниус Швециядағы Сверигес радиосындағы радиобағдарлама барысында 2016 жылғы әдебиет саласындағы Нобель сыйлығын жеңіп алу туралы Боб Диланға хабарлай алмағанын жариялап, бұл әрекеттерін тоқтатқанын айтты.","English":"On Monday, Sara Danius, permanent secretary of the Nobel Committee for Literature at the Swedish Academy, publicly announced during a radio program on Sveriges Radio in Sweden the committee, unable to reach Bob Dylan directly about winning the 2016 Nobel Prize in Literature, had abandoned its efforts to reach him.","Turkish":"İsveç Akademisi Nobel Edebiyat Komitesi'nin daimi sekreteri Sara Danius, İsveç'teki Sveriges Radyosu'ndaki bir radyo programında, komitenin 2016 Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanma konusunda Bob Dylan'a doğrudan ulaşamadığını, ona ulaşma çabalarından vazgeçtiğini duyurdu.","Russian":"В понедельник Сара Даниус, постоянный секретарь Нобелевского комитета по литературе при Шведской Академии, публично заявила во время передачи на шведской радиостанции Sveriges о том, что комитет, которому не удалось связаться с Бобом Диланом напрямую и сообщить ему, что он выиграл Нобелевскую премию по литературе за 2016 год, прекращает попытки выйти с ним на связь."}
{"id":"5","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Nobel_Prize_in_Literature_Committee_abandons_efforts_to_contact_Bob_Dylan","domain":"wikinews","topic":"music","Kazakh":"Даниус былай деді: «Қазіргі таңда біз дым да істеп жатқан жоқпыз. Мен оның ең жақын серіктесіне телефон да соқтым, имейл де жібердім және өте жылы жауап алдым. Бүгінгі күні сол жеткілікті.","English":"\"Danius said, \"\"Right now we are doing nothing. I have called and sent emails to his closest collaborator and received very friendly replies. For now, that is certainly enough.\"\"\"","Turkish":"\"Danius dedi ki, \"\"Şu anda hiçbir şey yapmıyoruz. En yakın iş ortağını aradım ve e-postalar yolladım, çok samimi cevaplar aldım. Şu an için bu ziyadesiyle kafi.\"\"\"","Russian":"\"Даниус заявил: \"\"Сейчас мы ничего не делаем. Я звонил и отправлял электронные письма его ближайшему сотруднику и получал очень дружелюбные ответы. На данный момент этого, конечно, достаточно\"\".\""}
{"id":"6","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Amazon_to_buy_smart_doorbell_startup_Ring","domain":"wikinews","topic":"business","Kazakh":"Бұған дейін Ring компаниясының бас директоры Джейми Симинофф компания жұмысын бастағанда, оның гаражындағы есік қоңырауы болмағанын айтты.","English":"Previously, Ring's CEO, Jamie Siminoff, remarked the company started when his doorbell wasn't audible from his shop in his garage.","Turkish":"Daha önce, Ring'in CEO'su Jamie Siminoff şirketin, garajındaki dükkanından kapı zilinin duyulmadığı zamanlarda başladığını belirtmişti.","Russian":"Ранее генеральный директор Ring Джейми Симинофф отметил, что эта компания началась с того, что он не слышал дверного звонка в мастерской своего гаража."}
{"id":"7","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Amazon_to_buy_smart_doorbell_startup_Ring","domain":"wikinews","topic":"business","Kazakh":"Ол Wi-Fi есік қоңырауын жасағанын айтты.","English":"He built a WiFi door bell, he said.","Turkish":"WiFi ile çalışan bir kapı zili yaptığını söyledi.","Russian":"Он сказал, что создал дверной звонок, работающий от WiFi."}
{"id":"8","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Amazon_to_buy_smart_doorbell_startup_Ring","domain":"wikinews","topic":"business","Kazakh":"Симиновтың айтуынша, 2013 жылы оның Shark Tank шоуының эпизодында түскеннен кейін сатылымдар айтарлықтай өсті. Ол эпизодта шоудың талқылау тобы оны стартабын қаржыландырудан бас тартқан еді.","English":"Siminoff said sales boosted after his 2013 appearance in a Shark Tank episode where the show panel declined funding the startup.","Turkish":"Siminoff, programdaki jürilerin başlangıç fonu sağlamayı reddettiği, 2013 yılında katıldığı Shark Tank bölümünün ardından satışların arttığını söyledi.","Russian":"\"Симинофф сказал, что продажи выросли после его появления в выпуске шоу \"\"Shark Tank\"\" в 2013 году, где члены жюри отказались финансировать его стартап.\""}
{"id":"9","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Amazon_to_buy_smart_doorbell_startup_Ring","domain":"wikinews","topic":"business","Kazakh":"2017 жылдың аяғында Симинофф QVC шоппинг телеарнасында көрінді.","English":"In late 2017, Siminoff appeared on shopping television channel QVC.","Turkish":"2017'nin sonlarına doğru Siminoff, alışveriş konulu televizyon kanalı QVC'ye çıktı.","Russian":"В конце 2017 года Симинофф появился на торговом телеканале QVC."}
{"id":"10","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Amazon_to_buy_smart_doorbell_startup_Ring","domain":"wikinews","topic":"business","Kazakh":"Сонымен бірге Ring компаниясы бәсекелес ADT Corporation қауіпсіздік компаниясымен сот ісін бііңғай мәмілеге келтірді.","English":"Ring also settled a lawsuit with competing security company, the ADT Corporation.","Turkish":"Ayrıca Ring, rakip güvenlik şirketi ADT Corporation ile aralarındaki davayı anlaşma yoluyla çözüme ulaştırmıştır.","Russian":"Кроме того, Ring урегулировала судебный процесс с конкурентами, охранной фирмой ADT Corporation."}
{"id":"11","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scientists_report_two_life-saving_treatments_for_Ebola","domain":"wikinews","topic":"health","Kazakh":"Бір эксперименттік вакцина Эболадан болатын өлімдер көрсеткішін азайтуға мүмкіндік беретін болып көрінгенімен, осы уақытқа дейін, бар инфекцияны емдеуге жарамды екені анық түрде көрсетілген дәрілер болмады.","English":"While one experimental vaccine appears able to reduce Ebola mortality, up until now, no drugs have been clearly demonstrated suitable for treating existing infection.","Turkish":"Deneysel aşılardan birinin Ebola'nın öldürücülüğünü azalttığı görülse de, şu ana dek hiçbir ilacın var olan enfeksiyonu tedavi etmeye uygun olduğu açıkça kanıtlanamamıştır.","Russian":"Несмотря на то, что нашлась экспериментальная вакцина, способная снизить смертность от вируса Эбола, пока еще ни одно лекарство не продемонстрировало явного эффекта в лечении существующей инфекции."}
{"id":"12","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scientists_report_two_life-saving_treatments_for_Ebola","domain":"wikinews","topic":"health","Kazakh":"Бір антидене коктейлі, ZMapp, бастапқыда салада үміт берді, бірақ ресми зерттеулер оның өлімді болдырмаудағы пайдасы азырақ екенін көрсетті.","English":"One antibody cocktail, ZMapp, initially showed promise in the field, but formal studies indicated it had less benefit than sought in preventing death.","Turkish":"Bir antikor karışımı olan Zmapp başlangıçta umut vadediyordu ancak resmi çalışmalar ölümleri önlemede istenilenden daha az faydalı olduğunu gösterdi.","Russian":"Коктейль из антител ZMapp изначально показал многообещающие результаты в этой области, но официальные исследования показали, что он обладает меньшей пользой в предотвращении смерти, чем ожидалось ранее."}
{"id":"13","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scientists_report_two_life-saving_treatments_for_Ebola","domain":"wikinews","topic":"health","Kazakh":"PALM сынағында ZMapp басты препарат ретінде пайдаланылды, яғни ғалымдар оны негіз ретінде пайдаланып, басқа үш емдеу түрімен салыстырып көрді.","English":"In the PALM trial, ZMapp served as a control, meaning scientists used it as a baseline and compared the three other treatments to it.","Turkish":"PALM deneyinde ZMapp kontrol grubunda kullanıldı. Yani bilim adamları bu numuneyi referans aldı ve diğer üç tedaviyi bu numunenin verileriyle karşılaştırdı.","Russian":"В испытании PALM, ZMapp служил в качестве контрольного уровня, то есть учёные использовали его в качестве основы и сравнили с ним три других варианта лечения."}
{"id":"14","url":"https://en.wikinews.org/wiki/USA_Gymnastics_board_resigning_after_sex_abuse","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"АҚШ-тың Гимнастика федерациясы АҚШ Олимпиада комитетінің хатын қолдайды және біздің барлық спортсмендер үшін қоршаған ортаның қауіпсіздігін арттырудың абсолютті қажеттілігін мойындайды.","English":"USA Gymnastics supports the United States Olympic Committee's letter and accepts the absolute need of the Olympic family to promote a safe environment for all of our athletes.","Turkish":"ABD Jimnastik Federasyonu, Birleşik Devletler Olimpiyat Komitesi'nin mektubunu destekler ve Olimpiyat ailesinin tüm sporcularımız için güvenli bir çevre oluşturulmasını desteklemeye mutlaka ihtiyaç olduğunu kabul eder.","Russian":"Федерация гимнастики США поддерживает письмо Олимпийского комитета США и соглашается с абсолютной необходимостью создания безопасной среды для всех наших спортсменов."}
{"id":"15","url":"https://en.wikinews.org/wiki/USA_Gymnastics_board_resigning_after_sex_abuse","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"USOC ұйымының атлеттердің және клубтардың әрі олардың спорт түрлерінің мүдделеріне лицензиядан айыру орнына, ұйымымызда мағыналы өзгеріс жасау арқылы жақсырақ қызмет көрсетуге болатынымен келіседі.","English":"We agree with the USOC's statement that the interests of our athletes and clubs, and their sport, may be better served by moving forward with meaningful change within our organization, rather than decertification.","Turkish":"USOC'nin; lisans iptali yerine kurumumuzda mantıklı değişiklikler yapmaya devam ederek atletlerimizin, kulüplerimizin ve yaptıkları sporların çıkarlarına daha iyi hizmet edilebileceği yönündeki beyanına katılıyoruz.","Russian":"Мы согласны с заявлением USOC о том, что интересам наших спортсменов, клубов, а также их видов спорта, больше соответствует проведение реформ внутри нашей организации, а не аннулирование ее сертификации."}
{"id":"16","url":"https://en.wikinews.org/wiki/USA_Gymnastics_board_resigning_after_sex_abuse","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"USA Gymnastics Ларри Нассардан тірі қалғандар батыл түрде сипаттаған дозаны дұрыс емес белгілеу осыншалықты ұзақ анықталмай келгенін анықтай түсетін әрі кез келген қажетті және тиісті өзгерістерді қамтитын тәуелсіз тергеуді қолдайды.","English":"USA Gymnastics supports an independent investigation that may shine light on how abuse of the proportion described so courageously by the survivors of Larry Nassar could have gone undetected for so long and embraces any necessary and appropriate changes.","Turkish":"ABD Jimnastik Federasyonu, Larry Nassar mağdurları tarafından böylesine cesur biçimde tasvir edilen orandaki bir istismarın nasıl bu kadar uzun süre tespit edilemediğine ışık tutabilecek bağımsız bir soruşturmanın yapılmasını destekler ve gereken ve uygun olan tüm değişiklikleri benimser.","Russian":"USA Gymnastics поддерживает независимое расследование, которое бы могло пролить свет на то, каким образом насилие в таких масштабах, столь храбро описанных выжившими жертвами Ларри Наскара, могло продолжаться незамеченным так долго, и поддерживает все необходимые и уместные в данном случае изменения."}
{"id":"17","url":"https://en.wikinews.org/wiki/USA_Gymnastics_board_resigning_after_sex_abuse","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"АҚШ гимнастикасы және АҚШ Олимпиада комитеті бір мақсатты көздейді - гимнастика және басқа да спорт түрлерін барынша қауіпсіз етіп, спортшылардың өз армандарын орындауды қауіпсіз, позитивті және мүмкіндіктерге толы ортада жүзеге асыруын қамтамасыз ету.","English":"USA Gymnastics and the USOC have the same goal — making the sport of gymnastics, and others, as safe as possible for athletes to follow their dreams in a safe, positive and empowered environment.","Turkish":"ABD Jimnastik Federasyonu ve USOC aynı hedefe sahiptir — jimnastik sporunu ve diğerlerini atletlerin hayallerini güvenli, pozitif ve yetki sahibi oldukları bir ortamda gerçekleştirmeleri için olabildiğince güvenli kılmaktır.","Russian":"Федерация гимнастики США и Олимпийский комитет США имеют одинаковую цель — сделать гимнастику и другие виды спорта настолько безопасными для спортсменов, насколько это возможно, чтобы они могли стремиться к своим целям в безопасной, позитивной среде и были наделены всеми правами."}
{"id":"18","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Former_U.S._National_Security_Advisor_Zbigniew_Brzezinski_dies_aged_89","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"1960 жылдары Бжезинский Джон Кеннедидің кеңесшісі болып, содан кейін Линдон Б. Джонсон әкімшілігінде жұмыс істеді.","English":"Throughout 1960s, Brzezinski worked for John F. Kennedy as his advisor and then the Lyndon B. Johnson administration.","Turkish":"1960'lar boyunca Brzezinski, John F. Kennedy'nin danışmanı olarak ve sonra da Lyndon B. Johnson yönetimnde çalıştı.","Russian":"В 1960-х гг. Бжезинский занимал должность советника при Джоне Ф. Кеннеди, затем в администрации Линдона Б. Джонсона."}
{"id":"19","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Former_U.S._National_Security_Advisor_Zbigniew_Brzezinski_dies_aged_89","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"1976 жылғы сайлау кезінде ол Картерге сыртқы саясатқа қатысты кеңес берген, кейін 1977-1981 жылдары Генри Киссинджерден кейін Ұлттық қауіпсіздік кеңесшісі (NSA) ретінде қызмет еткен.","English":"During the 1976 selections he advised Carter on foreign policy, then served as National Security Advisor (NSA) from 1977 to 1981, succeeding Henry Kissinger.","Turkish":"1976 seçimleri sırasında Carter'a dış politika konusunda danışmanlık yaptı, ardından 1977'den 1981'e kadar Henry Kissinger'ın halefi olarak Ulusal Güvenlik Danışmanı (NSA) görevini yaptı.","Russian":"Во время выборов 1976 года он консультировал Картера по вопросам внешней политики. Затем с 1977 по 1981 год он работал советником по национальной безопасности, сменив на этом посту Генри Киссинджера."}
{"id":"20","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Former_U.S._National_Security_Advisor_Zbigniew_Brzezinski_dies_aged_89","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Ұлттық қауіпсіздік жөніндегі кеңесші ретінде ол Картерге халықаралық істерді дипломатиялық жолмен шешуде көмектесті, соның ішінде 1978 жылғы Кэмп-Дэвид келісімдері, 1970 жылдардың соңына дейін АҚШ-Қытай қарым-қатынастарын түзеу, 1979 жылы Ирандағы тұтқындарды алу Иран кризисі және 1979 жылы Совет әскерінің Ауғанстанға басып кіруі.","English":"As NSA, he assisted Carter in diplomatically handling world affairs, such as the Camp David Accords, 1978; normalizing US–China relations thought the late 1970s; the Iranian Revolution, which led to the Iran hostage crisis, 1979; and the Soviet invasion in Afghanistan, 1979.","Turkish":"NSA olarak, 1978 Camp David Sözleşmesi; 1970'lerin sonlarında ABD-Çin ilişkilerinin normalleşmesi; 1979’daki İran rehine krizine yol açan İran Devrimi ve 1979’da Afganistan'ın Sovyetler tarafından işgali gibi dünya meselelerinin diplomatik olarak ele alınmasında Carter'a yardımcı oldu.","Russian":"Будучи советником по нацбезопасности, он помогал Картеру в мировой дипломатии, например, в заключении Кэмп-Дэвидских соглашений 1978 года, нормализации американо-китайских отношений в конце 1970-х годов, выработке политики в отношении Иранской революции, приведшей к кризису с заложниками в 1979 г., и вторжении СССР в Афганистан в 1979 году."}
{"id":"21","url":"https://en.wikinews.org/wiki/La_La_Land_receives_record-equalling_fourteen_Oscar_nominations;_Hacksaw_Ridge_gets_six","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Райан Гослинг және Эмма Стоун түсетін фильм барлық негізгі санаттарда номинациялар алды.","English":"The movie, featuring Ryan Gosling and Emma Stone, received nominations in all major categories.","Turkish":"Ryan Gosling ve Emma Stone'un yer aldığı film, tüm ana kategorilerde aday gösterildi.","Russian":"Этот фильм с участием Райана Гослинга и Эммы Стоун получил номинации во всех главных категориях."}
{"id":"22","url":"https://en.wikinews.org/wiki/La_La_Land_receives_record-equalling_fourteen_Oscar_nominations;_Hacksaw_Ridge_gets_six","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Гослинг және Стоун сәйкесінше ең жақсы актер және актриса номинацияларын алды.","English":"Gosling and Stone received nominations for Best Actor and Actress respectively.","Turkish":"Gosling ve Stone sırasıyla En İyi Erkek ve Kadın Oyuncu ödüllerine aday gösterildiler.","Russian":"Гослинг и Стоун получили номинации на лучшего актера и актрису соответственно."}
{"id":"23","url":"https://en.wikinews.org/wiki/La_La_Land_receives_record-equalling_fourteen_Oscar_nominations;_Hacksaw_Ridge_gets_six","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Басқа аталымдар қатарына «Үздік фильм», «Режиссер», «Операторлық жұмыс», «Костюмдер дизайны», «Фильмді монтаждау», «Түпнұсқа саундтрек», «Қойылым дизайны», «Дыбысты редакциялау», «Дыбысты араластыру» және «Түпнұсқа сценарий» жатады.","English":"The other nominations include Best Picture, Director, Cinematography, Costume Design, Film-editing, Original Score, Production Design, Sound Editing, Sound Mixing and Original Screenplay.","Turkish":"Diğer adaylıklar En İyi Film, Yönetmen, Kostüm Tasarımı, Film düzenleme, Orijinal Müzik, Prodüksiyon Tasarımı, Ses Düzenleme, Ses Miksleme ve Orijinal Senaryoyu içeriyor.","Russian":"\"Среди других номинаций: \"\"Лучшая картина\"\", \"\"Режиссёр\"\", \"\"Операторская работа\"\", \"\"Дизайн костюмов\"\", \"\"Монтаж фильма\"\", \"\"Оригинальная музыка\"\", \"\"Художник-постановщик\"\", \"\"Звуковой монтаж\"\", \"\"Звук\"\" и \"\"Оригинальный сценарий\"\".\""}
{"id":"24","url":"https://en.wikinews.org/wiki/La_La_Land_receives_record-equalling_fourteen_Oscar_nominations;_Hacksaw_Ridge_gets_six","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Фильмнің Audition (The Fools Who Dream) және City Of Stars атты екі әні «Үздік біртума өлең» номинацияларына ие болды. Lionsgate студиясы 26 номинация алды - ол басқа қандай да бір студияға қарағанда көбірек.","English":"Two songs from the movie, Audition (The Fools Who Dream) and City of Stars, received nominations for best original song. Lionsgate studio received 26 nominations — more than any other studio.","Turkish":"Filmden iki şarkı, Audition (The Fools Who Dream) ve City of Stars, en iyi orijinal şarkı için aday gösterildi. Lionsgate stüdyosu 26 adaylık aldı - ve bu diğer tüm stüdyolardan daha fazla.","Russian":"Две песни из фильма — Audition (The Fools Who Dream) и City of Stars, попали в номинацию лучшая авторская песня. Студия Lionsgate попала в 26 номинаций — больше, чем любая другая студия."}
{"id":"25","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_President_Trump_announces_troop_withdrawal_from_Syria","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"АҚШ президенті Дональд Трамп жексенбі күні кешкі баспасөз хатшысы арқылы жасаған мәлімдемесінде АҚШ қарушы күштерін Сириядан алып шығуы туралы мәлімдеді.","English":"Late on Sunday, the United States President Donald Trump, in a statement delivered via the press secretary, announced US troops would be leaving Syria.","Turkish":"ABD Başkanı Donald Trump, pazar günü akşam saatlerinde basın sekreteri aracılığıyla yaptığı açıklamada, ABD askerlerinin Suriye'den çekileceğini duyurdu.","Russian":"Поздно вечером в воскресенье президент США Дональд Трамп через пресс-секретаря заявил, что войска США покинут Сирию."}
{"id":"26","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_President_Trump_announces_troop_withdrawal_from_Syria","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Бұл хабарландыру Трамп Түркия президенті Реджеп Тайып Ердоғанмен телефон арқылы сөйлескеннен кейін жасалды.","English":"The announcement was made after Trump had a phone conversation with Turkish President Recep Tayyip Erdoğan.","Turkish":"Duyuru, Trump'ın Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinden sonra yapıldı.","Russian":"Заявление было сделано после того, как Трамп провел телефонный разговор с президентом Турции Реджепом Тайипом Эрдоганом."}
{"id":"27","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_President_Trump_announces_troop_withdrawal_from_Syria","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Мәлімдемеге сәйкес Түркия еуропалық елдер репатриациялаудан бас тартқан қолға түскен ДАИШ жауынгерлерінің күзетін өз мойнына алуға дайын.","English":"Turkey would also take over guarding captured ISIS fighters which, the statement said, European nations have refused to repatriate.","Turkish":"Türkiye, ele geçirilen İŞİD savaşçılarının korunmasını da üstenecektir, diye demeç verdi, ancak Avrupa ülkeleri onların geri gönderilmesini reddetti.","Russian":"Кроме того, Турция займет главную роль в вопросе охраны пойманных боевиков ИГИЛ, которых, согласно заявлению, европейские государства не согласились возвращать домой."}
{"id":"28","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scientists_find_dinosaur_feathers_preserved_in_amber","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Бұл кемінде кейбір динозаврлардың қауырсындары болған деген кеңінен тарап кеткен теорияны растап қана қоймайды, ал сонымен бірге қазбалар негізінен бере алмайтын түс пен үш өлшемді орналасу сияқты мәліметтерді береді.","English":"This not only confirms that at least some dinosaurs had feathers, a theory already widespread, but provides details fossils generally cannot, such as color and three-dimensional arrangement.","Turkish":"Bu sadece zaten hali hazırda olan bir teori olan en azından bazı dinozorların tüylerinin olduğunu doğrulamakla kalmıyor, aynı zamanda fosillerin genel olarak yapamayacağı, renk ve üç boyutlu düzenleme gibi ayrıntıları da sağlıyor.","Russian":"Это не только подтверждает, что, по крайней мере, у некоторых динозавров были перья, что является уже широко распространённой теорией, но и предоставляет детали, которые обычно нельзя получить из окаменелых остатков, такие как цвет и трехмерную структуру."}
{"id":"29","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scientists_find_dinosaur_feathers_preserved_in_amber","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Ғалымдар бұл жануардың қауырсыны үстінде сарғылт қоңыр, астында бозарған немесе каротеноид түсті болған дейді.","English":". Scientists say this animal's plumage was chestnut-brown on top with a pale or carotenoid-colored underside.","Turkish":"Bilim insanları, bu hayvanın tüylerinin gövdenin alt kısmında soluk veya karotenoid renkli, üst kısmında ise kestane-kahverengi olduğunu söylüyor.","Russian":"Учёные говорят, что оперение этого животного было сверху каштаново-коричневого цвета, а снизу — либо бледным, либо имело каротиноидную пигментацию."}
{"id":"30","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scientists_find_dinosaur_feathers_preserved_in_amber","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Сондай-ақ бұл ашу құстар қауырсындарының эволюциясына көрініс береді.","English":"The find also grants insight into the evolution of feathers in birds.","Turkish":"Keşif aynı zamanda kuşlardaki tüylerin evrimi konusunda fikirler veriyor.","Russian":"Находка также позволяет ознакомиться с эволюцией перьев у птиц."}
{"id":"31","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scientists_find_dinosaur_feathers_preserved_in_amber","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Динозавр қауырсынында рахис деп аталатын жақсы дамыған білік жоқ, бірақ қауырсынның басқа ерекшеліктері бар — кертіктер мен шоқша сақалдар — зерттеушілер рахис туралы олардың кейінірек эволюциялық болған деген қорытындыға келді.","English":"Because the dinosaur feathers do not have a well-developed shaft, called a rachis, but do have other features of feathers — barbs and barbules — the researchers inferred the rachis was likely a later evolutionary development that these other features.","Turkish":"Dinozor tüylerinde, kuş tüyü sapı adı verilen iyi gelişmiş bir sap olmadığı fakat çengeller ve çengelcikler gibi diğer tüy özellikleri bulunduğundan araştırmacılar, kuş tüyü sapının muhtemelen bu özelliklerden daha sonra ortaya çıkan bir evrimsel gelişme olduğu sonucuna vardı.","Russian":"Так как у перьев динозавров отсутствует хорошо развитый стержень, называемый рахисом, но все же имеются другие отличительные черты — бородки и бородочки — исследователи пришли к выводу, что рахис, скорее всего, появился позднее путем эволюционного развития других отличительных черт."}
{"id":"32","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scientists_find_dinosaur_feathers_preserved_in_amber","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Қауырсынның құрылымына сүйенсек, оның ұшудан гөрі, температураны реттеу мен көрсетудегі рөлі орасан зор. Зертеушілердің пікірі бойынша, бұл жас динозаврдың құйрығы болған жағдайда да, үлгі оның балапанның мамық қауырсыны емес, ересек қауырсындану екенін көрсетеді.","English":"The feathers' structure suggests that they were not used in flight but rather for temperature regulation or display. The researchers suggested that, even though this is the tail of a young dinosaur, the sample shows adult plumage and not a chick's down.","Turkish":"Tüylerin yapısı, uçuş amaçlı kullanılmadıklarını, daha ziyade sıcaklık düzenleme ve görüntü amaçlı kullanıldıklarını öne sürüyor. Araştırmacılar, bunun genç bir dinozorun kuyruğu olmasına rağmen numunenin yavru tüyü değil yetişkin tüyü gösterdiğini söylüyor.","Russian":"Структура перьев наводит на мысль, что они не использовались для полёта, а скорее для регуляции температуры и демонстрирования. Исследователи предположили, что хотя это и хвост молодого динозавра, но в образце представлено взрослое оперение, а не пух цыплёнка."}
{"id":"33","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scientists_find_dinosaur_feathers_preserved_in_amber","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Зерттеушілер бұл жас динозаврдың құйрығы болса да, үлгі бойынша бұл балапанның емес, ересек құстың қауырсыны екенін көрсетеді.","English":"The researchers suggested that, even though this is the tail of a young dinosaur, the sample shows adult plumage and not a chick's down.","Turkish":"Bunun genç bir dinozorun kuyruğu olmasına rağmen araştırmacılar, örneğin bir civciv tüyünü değil yetişkin tüylerini işaret ettiğini iddia etti.","Russian":"Исследователи предположили, что, несмотря на то, что это хвост молодого динозавра, данный образец имеет оперение взрослой особи, а не пух цыплёнка."}
{"id":"34","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Militants_bomb_Gaziantep,_Turkey_police_headquarters","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Кеше Түркияның Газиантеп қаласындағы полиция штаб-пәтерінде бомба қойылған көлік жарылысы нәтижесінде екі полиция қызметкері қаза тапты және жиырмадан артық адам жарақат алды.","English":"A car bomb detonated at police headquarters in Gaziantep, Turkey yesterday morning killed two police officers and injured more than twenty other people.","Turkish":"Dün sabah Türkiye’nin Gaziantep şehrinde emniyet müdürlüğünde patlayan bombalı araç, iki polis memurunun ölümüne ve yirmiden fazla kişinin yaralanmasına yol açtı.","Russian":"Вчера утром возле главного полицейского управления Газиантепа (Турция) был подорван автомобиль, в результате чего погибли 2 полицейских и еще более 20 человек получили ранения."}
{"id":"35","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Militants_bomb_Gaziantep,_Turkey_police_headquarters","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Губернатордың кеңсесі жарақат алғандардың он тоғызы полиция қызметкері болғанын айтты.","English":"The governor's office said nineteen of the injured were police officers.","Turkish":"Valilik, yaralıların on dokuzunun polis olduğunu ifade etti.","Russian":"Канцелярия губернатора сообщила, что 19 из раненных были офицерами полиции."}
{"id":"36","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Militants_bomb_Gaziantep,_Turkey_police_headquarters","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Полиция болжалды Даеш (ISIL) жауынгері шабуылға жауапты деп күдіктенетінін айтты.","English":"Police said they suspect an alleged Daesh (ISIL) militant of responsibility for the attack.","Turkish":"Polis, saldırıdan sorumlu olduğu iddia edilen bir Daeş (IŞİD) militanından şüphelendiklerini söyledi.","Russian":"Полиция заявила, что в совершении нападения подозревается предполагаемый боевик ДАИШ (ИГИЛ)."}
{"id":"37","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Sun%27s_mood_swings_not_so_strange_after_all,_say_scientists","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Олар Күн басқа жұлдыздармен бірдей негізгі принциптер бойынша жұмыс істейтінін анықтады: жүйедегі барлық жұлдыздардың белсенділігін жарықтығы, айналуы тудыратыны және басқа ештеңе тудырмайтыны анықталды.","English":"They found the Sun operated on the same basic principles as other stars: The activity of all stars in the system was found to be driven by their luminosity, their rotation, and nothing else.","Turkish":"Güneşin, diğer yıldızlar gibi temel prensiplerle hareket ettiğini keşfettiler: Sistemdeki bütün yıldızların etkinliklerinde, parlaklıklarından ve yörüngelerinden güç aldığını başka hiçbir şeyden güç almadıklarını keşfettiler.","Russian":"Они обнаружили, что Солнце работает по тем же основным принципам, что и другие звёзды: было установлено, что активность всех звёзд в системе определяется их яркостью, вращением и ничем другим."}
{"id":"38","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Sun%27s_mood_swings_not_so_strange_after_all,_say_scientists","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Жұлдыздың Россби нөмірін (ол плазма ағынына қатысты) анықтау үшін жарықтық пен айналу бірге пайдаланылады.","English":"The luminosity and rotation are used together to determine a star's Rossby number, which is related to plasma flow.","Turkish":"Parlaklık ve dönme, bir yıldızın plazma akışıyla ilişkili Rossby sayısını belirlemek için birlikte kullanılır.","Russian":"Совокупность светимости и вращения используется для определения числа Россби звезды, связанного с потоком плазмы."}
{"id":"39","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Sun%27s_mood_swings_not_so_strange_after_all,_say_scientists","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Россби нөмірі неғұрлым кішірек болса, жұлдыздың магниттену инверсиясына қатысты белсенділігі азырақ болады.","English":"The smaller the Rossby number, the less active the star with respect to magnetic reversals.","Turkish":"Rossby sayısı ne kadar küçükse, yıldız manyetik tersinimlere nazaran o kadar az aktiftir.","Russian":"Чем меньше число Россби, тем менее активна звезда по отношению к инверсиям магнитного поля."}
{"id":"40","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Japanese_tourist_travels_through_37_countries_on_just_$2","domain":"wikinews","topic":"travel","Kazakh":"Сапарының барысында Ивасаки көп жағдайларда мәселелерге ұшырады.","English":"During his trip, Iwasaki ran into trouble on many occasions.","Turkish":"Iwasaki, seyahati sırasında pek çok olayda başını belaya soktu.","Russian":"Ивасаки часто попадал в неприятные ситуации во время путешествия."}
{"id":"41","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Japanese_tourist_travels_through_37_countries_on_just_$2","domain":"wikinews","topic":"travel","Kazakh":"Қарақшылар оны тонап кетті, Тибетте кезінде құтырған ит оған шабуыл жасады, Непалда ол некелесуге сәл-ақ қалды және Үндістанда қамауға алынды.","English":"He was robbed by pirates, attacked in Tibet by a rabid dog, escaped marriage in Nepal and was arrested in India.","Turkish":"Korsanlar tarafından soyuldu, Tibet'te kuduz bir köpek tarafından saldırıya uğradı, Nepal'de evlilikten kaçtı ve Hindistan'da tutuklandı.","Russian":"Он был ограблен пиратами, атакован бешеной собакой в Тибете, избежал свадьбы в Непале и был арестован в Индии."}
{"id":"42","url":"https://en.wikinews.org/wiki/IEEE_approves_802.11n_standard_after_six_years","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"802.11n стандарты 2,4 Ггц және 5,0 Ггц жиіліктерінде жұмыс істейді.","English":"The 802.11n standard operates on both the 2.4Ghz and 5.0Ghz frequencies.","Turkish":"802.11n standardı, hem 2,4 Ghz hem de 5,0 Ghz frekanslarında çalışır.","Russian":"Стандарт 802.11n работает на обоих частотах – 2.4 ГГц и 5.0 ГГц."}
{"id":"43","url":"https://en.wikinews.org/wiki/IEEE_approves_802.11n_standard_after_six_years","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"Бұл оған егер базалық станцияда екі радио болса, 802.1 a, 802.11b және 802.11g ережелерімен қайта үйлесімді болуға мүмкіндік береді.","English":"This will allow it to be backwards compatible with 802.11a, 802.11b and 802.11g, provided that the base station has dual radios.","Turkish":"Bu da, baz istasyonunda çift telsiz olması halinde 802.11a, 802.11b ve 802.11g ile geriye dönük olarak uyumlu olmasına izin verecektir.","Russian":"Это обеспечит его обратную совместимость с 802.11a, 802.11b и 802.11g при условии, что у базовой станции есть двойной приемник."}
{"id":"44","url":"https://en.wikinews.org/wiki/IEEE_approves_802.11n_standard_after_six_years","domain":"wikinews","topic":"sciece","Kazakh":"802.11n жылдамдықтары ең жоғары теориялық өткізу қабілеті 600 Мбит/с болған алдындағы желілерден әлдеқайда тезірек.","English":"The speeds of 802.11n are substantially faster than that of its predecessors with a maximum theoretical throughput of 600Mbit/s.","Turkish":"802.11n'nin hızları, 600Mbit/s maksimum teorik iş hacmi üretimiyle öncekilerden önemli ölçüde daha hızlıdır.","Russian":"Скорости 802.11n значительно быстрее, чем у его предшественников с максимальной теоретической пропускной способностью в 600 Мбит/с."}
{"id":"45","url":"https://en.wikinews.org/wiki/California_lawmaker_denies_affairs_after_sexual_discussion_becomes_public","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Үйленген, екі ересек баласы бар Дюваль хикаяны тыңдаған Миллерге үлкен әсер қалдырмады.","English":"Duvall, who is married with two adult children, did not leave a big impression on Miller, to whom the story was related.","Turkish":"İki yetişkin çocukla evli olan Duvall, hikayenin ilişkili olduğu Miller üzerinde büyük bir intiba bırakmadı.","Russian":"Дюваль, который женат и имеет двух совершеннолетних детей, не произвел большого впечатления на Миллера, которому рассказали эту историю."}
{"id":"46","url":"https://en.wikinews.org/wiki/California_lawmaker_denies_affairs_after_sexual_discussion_becomes_public","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Пікірін айтуын сұрағанда, Миллер былай деді: «Майк тыңдау кезінде көп сөйлейді... Мен дайындалып жатқанмын, сондықтан оның не айтып жатқанын іс жүзінде естімедім».","English":"\"When asked for comment, Miller said, \"\"Mike talks a lot during the hearing...I was getting ready so I wasn't really hearing what he was saying.\"\"\"","Turkish":"\"Yorumu sorulduğunda Miller, \"\"Mike duruşma sırasında çok konuşuyor... Ben hazırlanıyordum o yüzden ne dediğini tam olarak duyamadım,\"\" dedi.\"","Russian":"\"Когда у Миллера попросили комментарий, он сказал: \"\"Майк много говорит во время слушаний... Я готовился, поэтому особо не слушал, что он говорил\"\".\""}
{"id":"47","url":"https://en.wikinews.org/wiki/China_promises_cut_in_carbon_dioxide_emissions","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"«Біз 2005 жылдағы деңгеймен салыстырғанда, 2020 жылға қарай ЖІӨ бірлігіне көміртегі диоксидінің эмиссиясын айтарлықтай азайтуға тырысамыз».","English":"\"\"\"We will endeavour to cut carbon dioxide emissions per unit of GDP by a notable margin by 2020 from the 2005 level,\"\" Hu said.\"","Turkish":"\"Hu, \"\"GSYİH birimi başına karbondioksit salınımlarını 2020'ye kadar 2005 seviyesine kıyasla önemli ölçüde azaltmak için çaba sarfedeceğiz,\"\" dedi.\"","Russian":"\"\"\"Мы будем предпринимать усилия с целью значительного сокращения выбросов углекислого газа на единицу ВВП к 2020 году по сравнению с уровнем 2005 года\"\", — сказал Ху.\""}
{"id":"48","url":"https://en.wikinews.org/wiki/China_promises_cut_in_carbon_dioxide_emissions","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Ол қысқартулар үшін санды белгілемеді, олар Қытайдың экономикалық нәтижесі негізінде жасалатынын айтты.","English":"He did not set a figure for the cuts, saying they will be made based on China's economic output.","Turkish":"Sınırlamalar için herhangi bir rakam belirtmedi ve sınırlamaların, Çin'in ekonomik üretim miktarına göre belirleneceğini söyledi.","Russian":"Он не назвал цифру для сокращений бюджетов, сказав, что они будут сделаны исходя из производительности экономики Китая."}
{"id":"49","url":"https://en.wikinews.org/wiki/China_promises_cut_in_carbon_dioxide_emissions","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Ху дамушы елдерді «алдымен ластаудан, кейінірек тазалаудан тұратын ескі жолға тұрмауға» шақырды.","English":"\"Hu encouraged developing countries \"\"to avoid the old path of polluting first and cleaning up later.\"\"\"","Turkish":"\"Hu, gelişmekte olan ülkeleri \"\"önce kirletip sonra temizlemeye çalışma şeklindeki eski yöntemden kaçınmaya\"\" teşvik etti.\"","Russian":"\"Ху призывал развивающиеся страны \"\"избегать старой схемы, в которой сначала загрязняют, а потом очищают\"\".\""}
{"id":"50","url":"https://en.wikinews.org/wiki/China_promises_cut_in_carbon_dioxide_emissions","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Ол тағы былай деді: «дегенмен, олардан даму кезеңінен, жауапкершілігінен және мүмкіндіктерінен асатын міндеттемелерді қабылдауды сұрамау керек».","English":"\"He added that \"\"they should not, however, be asked to take on obligations that go beyond their development stage, responsibility and capabilities.\"\"\"","Turkish":"Ayrıca, gelişme kademelerinin,mesuliyetlerinin ve kabiliyetlerinin ötesine geçen sorumlulukları üstlenmeleri istenmemelidir diye ekledi.","Russian":"\"Он добавил, что \"\"их, однако, не следует просить брать на себя обязательства, которые выходят за рамки их стадии разработки, ответственности и возможностей\"\".\""}
{"id":"51","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iraq_Study_Group_Report:_Iraq_could_be_on_a_slide_towards_chaos","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Иракты зерттеу тобы өз есебін бүгін GMT бойынша сағат 12:00-де ұсынады.","English":"The Iraq Study Group presented its report at 12.00 GMT today.","Turkish":"Irak Çalışma Grubu bildirisni bugün 12.00 GMT'de takdim etti.","Russian":"Сегодня в 12:00 по Гринвичу группа по изучению Ирака представила свой доклад."}
{"id":"52","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iraq_Study_Group_Report:_Iraq_could_be_on_a_slide_towards_chaos","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Ол қазіргі уақыттағы Ирактағы ешбір әрекет бағыты секталардың соғысын, өсіп жатқан қатыгездікті немесе хаосқа қарай төмендеуді тоқтататынына кепілдік бермейді деп ескертеді.","English":"It warns No one can guarantee that any course of action in Iraq at this point will stop sectarian warfare, growing violence, or a slide toward chaos.","Turkish":"Bu noktada Irak'ta yapılacak eylemlerin; mezhep savaşlarını, artan şiddeti veya kaosa kayışı durduracağını kimsenin garanti edemeyeceği konusunda uyarıyor.","Russian":"\"Он предупреждает: \"\"Никто не может гарантировать, что какой-либо план действий в Ираке в текущей ситуации сможет остановить религиозную войну, растущее насилие или надвигающийся хаос\"\".\""}
{"id":"53","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iraq_Study_Group_Report:_Iraq_could_be_on_a_slide_towards_chaos","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Баяндама ашық пікірталастар мен АҚШ-та Таяу Шығыстағы саясат туралы келісімге келуді шақырудан басталды.","English":"The Report opens with plea for open debate and the formation of a consensus in the United States about the policy towards the Middle East.","Turkish":"Rapor, Amerika Birleşik Devletleri'nde Ortadoğu'ya karşı politika hakkında açık bir müzakere ve bir uzlaşma istemiyle başlıyor.","Russian":"Доклад открывается призывом к проведению открытых обсуждений и формированию консенсуса в Соединённых Штатах насчёт политики в отношении Ближнего Востока."}
{"id":"54","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iraq_Study_Group_Report:_Iraq_could_be_on_a_slide_towards_chaos","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Бұл есеп жетекшінің Иракқа қатысты ағымдағы саясатының әрбір аспектісін қатты сынайды және бағытты дереу өзгертуге шақырады.","English":"The Report is highly critical of almost every aspect of the present policy of the Executive towards Iraq and it urges an immediate change of direction.","Turkish":"Rapor, Yönetimin Irak politikasının hemen hemen her yönünü yoğun bir şekilde eleştiriyor ve acilen bir yön değişikliği çağrısında bulunuyor.","Russian":"В докладе содержится резкая критика почти каждого аспекта нынешней политики исполнительной власти в отношении Ирака и настоятельный призыв к незамедлительной смене курса."}
{"id":"55","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iraq_Study_Group_Report:_Iraq_could_be_on_a_slide_towards_chaos","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Оның 78 ұсынысының біріншісі — Ирактың шекарасын дұшпандық араласудан қорғау және көршілерімен дипломатиялық қатынастарды қайта орнату үшін осы жылдың соңына дейін  жаңа дипломатиялық бастама қолға алынуы керек.","English":"First among its 78 recommendations is that a new diplomatic initiative should be taken before the end of this year to secure Iraq’s borders against hostile interventions and to re-establish diplomatic relations with its neighbors.","Turkish":"78 önerisinden ilki, bu yılın sonuna kadar Irak'ın sınırlarının düşman müdahalesine karşı korunması ve komşularıyla diplomatik ilişkilerin yeniden kurulmasını sağlamak için yeni bir diplomatik inisiyatifin alınmasıdır.","Russian":"Первой среди 78 рекомендаций является то, что следует реализовать новую дипломатическую инициативу до конца этого года для укрепления иракских границ, чтобы не допустить враждебного вмешательства, а также для возобновления дипломатических отношений с соседями."}
{"id":"56","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Argentina%27s_first_lady_launches_presidential_bid","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Қазіргі сенатор және Аргентинаның бірінші ханымы Кристина Фернандес де Киршнер өзінің президенттік кандидатурасын кеше кешкі уақытта Буэнос-Айрестен 50 шақырым (31 миль) қашықтықта орналасқан Ла-Плата қаласында жариялады.","English":"Current senator and Argentine First Lady Cristina Fernandez de Kirchner announced her presidential candidacy yesterday evening in La Plata, a city 50 kilometers (31 miles) away from Buenos Aires.","Turkish":"Mevcut dönem Senatörü ve aynı zamanda Arjantin'in First Lady'si olan Cristina Fernandez de Kirchner dün akşam Buenos Aires'e 50 kilometre (31 mil) uzaklıktaki bir şehir olan La Plata'da başkanlığa aday olduğunu duyurdu.","Russian":"Нынешняя сенатор и Первая леди Аргентины Кристина Фернандес де Киршнер анонсировала выдвижение своей кандидатуры на пост президента вчера вечером в Ла-Плате, городе в 50 километрах (31 милях) от Буэнос-Айреса."}
{"id":"57","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Argentina%27s_first_lady_launches_presidential_bid","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Кирчнер ханым Аргентина театрында өзінің президенттік сайлауға қатысу ниеті туралы жариялады. Ол 2005 жылғы Буэнос-Айрес провинциясының делегациясының мүшесі ретінде Сенат үшін науқанын бастау үшін дәл осы жерді пайдаланған.","English":"Mrs. Kirchner announced her intention to run for president at the Argentine Theatre, the same location she used to start her 2005 campaign for the Senate as member of the Buenos Aires province delegation.","Turkish":"Bayan Kirchner, Buenos Aires ili delege heyetinin bir üyesi olarak senatoya yönelik 2005 yılı kampanyasını başlatırken kullandığı yer olan Arjantin Tiyatrosu'nda başkanlığa aday olmak istediğini açıkladı.","Russian":"Г-жа Киршнер объявила о своём намерении баллотироваться на пост президента в Аргентинском театре, в том же месте, где она начала свою предвыборную кампанию в Сенат в 2005 году в качестве члена делегации провинции Буэнос-Айрес."}
{"id":"58","url":"https://en.wikinews.org/wiki/DeLay_declares_%27victory%27_in_war_on_U.S._budget_fat","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Дебатты «Катрина» дауылының салдарынан көмек пен реконструкцияға жұмсауға қатысты даулар тудырды; кейбір қаржылық консерваторлар мұны әзілдеп «Буштың Жаңа Орлеандағы мәмілесі» деп атады.","English":"\"The debate was sparked by controversy over spending on relief and reconstruction in the wake Hurricane Katrina; which some fiscal conservatives have humorously labeled \"\"Bush's New Orleans Deal.\"\"\"","Turkish":"\"Bazı sıkı maliye politikası savunucuları tarafından alaya alır bir şekilde \"\"Bush's New Orleans Deal\"\" (Bush'un New Orleans Anlaşması) olarak adlandırılan Katrina Kasırgası sonrası yardım ve yeniden inşa harcamaları ile ilgili anlaşmazlıklar tartışmayı alevlendirdi.\"","Russian":"\"Причиной дебатов стали разногласия относительно затрат на оказание материальной поддержки и восстановление зданий после урагана Катрина, который некоторые фискальные консерваторы в шутку назвали \"\"новоорлеанской сделкой Буша\"\".\""}
{"id":"59","url":"https://en.wikinews.org/wiki/DeLay_declares_%27victory%27_in_war_on_U.S._budget_fat","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Реконструкция әрекеттерін либералдық сынау реконструкция келісімшарттарын солай деп саналатын Вашингтон инсайдерлеріне беруге баса көңіл бөлді.","English":"Liberal criticism of the reconstruction effort has focused on the awarding of reconstruction contracts to perceived Washington insiders.","Turkish":"Yeniden inşa çabasının liberal eleştirisi yeniden inşa sözleşmelerinin Washington içinden olarak algılanan kişilere verilmesine odaklandı.","Russian":"Либеральная критика усилий по восстановлению сосредоточивалась на том, что контракты на восстановительные работы отдавались предположительно имеющим связи с правительством."}
{"id":"60","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Funeral_of_Pope_John_Paul_II_takes_place","domain":"wikinews","topic":"Religion","Kazakh":"Жерлеуге қатысу үшін Римге төрт миллионнан астам адам келді.","English":"Over four million people went to Rome to attend the funeral.","Turkish":"Dört milyonu aşkın insan cenazeye katılmak için Roma'ya gitti.","Russian":"Более четырёх миллионов человек отправились в Рим, чтобы посетить похороны."}
{"id":"61","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Funeral_of_Pope_John_Paul_II_takes_place","domain":"wikinews","topic":"Religion","Kazakh":"Келген адамдардың саны көп болғаны сонша, Сент Питер алаңындағы жерлеу процессиясына барлық адам қатыса алмады.","English":"The number of people present was so large that it was not possible for everybody to gain access to the funeral in St. Peter's Square.","Turkish":"Orada bulunan insan sayısı o kadar fazlaydı ki herkesin St. Peter Meydanındaki cenazeye erişmesi mümkün değildi.","Russian":"Количество присутствующих было настолько велико, что не все смогли попасть на площадь Святого Петра, где проходили похороны."}
{"id":"62","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Funeral_of_Pope_John_Paul_II_takes_place","domain":"wikinews","topic":"Religion","Kazakh":"Римде әртүрлі орындарда адамдардың салтанатты рәсімді көруі үшін бірнеше үлкен теледидар экрандары орнатылды.","English":"Several large television screens were installed in various places in Rome to let the people watch the ceremony.","Turkish":"Halkın töreni izlemesini sağlamak için Roma'nın çeşitli yerlerine birkaç büyük televizyon ekranı kuruldu.","Russian":"В различных местах Рима были установлены большие телевизионные экраны, с помощью которых люди могли наблюдать за церемонией."}
{"id":"63","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Funeral_of_Pope_John_Paul_II_takes_place","domain":"wikinews","topic":"Religion","Kazakh":"Италияның көптеген қалаларында және әлемдегі басқа да қалаларда, әсіресе Польшада, соған ұқсас қондырмалар орнатылды және бұған көптеген адамдар куә болды.","English":"In many other cities of Italy and in the rest of the world, particularly in Poland, similar setups were made, which were viewed by a great number of people.","Turkish":"İtalya'nın diğer pek çok kentinde ve dünyanın geri kalan kısmında, özellikle Polonya'da, Roma'dakilere benzeyen ve çok sayıda kişi tarafından izlenen dev ekranlar kuruldu.","Russian":"Подобные площадки, которые посетило большое количество людей, были организованы во многих других городах Италии и в остальном мире, в частности в Польше."}
{"id":"64","url":"https://en.wikinews.org/wiki/FBI_recruits_for_%22War_on_Porn%22","domain":"wikinews","topic":"Crime and Law","Kazakh":"Тарихшылар ФБР-нің бұрынғы саясатын ресурстарды оңай шешуге болатын жағдайларға, әсіресе агенттіктің сәттілік деңгейін жоғарылату ниетімен ұрланған автомобильдерге бағыттағаны үшін сынға алды.","English":"Historians have criticized past FBI policies for focusing resources on cases which are easy to solve, especially stolen car cases, with the intent of boosting the agency's success rate.","Turkish":"Tarihçiler, FBI'ın dairenin başarı yüzdesini artırmak için geçmişte uyguladığı, özellikle çalıntı araba vakaları olmak üzere kolay vakalara odaklanma politikasını eleştirdi.","Russian":"Историки критикуют прошлую политику ФБР за то, что выделяла большую часть ресурсов на дела, которые легко раскрываются, особенно на дела об угоне автомобилей, с целью повышения уровня успешности работы агентства."}
{"id":"65","url":"https://en.wikinews.org/wiki/FBI_recruits_for_%22War_on_Porn%22","domain":"wikinews","topic":"Crime and Law","Kazakh":"Конгресс әдепсіздік бастамасын 2005 қаржы жылынан бастады және ФТБ ұйымы ересектер порнографиясына қатысты істерге 10 агент бөлуі керектігін көрсетті.","English":"Congress began funding the obscenity initiative in fiscal 2005 and specified that the FBI must devote 10 agents to adult pornography.","Turkish":"Kongre, 2005 mali yılında müstehcenlik inisiyatifine fon sağlamaya başladı ve FBI'ın 10 yetkilisini yetişkin pornografisi alanına ayırması gerektiğini ifade etti.","Russian":"Конгресс начал финансировать инициативу по борьбе с развратом в 2005 налоговом году и определил, что ФБР должно выделить 10 агентов на борьбу со взрослой порнографией."}
{"id":"66","url":"https://en.wikinews.org/wiki/West_Indies_wins_the_third_match_of_the_cricket_series_against_India","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Робин Утаппа доп беруде ең көп ұпай жинады, бар болғаны 41 допта 70 жүгіру, 11 төрт ұпайлықты және 2 алты ұпайлықты соқты.","English":"Robin Uthappa made the innings highest score, 70 runs in just 41 balls by hitting 11 fours and 2 sixes.","Turkish":"11 dörtlük ve 2 altılık vurarak sadece 41 topta 70 run ile Robin Uthappa atışta en yüksek skoru elde etmiştir.","Russian":"Робин Утхаппа  набрал рекордное количество очков в иннинге: 70 ранов за всего 41 подачу, отбил 11 четвёрок и 2 шестёрки."}
{"id":"67","url":"https://en.wikinews.org/wiki/West_Indies_wins_the_third_match_of_the_cricket_series_against_India","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Орташа деңгейдегі батсмендер - Сачин Тендулкар мен Рахул Дравид жақсы өнер көрсетіп, жүздеген серіктестік қатынас жасады.","English":"Middle order batsmen, Sachin Tendulkar and Rahul Dravid, performed well and made a hundred-run partnership.","Turkish":"Orta sıra vurucuları, Sachin Tendulkar ve Rahul Dravid yüksek performans sergiledi ve birlikte yüz run yaptı.","Russian":"Отбивающие мячи среднего звена Сачин Тендулкар и Рахул Дравид хорошо выступили и заработали в тандеме результат в сто баллов."}
{"id":"68","url":"https://en.wikinews.org/wiki/West_Indies_wins_the_third_match_of_the_cricket_series_against_India","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Бірақ, капитан қақпасын жоғалтудан кейін Үндістан ойынды аяқтау үшін бар болғаны 36 рет жүгірді, 7 рет қақпаны жоғалтты.","English":"But, after losing the captain's wicket India only made 36 runs loosing 7 wickets to end the innings.","Turkish":"Fakat kaptanın kalesini kaybetmesinin ardından Hindistan sadece 36 puan alarak vuruş sırasını bitirebilmek için 7 kale kaybetti.","Russian":"Однако после потери калитки капитана Индия совершила лишь 36 пробегов, потеряв 7 калиток для завершения иннингсов."}
{"id":"69","url":"https://en.wikinews.org/wiki/U.S._President_arrives_in_Singapore","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"АҚШ президенті Джордж В. Буш 16 қарашада таңертең Сингапурға келіп, Азияға бір апталық турын бастады.","English":"U.S. President George W. Bush arrived in Singapore the morning of November 16, beginning a week-long tour of Asia.","Turkish":"ABD Başkanı George W. Bush 16 Kasım sabahı Singapur'a ulaştı ve bir haftalık Asya turuna başladı.","Russian":"Президент США Джордж Буш прибыл в Сингапур утром 16 ноября, начав свой недельный тур по Азии."}
{"id":"70","url":"https://en.wikinews.org/wiki/U.S._President_arrives_in_Singapore","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Оны Сингапур премьер-министрінің орынбасары Вонг Кан Сенг күтіп алды және ол Сингапурдың премьер-министрі Ли Сьен Лунмен сауда және терроризм мәселелерін талқылады.","English":"He was greeted by Singapore's Deputy Prime Minister Wong Kan Seng and discussed trade and terrorism issues with the Singapore Prime Minister Lee Hsien Loong.","Turkish":"Singapur Başbakan Yardımcısı Wong Kan Seng tarafından karşılandı ve Singapur Başbakanı Lee Hsien Loong ile ticaret ve terörizm konularını görüştü.","Russian":"Его приветствовал заместитель премьер-министра Сингапура Вонг Кан Сенг. Затем он обсудил вопросы торговли и терроризма с премьер-министром Сингапура Ли Сянь Луном."}
{"id":"71","url":"https://en.wikinews.org/wiki/U.S._President_arrives_in_Singapore","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Аралық сайлаудағы жеңілістен бір апта өткеннен кейін Буш Азияда сауда-саттықты арттыратынын айтты.","English":"After a week of losses in the midterm election, Bush told an audience about the expansion of trade in Asia.","Turkish":"Bush, ara dönem seçiminde yenilgiyle geçen haftanın ardından bir dinleyici kitlesine Asya'daki ticaretin genişletilmesinden bahsetti.","Russian":"Спустя неделю после поражений на промежуточных выборах, Буш сообщил публике о расширении торговли с Азией."}
{"id":"72","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_Prime_Minister_Harper_agrees_to_send_%27Clean_Air_Act%27_to_committee","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Сейсенбі күні болған PMO-дағы NDP жетекшісі Джек Лейтонмен 25 минуттық кездесуден кейін Премьер-министр Стивен Харпер екінші рет оқылуы алдында үкіметтің «Таза ауа туралы акт» құжатын бүкіл партиялық комитеттің қарап шығуына жіберуге келісті.","English":"Prime Minister Stephen Harper has agreed to send the government's 'Clean Air Act' to an all-party committee for review, before its second reading, after Tuesday's 25 minute meeting with NDP leader Jack Layton at the PMO.","Turkish":"Başbakan Stephen Harper, PYO'da HSYH lideri Jack Layton ile Salı günkü 25 dakikalık toplantı sonrasında hükümetin 'Temiz Hava Yasasını' ikinci değerlendirmesinden önce bir daha gözden geçirilmek üzere tüm tarafların bulunduğu bir komiteye göndermeyi kabul etti.","Russian":"\"Премьер-министр Стивен Харпер согласился отослать \"\"Закон о чистом воздухе\"\" на рассмотрение общепартийного комитета до второго чтения. Этому предшествовала 25-минутная встреча с лидером НДП Джеком Лейтоном в ОУП во вторник.\""}
{"id":"73","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_Prime_Minister_Harper_agrees_to_send_%27Clean_Air_Act%27_to_committee","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"\"Лейтон премьер-министрмен кездесу кезінде консерваторлардың экологиялық заңына өзгерістер енгізуді сұрады, сондай-ақ консервативті партияның экологиялық заңын \"\"мұқият және толығымен қайта жазуды\"\" сұрады.\"","English":"\"Layton had asked for changes to the conservatives' environmental bill during the meeting with the PM, asking for a \"\"thorough and complete rewriting\"\" of the Conservative party's environmental bill.\"","Turkish":"\"Layton, başbakan ile toplantı sırasında muhafazakarların çevre kanun teklifinde değişiklikler talep ederek Muhafazakar partinin çevre kanun teklifinin \"\"kapsamlı ve bütüncül bir şekilde yeniden yazımını\"\" istedi.\"","Russian":"\"На встрече с премьер-министром Лейтон попросил внести изменения и \"\"полностью переписать\"\" экологический законопроект Консервативной партии.\""}
{"id":"74","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_Prime_Minister_Harper_agrees_to_send_%27Clean_Air_Act%27_to_committee","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Федералдық Үкімет Тасманияның Девонпорт қаласындағы Мерси ауруханасын қаржыландыруды қолына алуға кіріскенде, штаттық үкімет және кейбір федералдық парламент мүшелері бұл әрекетті қараша айында шақырылатын федералдық сайлау кіріспесіндегі айла деп сынады.","English":"Ever since the Federal Government stepped in to take over funding of the Mersey hospital in Devonport, Tasmania, the state government and some federal MPs have criticised this act as a stunt in the prelude to the federal election to be called by November.","Turkish":"Federal Hükümet, Tazmanya Devonport'taki Mersey hastanesinin fonunu devralmak için devreye girdiğinden beri, eyalet hükümeti ve bazı federal parlamento üyeleri bunun, kasım ayına kadar gerçekleştirilecek olan federal seçimlerin başlangıcı için yapılan dikkat çekici bir gösteri olmasını eleştirdi.","Russian":"С тех пор, как федеральное правительство вмешалось и взяло на себя финансирование госпиталя Мерси в Девонпарте (Тасмания), правительство штата и некоторые члены федерального парламента критиковали эту акцию как уловку в преддверии федеральных выборов, которые должны пройти в ноябре."}
{"id":"75","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_Prime_Minister_Harper_agrees_to_send_%27Clean_Air_Act%27_to_committee","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Бірақ премьер-министр Джон Ховард бұл әрекет аурухананың артықшылықтарын сақтап қалу үшін Тасмания үкіметі тарапынан жасалған болып, оған қосымша 45 миллион Австралия доллары көлемінде қаржы бөлінетінін айтты.","English":"But Prime Minister John Howard has said the act was only to safeguard the facilities of the hospital from being downgraded by the Tasmanian government, in giving an extra AUD$45 million.","Turkish":"Fakat Başbakan John Howard bu yasanın amacının sadece fazladan 45 milyon Avustralya doları harcayarak, Tazmanya hükümetinin hastane tesislerinin kalitesini düşürmesini engellemek olduğunu söyledi.","Russian":"Но премьер-министр Джон Ховард заявил, что это было сделано лишь для защиты больницы от снижения финансирования правительством Тасмании с помощью выделения дополнительных 45 миллионов австралийских долларов."}
{"id":"76","url":"https://en.wikinews.org/wiki/8.0_magnitude_earthquake_occurs_near_Tonga","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Соңғы бюллетеньге сәйкес, теңіз деңгейінің көрсеткіштері цунамидің пайда болғанын көрсетті. Паго  мен Ниуэ маңында белгілі бір цунами белсенділігі тіркелді.","English":"According to the latest bulletin, sea level readings indicated a tsunami was generated. There was some definite tsunami activity recorded near Pago Pago and Niue.","Turkish":"Son bültene göre, deniz seviyesi ölçümleri bir tsunami oluştuğunu gösterdi. Pago Pago ve Niue yakınlarında kaydedilen birtakım belirli tsunami faaliyetleri vardı.","Russian":"Согласно последней сводке, данные наблюдений за уровнем моря указывали на приближение цунами. Явная сейсмическая активность была зарегистрирована возле Паго-Паго и Ниуэ."}
{"id":"77","url":"https://en.wikinews.org/wiki/8.0_magnitude_earthquake_occurs_near_Tonga","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Тонгада қатты зақым немесе жарақаттар туралы есептер берілмеді, бірақ қуат уақытша жоғалды. Есептерге сай, бұл Тонга билігіне PTWC берген цунами туралы ескертуді алуға кедергі жасаған.","English":"No major damage or injuries have been reported in Tonga, but power was temporarily lost, which reportedly prevented Tongan authorities from receiving the tsunami warning issued by the PTWC.","Turkish":"Tonga'da büyük bir hasar veya yaralanma bildirilmedi. Ancak elektrikler geçici olarak kesildi, bu da Tonga yetkililerinin PTWC tarafından yayınlanan tsunami uyarısını almasını engelledi.","Russian":"Из Тонга не поступило сообщений о серьезных разрушениях или о пострадавших, но произошло временное отключение электроснабжения, что, по имеющимся данным, не позволило властям Тонга получить предупреждение о цунами, посланное Тихоокеанским центром предупреждения о цунами (PTWC)."}
{"id":"78","url":"https://en.wikinews.org/wiki/8.0_magnitude_earthquake_occurs_near_Tonga","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Гавайдағы жағалауда немесе оған жақын орналасқан он төрт мектеп сәрсенбіде ескертулердің алып тасталғанына қарамастан жабылды.","English":"Fourteen schools in Hawaii located on or near coastlines were closed all of Wednesday despite the warnings being lifted.","Turkish":"Hawaii'de, sahil şeridinde veya sahil şeridinin yakınında bulunan on dört okul, uyarıların kalkmasına rağmen tüm Çarşamba günü kapatıldı.","Russian":"Четырнадцать школ на Гавайях, расположенных на побережье или вблизи него, были закрыты в среду, несмотря на отмену предупреждений."}
{"id":"79","url":"https://en.wikinews.org/wiki/North_Korea_agrees_to_disable_its_main_nuclear_reactor","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"АҚШ президенті Джордж Буш осы хабарламаны мақұлдады.","English":"U.S. President George W. Bush welcomed the announcement.","Turkish":"ABD Başkanı George W. Bush, açıklamayı olumlu karşıladı.","Russian":"Президент США Джордж Буш приветствовал это заявление."}
{"id":"80","url":"https://en.wikinews.org/wiki/North_Korea_agrees_to_disable_its_main_nuclear_reactor","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"\"Буштың баспасөз-хатшысы - Гордон Джондро Солтүстік Кореяның берген уәдесін \"\"Корей түбегіндегі ядролық қаруды жою\"\" жолындағы маңызды қадам деп санады.\"","English":"\"Bush spokesman Gordon Johndroe called North Korea's pledge \"\"a major step towards the goal of achieving the verifiable denuclearization of the Korean peninsula.\"\"\"","Turkish":"\"Bush'un sözcüsü Gordon Johndroe Kuzey Kore'nin bu vaadini \"\"Kore yarımadasında kanıtlanabilir nükleer silahsızlandırmayı sağlama yolunda büyük bir adım\"\" olarak niteledi.\"","Russian":"\"Представитель Буша Гордон Джондро назвал обещание Северной Кореи \"\"большим шагом на пути к цели по достижению поддающегося проверке ядерного разоружения Корейского полуострова\"\".\""}
{"id":"81","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Subtropical_storm_forms_over_the_Atlantic","domain":"wikinews","topic":"Weather","Kazakh":"Атлант мұхитының оныншы атау берілген дауыл маусымы «Субтропиктік дауыл Джерри» бүгін Атлант мұхитында пайда болды.","English":"The tenth named storm of the Atlantic Hurricane season, Subtropical Storm Jerry, formed in the Atlantic Ocean today.","Turkish":"Atlantik Kasırga Mevsimi'nin isim verilen onuncu fırtınası olan Jerry Alt Tropik Fırtınası, bugün Atlantik Okyanusu'nda ortaya çıktı.","Russian":"Сегодня в Атлантическом океане сформировался субтропический циклон Джерри, это десятый получивший имя циклон в этом сезоне ураганов а Атлантике."}
{"id":"82","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Subtropical_storm_forms_over_the_Atlantic","domain":"wikinews","topic":"Weather","Kazakh":"Қазір Джерри дауылы жерге қауіп төндірмейді деп айтты Ұлттық дауылдар орталығы (NHC).","English":"The National Hurricane Center (NHC) says that at this point Jerry poses no threat to land.","Turkish":"Ulusal Kasırga Merkezi (NHC), Jerry'nin bu noktada kara için herhangi bir tehdit teşkil etmediğini söylüyor.","Russian":"Согласно Национальному ураганному центру, на данный момент Джерри не представляет никакой угрозы на суше."}
{"id":"83","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Parts_of_New_Orleans_flood_again","domain":"wikinews","topic":"Weather","Kazakh":"АҚШ Инженерлер корпусы 6 дюйм жаңбырдың жаууы бұрын зақымдалған бөгеттерді бұзуы мүмкін деп болжады.","English":"The U.S. Corps of Engineers estimated that 6 inches of rainfall could breach the previously damaged levees.","Turkish":"ABD Mühendisler Birliği, 6 inçlik yağışın daha önce zarar gören setleri aşabileceğine ihtimal vermiştir.","Russian":"По оценке начальника Инженерных войск США, 6 дюймов дождевых осадков могли прорвать поврежденные ранее дамбы."}
{"id":"84","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Parts_of_New_Orleans_flood_again","domain":"wikinews","topic":"Weather","Kazakh":"Жақын маңдағы бөгет толығымен су астында болғандықтан, Катрина дауылы кезінде 20 фут биіктіктегі су тасқынын көрген Тоғызыншы бөлім белдеуіне дейін су астында.","English":"The Ninth Ward, which saw flooding as high as 20 feet during Hurricane Katrina, is currently in waist-high water as the nearby levee was overtopped.","Turkish":"Katrina Kasırgası sırasında 20 fit yüksekliğe kadar su basması yaşayan Dokuzuncu Koğuş, şu anda yakındaki su setinin aşılması nedeniyle bel hizasına kadar su içindedir.","Russian":"Девятый административный район, затопленный на 20 футов во время урагана Катрина, сейчас по пояс залит водой, поскольку дамба, находящаяся неподалеку, оказалась недостаточно высокой, чтобы удержать воду."}
{"id":"85","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Parts_of_New_Orleans_flood_again","domain":"wikinews","topic":"Weather","Kazakh":"Су ені 100 футқа тең бөліктегі бөгет үстінен төгіліп жатыр.","English":"Water is spilling over the levee in a section 100 feet wide.","Turkish":"Su 100 fit genişlikteki bir kesitten setin üzerine dökülüyor.","Russian":"Вода выливается за плотину на отрезке шириной 100 футов."}
{"id":"86","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Wikimedia_Foundation_addresses_controversial_content_conflict","domain":"wikinews","topic":"Media","Kazakh":"Commons әкімшісі Адам Куэрден өткен айда Wikinews қызметіне берген сұхбатында оның жойылуына наразылығын білдірді.","English":"Commons Administrator Adam Cuerden expressed his frustration over the deletions when he spoke to Wikinews last month.","Turkish":"Kamu Yöneticisi Adam Cuerden, geçtiğimiz ay Wikinews ile konuştuğunda silinmelerden dolayı duyduğu hüsranı ifade etti.","Russian":"Администратор Commons Адам Керден выразил своё разочарование в связи с удалениями в своем разговоре  в прошлом месяце с Wikinews."}
{"id":"87","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Wikimedia_Foundation_addresses_controversial_content_conflict","domain":"wikinews","topic":"Media","Kazakh":"«Ол [Уэльс] бізге әуел бастан-ақ өтірік айтты. Біріншіден, бұл заңды себептермен болғандай әрекет ету арқылы. Екіншіден, өзінің өнерін жойғанға дейін бізге құлақ салғандай бола қалу арқылы».","English":"\"\"\"He [Wales] basically lied to us from the start. First, by acting as if this was for legal reasons. Second, by pretending he was listening to us, right up to his art deletion.\"\"\"","Turkish":"O [Wales] bize en başından beri yalan söyledi. Önce bu, yasal nedenlerden kaynaklanıyormuş gibi davrandı, sonra da görsellerin silinmesine kadar bizi dinliyormuş gibi yaptı.","Russian":"\"\"\"Он [Уэльс] по сути лгал нам с самого начала. Во-первых, действуя так, как будто это нужно было сделать по юридическим причинам. Во-вторых, делая вид, что слушает нас вплоть до своего удаления изображений.\"\"\""}
{"id":"88","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Wikimedia_Foundation_addresses_controversial_content_conflict","domain":"wikinews","topic":"Media","Kazakh":"Қоғамдастықтың ашуы миллиондаған ашық лицензиясы бар медиафайлдар орналасқан сайт үшін жыныстық қатынас туралы мазмұнға қатысты саясаттың жобасын жасауға ағымдағы күш салуларға әкелді.","English":"The community irritation led to current efforts to draft a policy regarding sexual content for the site which hosts millions of openly-licensed media.","Turkish":"Topluluğun rahatsız olması, milyonlarca açık lisanslı medyaya ev sahipliği yapan site için cinsel içeriğe dair bir politika taslağı hazırlama girişimleriyle sonuçlandı.","Russian":"Раздражение общественности привело к тому, что в настоящее время предпринимаются меры по разработке регламента относительно контента сексуального характера для данного сайта, на котором размещены миллионы медиаматериалов с открытой лицензией."}
{"id":"89","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Dark_matter_lacks_extra_gravitational_force","domain":"wikinews","topic":"Research","Kazakh":"Жасалған жұмыс көбіне теориялық болды, бірақ Мерген галактикасына қатысты жасалатын бақылауларды симуляциялау үшін бағдарлама жазылды.","English":"The work done was mostly theoretical, but the program was written to simulate observations made of the Sagittarius galaxy.","Turkish":"Yapılan iş genelde teorikti, fakat program Sagittarius galaksisine yönelik gözlemleri taklit etmek için yazılmıştı.","Russian":"Проведенная работа была в основном теоретической, но программа была написана для имитации наблюдений галактики в Стрельце."}
{"id":"90","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Dark_matter_lacks_extra_gravitational_force","domain":"wikinews","topic":"Research","Kazakh":"Топ іздеген әсерге галактиканың күңгірт материясы мен Құс жолы галактикасының күңгірт материясының арасындағы толқын күштері әсер етуі мүмкін.","English":"The effect the team was looking for would be caused by tidal forces between the galaxy's dark matter and the Milky Way's dark matter.","Turkish":"Ekibin aradığı etki, galaksinin karanlık maddesi ile Samanyolu'nun karanlık maddesi arasındaki gelgit güçlerinden kaynaklanacaktı.","Russian":"Эффект, который искала команда, может быть вызван приливными силами между тёмной материей галактики и тёмной материей Млечного Пути."}
{"id":"91","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Dark_matter_lacks_extra_gravitational_force","domain":"wikinews","topic":"Research","Kazakh":"Дәл ай жерді тартып, судың көтерілуіне әкелетіндей, Құс жолы да Мерген галактикасына күш түсіреді.","English":"Just like the moon exerts a pull on the earth, causing tides, so does the Milky Way exert a force on the Sagittarius galaxy.","Turkish":"Tıpkı ayın dünyayı çekip gelgitlere sebep olması gibi, Samanyolu da Yay galaksisine bir kuvvet uygular.","Russian":"Так же, как Луна притягивает Землю, при этом вызывая приливы, так и Млечный Путь воздействует на галактику в Стрельце."}
{"id":"92","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Dark_matter_lacks_extra_gravitational_force","domain":"wikinews","topic":"Research","Kazakh":"Ғалымдар қара материя басқа қара материяға қарапайым материя сияқты әсер етеді деп тұжырымдай алды.","English":"The scientists were able to conclude that the dark matter affect other dark matter in the same way regular matter does.","Turkish":"Bilim insanları, karanlık maddenin diğer karanlık maddeleri tıpkı normal madde gibi etkilediği sonucuna ulaşabildi.","Russian":"Ученые смогли сделать вывод, что темная материя воздействует на другую темную материю так же, как и в случае с обычной материей."}
{"id":"93","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Dark_matter_lacks_extra_gravitational_force","domain":"wikinews","topic":"Research","Kazakh":"Бұл теорияда галактиканың айналасындағы қараңғы материяның көп бөлігі галактиканың айналасында гало сияқты орналасқан және көптеген шағын бөлшектерден тұрады делінген.","English":"This theory says that most dark matter around a galaxy is located around a galaxy in a kind of halo, and is made of lots of small particles.","Turkish":"Bu kuram, bir galaksinin çevresinde bulunan karanlık maddenin büyük bir kısmının galaksinin etrafında ışık halkasına benzer biçimde bulunduğunu ve çok sayıda ufak boyutta parçacıktan meydana geldiğini belirtiyor.","Russian":"Согласно этой теории, значительная часть темной материи вокруг Галактики располагается в виде ореола и состоит из большого количества мелких частиц."}
{"id":"94","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Explosion_at_earthquake-damaged_Fukushima_nuclear_power_plant","domain":"wikinews","topic":"Disaster","Kazakh":"Теледидарлық репортаждарда зауыттан шығатын ақ түтін көрінеді.","English":"Television reports show white smoke coming from the plant.","Turkish":"Televizyon haberleri santralden yükselen beyaz dumanı gösteriyor.","Russian":"В репортажах по телевидению сообщается  о белом дыме, идущем от завода."}
{"id":"95","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Explosion_at_earthquake-damaged_Fukushima_nuclear_power_plant","domain":"wikinews","topic":"Disaster","Kazakh":"Жергілікті билік зауыт төңірегіндегі тұрғындарға үйде қалуды, ауа баптағыштарын өшіруді және ағын суды ішпеуді ескертеді.","English":"Local authorities are warning residents in the vicinity of the plant to stay indoors, turn off air-conditioners and not to drink tap water.","Turkish":"Yerel merciler, tesisin etrafında oturanları kapalı mekanlarda durmaları, klimaları kapamaları ve çeşme suyu içmemeleri konusunda ikaz ediyor.","Russian":"Местные власти предупреждают жителей, проживающих поблизости от станции, о необходимости оставаться в помещениях, выключить кондиционеры и не пить воду из-под крана."}
{"id":"96","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Explosion_at_earthquake-damaged_Fukushima_nuclear_power_plant","domain":"wikinews","topic":"Disaster","Kazakh":"Жапонияның ядролық агенттігінің хабарлауынша, зауытта радиоактивті цезий мен йод анықталған.","English":"According to Japan's nuclear agency, radioactive caesium and iodine has been identified at the plant.","Turkish":"Japonya'nın nükleer ajansına göre, tesiste radyoaktif sezyum ve iyodin tespit edildi.","Russian":"Согласно ядерному управлению Японии, на заводе были обнаружены радиоактивный цезий и йод."}
{"id":"97","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Explosion_at_earthquake-damaged_Fukushima_nuclear_power_plant","domain":"wikinews","topic":"Disaster","Kazakh":"Билік бұл жерде уран отынын сақтаушы контейнерлер жарылып, ағып жатқан болуы мүмкін деген болжамға келеді.","English":"Authorities speculate that this indicates that containers holding uranium fuel at the site may have ruptured and are leaking.","Turkish":"Yetkililer bunun, sahadaki uranyum yakıtı taşıyan konteynerlerin yırtılmış ve sızıntı yapıyor olabileceğinin göstergesi olduğunu tahmin ediyorlar.","Russian":"Власти предполагают, что это указывает на возможную пробоину и утечку в находящихся на объекте контейнерах с урановым топливом."}
{"id":"98","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Extremely_drug-resistant_tuberculosis_strain_emerges_in_South_Africa","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Доктор Тони Молл Оңтүстік Африканың КваЗулу-Наталь аймағында дәрі-дәрмекке өте төзімді туберкулезді (XDR-TB) тапты.","English":"Dr. Tony Moll discovered the Extremely Drug Resistant Tuberculosis (XDR-TB) in the South African region KwaZulu-Natal.","Turkish":"Dr. Tony Moll, İlaca Çok Dayanıklı Tüberküloz'u (XDR-TB) Güney Afrika'nın KwaZulu-Natal bölgesinde keşfetti.","Russian":"В ходе исследований в южноафриканском регионе Квазулу-Натал доктору Тони Моллу (Tony Moll ) удалось обнаружить туберкулез с исключительно высокой устойчивостью к лекарствам (XDR-TB)."}
{"id":"99","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Extremely_drug-resistant_tuberculosis_strain_emerges_in_South_Africa","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"\"Сұхбатта ол вирустың жаңа түрі \"\"өлім деңгейінің өте жоғары болуы себебінен алаңдаушылық туғызатынын\"\" айтты.\"","English":"\"In an interview, he said the new variant was \"\"very highly troubling and alarming because of the very high fatality rate.\"\"\"","Turkish":"\"Bir röportajda, yeni değişkenin \"\"çok yüksek ölüm oranı nedeniyle, son derece rahatsız edici ve korkutucu\"\" olduğunu söyledi.\"","Russian":"\"В интервью он сказал, что новый штамм \"\"вызывает очень большие опасения, так как он приводит к очень высокому уровню смертности\"\".\""}
{"id":"100","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Extremely_drug-resistant_tuberculosis_strain_emerges_in_South_Africa","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Доктор Молл кейбір науқастар вирусты ауруханада жұқтырған болуы мүмкін деп ойлайды, кемінде екеуі аурухананың медициналық қызметкерлері болған.","English":"Some patients might have contracted the bug in the hospital, Dr. Moll thinks, and at least two were hospital health workers.","Turkish":"Dr. Moll'a göre hastalardan bazılarına böcek hastanede bulaşmış olabilir ve en azından ikisi hastane sağlık çalışanıdır.","Russian":"Некоторые пациенты могли заразиться в больнице, думает доктор Молл, и по крайней мере двое были работниками здравоохранения в больнице."}
{"id":"101","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Extremely_drug-resistant_tuberculosis_strain_emerges_in_South_Africa","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Бір жыл ішінде ауру жұқтырған адам 10-15 жақын байланысқан адамға ауру жұқтыруы мүмкін.","English":"In one year's time, an infected person may infect 10 to 15 close contacts.","Turkish":"Enfekte bir kişi 1 yıl içerisinde 10 ila 15 yakın temasa hastalık bulaştırabilir.","Russian":"За один год инфицированный человек может заразить от 10 до 15 человек при близком контакте."}
{"id":"102","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Extremely_drug-resistant_tuberculosis_strain_emerges_in_South_Africa","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Алайда туберкулезбен ауыратын адамдардың бүкіл тобындағы XDR-ТБ пайызы әлі де төмен болып көрінеді; Оңтүстік Африкада әрбір сәтте жалпы 330 000 адамның 6 мыңы ауру жұқтырады.","English":"However, the percentage of XDR-TB in the entire group of people with tuberculosis still seems to be low; 6,000 of the total 330,000 people infected at any particular moment in South Africa.","Turkish":"Ancak, tüberkülozlu insanlar grubunun tamamındaki XDR-TB oranı hala düşük düzeyde. Toplam 330.000 kişiden 6.000'ine Güney Afrika'da belirli bir zamanda bulaştı.","Russian":"Однако, процент людей с туберкулёзом с множественной лекарственной устойчивостью в целой группе больных туберкулезом все еще кажется низким; 6000 от общего числа 330 000 зараженных в данный конкретный момент в ЮАР."}
{"id":"103","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Burning_debris_from_satellites_spotted_over_several_US_cities","domain":"wikinews","topic":"","Kazakh":"Екеуінің де салмағы 1000 фунттан асатын және шамамен 17 500 миля/сағат жылдамдықпен қозғалатын жерсеріктер жерден 491 миля биіктікте соқтығысты.","English":"The satellites, both of which weighed in excess of 1,000 pounds, and traveling at approximately 17,500 miles per hour, collided 491 miles above the Earth.","Turkish":"Her ikisi de 1.000 pounddan ağır olan uydular saatte yaklaşık 17.500 mil süratle hareket ederken Dünya’nın 491 mil üzerinde çarpıştı.","Russian":"Спутники, каждый из которых был тяжелее 1 000 фунтов и перемещался со скоростью приблизительно 17 500 миль в час, столкнулись на высоте 491 мили над поверхностью Земли."}
{"id":"104","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Burning_debris_from_satellites_spotted_over_several_US_cities","domain":"wikinews","topic":"Science","Kazakh":"Ғалымдардың айтуынша қақтығысудан орын алған жарылыс өте үлкен болған.","English":"Scientists say the explosion caused by the collision was massive.","Turkish":"Bilim insanları, çarpışmanın çok büyük bir patlamaya neden olduğunu söylüyorlar.","Russian":"Учёные говорят, что взрыв, вызванный столкновением, был очень мощным."}
{"id":"105","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Burning_debris_from_satellites_spotted_over_several_US_cities","domain":"wikinews","topic":"Science","Kazakh":"Олар осы күнге дейін апат қаншалықты күшті болғанын және Жерге әсері қалай болатынын анықтауға тырысуда.","English":"They are still trying to determine just how large the crash was and how the Earth will be affected.","Turkish":"Hala kazanın ne kadar büyük olduğunu ve Dünyanın nasıl etkileneceğini tespit etmeye çalışıyorlar.","Russian":"Они по-прежнему стараются определить, насколько большим было столкновение и как пострадает Земля."}
{"id":"106","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Burning_debris_from_satellites_spotted_over_several_US_cities","domain":"wikinews","topic":"Science","Kazakh":"АҚШ Қорғаныс министрлігінің АҚШ стратегиялық командасы қоқыстарды бақылауда.","English":"The United States Strategic Command of the U.S. Department of Defense office is tracking the debris.","Turkish":"ABD Savunma Bakanlığının Birleşik Devletler Stratejik Komutanlığının enkazın izini sürüyor.","Russian":"Стратегическое командование Министерства обороны США ведёт поиск обломков."}
{"id":"107","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Burning_debris_from_satellites_spotted_over_several_US_cities","domain":"wikinews","topic":"Science","Kazakh":"Графикті талдау нәтижесі жалпы веб-сайтқа жарияланады.","English":"The result of plotting analysis will be posted to a public website.","Turkish":"Çizim analizinin sonucu halka açık bir web sitesinde yayınlanacaktır.","Russian":"Результаты анализа графиков будут размещены на общедоступном сайте."}
{"id":"108","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Doctor_to_be_charged_after_mother%27s_death_in_Ohio","domain":"wikinews","topic":"Crime and Law","Kazakh":"Пенсильвания штатының Питтсбург қаласындағы балалар ауруханасында жұмыс істеген дәрігерге анасы өз көлігінің жүксалғышында өлген күйде табылғаннан кейін ауырлататын мән-жайлар бар кісі өлтіруді жасады деп айыпталады, деп хабарлады Огайо штатының билігі.","English":"A doctor who worked at Children's Hospital of Pittsburgh, Pennsylvania will be charged with aggravated murder after her mother was found dead in the trunk of her car Wednesday, authorities in Ohio say.","Turkish":"Ohio'daki yetkililer, Pennsylvania'daki Pittsburgh Çocuk Hastanesi'nde çalışan bir doktorun ağırlaştırılmış cinayet suçundan yargılanacağını söyledi. Doktorun annesi Çarşamba günü kendisine ait aracın bagajında ölü bulunmuştu.","Russian":"Обвинение в убийстве при отягчающих обстоятельствах будет предъявлено врачу, которая работала в Детской больнице Питтсбурга, Пенсильвания, после того как в среду ее мать нашли мертвой в багажнике ее автомобиля, сообщают власти Огайо."}
{"id":"109","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Doctor_to_be_charged_after_mother%27s_death_in_Ohio","domain":"wikinews","topic":"Crime and Law","Kazakh":"29 жасар д-р Малар Баласубраманиан, Цинциннатиден шамамен 15 миля солтүстікке қарай орналасқан Огайо, Блю Эште табылды. Ол жолдың бойында жерде футболкада және ішкиімде жатты. Ол көп дәрі ішкен күйде болып көрінді.","English":"Dr. Malar Balasubramanian, 29, was found in Blue Ash, Ohio, a suburb approximately 15 miles north of Cincinnati lying on the ground beside the road in a T-shirt and underwear in an apparently heavily medicated state.","Turkish":"Dr. Malar Malasubramanian, 29, Cincinnati'nin yaklaşık 15 mil kuzeyindeki bir banliyö olan Blue Ash, Ohio'da, yol kenarında üzerinde bir tişört ve iç çamaşırıyla, ağır ilaç etkisi altında görünür biçimde yatarken bulundu.","Russian":"Доктора Малар Баласубраманиан, 29 лет, нашли в Блю-Эше (штат Огайо), пригороде примерно в 15 милях к северу от Цинциннати. Он лежал на земле рядом с дорогой в футболке и нижнем белье и, по-видимому, в состоянии сильного наркотического опьянения."}
{"id":"110","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Doctor_to_be_charged_after_mother%27s_death_in_Ohio","domain":"wikinews","topic":"Crime and Law","Kazakh":"Ол полиция қызметкерлеріне өзінің 500 фут жерде тұрған қара түсті Oldsmobile Intrigue көлігін көрсетті.","English":"She directed officers to her black Oldsmobile Intrigue which was 500 feet away.","Turkish":"Polisleri, 150 metre ileride bulunan siyah Oldsmobile Intrigue marka arabasına yönlendirdi.","Russian":"Она отправила офицеров в свой чёрный Олдсмобиль Интрига, который находился в 500 футах."}
{"id":"111","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Doctor_to_be_charged_after_mother%27s_death_in_Ohio","domain":"wikinews","topic":"Crime and Law","Kazakh":"Онда олар қанмен былғанған көрпелер жабылған 53 жасар Сароджа Баласубраманианның мәйітін тапты.","English":"There, they found the body of Saroja Balasubramanian, 53, covered with blood-stained blankets.","Turkish":"Orada, 53 yaşındaki Saroja Balasubramanian'ın ölü bedenini kanlı battaniyelerle örtülü olarak buldular.","Russian":"Там они нашли тело 53-летнего Сароджи Баласубраманиана, покрытое окровавленными одеялами."}
{"id":"112","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Doctor_to_be_charged_after_mother%27s_death_in_Ohio","domain":"wikinews","topic":"Crime and Law","Kazakh":"Полиция дене онда шамамен бір күн болғанын айтты.","English":"Police said that the body appeared to have been there for about a day.","Turkish":"Polis, cesedin yaklaşık bir gündür orada bulunduğunu söyledi.","Russian":"Полиция сказала, что тело, скорее всего, находилось там около дня."}
{"id":"113","url":"https://en.wikinews.org/wiki/India_struggles_with_encephalitis_outbreak","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Бұл маусымдағы аурудың бірінші жағдайлары туралы шілденің соңына қарай хабарланды.","English":"The first cases of the disease this season were reported in late July.","Turkish":"Bu sezon hastalığın ilk vakaları Temmuz'un sonlarında bildirildi.","Russian":"О первых случаях заболевания в этом сезоне было сообщено в июле."}
{"id":"114","url":"https://en.wikinews.org/wiki/India_struggles_with_encephalitis_outbreak","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Бұл ауру шошқаларда болады, содан кейін ол масалар арқылы адамдарға өтеді.","English":"The disease is carried by pigs, which then migrates to humans through mosquitos.","Turkish":"Hastalık domuzlar tarafından taşınır, daha sonra sivrisinekler yoluyla insanlara geçer.","Russian":"Переносчиками являются свиньи, от которых через комаров болезнь затем передаётся человеку."}
{"id":"115","url":"https://en.wikinews.org/wiki/India_struggles_with_encephalitis_outbreak","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Ауру Үндістан үкіметін қатты зардап шеккен аудандарға шошқа етін орналастыру, мыңдаған москит перделерін тарату және пестицидтерді бүрку сияқты шаралар қабылдауға итермеледі.","English":"The outbreak has prompted the Indian government to undertake such measures as deployment of pig catchers in seriously affected areas, distributing thousands of mosquito curtains and spraying pesticides.","Turkish":"Salgın, Hint hükümetininin ciddi etkilenen bölgelerde domuz yakalayıcılarını işe almak, binlerce cibinlik dağıtmak ve böcek ilacı sıkmak gibi önlemler almasına sebep oldu.","Russian":"Эта вспышка побудила индийское правительство принять такие меры, как установка ловушек для свиней в серьёзно пострадавших районах, раздача тысяч противомоскитных занавесок и распыление пестицидов."}
{"id":"116","url":"https://en.wikinews.org/wiki/India_struggles_with_encephalitis_outbreak","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Сондай-ақ үкімет энцефалит вакцинасының бірнеше миллион құтысын уәде етті. Бұл денсаулық сақтау агенттіктерін келесі жылға дайындауға көмектеседі.","English":"Several million vials of encephalitis vaccine have also been promised by the government, which will help prepare health agencies for next year.","Turkish":"Hükümet, sağlık kuruluşlarının gelecek yıla hazırlanmasına yardımcı olacak milyonlarca doz ensefalit aşısının da sözünü verdi.","Russian":"Правительство также пообещало несколько миллионов ампул вакцины против энцефалита, которые помогут подготовить учреждения здравоохранения к следующему году."}
{"id":"117","url":"https://en.wikinews.org/wiki/India_struggles_with_encephalitis_outbreak","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Қаражаттардың болмауына және басқа ауруларға қатысты басымдығын төмен қойғандықтан, осы жылы тарихи ең көп әсер етілген аумақтарға вакциналарды жеткізу жоспарлары кейінге қалдырылды.","English":"Plans for vaccines to be delivered to the historically most affected areas this year were delayed due to lack of funds and low prioritisation relative to other diseases.","Turkish":"Bu yıl tarihsel olarak en çok etkilenen bölgelere yapılacak aşı dağıtım planları, fon yetersizliği ve diğer hastalıklara göre düşük önceliklendirme nedeniyle ertelendi.","Russian":"Планы по доставке вакцин в исторически наиболее пострадавшие районы в этом году были отложены из-за недостатка средств и низкой приоритетности по сравнению с другими заболеваниями."}
{"id":"118","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Noted_stamp_engraver_Czeslaw_Slania_dies_at_83","domain":"wikinews","topic":"Culture","Kazakh":"1956 жылы Слания Швецияға көшті, онда үш жылданк кейін ол Швецияның поштасында жұмыс істей бастады және олардың басты нақышшысына айналды.","English":"In 1956 Słania moved to Sweden, where three years later he began work for the Swedish Post Office and became their chief engraver.","Turkish":"Słania 1956'da İsveç'e taşındı ve üç yıl sonra İsveç Postanesi için çalışmaya başladı ve baş oymacı oldu.","Russian":"В 1956 году Сланя переехал в Швецию, где три года спустя начал работать на Шведскую почтовую компанию, и стал их главным гравировщиком."}
{"id":"119","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Noted_stamp_engraver_Czeslaw_Slania_dies_at_83","domain":"wikinews","topic":"Culture","Kazakh":"Ол Швецияға және басқа да 28 елге 1000-нан астам таңба белгісін шығарды.","English":"He produced over 1,000 stamps for Sweden and 28 other countries.","Turkish":"İsveç ve diğer 28 ülke için 1.000'den fazla pul imal etti.","Russian":"Он создал более 1000 марок для Швеции и 28 других стран."}
{"id":"120","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Noted_stamp_engraver_Czeslaw_Slania_dies_at_83","domain":"wikinews","topic":"Culture","Kazakh":"Оның жұмысы соншалықты танылған сапалы және егжей-тегжейлі болғандықтан, филателистер арасында өте аз «үй иелері атауларының » бірі болып есептеледі. Кейбіреулер өзінің жұмысын жалғыздықта жинауға маманданған.","English":"\"His work is of such recognized quality and detail that he is one of the very few \"\"household names\"\" among philatelists. Some specialize in collecting his work alone.\"","Turkish":"\"Eserleri öylesine saygın kalite ve detaya sahiptir ki, filatelistler arasında çok az sayıdaki \"\"ünlü\"\" kişiden biridir. Bazı kişilerin tek uzmanlık alanı onun eserlerini toplamaktır.\"","Russian":"\"Его работы настолько известны своим качеством и детализацией, что он является одним из немногих \"\"нарицательных имён\"\" среди филателистов. Некоторые специализируются только на коллекционировании его работ.\""}
{"id":"121","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Noted_stamp_engraver_Czeslaw_Slania_dies_at_83","domain":"wikinews","topic":"Culture","Kazakh":"Оның 1000-шы маркасы 2000 жылы Дэвид Клокер Эренстраль жасаған «Швед корольдарының тамаша ерліктері» деген сәулетті маркасы болатын. Ол Гиннес әлемдік рекордтары кітабына енді.","English":"\"His 1,000th stamp was the magnificent \"\"Great Deeds by Swedish Kings\"\" by David Klöcker Ehrenstrahl in 2000, which is listed in the Guinness Book of World Records.\"","Turkish":"\"1000. pulu, 2000 yılında David Klöcker Ehrenstrahl tarafından Guinness Rekorlar Kitabı'na girmiş olan muazzam \"\"İsveç Krallarının Büyük İşleri\"\" idi.\"","Russian":"\"Его великолепная тысячная марка 2000-го  года воспроизводит \"\"Великие деяния шведских королей\"\" Давида-Клёккера Эрнестраля, она внесена в книгу мировых рекордов Гиннеса.\""}
{"id":"122","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Noted_stamp_engraver_Czeslaw_Slania_dies_at_83","domain":"wikinews","topic":"Culture","Kazakh":"Сондай-ақ ол көп елдердің банкнота басу қалыптарын нақыштауға қатысты. Оның жақындағы жұмыс мысалдарына Канаданың жаңа $5 және $100 банкноталарындағы премьер-министр портреттері кіреді.","English":"He was also engaged in engraving banknotes for many countries, recent examples of his work including the Prime Ministerial portraits on the front of the new Canadian $5 and $100 bills.","Turkish":"Ek olarak, Kanada'nın yeni 5 ve 100 dolarlık banknotlarının ön yüzünde bulunan Başbakanlık portreleri de dahil olmak üzere, birçok ülke için banknot gravürleri üzerine çalıştı.","Russian":"Кроме того, он занимался гравюрным оттиском банкнот для многих стран. Недавние примеры его работ — портреты премьер-министра на лицевой стороне новых банкнот Канады номиналом 5 и 100 долларов."}
{"id":"123","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Crossing_guard_killed_by_truck_in_Glasgow,_Scotland","domain":"wikinews","topic":"Accident","Kazakh":"Апаттан соң Гибсон ауруханаға жеткізілді, бірақ аз уақыт өтпей қайтыс болды.","English":"After the accident occurred, Gibson was transported to a hospital but died shortly afterwards.","Turkish":"Kazanın akabinde Gibson bir hastaneye kaldırıldı fakat kısa bir zaman sonra vefat etti.","Russian":"После несчастного случая Гибсон был доставлен в больницу, но вскоре скончался."}
{"id":"124","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Crossing_guard_killed_by_truck_in_Glasgow,_Scotland","domain":"wikinews","topic":"Accident","Kazakh":"Апатта 64 жастағы жүк көлігінің жүргізушісі жарақат алған жоқ.","English":"The truck driver, who is aged 64, was not injured in the crash.","Turkish":"64 yaşındaki kamyon sürücüsü kazada yaralanmamıştı.","Russian":"64-летний водитель грузовика в аварии не пострадал."}
{"id":"125","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Crossing_guard_killed_by_truck_in_Glasgow,_Scotland","domain":"wikinews","topic":"Accident","Kazakh":"Көліктің өзі сол күні шамамен 12:00 GMT уақытында апат орнынан әкетілген.","English":"The vehicle itself was taken away from the scene of the accident at approximately 1200 GMT on the same day.","Turkish":"Araç aynı gün takriben 12.00 GMT'de kaza yerinden kaldırıldı.","Russian":"Сам автомобиль убрали с места происшествия в тот же день примерно в 12:00 по Гринвичу."}
{"id":"126","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Crossing_guard_killed_by_truck_in_Glasgow,_Scotland","domain":"wikinews","topic":"Accident","Kazakh":"Маңайында апат орын алған гаражда жұмыс істеп жатқан адам былай деді: «Балалар жолдан өтуді күтіп тұрған, олардың барлығы айқайлады және жылады».","English":"\"A person working in a garage near where the accident occurred said: \"\"There were children waiting to cross the road and they were all screaming and crying.\"\"\"","Turkish":"\"Kazanın meydana geldiği yerin yakınlarındaki bir garajda çalışan bir kişi, \"\"Yolun karşısına geçmek için bekleyen çocuklar vardı ve hepsi çığlık atıyor ve ağlıyordu\"\" dedi.\"","Russian":"\"Человек, работающий в гараже недалеко от того места, где произошла авария, сказал: \"\"Там стояли дети, которые ждали, чтобы перейти дорогу. Все они кричали и плакали.\""}
{"id":"127","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Crossing_guard_killed_by_truck_in_Glasgow,_Scotland","domain":"wikinews","topic":"Accident","Kazakh":"Олардың барлығы сәтсіз жағдай орын алған жерден артқа қарай жүгірді.","English":"They all ran back from where the accident had happened.","Turkish":"Hepsi birden, kazanın olduğu yerden geriye doğru koştular.","Russian":"Все отбежали от места, в котором произошла авария."}
{"id":"128","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Bali_climate_change_conference_begins","domain":"wikinews","topic":"climate","Kazakh":"Балидегі күн тәртібіндегі басқа тақырыптарға әлемнің қалған ормандарын сақтау және дамушы елдерге азырақ ластайтын жолмен өсуіне көмектесу үшін технологияларды бөлісу кіреді.","English":"Other subjects on the agenda in Bali include saving the world's remaining forests, and sharing technologies to help developing nations grow in less-polluting ways.","Turkish":"Bali'de gündemdeki diğer konular arasında dünyanın geriye kalan ormanlarının kurtarılması ve gelişmekte olan ülkelerin daha az kirlenmeye neden olan yöntemlerle büyümelerine yardımcı olacak teknolojileri paylaşmak yer alıyor.","Russian":"Прочие вопросы в повестке дня на Бали включают в себя сохранение оставшихся в мире лесов и обмен технологиями, чтобы способствовать росту развивающихся стран с меньшими загрязняющими последствиями."}
{"id":"129","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Bali_climate_change_conference_begins","domain":"wikinews","topic":"climate","Kazakh":"Сондай-ақ БҰҰ глобалдық жылыну әсер еткен елдерге глобалдық жылыну салдарларымен күресуге көмектесу қоры туралы соңғы шешім қабылданады деген үмітте.","English":"The U.N. also hopes to finalize a fund to help countries affected by global warming to cope with the impacts.","Turkish":"BM ayriyeten, küresel ısınmadan etkilenen ülkelerin, küresel ısınmanın etkileriyle baş etmelerine yardımcı olacak bir fonu tamamlamayı ümit ediyor.","Russian":"ООН также надеется завершить создание фонда помощи странам, страдающим от глобального потепления, для борьбы с его последствиями."}
{"id":"130","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Bali_climate_change_conference_begins","domain":"wikinews","topic":"climate","Kazakh":"Бұл ақша топан суға төзімді үйлерге, суды жақсырақ басқаруға және дәнді дақылдарды диверсификациялауға жұмсалуы мүмкін.","English":"The money could go toward flood-proof houses, better water management, and crop diversification.","Turkish":"Bu para, evlerin sele karşı dayanıklı hale getirilmesine, çok daha iyi bir su yönetimi sağlanmasına ve tahıl çeşitliliğine yatırılabilir.","Russian":"Эти деньги могут пойти на строительство домов, устойчивых к наводнениям, рациональное использование водных ресурсов и диверсификацию сельскохозяйственных культур."}
{"id":"131","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Sandra_Fluke_insists_she_will_not_be_silenced","domain":"wikinews","topic":"health","Kazakh":"Флюк әйелдердің әйелдер денсаулығы туралы айтпақшы болған пікірлерін кейбіреулердің тоқтатпақшы болған әрекеттері сәтсіз болғанын жазды.","English":"Fluke wrote that the efforts by some to drown out women from speaking out about women’s health were unsuccessful.","Turkish":"Fluke, bazılarının kadınların kadın sağlığı hakkında konuşmasını engelleme çabalarının başarısız olduğunu yazdı.","Russian":"Флюк написала, что попытки заставить женщин  молчать о женском здоровье были безуспешными."}
{"id":"132","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Sandra_Fluke_insists_she_will_not_be_silenced","domain":"wikinews","topic":"health","Kazakh":"Ол әйелдерден де, ерлерде де алынған контрацепцияға қарсы дәріні медициналық қажеттілік деп санауға шақыратын көптеген оң пікірлер мен ынталандыруға байланысты осындай қорытындыға келді.","English":"She came to this conclusion due to the multitude of positive comments and encouragement sent to her by both female and male individuals urging that contraception medication be considered a medical necessity.","Turkish":"Doğum kontrol hapının tıbbi bir gereklilik olarak görülmesi için hem kadın hem de erkekler tarafından kendisine iletilen çok sayıda olumlu yorum ve destek nedeniyle bu çıkarıma ulaştı.","Russian":"Она пришла к такому выводу из-за многочисленных положительных комментариев и поддержки, полученных ею как от женщин, так и от мужчин, утверждающих, что противозачаточные средства следует рассматривать как медицинскую необходимость."}
{"id":"133","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Edmonton_prison_conflict_wounds_eight","domain":"wikinews","topic":"Crime and Law","Kazakh":"Жараланғандар ауруханаға тасымалданғаннан кейін айқас тоқтағанда, қалған қамалғандардың ішінен шамамен 40 адам алаңда қалды және камераларына оралудан бас тартты.","English":"When the fighting ceased after the wounded were transported to the hospital, about 40 of the other remaining inmates stayed in the yard and refused to return to their cells.","Turkish":"Yaralılar hastaneye nakledildikten sonra kavga sona erdiğinde, kalan diğer mahkumlardan yaklaşık 40 tanesi avluda kaldı ve hücrelerine dönmeyi reddetti.","Russian":"Когда драка прекратилась, после того как раненые были доставлены в больницу, еще около 40 заключенных остались во дворе и отказались возвращаться в свои камеры."}
{"id":"134","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Edmonton_prison_conflict_wounds_eight","domain":"wikinews","topic":"crime and Law","Kazakh":"Келіссөз жүргізушілер жағдайды түзетуге әрекеттенді, бірақ қамалғандардың талаптары анық емес.","English":"Negotiators tried to rectify the situation, but the prisoners' demands are not clear.","Turkish":"Arabulucular durumu düzeltmeye çalıştı ama hükümlülerin istekleri net değil.","Russian":"Переговорщики попытались исправить ситуацию, но требования заключённых не ясны."}
{"id":"135","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Edmonton_prison_conflict_wounds_eight","domain":"wikinews","topic":"crime and Law","Kazakh":"22:00-23: 00 аралығында (MDT), аулада тұрған сотталғандай өрт шығарды.","English":"Between 10:00-11:00 pm MDT, a fire was started by the inmates in the yard.","Turkish":"22.00-23.00 MDT saatleri arasında, avludaki mahkumlar tarafından yangın çıkarıldı.","Russian":"Между 10:00 и 11:00 вечера по горному времени заключенные устроили пожар во дворе."}
{"id":"136","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Edmonton_prison_conflict_wounds_eight","domain":"wikinews","topic":"crime and Law","Kazakh":"Көп ұзамай қорғанысты жабдықтаумен жабдықталған офицерлер аулаға кіріп, сотталушыларды көзден жас ағызатын газбен тұйыққа тіреді.","English":"Soon, officers equipped with riot gear entered the yard and cornered the inmates with tear gas.","Turkish":"Kısa süre sonra, çevik kuvvet ekipmanları giyen görevliler avluya girdi ve hükümlüleri biber gazıyla etkisiz hale getirdi.","Russian":"Вскоре надзиратели в защитном снаряжении прошли во двор и загнали заключенных в угол, применив слезоточивый газ."}
{"id":"137","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Edmonton_prison_conflict_wounds_eight","domain":"wikinews","topic":"crime and Law","Kazakh":"Өрт сөндіру бөлімшелері өртті кешкі сағат 11:35-ке дейін сөндірді.","English":"Fire rescue crews eventually doused the fire by 11:35 pm.","Turkish":"İtfaiye ekipleri sonunda yangını gece 11:35'te söndürdü.","Russian":"В результате бригады пожарных потушили пожар к 23:35."}
{"id":"138","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_officials_flood_Grand_Canyon_to_restore_ecosystem","domain":"wikinews","topic":"nature","Kazakh":"1963 жылы тоған салынғаннан кейін, тасындылардың жайылуына себеп болатын маусымдық су тасқыны тоқтатылды.","English":"After the dam was built in 1963, the seasonal floods that would spread sediment throughout the river were halted.","Turkish":"1963'te barajın inşa edilmesi sayesinde nehir boyunca çökelti bırakan mevsimsel seller engellendi.","Russian":"После строительства плотины в 1963 году сезонные паводки, распространявшие по реке отложения, прекратились."}
{"id":"139","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_officials_flood_Grand_Canyon_to_restore_ecosystem","domain":"wikinews","topic":"nature","Kazakh":"Бұл шөгінді жыныстар жабайы жануарлардың мекені болған құмқайырларды және жағажайларды жасауға қажет болды.","English":"This sediment was necessary for creating sandbars and beaches, which served as wildlife habitats.","Turkish":"Bu çökelti, vahşi yaşam habitatları yaratan kumsalların ve sahil kordonlarının oluşması için gerekliydi.","Russian":"Этот осадок требовался для формирования пляжей и песчаных отмелей, являвшихся местом обитания диких животных."}
{"id":"140","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_officials_flood_Grand_Canyon_to_restore_ecosystem","domain":"wikinews","topic":"nature","Kazakh":"Нәтижесінде балықтың екі түрі жойылып кетті, ал қалған екеуіне жойылып кету қаупі төнді, оның ішінде бүкір балық та бар.","English":"As a result, two fish species have become extinct, and two others have become endangered, including the humpback chub.","Turkish":"Bunun neticesinde iki balık cinsinin soyu tükendi ve aralarında kambur kefalin de yer aldığı iki balık cinsi tehlike altına girdi.","Russian":"Это привело к тому, что два вида рыб вымерли, а два других, в том числе горбатый голавль, попали под угрозу исчезновения."}
{"id":"141","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_officials_flood_Grand_Canyon_to_restore_ecosystem","domain":"wikinews","topic":"nature","Kazakh":"Су тасқынынан кейін су деңгейі бірнеше футқа көтерілген болса да, шенеуніктер бұл төменгі жақтағы жуып кеткен саяз жерлерді қалпына келтіруге жеткілікті деп үміттенуде.","English":"Although the water level will only rise a few feet after the flood, officials are hoping it will be enough to restore eroded sandbars downstream.","Turkish":"Su seviyesi selden sonra yalnızca birkaç feet yükselecek olsa da yetkililer bunun ters akımla aşınmış sığlıkların eski haline gelmesi için yeteceğini umuyorlar.","Russian":"Несмотря на то, что после наводнения уровень воды поднимется только на несколько футов, власти надеются, что этого будет достаточно для восстановления размытых песчаных отмелей ниже по течению."}
{"id":"142","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Strong_6.3_earthquake_reported_in_Sumatra,_Indonesia","domain":"wikinews","topic":"nature","Kazakh":"Цунами туралы ескерту берілмеді және Джакартаның геофизика агенттігінің деректеріне сай, цунами туралы ескерту берілмейді, өйткені жер сілкінісі 6,5 магнитудасы талабына сай болмады.","English":"No tsunami warning has been issued, and according to the Jakarta geophysics agency, no tsunami warning will be issued because the quake did not meet the magnitude 6.5 requirement.","Turkish":"Hiçbir tsunami uyarısı yapılmadı ve Cakarta jeofizik ajansına göre sarsıntı 6.5 büyüklüğü koşulunu karşılamadığından tsunami uyarısı yapılmayacak.","Russian":"Предупреждений о цунами не было и, согласно сообщению от Джакартского геофизического агентства, не будет, так как магнитуда землетрясения не достигла 6,5 балла."}
{"id":"143","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Strong_6.3_earthquake_reported_in_Sumatra,_Indonesia","domain":"wikinews","topic":"nature","Kazakh":"Цунами қаупі болмағанымен, тұрғындар дүрліге бастады және өз бизнестері мен үйлерін қалдыра бастады.","English":"Despite there being no tsunami threat, residents started to panic and began to leave their businesses and homes.","Turkish":"Tsunami tehlikesi olmamasına rağmen, bölgede yaşayanlar paniğe kapıldı ve işyerlerini ve evlerini terk etmeye başladı.","Russian":"Несмотря на отсутствие угрозы цунами, жители начали паниковать и покидать помещения своих компаний и свои дома."}
{"id":"144","url":"https://en.wikinews.org/wiki/The_end_of_an_era_for_Winfrey","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Қоштасу кезінде Уинфридің көзі жасқа толы болғанымен, ол жанкүйерлеріне оралатынын айтты.","English":"Although Winfrey was tearful in her farewell, she made it clear to her fans she will be back.","Turkish":"Winfrey vedasında gözyaşları içinde olsa da, hayranlarına geri döneceğini açıkça belirtti.","Russian":"Хотя Уинфри была готова расплакаться во время прощания, она дала понять своим поклонникам, что вернется."}
{"id":"145","url":"https://en.wikinews.org/wiki/The_end_of_an_era_for_Winfrey","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"«Бұл қоштасу болайын деп тұрған жоқ. Бұл — бір тараудың жабылуы және жаңасының ашылуы».","English":"\"\"\"This is not going to be goodbye. This is the closing of one chapter and the opening of a new one.\"\"\"","Turkish":"Bu bir veda olmayacak. Bu bir bölümün kapanışı ve bir yenisinin açılışıdır.","Russian":"\"\"\"Это не станет прощанием. Это закрытие одной главы и открытие новой.\"\"\""}
{"id":"146","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Official_results_say_Namibian_president_reelected_after_polls","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Намибиядағы президенттік және парламенттік сайлаудың соңғы нәтижелері қазіргі президент Хификепунье Похамбаның үлкен маржамен қайта сайланғанын көрсетті.","English":"Final results from Namibian presidential and parliamentary elections have indicated that the incumbent president, Hifikepunye Pohamba, has been reelected by a large margin.","Turkish":"Namibya'daki Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin nihai sonuçları, görevdeki cumhurbaşkanı Hifikepunye Pohamba'nın büyük bir oy farkıyla yeniden seçildiğini gösterdi.","Russian":"По окончательным результатам президентских и парламентских выборов Намибии действующий президент Хификепунье Похамба был переизбран с большим перевесом."}
{"id":"147","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Official_results_say_Namibian_president_reelected_after_polls","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Билеуші партия Оңтүстік батыс Африка халық ұйымы (SWAPO) парламенттік сайлауларда көптеген орынға ие болды.","English":"The ruling party, South West Africa People's Organisation (SWAPO), also retained a majority in the parliamentary elections.","Turkish":"İktidar partisi Güneybatı Afrika Halk Örgütü (SWAPO) de parlamento seçimlerinde çoğunluğunu korumayı başardı.","Russian":"Правящая партия Организация народов Юго‑Западной Африки (СВАПО) также сохранила большинство на парламентских выборах."}
{"id":"148","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_helicopter_with_17_on_board_believed_to_have_been_shot_down_in_Afghanistan","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Бұл аумаққа коалиция мен ауған әскерлері аумақты қорғау үшін осы аумаққа көшті және тағы бір коалиция ұшағы көмектесуге жіберілді.","English":"Coalition and Afghan troops moved into the area to secure the site and other coalition aircraft have been sent to assist.","Turkish":"Koalisyon ve Afgan askerleri sahayı güvence altına almak için alana intikal ettirildi ve yardım için diğer koalisyon uçakları gönderildi.","Russian":"Коалиционные и афганские войска выдвинулись в район, чтобы обезопасить объект, и другой самолет коалиции был послан для оказания поддержки."}
{"id":"149","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_helicopter_with_17_on_board_believed_to_have_been_shot_down_in_Afghanistan","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Апат биік таулы жерлерде орын алған және дұшпандық мағынадағы өрттің салдарынан болған деп болжануда.","English":"The crash occurred high up in mountainous terrain, and is believed to have been the result of hostile fire.","Turkish":"Uçak dağlık arazinin yüksek kısımlarında düştü ve nedeninin düşman ateşi olduğu düşünülüyor.","Russian":"Падение произошло в высокогорье, и, как полагают, стало результатом вражеского огня."}
{"id":"150","url":"https://en.wikinews.org/wiki/US_helicopter_with_17_on_board_believed_to_have_been_shot_down_in_Afghanistan","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Апат орын алған жерді іздеу әрекеттеріне нашар ауа райы және жердің жоталы сайлы жерлер кедергілер жасады.","English":"Efforts to search for the crash site are being met by bad weather and harsh terrain.","Turkish":"Kötü hava koşulları ve zorlu arazi koşulları, kaza alanının aranmasını etkiliyor.","Russian":"Попытки провести поиск места крушения наталкиваются на плохие погодные условия и сложный рельеф."}
{"id":"151","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Cholera_outbreak_hits_Angola","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Бұл осы елде болған аурудың тарауының ең жаман жағдайы деп мәлімдеді Mangola медициналық қайырымдылық қоры, Medecines Sans Frontieres және Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы.","English":"The medical charity Mangola, Medecines Sans Frontieres and the World Health Organisation say it is the worst outbreak recorded in the country.","Turkish":"Tıbbi yardım kuruluşu Mangola, Sınır Tanımayan Doktorlar ve Dünya Sağlık Örgütü, bunun ülkede görülen en kötü salgın olduğunu söylüyor.","Russian":"Медицинская благотворительная организация Мангола, Врачи без границ и Всемирная организация здравоохранения заявили, что это сильнейшая вспышка в истории страны."}
{"id":"152","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Cholera_outbreak_hits_Angola","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Medecines Sans Frontiere ұйымының төрағасы Ричард Веерман былай деді: «Ангола бұл аурудың тарауының ең жаман жағдайы болайын деп тұр, Анголадағы жағдай өте жаман болып тұр».","English":"\"Spokesman for Medecines Sans Frontiere Richard Veerman said: \"\"Angola is heading for its worst ever outbreak and the situation remains very bad in Angola,\"\" he said.\"","Turkish":"\"Sınır Tanımayan Doktorlar sözcüsü Richard Veerman, \"\"Angola bu zamana kadarki en kötü salgına doğru gidiyor ve Angola'da durum oldukça kötü artmakta\"\" dedi.\"","Russian":"\"Представитель организации \"\"Врачи без границ\"\" Ричард Вирман сказал: \"\"Ангола идёт к своей худшей вспышке за всё время, и ситуация в Анголе остаётся очень плохой\"\".\""}
{"id":"153","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Car_women%27s_rugby_7%27s_tournament","domain":"wikinews","topic":"sport","Kazakh":"Ойындар 10: 00 уақытында, тамаша ауа-райымен басталып және тез басылған таң ортасындағы сіркіреген жауынды қоспаса, бұл регби-7 үшін тамаша күн болды.","English":"The games kicked off at 10:00am with great weather and apart from mid morning drizzle which quickly cleared up, it was a perfect day for 7's rugby.","Turkish":"Oyunlar gündüz saat 10:00'da başladı, hava harikaydı ve erken saatlerde hafifçe çiseleyen yağmurun dışında gün 7's ragbi için harikulade bir gündü.","Russian":"Матчи начались в 10:00 при прекрасной погоде, и если не считать моросящий утренний дождь, который быстро прошёл, это был идеальный день для регби-7."}
{"id":"154","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Car_women%27s_rugby_7%27s_tournament","domain":"wikinews","topic":"sport","Kazakh":"Турнирде бірінші ойнаған Оңтүстік Африка дұрыс есеппен бастады, ол 5-ші ойнаған Замбияны 26 - 00 есебімен оңай жеңді.","English":"Tournament top seeds South Africa started on the right note when they had a comfortable 26 - 00 win against 5th seeded Zambia.","Turkish":"Turnuvanın en iyilerinden Güney Afrika, 5. sıradaki Zambiya karşısında 26-0’lık kolay bir galibiyet elde ederek iyi bir puanla başladı.","Russian":"Фавориты турнира из Южной Африки начали с правильной ноты, когда одержали красивую победу со счетом 26-00 над Замбией, находящейся на 5-ой позиции."}
{"id":"155","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Car_women%27s_rugby_7%27s_tournament","domain":"wikinews","topic":"sport","Kazakh":"Оңтүстік апалы-сіңлілеріне қарсы ойында нашар ойнаған Оңтүстік Африка құрамасы турнир барысында нәтижелерін біртіндеп жақсартты.","English":"Looking decidedly rusty in the game against their southern sisters, South Africa however steadily improved as the tournament progressed.","Turkish":"Diğer güney ülkelerine göre kuşkusuz paslanmış gözüken Güney Afrika nasıl olduysa turnuva devam ettikçe iyileşti.","Russian":"Выглядя явно хуже в игре против своих южных сестер, ЮАР все-таки постепенно улучшила своё выступление по ходу турнира."}
{"id":"156","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Car_women%27s_rugby_7%27s_tournament","domain":"wikinews","topic":"sport","Kazakh":"Тәртіпті қорғаушылары, доппен жұмыс істеу дағдылары және тамаша командалық жұмысы оларды ерекше бөліп көрсетті және бұл ең күшті команда болатыны анық еді.","English":"Their disciplined defence, ball handling skills and excellent team work made them stand out and it was clear that this was the team to beat.","Turkish":"Disiplinli savunmaları, top hakimiyeti becerileri ve mükemmel takım çalışmaları onları öne çıkardı ve zor geçilecek takımın bu olduğu açıkça görülüyordu.","Russian":"Их отличали дисциплинированная защита, мастерство владения мячом и превосходная командная работа, и было ясно, что обыграть эту команду непросто."}
{"id":"157","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Anne_Frank_tree_saved_from_being_chopped_down","domain":"wikinews","topic":"law","Kazakh":"Амстердам қаласының шенеуніктері мен Анна Франк мұражайы ағаш саңырауқұлақ жұқтырғанын және адамдардың денсаулығына қауіп төндіретінін айтады, өйткені олар ағаш міндетті түрде құлайды деп дауласты.","English":"Officials for the city of Amsterdam and the Anne Frank Museum state that the tree is infected with a fungus and poses a public health hazard as they argue that it was in imminent danger of falling over.","Turkish":"Amsterdam şehrinin ve Anne Frank Müzesi’nin yetkilileri, ağaçta mantar enfeksiyonu olduğunu ve devrilmesi an meselesi olduğundan halk sağlığı açısından tehlike oluşturduğunu belirtiyor.","Russian":"Официальные представители властей Амстердама и музея Анны Франк заявляют, что дерево заражено грибком и представляет общественную опасность, так как есть непосредственная угроза его падения."}
{"id":"158","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Anne_Frank_tree_saved_from_being_chopped_down","domain":"wikinews","topic":"law","Kazakh":"Оны сейсенбіде жою жоспарланған еді, бірақ төтенше сот қаулысынан кейін сақталды.","English":"It had been scheduled to be cut down on Tuesday, but was saved after an emergency court ruling.","Turkish":"Salı günü kesilmesi planlanıyordu ama olağanüstü hal mahkemesi kararıyla kurtarıldı.","Russian":"Его планировали срубить во вторник, но постановлением чрезвычайного суда оно было сохранено."}
{"id":"159","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Seven_caves_found_on_Mars:_NASA","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"«Жеті қарындас» деп аталған үңгір кіреберістерінің барлығының диаметрі кемінде 100-250 метр  (328-820 фут).","English":"\"All of the cave entrances, which were named \"\"The Seven Sisters\"\", are at least 100 to 250 meters (328 to 820 feet) in diameter.\"","Turkish":"Yedi Kız Kardeşler olarak adlandırılan tüm mağara girişleri en az 100 ila 250 metre (328 ila 820 foot) çapındadır.","Russian":"\"Диаметр всех входов в пещеру, которые были названы \"\"Семь сестёр\"\", составляет не менее 100-250 метров (328-820 футов).\""}
{"id":"160","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Seven_caves_found_on_Mars:_NASA","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Инфрақызыл кескіндер түнгі және күндізгі температура ауытқулары олардың үңгірлер болуы ықтимал екенін көрсетеді.","English":"Infrared images show that the temperature variations from night and day show that they are likely caves.","Turkish":"Kızılötesi görüntüler, gece ile gündüz arasındaki sıcaklık değişimlerinin bunların mağara olabileceğini gösterdiğini göstermektedir.","Russian":"Согласно данным инфракрасных изображений разницы ночных и дневных температур говорят, что это скорее всего пещеры."}
{"id":"161","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Seven_caves_found_on_Mars:_NASA","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Олар күндіз айналасындағы беткейден суығырақ және түнде жылырақ болады.","English":"\"\"\"They are cooler than the surrounding surface in the day and warmer at night.\"","Turkish":"\"Onlar, gündüzleri etrafındaki yüzeyden daha serindir ve geceleri daha sıcaktır.\"\"\"","Russian":"Днём они холоднее, чем окружающая поверхность, а ночью теплее."}
{"id":"162","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Seven_caves_found_on_Mars:_NASA","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"\"\"\"Олардың температуралық сипаттамалары жер бетіндегі тұрақты температураны сақтайтын үлкен үңгірлер сияқты тұрақты емес, бірақ бұл олардың жердегі терең үңгірлерге сәйкес келеді\"\", - деді Глен Кушинг, АҚШ геологиялық қызметі (USGS) астрогеология тобы және Аризона штатының Флагстафф қаласында орналасқан Солтүстік Аризона университетінің мүшесі Глен Кушинг.\"","English":"\"Their thermal behavior is not as steady as large caves on Earth that often maintain a fairly constant temperature, but it is consistent with these being deep holes in the ground,\"\" said Glen Cushing of the United States Geological Survey (USGS) Astrogeology Team and of Northern Arizona University located in Flagstaff, Arizona.\"","Turkish":"\"Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırmalar (USGS) Astrojeoloji Ekibi ve Flagstaff, Arizona'da yer alan Kuzey Arizona Üniversitesi'ne bağlı Glen Cushing, onların ısıl davranışları, Dünya üzerinde genelde oldukça değişmez bir sıcaklığı koruyan büyük mağaralar kadar değişmez değiller, fakat bunlar yerdeki derin delikler ile tutarlı\"\" dedi\"","Russian":"Их термические характеристики не такие стабильные, как у больших пещер на Земле, которые часто поддерживают почти постоянную температуру, но они соответствуют тому, что является глубокими ямами в грунте, — сообщил Глен Кушинг из отдела планетной геологии Геологической службы США и Университета Северной Аризоны, расположенного во Флагстаффе, Аризона."}
{"id":"163","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Electronic_voting_disputed_in_France","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Францияда, әдетте дауыс беруде технология аз пайдаланылады: дауыс берушілер кабинкаға оқшауланып, өздері таңдаған кандидат көрсетілген алдын ала басылған қағаз парағын хатқалтаға салады.","English":"In France, voting has traditionally been a low-tech experience: voters isolate themselves in a booth, put a pre-printed sheet of paper indicating their candidate of choice into an envelope.","Turkish":"Fransa'da oy verme geleneksel olarak bir düşük teknoloji deneyimidir: seçmenler bir kabinde yalnız kalırlar. Seçtikleri adayı gösteren önceden basılmış bir kağıt parçasını bir zarfa koyarlar.","Russian":"Во Франции голосование традиционно проводится низкотехнологичными методами: голосующий закрывается в кабинке и кладет заранее напечатанный лист бумаги, указывающий выбранного кандидата, в конверт."}
{"id":"164","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Electronic_voting_disputed_in_France","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Шенеуніктер дауыс берушінің тұлғасын тексергеннен кейін дауыс беруші сайлау жәшігіне хатқалтаны салады және дауыс беру тізіміне қол қояды.","English":"After officials verify the voter's identity, the voter drops the envelope into the ballot box and signs the voting roll.","Turkish":"Yetkililerin seçmenin hüviyetini onaylamasının akabinde seçmen zarfı sandığa atar ve seçmen listesini imzalar.","Russian":"После того, как должностные лица удостоверяют личность избирателя, он опускает конверт в урну для голосования и расписывается в списке избирателей."}
{"id":"165","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Electronic_voting_disputed_in_France","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Францияның сайлау заңнамасы іс жүргізуді қатаң түрде кодтайды.","English":"French electoral law rather strictly codifies the proceedings.","Turkish":"Fransız seçim kanunu, işlemleri oldukça sıkı bir biçimde düzenlemektedir.","Russian":"Законы Франции о выборах довольно строго систематизируют процедуры."}
{"id":"166","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Electronic_voting_disputed_in_France","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"1988 жылдан бері сайлау жәшіктері мөлдір болуы керек, сонда дауыс берушілер мен бақылаушылар дауыс беру басталған кезде ешқандай хатқалталар жоқ екеніне және тиісті түрде есептелген және рұқсат етілген сайлаушылардың хатқалталарынан басқа хатқалталар қосылмағанына куәгер бола алады.","English":"Since 1988, ballot boxes must be transparent so that voters and observers can witness that no envelopes are present at the start of the vote and that no envelopes are added except those of the duly counted and authorized voters.","Turkish":"Oy sandıkları 1988'den beri şeffaftır. Böylece seçmenler ve gözlemciler, oylama başlangıcında oy sandıkları içinde hiçbir zarfın olmadığını ve sandıklara, usulüne uygun sayılan ve onaylı seçmenlerin attığı zarflar dışında herhangi bir zarf eklenmediğini teyit edebilmektedir.","Russian":"Начиная с 1988 года урны для избирательных бюллетеней должны быть прозрачными, чтобы избиратели и наблюдатели могли убедиться в том, что в начале голосования внутри нет конвертов и что к ним не добавлены какие-либо другие конверты, кроме конвертов тех людей, которых допустили к участию в голосовании и голоса которых подсчитали надлежащим образом."}
{"id":"167","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Electronic_voting_disputed_in_France","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Кандидаттар осы процестің әр бөлігіне куә болуы үшін өкілдерін жібере алады. Кешке, қатты қадағалау астында, еріктілер арнайы процедураларға сай дауыстарды санайды.","English":"Candidates can send representatives to witness every part of the process. In the evening, votes are counted by volunteers under heavy supervision, following specific procedures.","Turkish":"Adaylar sürecin her aşamasına tanıklık etmeleri için temsilciler gönderebilir. Akşam, oylar belli prosedürler takip edilerek yoğun gözlem altında gönüllüler tarafından sayılır.","Russian":"Кандидаты могут отправить своих представителей, чтобы те следили за всем процессом. Вечером голоса подсчитываются волонтерами под строгим контролем в согласно специальной процедуре."}
{"id":"168","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Taiwanese_consumer_laptop_market_faces_change_following_ASUStek_winning_sustainability_award","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Ертеректе шығындарды азайту және функционалдылық факторларына байланысты бүкіл әлемде шығарылған ASUS Eee компьютері 2007 жылғы Тайбэй АТ айлығының өзекті тақырыбына айналды.","English":"ASUS Eee PC, earlier launched world-wide for cost-saving and functionality factors, became a hot topic in 2007 Taipei IT Month.","Turkish":"Daha önce maliyet tasarrufu ve işlevsellik faktörleri için dünya çapında piyasaya sürülen ASUS Eee PC, 2007 Taipei BT Ayında sıcak bir gündem maddesi haline geldi.","Russian":"Серия ASUS Eee PC, ранее представленная во всём мире с ориентацией на такие факторы, как экономия средств и функциональность, стала горячей темой во время месяца информационных технологий в Тайбэе в 2007 году."}
{"id":"169","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Taiwanese_consumer_laptop_market_faces_change_following_ASUStek_winning_sustainability_award","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Бірақ ноутбуктық компьютерлердің тұтынушылық нарығы Қытай Республикасының жетекшісі Юань ASUS компаниясын 2007 жылы «Экологияға зиянсыз Тайвань» марапатын бергеннен кейін түбегейлі түрде алуан түрлі болады және өзгереді.","English":"But the consumer market on laptop computer will be radically varied and changed after ASUS was awarded in the 2007 Taiwan Sustainable Award by Executive Yuan of the Republic of China.","Turkish":"Ancak dizüstü bilgisayar tüketici pazarı Çin Halk Cumhuriyeti Yuan İdaresi, ASUS’a Tayvan Sürdürülebilirlik Ödülü verdikten sonra radikal bir değişim ve çeşitlilik sürecine girecektir.","Russian":"Но потребительский рынок ноутбуков изменится коренным образом после награждения компании ASUS Премией Тайваня за стабильность Исполнительным юанем Республики Китай в 2007 году."}
{"id":"170","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Modern_radio_drama_Paranoria,_TX_releases_100th_episode","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Станцияның веб-сайтында бұл шоу «жаңа және кейіпсіз оғаш түрі бар дәстүрлі радио театры» деп сипатталады.","English":"\"The station's web site describes the show as \"\"old school radio theater with a new and outrageous geeky spin!\"\"\"","Turkish":"\"İstasyonun web sitesi gösteriyi \"\"yeni ve çirkin bir bilgisayar kurdu tarzıyla eski okul radyo tiyatrosu!\"\" olarak tanımlıyor.\"","Russian":"\"Сайт станции описывает шоу как \"\"традиционный радиотеатр с новым и возмутительно задротным видением!\"\".\""}
{"id":"171","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Modern_radio_drama_Paranoria,_TX_releases_100th_episode","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Алғашқы күндері шоу тек ұзақ уақыттан бері жұмыс істеп келе жатқан TogiNet Radio интернет радиосында, сөйлесу радиосына негізделген сайтта өткен.","English":"In its early days, the show was featured solely at the long-running internet radio site TogiNet Radio, a site focused on talk radio.","Turkish":"Şov, başlangıçta sadece, konuşma radyosuna odaklanan ve uzun süredir yayına devam eden bir internet radyo sitesi olan TogiNet Radio'da yayınlandı.","Russian":"В начальный период своего существования это шоу транслировалось только на сайте давно существующего онлайн-радио TogiNet Radio, посвященного радиобеседам."}
{"id":"172","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Modern_radio_drama_Paranoria,_TX_releases_100th_episode","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"2015 жылдың соңына қарай TogiNet станциясы AstroNet Radio деген филиал станцияның негізін қалады.","English":"In late 2015, TogiNet established AstroNet Radio as a subsidiary station.","Turkish":"2015'in sonlarında TogiNet, bir yan istasyon olarak AstroNet Radio'yu kurdu.","Russian":"В конце 2015 года TogiNet создала AstroNet Radio в качестве дочерней радиостанции."}
{"id":"173","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Modern_radio_drama_Paranoria,_TX_releases_100th_episode","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Шоудың өзіндік ерекшелігі - Шығыс Техастағы әуесқой дауыс актерлері.","English":"The show originally featured amateur voice actors, local to East Texas.","Turkish":"Şov ilk başta Doğu Teksas'ın yerlisi olan amatör ses aktörlerini içeriyordu.","Russian":"Первоначально шоу озвучивали актёры-любители из Восточного Техаса."}
{"id":"174","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Akayev_flees_Kyrgyzstan_as_protesters_seize_control_of_Bishkek","domain":"wikinews","topic":"crime","Kazakh":"Есептерге сай кеңінен тарап кеткен тонаушылық түні бойы жалғасты, өйткені Бішкектің көшелерінде құқық қорғау органдарының қызметкерлері болмады.","English":"Widespread looting reportedly continued overnight, as law enforcement officers were not present on Bishkek's streets.","Turkish":"Bişkek sokaklarında güvenlik güçleri bulunmadığı için, geniş çaplı yağmanın gece boyunca devam ettiği bildirildi.","Russian":"Согласно сообщениям, массовое мародерство продолжалось всю ночь, поскольку на улицах Бишкека не было сотрудников органов охраны правопорядка."}
{"id":"175","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Akayev_flees_Kyrgyzstan_as_protesters_seize_control_of_Bishkek","domain":"wikinews","topic":"crime","Kazakh":"\"Бақылаушылардың бірі Бішкекті \"\"анархия күйіне батуда\"\" деп бейнелеген, өйткені қылмыскерлер тобы көшені аралап, дүкендердегі халықтық тұтыну тауарларын тонауды бастаған.\"","English":"\"Bishkek was described as sinking into a state of \"\"anarchy\"\" by one observer, as gangs of people roamed the streets and plundered stores of consumer goods.\"","Turkish":"\"Bir gözlemci, sokaklarında çetelerinin dolaşarak mağazaları yağmalamasıyla Bişkek'in bir \"\"anarşi\"\" durumuna saplandığını söyledi.\"","Russian":"Бишкек был описан одним обозревателем как погружающийся в состояние анархии, поскольку группы людей бегали по улицам и грабили магазины с потребительскими товарами."}
{"id":"176","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Akayev_flees_Kyrgyzstan_as_protesters_seize_control_of_Bishkek","domain":"wikinews","topic":"crime","Kazakh":"Бішкектің бірнеше тұрғыны оңтүстіктен келген ереуілшілерді заңсыздық жасап жатыр деп айыптады.","English":"Several Bishkek residents blamed protesters from the south for the lawlessness.","Turkish":"Çok sayıda Bişkek sakini güneyden gelen protestocuları kanuna karşı gelmekle suçladı.","Russian":"Некоторая часть жителей Бишкека обвинила митингующих с юга в беззаконии."}
{"id":"177","url":"https://en.wikinews.org/wiki/South_Africa_end_All_Blacks%27_15-game_winning_streak","domain":"wikinews","topic":"sport","Kazakh":"Оңтүстік Африка командасы Оңтүстік Африканың Рустенбург қаласындағы Роял Бафокенг стадионындағы регби одағының Tri Nations матчында All Blacks (Жаңа Зеландия) командасын жеңді.","English":"South Africa have defeated the All Blacks (New Zealand) in a rugby union Tri Nations match at the Royal Bafokeng Stadium in Rustenburg, South Africa.","Turkish":"Rustenburg, Güney Afrika'daki Royal Bafokeng Stadyumundaki ragbi birliği Tri Nations maçında Güney Afrika All Blacks'i (Yeni Zelanda) mağlub etti.","Russian":"\"Южная Африка победила \"\"Олл Блэкс\"\" (Новую Зеландию) в матче Кубка трех наций по регби-юниону на стадионе \"\"Роял Бафокенг\"\" в Рюстенбурге, Южная Африка.\""}
{"id":"178","url":"https://en.wikinews.org/wiki/South_Africa_end_All_Blacks%27_15-game_winning_streak","domain":"wikinews","topic":"sport","Kazakh":"\"Қорытынды есеп 21-20 болып, бір ұпайлық айырмашылық болды, сонымен қатар \"\"All Blacks\"\" 15 ойындық жеңіз сериясын аяқтады.\"","English":"The final score was a one-point victory, 21 to 20, ending the All Blacks' 15 game winning streak.","Turkish":"Son skor tek puan farklı bir galibiyetti. 21-20 ile All Blacks'in 15 maçlık galibiyet serisi sonlanmış oldu.","Russian":"Окончательным счётом стала победа в одно очко, 21 к 20, что закончило победную серию All Black в 15-ти играх."}
{"id":"179","url":"https://en.wikinews.org/wiki/South_Africa_end_All_Blacks%27_15-game_winning_streak","domain":"wikinews","topic":"sport","Kazakh":"«Спрингбокс» үшін бұл қатара бес ойындық жеңіліспен аяқталды.","English":"For the Springboks, it ended a five-match losing streak.","Turkish":"Springboks için, 5 maçlık bir mağlubiyet serisi sona erdi.","Russian":"\"Для \"\"Спрингбокс\"\" это прервало пятиматчевую серию поражений.\""}
{"id":"180","url":"https://en.wikinews.org/wiki/South_Africa_end_All_Blacks%27_15-game_winning_streak","domain":"wikinews","topic":"sport","Kazakh":"Бұл екі апта бұрын жүлдені ұтып алып қойған All Blacks үшін соңғы матч еді.","English":"It was the final match for the All Blacks, who had already won the trophy two weeks ago.","Turkish":"İki hafta önce kupayı kazanmış olan All Blacks’in son maçıydı.","Russian":"\"Этот матч стал последним для \"\"Олл Блэкс\"\", уже завоевавших кубок две недели назад.\""}
{"id":"181","url":"https://en.wikinews.org/wiki/South_Africa_end_All_Blacks%27_15-game_winning_streak","domain":"wikinews","topic":"sport","Kazakh":"Бұл сериядағы финалдық матч Спрингбокс командасы Австралиямен ойнайтын келесі аптада Йоханнесбургтағы Эллис саябағында орын алады.","English":"The final match of the series will take place at Ellis Park in Johannesburg next week, when the Springboks play Australia.","Turkish":"Serinin son maçı önümüzdeki hafta Johannesburg'daki Ellis Park'ta gerçekleşecek ve Springbok'lar Avustralya'yla oynayacak.","Russian":"Финальный матч сезона будет проведён в Эллис Парке в Йоханесбурге на следующей неделе, когда Springboks сыграет с Австралией."}
{"id":"182","url":"https://en.wikinews.org/wiki/A_5.6_Richter_quake_hits_Western_Montana","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Монтананың батыс бөлігінде дүйсенбі күні 22:08 уақытында орташа жер сілкінісі болды.","English":"A moderate earthquake shook western Montana at 10:08 p.m. on Monday.","Turkish":"Orta şiddette bir deprem Pazartesi 22:08'de Batı Montana'yı salladı.","Russian":"Умеренное землетрясение произошло в понедельник в западной части штата Монтана в 22:08."}
{"id":"183","url":"https://en.wikinews.org/wiki/A_5.6_Richter_quake_hits_Western_Montana","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Америка Құрама Штаттарының геология қызметі (USGS) және оның Ұлттық жер сілкінісі туралы ақпарат орталығы зақым туралы тікелей есептерді алмады.","English":"No immediate reports of damage have been received by the United States Geological Survey (USGS) and its National Earthquake Information Center.","Turkish":"Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırma Merkezi (USGS) ve ona bağlı Ulusal Deprem Bilgi Merkezi'ne ilk anda herhangi bir hasar bildirimi ulaşmamıştır.","Russian":"Геологическая служба США (USGS) и ее Национальная информационная служба по землетрясениям не получали никаких срочных сообщений об ущербе."}
{"id":"184","url":"https://en.wikinews.org/wiki/A_5.6_Richter_quake_hits_Western_Montana","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Жер сілкінісі Диллонның солтүстік-солтүстік-шығысына қарай 20 шақырымдай (15 миль) және Бьюттаның оңтүстігіне қарай 65 шақырымдай (40 миль) жерде болды.","English":"The earthquake was centered about 20 km (15 miles) north-northeast of Dillon, and about 65 km (40 miles) south of Butte.","Turkish":"Depremin merkezi Dillon'ın yaklaşık 20 km kuzey-kuzeydoğusu ve Butte'nin yaklaşık 65 km güneyiydi.","Russian":"Эпицентр землетрясения был примерно в 20 км (15 милях) северо-восточнее Диллона и около 65 км (40 миль) южнее Бьютта."}
{"id":"185","url":"https://en.wikinews.org/wiki/H5N1_confirmed_in_France","domain":"wikinews","topic":"health","Kazakh":"Дүйсенбі күні Францияның шығысындағы Лион маңайындағы батпақты жерде табылған өлі жабайы үйрекке адамды өлімге әкелетін H5N1 деген құс гриппінің штаммы жұққан болғаны расталды.","English":"The strain of bird flu lethal to humans, H5N1, has been confirmed to have infected a dead wild duck, found on Monday, in marshland near Lyon in the east of France.","Turkish":"Fransa'nın doğusunda bulunan Lyon yakınlarındaki bir bataklıkta Pazartesi günü ölü olarak bulunan yaban ördeğinin, insanlar için öldürücü bir kuş gribi türü olan H5N1 taşıyor olduğu onaylandı.","Russian":"Было подтверждено, что штаммом птичьего гриппа H5N1, смертельного для людей, была заражена мёртвая дикая утка, найденная в понедельник на болоте рядом с Леоном в восточной Франции."}
{"id":"186","url":"https://en.wikinews.org/wiki/H5N1_confirmed_in_France","domain":"wikinews","topic":"health","Kazakh":"Франция — Еуропалық Одақта осы вирустан зардап шеккен жетінші ел; Австрия, Германия, Словения, Болгария, Грекия және Италиядан кейін.","English":"France is the seventh country in the European Union to suffer this virus; following Austria, Germany, Slovenia, Bulgaria, Greece and Italy.","Turkish":"Fransa, Avrupa Birliği'nde bu virüse maruz kalan yedinci ülkedir; Avusturya, Almanya, Slovenya, Bulgaristan, Yunanistan ve İtalya'dan sonra.","Russian":"Франция – это 7-я страна ЕС, пострадавшая от этого вируса, после Австрии, Германии, Словении, Болгарии, Греции и Италии."}
{"id":"187","url":"https://en.wikinews.org/wiki/H5N1_confirmed_in_France","domain":"wikinews","topic":"health","Kazakh":"Хорватия мен Даниядағы H5N1 күдікті жағдайлары расталмаған күйде қалып отыр.","English":"Suspected cases of H5N1 in Croatia and Denmark remain unconfirmed.","Turkish":"Hırvatistan ve Danimarka'daki şüpheli H5N1 vakaları doğrulanmadı.","Russian":"Случаи с подозрениями на H5N1 в Хорватии и Дании остаются неподтверждёнными."}
{"id":"188","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Court_papers_filed_on_behalf_of_God_respond_to_lawsuit_by_Nebraska_Senator","domain":"wikinews","topic":"law","Kazakh":"Чеймберс Құдайды «жердің миллиондаған мекендеушілерінің кеңінен тараған өлімі, жойылуы және террорлауы үшін» сотқа берді.","English":"\"Chambers had sued God for \"\"widespread death, destruction and terrorization of millions upon millions of the Earth's inhabitants.\"\"\"","Turkish":"\"Chambers, Tanrı'yı \"\"Dünya sakinlerinin milyonlarcasının yaygın ölümü, yıkımı ve dehşete düşürülmesi\"\" sebebiyle dava etmişti.\"","Russian":"\"Чемберс подал в суд на Бога за \"\"распространение смерти, разрушений и запугивания миллионов и миллионов жителей Земли\"\".\""}
{"id":"189","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Court_papers_filed_on_behalf_of_God_respond_to_lawsuit_by_Nebraska_Senator","domain":"wikinews","topic":"law","Kazakh":"Агностик Чеймберс оның сот дауы «айғақсыз» және «кез келген адам кез келген адамды сотқа бере алады» деп санайды.","English":"\"Chambers, an agnostic, argues that his lawsuit is \"\"frivolous\"\" and \"\"anybody can sue anybody.\"\"\"","Turkish":"\"Bir agnostik olan Chambers, davasının \"\"ehemmiyetsiz\"\" olduğunu ve \"\"herkesin herkesi dava edebileceğini\"\" söyledi.\"","Russian":"\"Агностик Чемберс утверждает, что его иск \"\"несерьезный\"\" и \"\"каждый может подать в суд на кого угодно\"\".\""}
{"id":"190","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Controversial_Berlin_opera_features_interactive_drug_usage","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Камиль Сен-Санстың француз операсында ұсынған оқиғасы «суретшілердің өмірі есірткіге және Жапонияға деген сүйіспеншіліктен тұрады» осылай аталады.","English":"\"The story presented in the French opera, by Camille Saint-Saens, is of an artist \"\"whose life is dictated by a love for drugs and Japan.\"\"\"","Turkish":"\"Fransız operasında Camille Saint-Saens tarafından anlatılan hikaye \"\"hayatı uyuşturucu ve Japonya aşkıyla yazılmış\"\" bir sanatçıya aittir.\"","Russian":"\"История, рассказанная во французской опере Камилем Сен-Сансом, повествует о художнике, \"\"жизнью которого управляет любовь к наркотикам и к Японии\"\".\""}
{"id":"191","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Controversial_Berlin_opera_features_interactive_drug_usage","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Нәтижесінде, орындаушылар сахнада каннабисті шекті және театрдың өзі аудиоторияны қосылуға шақырды.","English":"As a result, the performers smoke cannabis joints on stage, and the theatre itself is encouraging the audience to join in.","Turkish":"Sonuç olarak oyuncular, sahne üzerinde esrar içiyor ve tiyatronun kendisi de izleyicileri katılmaya teşvik ediyor.","Russian":"В результате актёры курят косяки с марихуаной на сцене, и сам театр поощряет публику присоединиться."}
{"id":"192","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Mitt_Romney_wins_Iowa_Caucus_by_eight_votes_over_surging_Rick_Santorum","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Бұрынғы Палата Спикері Ньют Гингрич, Техас губернаторы Рик Перри және конгрессмен Мишель Бахман сәйкесінше төртінші, бесінші және алтыншы орындарды иеленді.","English":"Former House Speaker Newt Gingrich, Texas governor Rick Perry, and Congresswoman Michele Bachmann finished in fourth, fifth, and sixth place, respectively.","Turkish":"Eski Meclis Sözcüsü Newt Gingrich, Teksas valisi Rick Perry ve Kongre Üyesi Michele Bachmann sırasıyla dördüncü, beşinci ve altıncı oldular.","Russian":"Бывший спикер палаты Ньют Гингрич, губернатор Техаса Рик Перри и конгресмен Мишель Бахман заняли четвертое, пятое и шестое места соответственно."}
{"id":"193","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Mitt_Romney_wins_Iowa_Caucus_by_eight_votes_over_surging_Rick_Santorum","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Нәтижелер келгеннен кейін Гингрич Санторумды мақтады, бірақ Ромниге ұрысты. Ромнидің атынан Айовада Гингричке қарсы теріс науқан жарнамалары эфирде көрсетілген болатын.","English":"After the results came in, Gingrich lauded Santorum, but had tough words for Romney, on whose behalf negative campaign advertisements were aired in Iowa against Gingrich.","Turkish":"Neticelerin gelmesinin ardından Gingrich, Santorum'a övgüsünü sundu fakat adına Iowa'da Gingrich aleyhine olumsuz kampanya reklamları yayınlanan Romney'e sert laflar etti.","Russian":"После того, как стали известны результаты, Гингрич похвалил Санторума, но грубо высказался о Ромни, от имени которого в Айове транслировалась негативная информация против Гингрича."}
{"id":"194","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Mitt_Romney_wins_Iowa_Caucus_by_eight_votes_over_surging_Rick_Santorum","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Пэрри түнгі сайлау алды жиналысының нәтижелерін бағалау үшін Техасқа оралатынын, өзі үшін осы жарыста алға жүретін жол бар-жоғын анықтайтынын мәлімдеді, бірақ кейінірек жарыста қалатынын және 21 қаңтардағы Оңтүстік Каролинадағы бастапқы сайлауға қатысатынын айтты.","English":"\"Perry stated that he would \"\"return to Texas to assess the results of tonight's caucus, determine whether there is a path forward for myself in this race\"\", but later said that he would remain in the race and compete in the January 21 South Carolina primary.\"","Turkish":"\"Perry, \"\"Bu akşamki parti yönetim kurulu toplantısının sonuçlarını değerlendirmek ve bu yarışta kendim için ileriye doğru bir yol olup olmadığını saptamak adına Teksas'a döneceğim\"\" şeklinde ifadede bulundu ama daha sonra, yarışta kalacağını ve 21 Ocak Güney Carolina ön seçiminde yarışacağını söyledi.\"","Russian":"\"Перри заявил, что вернётся в Техас, \"\"чтобы оценить результаты сегодняшнего партийного собрания и определить, стоит ли мне продолжать гонку\"\", но позже сказал, что он её продолжит и будет участвовать в предварительных выборах в Южной Каролине 21 января.\""}
{"id":"195","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Mitt_Romney_wins_Iowa_Caucus_by_eight_votes_over_surging_Rick_Santorum","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Тамызда Ames алдын ала сайлауында жеңген Бахман науқанын аяқтау туралы шешім қабылдады.","English":"Bachmann, who won the Ames Straw Poll in August, decided to end her campaign.","Turkish":"Ağustos'ta Ames Kamuoyu Yoklaması'nı kazanan Bachmann, kampanyasını sonlandırmaya karar verdi.","Russian":"Бахман, которая победила в проведенном в августе выборочном опросе в городе Амес, решила закончить проведение своей кампании."}
{"id":"196","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Photojournalist_photographing_Justin_Bieber%27s_car_run_over_by_another_vehicle","domain":"wikinews","topic":"Entertainment","Kazakh":"Фотограф Рональд Рейган UCLA медициналық орталығына жеткізіліп, содан кейін қайтыс болды.","English":"The photographer was transported to Ronald Reagan UCLA Medical Center, where he subsequently died.","Turkish":"Fotoğrafçı, Ronald Reagan UCLA Tıp Merkezi'ne aktarıldı ve orada hayatını kaybetti.","Russian":"Фотограф был доставлен в медицинский центр имени Рональда Рейгана при  Калифорнийском университете в Лос-Анджелесе, где он впоследствии скончался."}
{"id":"197","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Photojournalist_photographing_Justin_Bieber%27s_car_run_over_by_another_vehicle","domain":"wikinews","topic":"Entertainment","Kazakh":"Оның жасы 20-да болғаны хабарланды. Өз мәлімдемесінде Бибер былай деді: «ол жерде болмағаныммен әрі осы қайғылы апатқа тікелей қатысты болмағаныммен, мен құрбанның отбасы туралы ойлаймын және оларға дұғалар арнаймын.","English":"\"He was reportedly aged in his 20s. In a statement, Bieber said \"\"[w]hile I was not present nor directly involved with this tragic accident, my thoughts and prayers are with the family of the victim.\"\"\"","Turkish":"\"20li yaşlarda olduğu bildirildi. Bieber yaptığı açıklamada, \"\"Bu trajik kazada bulunmamış veya kazaya direkt olarak karışmamış olsam da kurbanın ailesine sabırlar diliyorum.\"\" dedi.\"","Russian":"\"По сообщениям ему было от 20-ти до 30-ти лет. В заявление Бибер сказал: \"\"Хотя я и не присутствовал при трагическом инциденте и не был вовлечён в него напрямую, мои мысли и молитвы с семьёй жертвы\"\".\""}
{"id":"198","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Photojournalist_photographing_Justin_Bieber%27s_car_run_over_by_another_vehicle","domain":"wikinews","topic":"Entertainment","Kazakh":"TMZ ойын-сауық жаңалықтары веб-сайты фотограф Сепулведа бульварының арғы жағында көлігін тоқтатқанын және полицияның жолдан өту алдында тоқтағанының және жалғастырғанының, бұл жол қозғалысын реттеп тұрған Калифорния автомагистральдік патруль полициясы қызметкерінің оған кері жүру туралы екі рет бұйрық бергенінің суреттерін түсіруге әрекеттенгенін түсінеді.","English":"Entertainment news website TMZ understands the photographer stopped his vehicle on the other side of Sepulveda Boulevard and attempted to take pictures of the police stop before crossing the road and continuing, prompting the California Highway Patrol police officer conducting the traffic stop to order him back across, twice.","Turkish":"Eğlence haberleri web sitesi TMZ'ye göre fotoğrafçı aracını Sepulveda Bulvarı'nın öteki tarafında durdurmuş ve polis çevirmesinin fotoğraflarını çekmeye çalışmış, daha sonra yolun karşısına geçip devam ederek Kaliforniya Otoyol Devriye polis memurunun trafiği durdurup onu iki kez geriye dönmesini emretmesine neden olmuştur.","Russian":"Развлекательно-новостной сайт TMZ полагает, что фотограф остановил свой автомобиль на противоположной стороне бульвара Сепульведа и попытался сделать снимки остановки полицейскими, перед тем как перейти дорогу и продолжить. Полицейский Калифорнийского дорожного патруля, остановивший движение, дважды был вынужден приказать ему перейти обратно."}
{"id":"199","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Photojournalist_photographing_Justin_Bieber%27s_car_run_over_by_another_vehicle","domain":"wikinews","topic":"Entertainment","Kazakh":"Полицияның айтуы бойынша, фотографты соғып кеткен көлік жүргізушісіне қылмыс істегені үшін айыппұл салынуы екіталай.","English":"According to police, the driver of the vehicle that hit the photographer is unlikely to face criminal charges.","Turkish":"Polise göre, fotoğrafçıya çarpan aracın şoförünün cezai kovuşturma ile yüzyüze gelme ihtimali düşük.","Russian":"По сообщениям полиции, водителю автомобиля, сбившего фотографа, скорее всего, не будет предъявлено уголовное обвинение."}
{"id":"200","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Austria_leads_medal_count_after_second_day_of_2013_IPC_Alpine_World_Championships","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Күніне он сегіз медаль алған көптеген елдер медальдар кестесін жоғарылай алмады.","English":"With only eighteen medals available a day, a number of countries have failed to make the medal podium.","Turkish":"Günde sadece on sekiz tane madalya alınma imkanı olduğu için birkaç ülke madalya sahnesine çıkmayı başaramadı.","Russian":"Учитывая то, что в день можно было выиграть только восемнадцать медалей, ряду стран не удалось оказаться на пьедестале почёта."}
{"id":"201","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Austria_leads_medal_count_after_second_day_of_2013_IPC_Alpine_World_Championships","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Оларға кеше Super-G тізімінде әйелдер арасында тоғызыншы орынды иелеген Нидерландылық Анна Джохемсен кіреді, Финляндиялық Катя Сааринен ондықты аяқтады.","English":"They include the Netherlands, with Anna Jochemsen finishing ninth in the women's standing class in the Super-G yesterday, and Finland with Katja Saarinen finishing tenth in the same event.","Turkish":"Anna Jochemsen'in dün Super-G kadınlar ayakta sınıfında dokuzuncu bitirmesi ile Hollanda'yı ve aynı etkinlikte onuncu bitiren Katja Saarinen ile Finlandiya'yı içermektedir.","Russian":"Они включают Нидерланды с Анной Йохемсен, которая вчера финишировала девятой в женском заезде стоя в супергигантском слаломе, а также Финляндию с Катей Сааринен, финишировавшей в том же состязании десятой."}
{"id":"202","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Austria_leads_medal_count_after_second_day_of_2013_IPC_Alpine_World_Championships","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Австралиялық Митчелл Горли ерлердің тұрып тұратын Super-G жарысында он бірінші болып мәреге жетті. Чех бәсекелес Олдрич Джелинек ерлердің отыратын Super-G жарысында он алтыншы болып мәреге жетті.","English":"Australia's Mitchell Gourley finished eleventh in the men's standing Super-G. Czech competitor Oldrich Jelinek finished sixteenth in the men's sitting Super-G.","Turkish":"Erkekler ayakta Super-G.'yi Avustralyalı Mitchell Gourley on birinci sırada bitirdi, Çek yarışmacı Oldrich Jelinek erkekler oturarak Super-G.'de on altıncı bitirdi.","Russian":"\"Австралиец Митчелл Гурли пришел к финишу одиннадцатым в соревнованиях по супергиганту для мужчин в классе \"\"стоя\"\". Чех Олдрич Елинек пришел к финишу шестнадцатым в соревнованиях по супергиганту для мужчин в классе \"\"сидя\"\".\""}
{"id":"203","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Austria_leads_medal_count_after_second_day_of_2013_IPC_Alpine_World_Championships","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Мексикандық Арли Веласкез ерлердің отыратын Super-G жарысында он бесінші болып мәреге жетті. Жаңа Зеландиялық Адам Холл ерлердің тұрып тұратын Super-G жарысында тоғызыншы болып мәреге жетті.","English":"Arly Velasquez of Mexico finished fifteenth in the men's sitting Super-G. New Zealand's Adam Hall finished ninth in the men's standing Super-G.","Turkish":"Meksika'dan Arly Velasquez, erkekler oturuşlu Super-G'yi 15. sırada bitirdi. Yeni Zelandalı Adam Hall ise erkekler ayakta Super-G'yi 9. sırada bitirdi.","Russian":"Арли Веласкес из Мексики финишировал пятнадцатым среди мужчин в супергиганте в положении сидя. Новозеландец Адам Холл финишировал девятым среди мужчин в супергиганте в положении стоя."}
{"id":"204","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Austria_leads_medal_count_after_second_day_of_2013_IPC_Alpine_World_Championships","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Польшаның ерлер командасындағы көру қабілеті нашар шаңғышысы Маичей Крезель мен бағыттаушысы Анна Огарцинска Super-G жарысын он үшінші болып аяқтады. Оңтүстік Корея командасындағы Джонг Сеорк Парк ерлер арасындағы отыратын Super-G жарысын жиырма төртінші болып аяқтады.","English":"Poland's men's visually impaired skier Maciej Krezel and guide Anna Ogarzynska finished thirteenth in the Super-G. South Korea's Jong Seork Park finished twenty-fourth in the men's sitting Super-G.","Turkish":"Polonya erkekler görme engelli kayakçısı Maciej Krezel ve rehber Anna Ogarzynska, Super-G.'yi on üçüncü olarak bitirdi. Güney Koreli Jong Seork Park, Super-G. erkekler oturan kategorisini yirmi dördüncü olarak bitirdi.","Russian":"Польский лыжник с нарушением зрения Мацей Крезель и спортсмен-ведущий Анна Огаржинска финишировали тринадцатыми в супергиганте. Южнокорейский лыжник Пак Чон Сок финишировал двадцать четвёртым в супергиганте среди мужчин в положении сидя."}
{"id":"205","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Haitian_cholera_victims_threaten_United_Nations_with_lawsuit","domain":"wikinews","topic":"International","Kazakh":"Гаитиге 2010 жылғы жер сілкінісінен кейін келген БҰҰ бейбітшіл күштері әскердің қоныстану орнына жақын жерде басталған аурудың таралуына кінәлі.","English":"UN peacekeepers, whom arrived in Haiti after the 2010 earthquake, are being blamed for the spread of the disease which started near the troop's encampment.","Turkish":"2010 depreminden sonra Haiti'ye varan BM barış güçleri, askerlerin kampının yakınlarında başlayan hastalığın yayılmasıyla suçlanıyorlar.","Russian":"Миротворцы ООН, прибывшие на Гаити после землетрясения в 2010 году, обвиняются в распространении заболевания, которое началось поблизости от их военного лагеря."}
{"id":"206","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Haitian_cholera_victims_threaten_United_Nations_with_lawsuit","domain":"wikinews","topic":"International","Kazakh":"Сот ісіне сәйкес, БҰҰ лагерінің қалдықтары тиісті түрде дезинфекцияланбаған, нәтижесінде бактериялар Гаитидегі ең үлкен өзендердің бірі Артибонит өзенінің ағынына түскен.","English":"According to the lawsuit, waste from the UN camp was not properly sanitized, causing bacteria to enter the tributary of the Artibonite River, one of Haiti's largest.","Turkish":"Davaya göre, BM kampından gelen atıklar uygun şekilde sterilize edilmedi ve bakterilerin Haiti'nin en büyük nehirlerinden biri olan Artibonite Nehri'nin bir koluna karışmasına neden oldu.","Russian":"Как говорится в иске, отходы из лагеря ООН не прошли надлежащую санитарную обработку, в результате чего бактерии попали в приток реки Артибонит, одной из крупнейших в Гаити."}
{"id":"207","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Haitian_cholera_victims_threaten_United_Nations_with_lawsuit","domain":"wikinews","topic":"International","Kazakh":"Әскерлер келмей тұрып, Гаитиде 1800 жылдан бері бұл ауруға қатысты мәселелер болмаған.","English":"Prior to the arrival of troops, Haiti had not encountered problems related to the disease since the 1800s.","Turkish":"Askerlerin gelmesinden önce Haiti 1800'lerden beri hastalıkla ilgili sorunlarla karşılaşmamıştı.","Russian":"До прибытия войск государство Гаити не сталкивалось с проблемами, касающимися данного заболевания, с начала 19 века."}
{"id":"208","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Haitian_cholera_victims_threaten_United_Nations_with_lawsuit","domain":"wikinews","topic":"International","Kazakh":"Гаитидегі әділет және демократия институты БҰҰ Непал бейбітшіл батальоны өздері байқамай ауруды Гаитиге әкелген деп пайымдайтын тәуелсіз зерттеулерді көрсетті.","English":"The Haitian Institute for Justice and Democracy has referenced independent studies that suggest the Nepalese UN peacekeeping battalion unknowingly brought the disease to Haiti.","Turkish":"Haiti Adalet ve Demokrasi Enstitüsü, Nepal BM barışı koruma birliğinin, hastalığı farkına varmadan Haiti'ye taşıdığını ileri süren bağımsız çalışmalara gönderme yaptı.","Russian":"Гаитянский Институт Справедливости и Демократии сослался на независимое исследование, которое предполагает, что непальский миротворческий батальон ООН непреднамеренно завёз заболевание в Гаити."}
{"id":"209","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Haitian_cholera_victims_threaten_United_Nations_with_lawsuit","domain":"wikinews","topic":"International","Kazakh":"БҰҰ аурулар бойынша сарапшысы Даниель Лантанның айтуы бойынша аурудың өршуіне бейбітшілдер себеп болған болуы мүмкін.","English":"Danielle Lantagne, a UN expert on the disease, stated the outbreak was likely caused by the peacekeepers.","Turkish":"Hastalık konusunda BM uzmanı olan Danielle Lantagne, salgına muhtemelen barış gücündekilerin neden olduğunu söyledi.","Russian":"Даниэль Лантань, эксперт ООН по вопросам данной болезни, заявила, что вспышка, вероятно, была вызвана миротворцами."}
{"id":"210","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Patient_under_evaluation_with_Ebola-like_symptoms_in_Washington_D.C.","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Гамильтон Говард университетінің ауруханасы пациентті қалыпты күйінде қабылдағанын растады.","English":"Hamilton confirmed Howard University Hospital admitted the patient in stable condition.","Turkish":"Hamilton, Howard Üniversite Hastanesi'nin hastayı stabil bir şekilde kabul ettiğini doğruladı.","Russian":"Гамильтон подтвердил, что пациент поступил в больницу Говардского университета в стабильном состоянии."}
{"id":"211","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Patient_under_evaluation_with_Ebola-like_symptoms_in_Washington_D.C.","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Науқас Нигерияда болған, онда Эбола вирусы бойынша бірнеше жағдай орын алған.","English":"The patient had been to Nigeria, where some cases of the Ebola virus have occurred.","Turkish":"Hasta, bazı Ebola virüs vakalarının ortaya çıktığı Nijerya'da bulunmuştu.","Russian":"Больной посещал Нигерию, где обнаружен ряд случаев инфицирования вирусом Эбола."}
{"id":"212","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Patient_under_evaluation_with_Ebola-like_symptoms_in_Washington_D.C.","domain":"wikinews","topic":"Health","Kazakh":"Аурухана инфекцияны бақылау хаттамасын орындады, соның ішінде басқаларды жұқтырудың алдын алу үшін науқасты басқалардан бөлді.","English":"The hospital has followed protocol for infection control, including separating the patient from others to prevent possible infection of others.","Turkish":"Hastane, diğer insanların muhtemel enfeksiyonunu önlemek için hastayı diğerlerinden tecrit etmeyi içeren bir enfeksiyon kontrol protokolü izledi.","Russian":"В больнице был соблюден протокол инфекционного контроля, включая отдельное содержание пациента, чтобы предотвратить возможное заражение других пациентов."}
{"id":"213","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Sam_Simon,_%27The_Simpsons%27_co-creator,_dies_aged_59","domain":"wikinews","topic":"Entertainment","Kazakh":"Simpsons мультфильмінен бұрын Саймон бірнеше шоуда әртүрлі лауазымдарда жұмыс істеген.","English":"Before The Simpsons Simon had worked on several shows in various positions.","Turkish":"Simpsonlar'dan önce Simon, birçok programda farklı pozisyonlarda görev aldı.","Russian":"\"До \"\"Симпсонов\"\" Саймон работал на различных должностях над несколькими передачами.\""}
{"id":"214","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Sam_Simon,_%27The_Simpsons%27_co-creator,_dies_aged_59","domain":"wikinews","topic":"Entertainment","Kazakh":"\"1980 жылдары ол \"\"Taxi\"\", \"\"Cheers\"\" және \"\"The Tracey Ullman Show\"\" сияқты шоуларда жұмыс істеді.\"","English":"During the 1980s he worked on shows such as Taxi, Cheers, and The Tracy Ullman Show.","Turkish":"1980'lerde Taxi, Cheers ve The Tracey Ullman Show gibi programlarda çalıştı.","Russian":"\"В 1980-х годах он работал в таких передачах, как \"\"Такси\"\", \"\"Веселая компания\"\" и \"\"Шоу Трейси Ульман\"\".\""}
{"id":"215","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Sam_Simon,_%27The_Simpsons%27_co-creator,_dies_aged_59","domain":"wikinews","topic":"Entertainment","Kazakh":"1989 жылы ол Брукс және Гронингпен бірге The Simpsons мультфильмін жасауға көмектесті әрі осы шоудың бірінші жазушылар командасын жалдауға жауапты болды.","English":"In 1989 he helped create The Simpsons with Brooks and Groening, and was responsible for hiring the show's first writing team.","Turkish":"1989'da Brooks ve Groening ile birlikte The Simpsons'ın yaratılmasına yardım etti ve dizinin ilk yazar kadrosunu işe almaktan sorumlu oldu.","Russian":"\"В 1989 году вместе с Бруксом и Гронингом он помогал создать \"\"Симпсонов\"\" и был ответственным за набор первой команды сценаристов этого сериала.\""}
{"id":"216","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Sam_Simon,_%27The_Simpsons%27_co-creator,_dies_aged_59","domain":"wikinews","topic":"Entertainment","Kazakh":"1993 жылы шоудан кеткенімен, ол бас продюсер лауазымын сақтады және маусым сайын роялти ретінде ондаған миллион доллар алуды жалғастырды.","English":"Despite leaving the show in 1993 he kept the title of executive producer, and continued to receive tens of millions of dollars every season in royalties.","Turkish":"1993'te gösteriden ayrılmasına rağmen, baş yapımcı unvanını korudu ve her sezon telif ücreti olarak on milyonlarca dolar almaya devam etti.","Russian":"Несмотря на уход из шоу в 1993 году, он остался исполнительным продюсером и каждый сезон по-прежнему получал гонорары в размере десятков миллионов долларов."}
{"id":"217","url":"https://en.wikinews.org/wiki/No_bomb_threat,_hijacking_of_plane_in_China%27s_Xinjiang_region_according_to_Afghan_officials","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"\"Бұған дейін \"\"Синьхуа\"\" жаңалықтар агенттігі ұшақтың ұрлап әкетілгені туралы хабарлаған еді.\"","English":"Earlier the Chinese news agency Xinhua reported a plane to be hijacked.","Turkish":"Öncesinde Çin haber ajansı Xinhua bir uçağın kaçırıldığını haber verdi.","Russian":"\"Ранее китайское новостное агентство \"\"Синьхуа\"\" сообщило, что самолет был угнан.\""}
{"id":"218","url":"https://en.wikinews.org/wiki/No_bomb_threat,_hijacking_of_plane_in_China%27s_Xinjiang_region_according_to_Afghan_officials","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Кейінірек есептерде ұшақта бомба қаупі болғаны және Ауғанстанға қайтарылып, Кандагарда қонғаны айтылады.","English":"Later reports then stated the plane received a bomb threat and was diverted back to Afghanistan, landing in Kandahar.","Turkish":"Sonraki raporlar uçağın bir bomba tehditi aldığını ve Afganistan'a geri çevrilip Kandahar'a indiğini bildirmiştir.","Russian":"Позже сообщалось, что на самолет поступила угроза взрыва бомбы и он был развернут обратно в Афганистан, приземлившись в Кандагаре."}
{"id":"219","url":"https://en.wikinews.org/wiki/No_bomb_threat,_hijacking_of_plane_in_China%27s_Xinjiang_region_according_to_Afghan_officials","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Бастапқы хабарлар бойынша Үрімшіден апаттық жағдайда қонуға рұқсат берілмегеннен кейін ұшақ Ауғаныстанға қайта бағытталды.","English":"The early reports say the plane was diverted back to Afghanistan after being denied an emergency landing in Ürümqi.","Turkish":"İlk belirlemelere göre, uçak Urumçi'ye acil iniş talebinin reddedilmesinden sonra yeniden Afganistan'a yönlendi.","Russian":"В ранних сообщениях говорится, что самолёт возвратился в Афганистан после того, как ему было отказано в экстренной посадке в Урумчи."}
{"id":"220","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iranian_passenger_jet%27s_wheel_catches_fire","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Иранда әуедегі апаттар жиі орын алады. Оның ескірген азаматтық және әскери ұшақтарына техникалық қызмет нашар көрсетіледі.","English":"Air accidents are common in Iran, which has an aging fleet that is poorly maintained both for civil and military operations.","Turkish":"Hem sivil hem de askeri operasyonlarda kullanılan uçakların bakımının iyi yapılmadığı ve eski bir filoya sahip olan İran'da hava kazaları sıklıkla meydana gelmektedir.","Russian":"Авиакатастрофы — обычное явление для Ирана, где используется стареющий авиапарк, который плохо обслуживается как для гражданских, так и для военных операций."}
{"id":"221","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iranian_passenger_jet%27s_wheel_catches_fire","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Халықаралық санкциялар жаңа ұшақтарды сатып алу мүмкін емес дегенді білдіреді.","English":"International sanctions have meant that new aircraft cannot be purchased.","Turkish":"Uluslararası yaptırımlar, yeni uçakların satın alınamayacağı anlamına gelmekteydi.","Russian":"Международные санкции привели к невозможности покупки новых воздушных судов."}
{"id":"222","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iranian_passenger_jet%27s_wheel_catches_fire","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Осы аптаның басында, полиция тікұшағының апаты үш адамның өліміне және тағы үш адамның жарақаттануына әкелді.","English":"Earlier this week, a police helicopter crash killed three people and wounded three more.","Turkish":"Bu haftanın başlarında, bir polis helikopteri kazası üç kişiyi öldürdü ve üçünü daha yaraladı.","Russian":"Ранее на этой неделе в результате крушения полицейского самолёта погибло три человека и было ранено еще три."}
{"id":"223","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iranian_passenger_jet%27s_wheel_catches_fire","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Өткен айда Иранда көп жылдар ішіндегі ең ауыр әуе апаты орын алды, онда Арменияға бағытталған ұшақ апатқа ұшырап, 168 жолаушы қаза тапты.","English":"Last month Iran saw its worst air disaster in years when an airliner heading to Armenia crashed, killing the 168 on board.","Turkish":"Geçen ay Ermenistan'a giden bir yolcu uçağının düşmesi sonucunda 168 kişinin hayatını kaybettiği kaza,  İran'ın son yıllarda yaşadığı en büyük uçak felaketiydi.","Russian":"В прошлом году в Иране произошла худшая за годы авиакатастрофа, когда разбился следовавший в Армению авиалайнер, в результате чего погибли 168 человек, находившиеся на борту."}
{"id":"224","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Iranian_passenger_jet%27s_wheel_catches_fire","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Дәл осы айда тағы бір ұшақ Мешхедтің ұшу-қону жолағын басып өтіп, қабырғаға соғылып он жеті адамды өлтірді.","English":"The same month saw another airliner overrun a runway at Mashhad and strike a wall, killing seventeen.","Turkish":"Aynı ay, başka bir yolcu uçağı Meşhed'deki bir pisti aşarak bir duvara çarptı ve on yedi kişinin ölümüne neden oldu.","Russian":"В том же месяце другой авиалайнер выкатился за пределы взлетной полосы в Мешхеде и врезался в стену, погибли семнадцать человек."}
{"id":"225","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Aerosmith_cancel_remaining_tour_dates_after_on_stage_accident","domain":"wikinews","topic":"Culture and entertainment","Kazakh":"Aerosmith турында қалған концерттерінен бас тартты.","English":"Aerosmith have cancelled their remaining concerts on their tour.","Turkish":"Aerosmith, turnesindeki geriye kalan konserleri iptal etti.","Russian":"Группа Aerosmith отменила оставшиеся концерты в своем турне."}
{"id":"226","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Aerosmith_cancel_remaining_tour_dates_after_on_stage_accident","domain":"wikinews","topic":"Culture and entertainment","Kazakh":"Рок тобы 16 қыркүйекке дейін Америка Құрама Штаттарында және Канадада тур өткізуі керек еді.","English":"The rock band was due to tour the United States and Canada until September 16.","Turkish":"Rock grubu 16 Eylül tarihine kadar Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da turneye çıkacaktı.","Russian":"Рок-группа должна была гастролировать по США и Канаде до 16 сентября."}
{"id":"227","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Aerosmith_cancel_remaining_tour_dates_after_on_stage_accident","domain":"wikinews","topic":"Culture and entertainment","Kazakh":"5 тамызда әнді орындап жатқанда сахнадан құлағаннан кейін жетекші әнші Стивен Тайлер жарақаттанған кейін олар турдан бас тартты.","English":"They have cancelled the tour after lead singer Steven Tyler was injured after he fell off stage while performing on August 5.","Turkish":"Solist Steven Tyler'ın 5 Ağustos'ta sahne alırken sahneden düşmesi sonucu sakatlanması üzerine turneyi iptal ettiler.","Russian":"Они отменили тур после того, как солист Стив Тайлер получил травму при падении со сцены во время концерта 5 августа."}
{"id":"228","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Tennis:_Andy_Murray_wins_Montreal_Masters_2009","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Ерлердің екеуі де сеттегі әр доп берісті өткізбегендіктен, Мюррей бірінші сетте тең ойынмен жеңіліп қалды.","English":"Murray lost the first set in a tie break after both men held each and every serve in the set.","Turkish":"Her iki sporcunun da setteki tüm servisleri kazanmasıyla gelen beraberliğin ardından oynanan ilk seti Murray kaybetti.","Russian":"Муррэй  проиграл первый сет в тай-брейке после того, как оба мужчины отбивали абсолютно все подачи в сете."}
{"id":"229","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Tennis:_Andy_Murray_wins_Montreal_Masters_2009","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Дель Потро екінші соққыда ерте басымдылыққа ие болды, бірақ бұл 6-6-ға жеткеннен кейін тай брейкті қажет етті.","English":"Del Potro had the early advantage in the second set, but this too required a tie break after reaching 6-6.","Turkish":"Del Potro, ikinci sette erken avantajı vardı ancak bu da 6-6'ya gelindikten sonra bir beraberlik molasını gerektirdi.","Russian":"Дель Потро имел раннее преимущество во втором сете, но это также потребовало тай-брейка после достижения 6-6."}
{"id":"230","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Tennis:_Andy_Murray_wins_Montreal_Masters_2009","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Бұл кезде Потро иығына ем алды, бірақ ойынға орала алды.","English":"Potro received treatment to his shoulder at this point but managed to return to the game.","Turkish":"Potro bu noktada omzundan tedavi gördü ancak oyuna geri dönmeyi başardı.","Russian":"На данный момент Потро была оказана медицинская помощь для его плеча и он сумел вернуться к игре."}
{"id":"231","url":"https://en.wikinews.org/wiki/2009_Shri_Shyam_Bhajan_Hindu_religious_festival_held_in_Hyderabad","domain":"wikinews","topic":"Culture and entertainment","Kazakh":"Бағдарлама жергілікті уақыт (15.00 UTC) бойынша кеші сағат 8:30-да басталды.","English":"The program started at 8:30 p.m. local time (15.00 UTC).","Turkish":"Program saat 20:30'da başladı. yerel saat (15.00 UTC).","Russian":"Программа началась в 8:30 вечера по местному времени (или 15:00 UTC)."}
{"id":"232","url":"https://en.wikinews.org/wiki/2009_Shri_Shyam_Bhajan_Hindu_religious_festival_held_in_Hyderabad","domain":"wikinews","topic":"Culture and entertainment","Kazakh":"Бүкіл елдегі атақты әншілер Шри Шиамның алдында бхаджандарды немесе арнайы әндерді айтты.","English":"Famous singers across the country presented bhajans, or devotional songs, to Shri Shyam's feet.","Turkish":"Ülkenin dört bir yanından gelen ünlü şarkıcılar, bhajan veya ilahileri Shri Shyam'a sundu.","Russian":"Известные певцы со всей страны исполнили бхаджаны или песни преданности  у ног Шри Шиам."}
{"id":"233","url":"https://en.wikinews.org/wiki/2009_Shri_Shyam_Bhajan_Hindu_religious_festival_held_in_Hyderabad","domain":"wikinews","topic":"Culture and entertainment","Kazakh":"Әнші Санджу Шарма кешті бастады, одан кейін Джай Шанкар Чоудхари ән айтты, чаппан бхог бхаджан әнін де айтты. Әнші Раджу Ханделвал онымен бірігіп ән айты.","English":"Singer Sanju Sharma started the evening, followed by Jai Shankar Choudhary. esented the chhappan bhog bhajan as well. Singer, Raju Khandelwal was accompanying him.","Turkish":"Gece şarkıcı Sanju Sharma ile başladı ve Jai Shankar Choudhary ile devam etti. Lakkha Singh chappan bhog bhajan'ı da sunarken şarkıcı, Raju Khandelwal da ona eşlik ediyordu.","Russian":"Вечер начал певец Санджу Шарма, за ним выступил Джай Шанкар Чаудхари. esented the chhappan bhog bhajan также. Ему аккомпанировал певец Раджу Кханделвал."}
{"id":"234","url":"https://en.wikinews.org/wiki/2009_Shri_Shyam_Bhajan_Hindu_religious_festival_held_in_Hyderabad","domain":"wikinews","topic":"Culture and entertainment","Kazakh":"Содан кейін Лакха Сингх бхажан әндерін айту кезегін өзіне алды.","English":"Then, Lakkha Singh took the lead in singing the bhajans.","Turkish":"Sonra, Lakkha Singh bhajans'ın söylenmesinde liderliği ele aldı.","Russian":"Затем Лакха Сингх взял на себя лидерство в пении бхаджанов."}
{"id":"235","url":"https://en.wikinews.org/wiki/2009_Shri_Shyam_Bhajan_Hindu_religious_festival_held_in_Hyderabad","domain":"wikinews","topic":"Culture and entertainment","Kazakh":"Баба Шьямға 108 табақ Чапан Бхог ұсынылды (индуизмде 56 түрлі жеуге жарамды нәрсе, мысалы, кәмпиттер, жемістер, жаңғақтар, тамақтар, т.б.).","English":"108 plates of Chhappan Bhog (in Hinduism, 56 different edible items, like, sweets, fruits, nuts, dishes etc. which are offered to deity) were served to Baba Shyam.","Turkish":"Baba Shyam'a 108 tabak Chhappan Bhog (Hinduizm inancında tanrıya ikram edilen tatlı, meyve, kuruyemiş, yemek vb. oluşan 56 farklı yiyecek) sunuldu.","Russian":"Баба Шьям были поданы 108 тарелок чаппан-бхог (в индуизме — 56 различных яств, включая сладости, фрукты, орехи и другие блюда, преподносимые божеству)."}
{"id":"236","url":"https://en.wikinews.org/wiki/2009_Shri_Shyam_Bhajan_Hindu_religious_festival_held_in_Hyderabad","domain":"wikinews","topic":"Culture and entertainment","Kazakh":"\"Лакша Сингх \"\"чхаппан бхог\"\" (елу алты дегенді білдіреді) өлеңін ұсынды. Ол әнді әнші Раджу Ханделвалмен бірге орындады.\"","English":"Lakkha Singh presented the chhappan bhog bhajan as well. Singer, Raju Khandelwal was accompanying him.","Turkish":"Lakkha Singh, şarkıcı Raju Khandelwal’ın eşliğinde chhappan bhog bhajan'ı söyledi.","Russian":"Лаккха Сингх исполнил чхаппан бхог бхаджан.  Певец Раджу Кханделвал пел вместе с ним."}
{"id":"237","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Nintendo_unveils_controller_for_Revolution_console","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Бейсенбі күніндегі Токио ойын шоуының негізгі көрсетілімінде Nintendo компаниясының президенті Сатору Ивата компанияның жаңа Nintendo Revolution консоліне арналған басқару құралы дизайнын көрсетті.","English":"At Thursday's keynote presentation of the Tokyo Game Show, Nintendo president Satoru Iwata unveiled the controller design for the company's new Nintendo Revolution console.","Turkish":"Perşembe günkü Tokyo Game Show'un açılış sunumunda Nintendo başkanı Satoru Iwata, şirketin yeni Nintendo Revolution konsolunun kumanda tasarımını açıkladı.","Russian":"\"Президент Nintendo Сатору Ивата (Satoru Iwata) представил дизайн новой игровой приставки Nintendo Revolution на главной презентации \"\"Токийской выставки игр\"\" в четверг.\""}
{"id":"238","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Nintendo_unveils_controller_for_Revolution_console","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Теледидардың қашықтан басқару құралына ұқсайтын бұл басқару құралында орнын үш өлшемді кеңістікте триангуляциялау үшін пайдаланушы теледидарының жанында қойылатын екі датчик пайдаланылады.","English":"Resembling a television remote, the controller uses two sensors placed near the user's television to triangulate its position in three-dimensional space.","Turkish":"Televizyon kumandasını andıran kumandada kullanıcının televizyonunun yakınına yerleştirilerek üç boyutlu konumunu belirleyen iki sensör kullanılıyor.","Russian":"В контроллере, который выглядит как телевизионный пульт, используются два датчика, находящиеся рядом с телевизором пользователя, с помощью которых вычисляется его положение в трёхмерном пространстве."}
{"id":"239","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Nintendo_unveils_controller_for_Revolution_console","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Бұл ойыншыларға бейне ойындардағы әрекеттер мен қозғалыстарды құрылғыны ауада қозғалту арқылы басқаруға мүмкіндік береді.","English":"This will allow players to control actions and movements in video games by moving the device through the air.","Turkish":"Bu, oyunculara cihazı havada hareket ettirerek video oyunlarındaki hareket ve eylemleri kontrol etme imkanı sunacaktır.","Russian":"Посредством движения устройства в воздухе игроки смогут управлять действиями и движениями в видеоиграх."}
{"id":"240","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Jenson_Button_wins_2006_Hungarian_Grand_Prix","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"Джанкарло Фисичелла көлігін басқаруды жоғалтып, жарысты старттан кейін көп ұзамай аяқтады.","English":"Giancarlo Fisichella lost control of his car and ended the race very soon after the start.","Turkish":"Gianarlo Fisichella arabasının kontrolünü kaybetti ve starttan çok kısa bir süre sonra yarışı bitirdi.","Russian":"Джанкарло Физикелла потерял контроль над управлением своим автомобилем и завершил гонку вскоре после старта."}
{"id":"241","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Jenson_Button_wins_2006_Hungarian_Grand_Prix","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"Оның командаласы Фернандо Алонсо жарыстың көп бөлігінде жетекші болды, бірақ оны тура питстоптан кейін аяқтады, нашар бекітілген оң жақ алдыңғы дөңгелекке байланысты болуы мүмкін.","English":"His teammate Fernando Alonso was in the lead for most of the race, but ended it right after his pit-stop, probably because a badly tucked right front wheel.","Turkish":"Ekip arkadaşı Fernando Alonso yarışın büyük kısmında öndeydi, fakat pit-stop'tan hemen sonra büyük olasılıkla sağ ön tekerleğinin kötü şekilde sıkışması nedeniyle yarışı bıraktı.","Russian":"Его товарищ по команде Фернандо Алонсо был лидером большую часть состязания, но закончил его сразу же после пит-стопа, наверное, по причине плохо затянутого правого переднего колеса."}
{"id":"242","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Jenson_Button_wins_2006_Hungarian_Grand_Prix","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"Михаэль Шумахер Алонсодан кейін көп ұзамай жарыс кезіндегі көптеген шайқастардағы уақытша зақымдалу себепті жарысты аяқтады.","English":"Michael Schumacher ended his race not long after Alonso, because of the suspension damage in the numerous battles during the race.","Turkish":"Michael Schumacher, yarış süresince çok sayıda kapışmada meydana gelen süspansiyon hasarı nedeniyle Alonso'dan kısa bir süre sonra yarışı bıraktı.","Russian":"Михаэль Шумахер завершил гонку вскоре после Алонсо в следствие повреждения подвески, полученного во время многочисленных попыток обгона в ходе гонки."}
{"id":"243","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Officials_admit_that_China_faked_part_of_Olympics_opening_ceremony","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"«Ол өте сүйкімді және әнді де өте жақсы айтады», - деді ол баспасөз конференциясының стенограммасына сәйкес.","English":"\"\"\"She’s very cute and sings quite well, too,\"\" he said according to a transcript of the news conference.\"","Turkish":"\"Basın toplantısından alınan bir yazıya göre \"\"Çok tatlı ve çok iyi şarkı söylüyor.\"\" dedi.\"","Russian":"\"\"\"Она очень симпатичная и весьма хорошо поёт\"\", — сказал он, ссылаясь на стенограмму пресс-конференции.\""}
{"id":"244","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Officials_admit_that_China_faked_part_of_Olympics_opening_ceremony","domain":"wikinews","topic":"entertainment","Kazakh":"Әрбір дайындық жасаған сайын, бұл менің көңілімді шын жүректен  елжіретті.","English":"\"\"\"I was moved every time we did a rehearsal on this, from the bottom of my heart.\"\"\"","Turkish":"Her provada kalbimin derinliklerinden duygulanıyordum.","Russian":"\"\"\"Я был совершенно искренне тронут каждый раз, когда мы это репетировали.\"\"\""}
{"id":"245","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Space_Shuttle_Discovery_launches_for_mission_STS-121","domain":"wikinews","topic":"science and technology","Kazakh":"Іске қосудан шамаман 3 минут өткеннен кейін борттық камерада жанармай багынан оқшаулау көбігінің көптеген бөліктері ажыралып жатқаны көрінді.","English":"Around 3 minutes into the launch, an on-board camera showed numerous pieces of insulation foam break away from the fuel tank.","Turkish":"Mekik üzerindeki kameralardan biri kalkıştan yaklaşık 3 dakika sonra, yalıtım için kullanılan köpüğün birçok parçasının yakıt deposundan koptuğunu gösterdi.","Russian":"Примерно через 3 минуты после запуска бортовая камера показала, как от топливного бака отлетели многочисленные куски изоляционной пены."}
{"id":"246","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Space_Shuttle_Discovery_launches_for_mission_STS-121","domain":"wikinews","topic":"science and technology","Kazakh":"Алайда, олар шаттлға ешқандай зиян келтірген жоқ деп санайды.","English":"However, they are not thought to have caused any damage to the shuttle.","Turkish":"Bununla birlikte, mekiğe hiçbir zarar vermedikleri düşünülmektedir.","Russian":"Однако предполагается, что они не нанесли никаких повреждений шаттлу."}
{"id":"247","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Space_Shuttle_Discovery_launches_for_mission_STS-121","domain":"wikinews","topic":"science and technology","Kazakh":"\"NASA шаттл бағдарламасының басшысы кіші Н. Уэйн Хейлдің айтуынша, көбік \"\"біз алаңдаған уақыттан кейін\"\" құлаған.\"","English":"\"NASA's shuttle program chief N. Wayne Hale Jr. said the foam had fallen \"\"after the time we are concerned about.\"\"\"","Turkish":"\"NASA'nın mekik programı şefi N. Wayne Hale Jr., köpüğün \"\"endişelendiğimiz andan sonra\"\" düştüğünü söyledi.\"","Russian":"\"Глава программы шаттлов НАСА Н. Вэйн Хейл младший сказал, что пена отвалилась \"\"после промежутка времени, который вызывает нашу озабоченность.\"\"\""}
{"id":"248","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Hungary%27s_St_Stephen%27s_Day_hit_by_storm:_3_left_dead","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Басталғаннан бес минуттан кейін жел күшее бастайды, бір минуттан кейін, жел 70 км/сағ жылдамдығына жетеді... содан кейін жаңбыр келді, бірақ тамшыларының қатты және үлкен болғаны сонша, теріңізге ине сияқты шаншылады, содан кейін аспаннан бұршақ жауды, адамдар үрейленіп, айқайлады және бір бірінің үстінен өтіп жатты.","English":"Five minutes into the display a wind starts rolling in, about a minute later, the wind is reaching 70km/h... then the rain comes, but so hard and so large that it slaps your skin like a needle, then hail fell from the sky, people panicking and screaming and running over each other.","Turkish":"Görüntünün ilk beş dakikasında bir rüzgar esmeye başlıyor, yaklaşık bir dakika sonra rüzgar saatte 70 km'ye ulaşıyor... daha sonra yağmur geliyor ama o kadar sert ve büyük ki cildinize bir iğne gibi çarpıyor, daha sonra gökten dolu yağıyor, insanlar panik halinde bağırmaya ve birbirlerinin üstüne çıkmaya başlıyorlar.","Russian":"За пять минут до начала салюта ветер начал усиливаться, минутой позже ветер достиг скорости 70 километров в час... Затем начался дождь, такой сильный и крупный, будто на тебя падают иголки, потом с неба посыпался град, люди в панике кричали и сталкивались друг с другом."}
{"id":"249","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Hungary%27s_St_Stephen%27s_Day_hit_by_storm:_3_left_dead","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Мен қарындасымды және оның досын жоғалтып алдым, онда бара жатқанымда мүгедектер арбашығындағы екі кемтар адам болды, адамдар олардың үстінен секіріп өтіп және оларды итеріп өтіп жатты», - деді Арманд Версаче.","English":"\"I lost my sister and her friend, and on my way there were two disabled people in wheelchairs, people just jumping over and pushing them,\"\" Armand Versace said.\"","Turkish":"\"Kız kardeşimi ve arkadaşını kaybettim. Yolda, insanların üzerlerinden atlayıp itip kaktığı tekerlekli sandalyeli iki engelli vardı.\"\" dedi Armand Versace.\"","Russian":"\"Я потерял сестру и ее друга, и на моем пути было двое инвалидов в инвалидных колясках, люди просто прыгали через них и толкали\"\", — рассказывал Арман Версаче.\""}
{"id":"250","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Large_earthquake_off_Japan,_tsunami_warning_issued","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Сондай-ақ NHK ұйымы Ниигата префектурасындағы Кашивазаки Карива атомдық электр станциясы қалыпты жұмыс істеп жатқаны туралы хабарлады.","English":"NHK also reported that the Kashiwazaki Kariwa nuclear power plant in Niigata prefecture was operating normally.","Turkish":"NHK ayrıca Niigata ilinde bulunan Kashiwazaki Kariwa nükleer santralinin olağan surette faaliyette bulunduğunu belirtti.","Russian":"NHK также сообщила, что АЭС Касивазаки Карива, расположенная в префектуре Ниигата, работала в стандартном режиме."}
{"id":"251","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Large_earthquake_off_Japan,_tsunami_warning_issued","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Hokuriku Electric Power Co. компаниясы жер сілкінісінің кері салдарлары байқалмағанын және Шика АЭС станциясында 1 және 2 нөмірлі реакторлар тоқтатылғанын хабарлады.","English":"Hokuriku Electric Power Co. reported no effects from the earthquake and that the Number 1 and 2 reactors at its Shika nuclear power plant were shut down.","Turkish":"Hokuriku Electric Power Co., sarsıntının herhangi bir zarar vermediğini ve Shika nükleer santralindeki 1 ve 2 Numaralı reaktörlerin çalışmasının durdurulduğunu belirtti.","Russian":"\"Hokuriku Electric Power Co. сообщила об отсутствии каких-либо последствий землетрясения, а также о том, что реакторы № 1 и № 2 на её атомной электростанции \"\"Сика\"\" были остановлены.\""}
{"id":"252","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Large_earthquake_off_Japan,_tsunami_warning_issued","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Аймақтағы 9400-ге жуық үйде су жоқ екені және 100-ге жуық адам электр қуатынсыз қалғаны хабарланды.","English":"It is reported that some 9400 homes in the region are without water and approximately 100 without electricity.","Turkish":"Bölgede yaklaşık 9400 evin susuz kaldığı ve yaklaşık 100 evin ise elektriğinin olmadığı belirtildi.","Russian":"Сообщается, что около 9400 домов в регионе остались без воды и около 100 без электричества."}
{"id":"253","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Large_earthquake_off_Japan,_tsunami_warning_issued","domain":"wikinews","topic":"environment","Kazakh":"Кейбір жолдар зақымдалған, зардап шеккен аймақтарда темір жол қатынауы тоқтатылған және Ишикава префектурасындағы Ното әуежайы жабық.","English":"Some roads have been damaged, railway service interrupted in the affected areas, and the Noto Airport in Ishikawa prefecture remains closed.","Turkish":"Bazı yollar hasar gördü, etkilenen bölgelerde demiryolu hizmetleri aksadı ve Ishikawa bölgesindeki Noto Havaalanı hâlâ kapalı.","Russian":"Повреждены некоторые дороги, в пострадавших районах прервано железнодорожное сообщение и аэропорт Ното в префектуре Исикава по-прежнему закрыт."}
{"id":"254","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Bomb_blasts_kill_several_in_Iran","domain":"wikinews","topic":"crime and law","Kazakh":"Бір бомба генерал-губернатор кеңсесінің сыртында жарылды.","English":"One bomb exploded outside the governor general's office.","Turkish":"Valilik binasının dışında bir bomba patladı.","Russian":"Одна из бомб взорвалась возле офиса генерал-губернатора."}
{"id":"255","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Bomb_blasts_kill_several_in_Iran","domain":"wikinews","topic":"crime and law","Kazakh":"Екі сағат ішінде үкімет ғимараттарының жанында тағы үш бомба жарылды.","English":"Three more bombs exploded near government buildings in a period of two hours.","Turkish":"Hükumet binalarının çevresinde üç bomba daha iki saat içerisinde patladı.","Russian":"Еще три бомбы взорвались возле правительственных зданий в течение двух часов."}
{"id":"256","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Bomb_blasts_kill_several_in_Iran","domain":"wikinews","topic":"crime and law","Kazakh":"Кейбір ресми хабарларда өлімдер саны сегіз деп көрсетілген және ресми хабарлар 30-ға дейін адам жарақаттанғанын растайды; бірақ түпкілікті сандар әлі белгісіз.","English":"Some reports put the official death toll at eight, and official reports confirm that up to 30 were injured; but final numbers are not yet known.","Turkish":"Bazı raporlarda resmi ölü sayısını sekiz olduğu belirtiliyor, resmi raporlar da 30 kişinin yaralandığını doğruluyor fakat kesin sayılar henüz bilinmiyor.","Russian":"По некоторым сообщениям, официальное количество жертв достигает восьми человек, и официальные сводки подтверждают, что до 30 человек были ранены; но окончательные цифры еще неизвестны."}
{"id":"257","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_inspectors_to_test_food_ingredients_from_China","domain":"wikinews","topic":"crime and law","Kazakh":"Ластанған үй жануарлары тамағын жеп өлген үй жануарларының несеп үлгілерінен цианур қышқылы да, меламин де табылды.","English":"Both cyanuric acid and melamine were found in urine samples from pets that died after consuming contaminated pet food.","Turkish":"Kontamine olmuş evcil hayvan besinlerini yedikten sonra ölen evcil hayvanlardan alınan idrar örneklerinde hem siyanürik asit hem de melamin bulundu.","Russian":"В образцах мочи животных, умерших после поедания загрязненной еды для животных, были обнаружены как циануровая кислота, так и меламин."}
{"id":"258","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_inspectors_to_test_food_ingredients_from_China","domain":"wikinews","topic":"crime and law","Kazakh":"Университеттегі зерттеушілердің айтуынша, екі қосылыс бір-бірімен реакцияға түсіп, бүйрек қызметін тоқтата алатын кристалдар құрады.","English":"The two compounds react with one another to form crystals that may block kidney function, researchers at the university said.","Turkish":"Üniversitedeki araştırmacılar, iki bileşik, böbrek işlevini engelleyebilecek kristaller meydana getirmek için birbiriyle reaksiyona giriyor, dediler.","Russian":"Исследователи университета сообщили, что эти два соединения вступают друг с другом в реакцию, образуя кристаллы, которые могут блокировать работу почек."}
{"id":"259","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_inspectors_to_test_food_ingredients_from_China","domain":"wikinews","topic":"crime and law","Kazakh":"Зерттеушілер мысықтың несебінде құрылған кристалдарды меламин және цианур қышқылын қоса отырып бақылады.","English":"The researchers observed crystals formed in cat urine by the addition of melamine and cyanuric acid.","Turkish":"Araştırmacılar, melamin ve siyanürik asit ilavesiyle kedi idrarında oluşan kristalleri gözlemlediler.","Russian":"Во время наблюдений исследователи обнаружили кристаллические образования, возникающие в кошачьей моче при добавлении циануровой кислоты и меламина."}
{"id":"260","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_inspectors_to_test_food_ingredients_from_China","domain":"wikinews","topic":"crime and law","Kazakh":"Бұл кристалдардың құрылымы инфрақызыл спектроскопиямен (FTIR) салыстырғанда әсер етілген үй жануарларының зәрінде кездесетін кристалдармен бірдей.","English":"The composition of these crystals matches those found in the urine of affected pets when compared by infrared spectroscopy (FTIR).","Turkish":"Kızılötesi spektroskopi (FTIR) ile karşılaştırıldığında bu kristallerin bileşimi, etkilenen evcil hayvanların idrarında bulunanlara uyuyor.","Russian":"Во время сравнения при помощи инфракрасной Фурье-спектроскопии выяснилось, что состав этих кристаллов соответствует кристаллам, найденным в моче поражённых домашних животных."}
{"id":"261","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Economy_-_Bush_toughens_up_on_Central_America","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Сіз мұны түсінесіз бе, жоқ па, білмеймін, бірақ Орталық Америкадан тауарлардың көпшілік бөлігі осы елге бажсыз алып келінген.","English":"I don't know if you realize it or not, but most of the goods from Central America came into this country duty-free.","Turkish":"Farkında mısın bilmiyorum ama Orta Amerika'dan gelen ürünlerin çoğu bu ülkeye gümrüksüz geldi.","Russian":"Не знаю, осознаете вы или нет, но большая часть товаров из Центральной Америки была ввезена в эту страну беспошлинно."}
{"id":"262","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Economy_-_Bush_toughens_up_on_Central_America","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Сонда да тауарлардың сексен пайызына орталық америкалық елдердегі тарифтер бойынша салық салынды. Біз сіздерге жақсы қараймыз.","English":"Yet eighty percent of our goods were taxed through tariffs in Central American countries. we treat you.","Turkish":"Ürünlerimizin yüzde seksenlik bir bölümü Orta Amerika ülkelerindeki oranlar üzerinden vergilendirildi.","Russian":"Тем не менее, восемьдесят процентов наших товаров облагалось налогом согласно тарифам в странах Центральной Америки."}
{"id":"263","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Economy_-_Bush_toughens_up_on_Central_America","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Менің ойымша бұл мағынасыз еді; бұл әділетсіз екені сөзсіз еді.","English":"That didn't seem to make sense to me; it certainly wasn't fair.","Turkish":"Bu bana mantıklı gelmedi. Kesinlikle adil olmadığını düşünüyorum.","Russian":"Это не казалось мне имеющим смысл; конечно это не было справедливым."}
{"id":"264","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Economy_-_Bush_toughens_up_on_Central_America","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Менің адамдарға бар айтатыным — біз сендерге қалай қарасақ, бізге де солай қараңыздар.","English":"All I say to people is you treat us the way we treat you.","Turkish":"\"İnsanlara tek söylediğim şey şu: \"\"bize bizim size davrandığımız gibi davranın\"\".\"","Russian":"Я говорю людям, что с вами будут обращаться так, как вы обращаетесь с другими."}
{"id":"265","url":"https://en.wikinews.org/wiki/California_bans_sale_of_violent_video_games_to_minors","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Калифорния губернаторы Арнольд Шварценеггер кәмелетке толмағандарға зорлық-зомбылық контенті бар видео ойындарды сатуға немесе жалға беруге тыйым салатын заңға қол қойды.","English":"California Governor Arnold Schwarzenegger signed into law a bill that bans the sale or rental of violent video games to minors.","Turkish":"Kaliforniya Valisi Arnold Schwarzenegger şiddet içeren video oyunlarının küçük yaştakilere satılmasını veya kiralanmasını yasaklayan bir yasa tasarısını imzaladı.","Russian":"Губернатор Калифорнии Арнольд Шварценеггер подписал закон, запрещающий продажу или прокат видеоигр с применением насилия несовершеннолетним лицам."}
{"id":"266","url":"https://en.wikinews.org/wiki/California_bans_sale_of_violent_video_games_to_minors","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Бұл заңда Калифорния штатында сатылатын қатыгез бейне ойындарына «18» деген белгінің қойылуын талап етеді және оларды кәмелетке толмағандарға сатуға әр бұзу үшін $1000 айыппұлымен жазалайды.","English":"\"The bill requires violent video games sold in the state of California to be labeled with a decal reading \"\"18\"\" and makes their sale to a minor punishable by a fine of $1000 per offense.\"","Turkish":"\"Tasarı, Kaliforniya eyaletinde satılan şiddet içeren video oyunlarının \"\"18\"\" ifadesiyle etiketlenmesini zorunlu kılıyor ve reşit olmayanlara satıldıklarında her ihlal için 1000 ABD doları para cezası ile cezalandırıyor.\"","Russian":"\"Закон требует, чтобы компьютерные игры c насилием продавались в штате Калифорния с наклейкой, на которой написано \"\"18\"\", и чтобы продажа игр несовершеннолетним наказывалась штрафом в 1000 долларов за каждое нарушение.\""}
{"id":"267","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Chris_Huhne_resigns_from_UK_Cabinet_to_face_charges","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Мемлекеттік бас прокур Кейр Стармер QC бүгін таңертең Хью және Прайсты айыптау туралы мәлімдемені жариялады.","English":"The Director of Public Prosecutions, Kier Starmer QC, gave a statement this morning announcing the prosecution of both Huhne and Pryce.","Turkish":"Başsavcılık Müdürü Keir Starmer QC, bu sabah hem Huhne hem de Pryce'nin yargılanacağını bildiren bir açıklama yaptı.","Russian":"Сегодня утром генеральный прокурор Кир Стармер (Kier Starmer) , титулованный королевский адвокат, сделал заявление о возбуждении уголовного дела в отношении как Хьюна, так и Прайса."}
{"id":"268","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Chris_Huhne_resigns_from_UK_Cabinet_to_face_charges","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Хьюн қызметтен кетуді сұранды және оны кабинетте Эд Дэви МП ауыстырады. Норман Лэмб МП Дэви босатып жатқан Бизнес министрі жұмысын алады деп күтілуде.","English":"Huhne has resigned and he will be replaced in the Cabinet by Ed Davey MP. Norman Lamb MP is expected to take the Business Minister job Davey is vacating.","Turkish":"Huhne istifa etti ve kabinede yerine milletvekili Ed Davey getirilecek. Davey'in boşalttığı Ekonomi Bakanı koltuğunu milletvekili Norman Lamb'in alması bekleniyor.","Russian":"Хьюн ушел в отставку, и в Кабинете министров его заменит член парламента Эд Дейви. Ожидается, что член парламента Норман Ламб займет принадлежащий Дейви пост Министра по делам бизнеса."}
{"id":"269","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Chris_Huhne_resigns_from_UK_Cabinet_to_face_charges","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Хухне және Присенің Вестминстердің магистраттар сотында 16 ақпанда келуі жоспарланған.","English":"Huhne and Pryce are scheduled to appear at the Westminster Magistrates Court on February 16.","Turkish":"Huhne ve Pryce 16 Şubat'ta Westminster Sulh Ceza Mahkemesi'ne çıkacak.","Russian":"Хьюн и Прайс должны явиться в Магистратский суд Вестминстера 16 февраля."}
{"id":"270","url":"https://en.wikinews.org/wiki/German_judge_orders_life_sentence_for_nation%27s_%27first_Islamic-motivated_terror_attack%27","domain":"wikinews","topic":"Crime","Kazakh":"Құрбандар болған, 25 жастағы Николас Алден және 21 жастағы Закари Куддебек. Куддебек жүргізуші болған.","English":"The fatalities were Nicholas Alden, 25, and Zachary Cuddeback, 21. Cuddeback had been the driver.","Turkish":"Hayatını kaybedenler 25 yaşındaki Nicholas Alden ve 21 yaşındaki Zachary Cuddeback. Aracı Cuddeback kullanıyordu.","Russian":"Погибшими были Николас Алден, 25 лет, и Захари Каддебэк, 21 год. Каддебэк был водителем."}
{"id":"271","url":"https://en.wikinews.org/wiki/German_judge_orders_life_sentence_for_nation%27s_%27first_Islamic-motivated_terror_attack%27","domain":"wikinews","topic":"Crime","Kazakh":"Эдгар Вегилла қолында және жағында жарақаттар алды, ал Кристофер Шнайдерге бетіне реконструкциялық хирургиялық операция қажет болды.","English":"Edgar Veguilla received arm and jaw wounds while Kristoffer Schneider was left requiring reconstructive surgery for his face.","Turkish":"Edgar Veguilla kolundan ve çenesinden yaralanırken Kristoffer Schneider'in yüzünden rekonstrüktif ameliyat olması gerekti.","Russian":"Эдгар Вегилла получил ранения руки и челюсти, тогда как Кристоффер Шнайдер нуждался в реконструктивной хирургии на лице."}
{"id":"272","url":"https://en.wikinews.org/wiki/German_judge_orders_life_sentence_for_nation%27s_%27first_Islamic-motivated_terror_attack%27","domain":"wikinews","topic":"Crime","Kazakh":"Бесінші адамның басына бағыттаған кезде Уканың мылтығы от алмады. Шнайдерде тоқтамайтын ауыру болды, бір көзі көрмей қалды, бассүйегінің бір бөлігі болмады және беті титаннан қайта жасалды.","English":"Uka's weapon failed whilst pointed at a fifth man's head. Schneider has ongoing pain, blindness in one eye, a missing section of skull and a face rebuilt from titanium.","Turkish":"Uka'nın silahı beşinci bir adamın kafasını doğrulmuşken başarısız oldu. Schneider devam eden ağrılara, gözde körlüğe, eksik bir kafatası bölümüne ve titanyumdan yeniden yapılmış bir yüze sahip.","Russian":"Орудие Уки вышло из строя, когда было нацелено в голову пятому мужчине. Шнайдер ощущает непрекращающуюся боль, он слеп на один глаз, у него отсутствует часть черепа, а лицо реконструировано с помощью титана."}
{"id":"273","url":"https://en.wikinews.org/wiki/German_judge_orders_life_sentence_for_nation%27s_%27first_Islamic-motivated_terror_attack%27","domain":"wikinews","topic":"Crime","Kazakh":"Шнайдер өз отанындағы АҚШ ӘӘК базасынан бейне байланыс арқылы сынақтан өткізді.","English":"Schneider testified via videolink from a USAF base in his homeland.","Turkish":"Schneider, ülkesindeki bir USAF üssünden telekonferans yoluyla ifade verdi.","Russian":"Шнейдер дал показания через видеосвязь с базы ВВС США у себя на родине."}
{"id":"274","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Nathalie_Carpanedo_finishes_wild_card_run_at_2013_IPC_Alpine_World_Championships","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Сәрсенбі күнгі оқиғадан басқа, Карпанедо чемпионаттағы екі жеке жарыста қатысты.","English":"Beyond Wednesday's event, Carpanedo competed in two individual races at the Championships.","Turkish":"Carpanedo, çarşamba günkü etkinliğin yanı sıra şampiyonluk turnuvasında iki farklı yarışta yer aldı.","Russian":"Помимо соревнований в среду, Карпендо принимал участие в двух индивидуальных соревнованиях на чемпионатах."}
{"id":"275","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Nathalie_Carpanedo_finishes_wild_card_run_at_2013_IPC_Alpine_World_Championships","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Оның біріншісі слалом болды, онда ол «Бірінші өтуінде мәреге жетпеді» атағын алды. Бұл жарыста 116 ішінен 36 жарысушыда дәл осындай нәтиже болды.","English":"Her first was the Slalom, where she earned a Did Not Finish in her first run. 36 of the 116 competitors had the same result in that race.","Turkish":"İlki Slalom yarıştı ve ilkinde yarışı tamamlayamadı. 116 yarışmacının 36'sı aynı kaderi paylaştı.","Russian":"Ее первым соревнованием был слалом, в первом забеге которого она не доехала до финиша. 36 из 116 участников имели такой же результат в той гонке."}
{"id":"276","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Nathalie_Carpanedo_finishes_wild_card_run_at_2013_IPC_Alpine_World_Championships","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Екінші жарысы «Алып слаломда» ол әйелдердің отыратын тобында оныншы орында аяқтады, жалпы жүгіру уақыты 4: 41.30 болды, бірінші орындағы австриялық Клаудия Лоештен 2: 11.60 минут баяуырақ және тоғызыншы орындағы венгриялық Гёнгий Даниден 1: 09.02 минут баяуырақ.","English":"Her other race, the Giant Slalom, saw her finish in tenth in the women's sitting group with a combined run time of 4:41.30, 2:11.60 minutes slower than first place finisher Austrian Claudia Loesch and 1:09.02 minutes slower than the ninth place finisher Gyöngyi Dani of Hungary.","Turkish":"Diğer yarışı Dev Slalom’u ise, 4:41:30’luk süreyle, birinci yarışmacı Avusturyalı Claudia Loesch'ten 2:11:60 dakika daha geç ve dokuzuncu olan Macaristanlı Gyöngyi Dani'den 1:09:02 dakika daha yavaş tamamlayarak kadınlar oturarak kayma grubunu onuncu sırada bitirdi.","Russian":"В другой гонке, на этот раз уже в гигантском слаломе, она финишировала десятой среди женщин в позиции сидя с комбинированным временем 4:41,30. На 2:11,60 минуты медленнее, чем финишировавшая первой австрийка Клаудия Леш и на 1:09,02 минуту медленнее, чем финишировавшая девятой венгерка Дьенджи Дани."}
{"id":"277","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Nathalie_Carpanedo_finishes_wild_card_run_at_2013_IPC_Alpine_World_Championships","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Әйелдер отыратын тобындағы төрт шаңғышы өз жарыстарын аяқтай алмады, ал Giant Slalom жарысындағы жалпы 117 шаңғышының 45-і жарыста орын алмады.","English":"Four skiers in the women's sitting group failed to finish their runs, and 45 of the 117 total skiers in the Giant Slalom failed to rank in the race.","Turkish":"Kadınların oturma grubundaki 4 kayakçı koşularını tamamlayamadı ve Dev Slalom'daki toplam 117 kayakçının 45'i yarışta yer alamadı.","Russian":"Четыре лыжницы в женской сидячей группе не смогли завершить свои заезды, и 45 из 117 лыжниц в гигантском слаломе не сумели занять места в гонке."}
{"id":"278","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Swiss_woman_gang-raped_in_Madhya_Pradesh,_India","domain":"wikinews","topic":"Crime","Kazakh":"Мадхья-Прадеш полициясы ұрланған ноутбук пен ұялы телефонды қайтарды.","English":"The Madhya Pradesh Police recovered the stolen laptop and mobile phone.","Turkish":"Madya Pradeş Polisi, çalınan dizüstü bilgisayarı ve cep telefonunu ele geçirdi.","Russian":"Полиция штата Мадхья-Прадеш вернула украденные ноутбук и мобильный телефон."}
{"id":"279","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Swiss_woman_gang-raped_in_Madhya_Pradesh,_India","domain":"wikinews","topic":"Crime","Kazakh":"Бас инспектордың орынбасары Д. К. Аря былай деді: «Біз швейцариялық әйелді зорлаған бес адамды қамауға алдық және оның мобильді телефоны мен ноутбугын қайтардық».","English":"\"Deputy Inspector General D K Arya said, \"\"We have arrested five persons who raped the Swiss woman and recovered her mobile and laptop\"\".\"","Turkish":"\"Müfettiş Yardımcısı General D K Arya, \"\"İsviçreli kadına tecavüz eden 5 kişiyi tutukladık, cep telefonunu ve dizüstü bilgisayarını da kurtardık\"\" dedi.\"","Russian":"\"Заместитель генерального инспектора Д. К. Арья заявил: \"\"Мы арестовали пять человек, изнасиловавших швейцарку, и вернули ее мобильный телефон и ноутбук\"\".\""}
{"id":"280","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Swiss_woman_gang-raped_in_Madhya_Pradesh,_India","domain":"wikinews","topic":"Crime","Kazakh":"Айыпталғандардың аттары: Баба Кандажр, Бхутха Канджар, Рампро Канджар, Газа Канджар және Вишну Канджар.","English":"The accused are named as Baba Kanjar, Bhutha Kanjar, Rampro Kanjar, Gaza Kanjar and Vishnu Kanjar.","Turkish":"Sanıkların isimlerinin Baba Kanjar, Bhutha Kanjar, Rampro Kanjar, Gaza Kanjar ve Vishnu Kanjar olduğu belirtildi.","Russian":"Обвиняемые имеют имена Баба Канджар, Бхута Канджар, Рампро Канджар и Вишну Канджар."}
{"id":"281","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Swiss_woman_gang-raped_in_Madhya_Pradesh,_India","domain":"wikinews","topic":"Crime","Kazakh":"Полиция басшысы Чандра Шехар Соланкидің айтуынша, сотталушылар сотта беттерін жауып қатысқан.","English":"Police superintendent Chandra Shekhar Solanki said the accused appeared in court with covered faces.","Turkish":"Başkomiser Chandra Shekhar Solanki, sanığın mahkemeye yüzünü gizleyerek çıktığını söyledi.","Russian":"Начальник полиции Чандра Шехар Соланки заявил, что обвиняемые были представлены перед судьями с закрытыми лицами."}
{"id":"282","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Car_crashes_into_house_in_Suffolk,_UK,_seriously_injuring_man","domain":"wikinews","topic":"accident","Kazakh":"Үй ішінде үш адам болғанымен, көлік үйге соғылғанда ешкім жарақат алмады.","English":"Although three people were inside the house when the car impacted it, none of them were hurt.","Turkish":"Araba çarptığında evde üç kişi vardı, ancak hiçbiri zarar görmedi.","Russian":"Хотя внутри здания в тот момент, когда в него врезался автомобиль, находились три человека, никто не пострадал."}
{"id":"283","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Car_crashes_into_house_in_Suffolk,_UK,_seriously_injuring_man","domain":"wikinews","topic":"accident","Kazakh":"Дегенмен жүргізуші басына ауыр жарақаттарды алды.","English":"However, the driver sustained serious injuries to the head.","Turkish":"Fakat, şoför başından ağır şekilde yaralandı.","Russian":"Однако водитель получил серьезные травмы головы."}
{"id":"284","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Car_crashes_into_house_in_Suffolk,_UK,_seriously_injuring_man","domain":"wikinews","topic":"accident","Kazakh":"Апат болған жол уақытша жабылды, ал төтенше жағдайлар қызметі жүргізушіні қызыл Audi TT көлігінен босатты.","English":"The road where the crash happened was temporarily closed while emergency services freed the driver from the red Audi TT.","Turkish":"Acil kurtarma birimi, şoförü, kırmızı renkli Audi TT'den çıkarırken, kazanın gerçekleştiği yol geçici olarak kapatıldı.","Russian":"Дорогу, где произошла авария, временно закрыли, пока службы экстренной помощи высвобождали водителя из красной Audi TT."}
{"id":"285","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Car_crashes_into_house_in_Suffolk,_UK,_seriously_injuring_man","domain":"wikinews","topic":"accident","Kazakh":"Алдымен ол Грейт-Ярмуттегі Джеймс Пейджет ауруханасына түсті.","English":"He was initially hospitalised in the James Paget Hospital in Great Yarmouth.","Turkish":"İlk olarak, Great Yarmouth'daki James Paget Hastanesi'ne kaldırıldı.","Russian":"Первоначально он был госпитализирован в госпитале Джеймса Педжета в Грейт-Ярмуте."}
{"id":"286","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Car_crashes_into_house_in_Suffolk,_UK,_seriously_injuring_man","domain":"wikinews","topic":"accident","Kazakh":"Кейіннен ол жатқан ауруханадан Кэмбридждегі Адденбрук ауруханасына жатқызылды.","English":"He was subsequently relocated to Addenbrooke's Hospital in Cambridge.","Turkish":"Daha sonra Cambridge'deki Addenbrooke Hastanesi'ne nakledildi.","Russian":"В последствие он был перемещён в госпиталь Адденбрук в Кембридже."}
{"id":"287","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scottish_Justice_Secretary_%27acutely_aware_of_unusual_publicity%27_in_Kular_case","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Содан бері Адекоя өз ұлын өлтірді деген айып тағылып, Эдинбург шерифтік сотында тұтқында.","English":"Adekoya has since been in Edinburgh Sheriff Court charged with murdering her son.","Turkish":"Oğlunu öldürmekle suçlanan Adekoya o zamandan beri Edinburgh Şerif Mahkemesinde bulunuyor.","Russian":"Впоследствии Эдинбургский шерифский суд предъявил Адекое обвинение в убийстве ее сына."}
{"id":"288","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scottish_Justice_Secretary_%27acutely_aware_of_unusual_publicity%27_in_Kular_case","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Айыптау қорытындысы шыққанға дейін және сот ісі аяқталғанға дейін ол қамауға алынды, алайда куәнің кез келген айғағы бұрмалануы мүмкін, өйткені оның суреті кеңінен жария етілді.","English":"She is in custody pending indictment and trial, but any eyewitness evidence may be tainted because her image has been widely published.","Turkish":"Gözaltında iddianame ve duruşmayı bekliyor ancak, resmi  yaygın olarak yayımlandığı için görgü tanıklarının sunacağı kanıtların güvenilirliği zedelenebilir.","Russian":"Она находится под стражей в ожидании вынесения ей обвинения и проведения судебного разбирательства, однако любые свидетельские показания могут быть искажены, поскольку её популярность широко использовалась СМИ."}
{"id":"289","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scottish_Justice_Secretary_%27acutely_aware_of_unusual_publicity%27_in_Kular_case","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Ұлыбританияның кез келген жерінде бұл кеңінен тараған тәжірибе, алайда Шотландияның әділеттілік жүйесі басқаша жұмыс істейді және соттар фотосуреттің жария етілуін мерзімінен бұрын шешім қабылдауға алып келуі ықтимал деп қарастырды.","English":"This is common practice elsewhere in the UK but Scottish justice works differently and courts have viewed publication of photos as potentially prejudicial.","Turkish":"Bu, Birleşik Krallık'ın başka yerlerinde yaygın bir uygulamadır. Ancak İskoç adaleti farklı işler ve mahkemeler fotoğrafların yayınlanmasını potansiyel olarak sakıncalı bulmuşlardır.","Russian":"Это является обычной практикой в других частях Великобритании, но шотландское правосудие работает по-другому, и суды сочли публикацию фотографий как потенциально наносящую ущерб."}
{"id":"290","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scottish_Justice_Secretary_%27acutely_aware_of_unusual_publicity%27_in_Kular_case","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Данди университетінің профессоры Памела Фергюсон журналистер күдікті адамдардың фотосуреттерін жариялай отырып, өздеріне қауіп төндіретінін айтты.","English":"\"Professor Pamela Ferguson of the University of Dundee notes \"\"journalists do seem to be walking a dangerous line if publishing photos etc of suspects.\"\"\"","Turkish":"\"Dundee Üniversitesinden Profesör Pamela Ferguson, \"\"gazeteciler, şüphelilerin fotoğraflarını vb. yayınlıyorlarsa tehlikeli bir çizgide yürüyor gibi görünüyorlar\"\" diyor.\"","Russian":"\"Профессор Памела Фергюсон из Университета Данди отмечает, что \"\"журналисты, похоже, и вправду ходят по опасной грани, публикуя фотографии и прочие данные о подозреваемых\"\".\""}
{"id":"291","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Scottish_Justice_Secretary_%27acutely_aware_of_unusual_publicity%27_in_Kular_case","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Жалпы қудалауға жауап беретін корольдік кеңсе журналистерге, кем дегенде, айып тағылғанға дейін қосымша түсініктеме берілмейтінін айтты.","English":"Crown Office, which is in overall charge of prosecutions, has indicated to journalists that no further comment will be made at least until indictment.","Turkish":"Kovuşturmalardan tam sorumlu Kraliyet Ofisi gazetecilere en azından iddianame hazırlanana kadar başka bir yorum yapılmayacağını açıkladı.","Russian":"Королевская прокуратура, которая в целом отвечает за судебное преследование, сообщила журналистам, что никаких дальнейших комментариев не будет сделано, по крайней мере, до вынесения обвинительного приговора ."}
{"id":"292","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Leak_suggests_John_Kerry_will_recognise_Israel_as_Jewish_state","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Жылыстаған мәліметтерге сәйкес құжат 1967 жылғы Таяу Шығыс соғысына дейінгі шекаралары негізінде Палестина қалайтын шекаралар дауына қатысты болады.","English":"The document, according to the leak, will refer to the borders dispute, which Palestine wants based on the borders before the 1967 Mideast War.","Turkish":"Sızdırılan belgenin, Filistin'in, 1967'de gerçekleşen Arap-İsrail Savaşından önceki sınırlara dönülmesini talep ettiği sınır anlaşmazlığından bahsettiği iddia edilmektedir.","Russian":"Документ, согласно утечке информации, будет касаться спора насчёт границ, которые Палестина хочет установить на основе тех, что существовали до начала Шестидневной войны 1967 года."}
{"id":"293","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Leak_suggests_John_Kerry_will_recognise_Israel_as_Jewish_state","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Есепке сай, қамтылған басқа тақырыптар екі ұлтқа да қасиетті және Йордан алқабының мәселесі болып табылатын Иерусалимнің болашақ күйін қамтиды.","English":"Other topics covered reportedly include the future state of Jerusalem which is sacred to both nations and the Jordan Valley issue.","Turkish":"Kapsanan diğer konular arasında, iki ulus için de kutsal olan gelecekteki Kudüs eyaleti sorunu ve Ürdün Vadisi sorunu yer alıyor.","Russian":"Другие затронутые темы, как сообщается, включают будущее состояние Иерусалима, который является священным для обоих народов, и проблему долины реки Иордан."}
{"id":"294","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Leak_suggests_John_Kerry_will_recognise_Israel_as_Jewish_state","domain":"wikinews","topic":"Politics","Kazakh":"Келісімге қол қойылғаннан соң Израиль алқапта он жыл бойы әскердің үздіксіз болуын талап етеді, ал ПА мұндай үздіксіз болуды тек қана бес жылға қалдыруға келіседі.","English":"Israel demands an ongoing military presence in the valley for ten years once an agreement is signed while the PA agrees to leave such presence only for five years.","Turkish":"İsrail, anlaşmanın imzalanmasının ardından on yıl boyunca vadide askerlerin bulunmasını talep ederken Filistin bu koşulun yalnızca beş yılla sınırlandırılmasını kabul ediyor.","Russian":"Израиль требует постоянного военного присутствия в долине в течение десяти лет после подписания соглашения, в то время как ПНА согласна на сохранение такого присутствия в течение только пяти лет."}
{"id":"295","url":"https://en.wikinews.org/wiki/New_South_Wales_government_starts_trial_of_hunting_in_national_parks","domain":"wikinews","topic":"Policy","Kazakh":"Зиянкестермен күресу бойынша қосымша сынауға қатысқан атқыштар рэйнджерлердің қатаң бақылауында болулары тиіс еді, себебі сынауға бақылау жүргізілді және оның тиімділігі бағаланды.","English":"Shooters in the supplementary pest control trial were to be closely supervised by rangers, as the trial was monitored and its effectiveness evaluated.","Turkish":"Deneme gözlemlenirken ve verimliliği değerlendirilirken tamamlayıcı böcek ilaçlama denemesinde görev alan avcıların korucular tarafından yakından denetlenmesi planlandı.","Russian":"Стрелки, участвовавшие в дополнительном тесте по борьбе с вредителями, должны были находиться под пристальным присмотром рейнджеров, поскольку данный тест проходил под наблюдением и оценивалась его эффективность."}
{"id":"296","url":"https://en.wikinews.org/wiki/New_South_Wales_government_starts_trial_of_hunting_in_national_parks","domain":"wikinews","topic":"Policy","Kazakh":"NPWS және Австралияның cпорттық атқыштар қауымдастығы (NSW) арасындағы серіктестікте Спорттық атқыштар қауымдастығының аң аулау бағдарламасы бойынша білікті еріктілер жалданды.","English":"In a partnership of NPWS and the Sporting Shooters Association of Australia (NSW) Inc, qualified volunteers were recruited, under the Sporting Shooters Association's hunting program.","Turkish":"NPWS ve Sporting Shooters Association of Australia (NSW) Inc’in birlikte yaptığı çalışmayla Sportif Avcılık Birliği’nin avcılık programı kapsamında kalifiye gönüllüler ekibe katıldı.","Russian":"В рамках партнёрства NPWS и Ассоциации спортивных стрелков Австралии (NSW) в ходе охотничьей программы Ассоциации спортивных стрелков были набраны квалифицированные волонтёры."}
{"id":"297","url":"https://en.wikinews.org/wiki/New_South_Wales_government_starts_trial_of_hunting_in_national_parks","domain":"wikinews","topic":"Policy","Kazakh":"NPWS Парктерді сақтау және мұраға қалдыру бөлімінің директоры міндетін атқарушы Мик О'Флиннің айтуынша, алғашқы ату операциясы үшін таңдалған төрт мерген жан-жақты қауіпсіздікке қатысты оқытудан және жаттығулардан өтті.","English":"According to Mick O'Flynn, the Acting Director Park Conservation and Heritage with the NPWS, the four shooters selected for the first shooting operation received comprehensive safety and training instruction.","Turkish":"Park Koruma Direktör Vekili Mick O'Flynn ve NPWS Mirasına göre, ilk avcılık operasyonu için seçilen dört avcı kapsamlı güvenlik ve talim eğitimi aldı.","Russian":"По словам Мика О'Флинна, исполняющего обязанности директора по сохранению парков и наследия Службы охраны диких животных и национальных парков, четыре стрелка, отобранные для первой стрелковой операции, прошли комплексную подготовку и инструктаж по безопасности."}
{"id":"298","url":"https://en.wikinews.org/wiki/UN_Security_Council_heads_to_Haiti_amid_political_instability","domain":"wikinews","topic":"Internatoinal","Kazakh":"Мартелли кеше тоғыз мүшеден тұратын жаңа уақытша сайлау кеңесінің (CEP) алдында ант берді.","English":"Martelly swore in a new Provisional Electoral Council (CEP) of nine members yesterday.","Turkish":"Martelly dün, dokuz üyeden oluşan yeni Geçici Seçim Konseyi (CEP) huzurunda and içti.","Russian":"Вчера Мартейи привёл к присяге новый Временный избирательный совет (ВИС), состоящий из девяти участников."}
{"id":"299","url":"https://en.wikinews.org/wiki/UN_Security_Council_heads_to_Haiti_amid_political_instability","domain":"wikinews","topic":"Internatoinal","Kazakh":"Бұл Мартеллидің төрт жыл ішіндегі бесінші Уақытша сайлау кеңесі.","English":"It is Martelly's fifth CEP in four years.","Turkish":"Bu Martelly'nin dört yıl içindeki beşinci Geçici Seçim Konseyi olacak.","Russian":"Это пятый CEP Мартейи за четыре года."}
{"id":"300","url":"https://en.wikinews.org/wiki/UN_Security_Council_heads_to_Haiti_amid_political_instability","domain":"wikinews","topic":"Internatoinal","Kazakh":"Өткен айда президенттік комиссия елді жаңа сайлауға дайындау іс-шаралары аясында осыған дейінгі Уақытша сайлау кеңесіне отставкаға кетуді ұсынды.","English":"Last month a presidential commission recommended the prior CEP's resignation as part of a package of measures to move the country towards new elections.","Turkish":"Geçen ay bir cumhurbaşkanlığı komisyonu, önlem paketinin parçası olarak ülkeyi yeni bir seçime sokmak için CEP'in istifasını önerdi.","Russian":"В прошлом месяце президентская комиссия рекомендовала предыдущему Временному избирательному совету уйти в отставку в качестве части пакета мер для движения страны к новым выборам."}
{"id":"301","url":"https://en.wikinews.org/wiki/UN_Security_Council_heads_to_Haiti_amid_political_instability","domain":"wikinews","topic":"Internatoinal","Kazakh":"Комиссия қазан айында басталған кең тараған режимге қарсы наразылықтарға Мартеллидің жауабы болды.","English":"The commission was Martelly's response to widespread anti-regime protests that started in October.","Turkish":"Martelly, ekim ayında başlayan ve katılımın yüksek olduğu rejim karşıtı gösterilere bu komisyonla yanıt verdi.","Russian":"Комиссия стала ответом Мартелли на массовые протесты против государственного режима, начавшиеся в октябре."}
{"id":"302","url":"https://en.wikinews.org/wiki/UN_Security_Council_heads_to_Haiti_amid_political_instability","domain":"wikinews","topic":"Internatoinal","Kazakh":"Кейде күш қолданылған наразылықтарға сайлаудың 2011 жылдан бері өткізілмеуі себеп болды.","English":"The sometimes-violent protests were triggered by failure to hold elections, some due since 2011.","Turkish":"Gereken seçimlerin yapılamaması, bazen şiddet içeren protestolara zemin hazırladı. Bazıları 2011'den beri yapılmayı bekliyor.","Russian":"Эти иногда сопровождавшиеся насилием протесты были вызваны непроведением выборов, некоторые из которых должны были состояться ещё в 2011 году."}
{"id":"303","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Apple_Japan_to_replace_overheating_iPod_Nanos","domain":"wikinews","topic":"Science and technology","Kazakh":"60-қа жуық iPod қызып кету жағдайлары хабарланған, олардың алтауы өртке және төртеуі жеңіл күйік алу жағдайларына себеп болған.","English":"Around 60 cases of malfunctioning iPods overheating have been reported, causing a total of six fires and leaving four people with minor burns.","Turkish":"Toplam altı yangına ve dört kişide küçük yanıklara neden olan yaklaşık 60 iPod aşırı ısınma vakası bildirildi.","Russian":"Было получено около 60 случаев перегрева бракованных устройств iPod, в результате чего произошло шесть пожаров и четыре человека получили небольшие ожоги."}
{"id":"304","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Apple_Japan_to_replace_overheating_iPod_Nanos","domain":"wikinews","topic":"Science and technology","Kazakh":"Жапонияның Экономика, сауда және өнеркәсіп министрлігі (METI) осы құрылғыларға қатысты 27 апат жөнінде хабардар болғанын мәлімдеді.","English":"Japan's Ministry of Economy, Trade and Industry (METI) said that it had been aware of 27 accidents related to the devices.","Turkish":"Japonya Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığı (METI), cihazlarla ilgili 27 kazadan haberdar olduklarını açıkladı.","Russian":"Министерство экономики, торговли и промышленности Японии (METI) заявило, что ему было известно о 27 cлучаях, связанных с этими устройствами."}
{"id":"305","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Apple_Japan_to_replace_overheating_iPod_Nanos","domain":"wikinews","topic":"Science and technology","Kazakh":"Өткен аптада METI ұйымы оған Apple компаниясы қызып кетудің 34 қосымша инциденті туралы хабарлағанын жариялады, Apple компаниясы оларды «ауыр емес» деп атады.","English":"\"Last week, METI announced that Apple had informed it of 34 additional overheating incidents, which the company called \"\"non-serious.\"\"\"","Turkish":"\"Geçen hafta METI, Apple'ın kendilerine 34 yeni aşırı ısınma olayı hakkında bilgi verdiğini ve şirketin bu olayları \"\"ciddi değil\"\" sınıfında gördüğünü duyurdu.\"","Russian":"\"На прошлой недели Министерство экономики, труда и промышленности объявило, что Apple  проинформировала его о 34 дополнительных случаях перегрева, которые компания назвала \"\"несерьёзными\"\".\""}
{"id":"306","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Apple_Japan_to_replace_overheating_iPod_Nanos","domain":"wikinews","topic":"Science and technology","Kazakh":"\"Министрлік Apple компаниясының есеп беру мерзімін кейінгі қалдыруын \"\"шын мәнінде өкінішті\"\" деп, өз жауабын білдірді.\"","English":"\"The ministry responded by calling Apple's postponement of the report \"\"truly regrettable.\"\"\"","Turkish":"\"Bakanlık, Apple'ın raporu ertelemesini \"\"gerçekten üzücü\"\" olarak nitelendirerek yanıt verdi.\"","Russian":"\"В ответ министерство назвало задержку отчета Apple \"\"очень прискорбной\"\" .\""}
{"id":"307","url":"https://en.wikinews.org/wiki/7.2_magnitude_earthquake_strikes_Mariana_Islands","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Жер сілкінісі марианада жергілікті уақыт бойынша 07:19-да болды (жұма күні Гринвич уақыты бойынша 09:19).","English":"The eathquake struck Mariana at 07:19 a.m. local time (09:19 p.m. GMT Friday).","Turkish":"Deprem yerel saatle 07:19'da (GMT Cuma günü 09:19) Mariana'da meydana geldi.","Russian":"В 07:19 утра по местному времени (21:19 по Гринвичу в пятницу) произошло землетрясение в Мариане."}
{"id":"308","url":"https://en.wikinews.org/wiki/7.2_magnitude_earthquake_strikes_Mariana_Islands","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Солтүстік Мариан аралдарындағы төтенше жағдай қызметі елде ешқандай зақым келтіретін жағдайлар орын алмады деп хабарлайды.","English":"The Northern Marianas emergency management office said that there were no damages reported in the nation.","Turkish":"Kuzey Marianalar acil durum yönetimi bürosu, ülkede bildirilen herhangi bir hasar olmadığını söyledi.","Russian":"Управление по чрезвычайным ситуациям Северных Марианских островов заявило, что в стране не было сообщений о причинённом ущербе."}
{"id":"309","url":"https://en.wikinews.org/wiki/7.2_magnitude_earthquake_strikes_Mariana_Islands","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"Сондай-ақ Тынық мұхитының цунамилер туралы ескерту орталығы цунами көрсеткіші болмағанын айтты.","English":"Also the Pacific Tsunami Warning Center said that there was no Tsunami indication.","Turkish":"Ayrıca Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi hiçbir Tsunami göstergesi olmadığını söyledi.","Russian":"Также Тихоокеанский центр предупреждения цунами заявил, что никаких признаков цунами не было."}
{"id":"310","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Hong_Kong_tourists_held_hostage_in_the_Philippines,_nine_killed","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Бұрынғы Филиппиндік полиция Гонконг туристерін Филиппиннің астанасы Манилада автобустарын ұрлап, барымтада ұстады.","English":"A former Filipino policeman has kept Hong Kong tourists hostage by hijacking their bus in Manila, the capital of the Philippines.","Turkish":"Filipinli eski bir polis, Filipin'in başkenti Manila'da otobüslerini kaçırarak Hong Kong’lu turistleri rehin aldı.","Russian":"Бывший филиппинский полицейский угнал туристический автобус в Маниле, столице Филиппин, и взял в заложники гонконгских туристов."}
{"id":"311","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Hong_Kong_tourists_held_hostage_in_the_Philippines,_nine_killed","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Роландо Мендоза M16 мылтығымен туристтерге оқ жаудырды.","English":"Rolando Mendoza fired his M16 rifle at the tourists.","Turkish":"Rolando Mendoza M16 tüfeğiyle turistlere ateş açtı.","Russian":"Роландо Мендоса выстреливал из своей винтовки М16 в туристов."}
{"id":"312","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Hong_Kong_tourists_held_hostage_in_the_Philippines,_nine_killed","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Бірнеше тұтқындар құтқарылды, нақты уақытта кемінде алты тұтқынның қаза тапқаны белгілі.","English":"Several hostages have been rescued and least six have been confirmed dead so far.","Turkish":"Çok sayıda rehine kurtarılırken şimdiye kadar en az altı kişinin hayatını kaybettiği de doğrulandı.","Russian":"Несколько заложников были спасены, а как минимум шестеро были признаны погибшими на данный момент."}
{"id":"313","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Hong_Kong_tourists_held_hostage_in_the_Philippines,_nine_killed","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Алты тұтқын, соның ішінде балалар және қариялар, сонымен бірге филиппиндік фотографтар ерте жіберілді.","English":"Six hostages, including the children and elderly, were released early, as were the Filipino photographers.","Turkish":"Arasında çocuk ve yaşlıların da dahil olduğu altı tane rehine de, filipinli fotoğrafçılarla birlikte salıverildi.","Russian":"Шестеро заложников, включая детей и пожилых людей, освободили раньше, как и филиппинских фотографов."}
{"id":"314","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Hong_Kong_tourists_held_hostage_in_the_Philippines,_nine_killed","domain":"wikinews","topic":"Crime and law","Kazakh":"Кейінірек дәретханаға сұранған егде жастағы әйелдің орнын фотографтар алмастырды. Мендоза атып тасталынды.","English":"The photographers later took the place of an aged lady as she needed the lavatory. Mendoza was gunned down.","Turkish":"Sonrasında fotoğrafçılar tuvalete gitmesi gereken yaşlı bir kadının yerine geçti. Mendoza vuruldu.","Russian":"Позже фотографы заняли место пожилой женщины, так как она отлучилась в туалет. Мендосу застрелили."}
{"id":"315","url":"https://en.wikinews.org/wiki/New_Zealand_scientist_Graham_Liggins_dies_aged_84","domain":"wikinews","topic":"Science","Kazakh":"Лиггинс әкесінің жолын қуып, медицинада мансапты бастады.","English":"Liggins followed in his father’s footsteps and entered a career in medicine.","Turkish":"Liggins babasının adımlarını takip etti ve tıpta bir kariyere giriş yaptı.","Russian":"Лиггинс пошел по стопам отца и начал карьеру в медицине."}
{"id":"316","url":"https://en.wikinews.org/wiki/New_Zealand_scientist_Graham_Liggins_dies_aged_84","domain":"wikinews","topic":"Science","Kazakh":"Ол акушер оқуын оқыды және 1959 жылы Окленд ұлттық әйелдер ауруханасында жұмыс істей бастады.","English":"He trained as an obstetrician and began to work at the Auckland's National Women's Hospital in 1959.","Turkish":"Eğitimini kadın doğum uzmanlığı alanında aldı ve 1959 yılında Auckland Ulusal Kadın Hastanesinde görev yapmaya başladı.","Russian":"Он получил образование акушера-гинеколога и начал работать в Национальной женской больнице Окленда в 1959 году."}
{"id":"317","url":"https://en.wikinews.org/wiki/New_Zealand_scientist_Graham_Liggins_dies_aged_84","domain":"wikinews","topic":"Science","Kazakh":"Лиггинс ауруханада жұмыс істей бастағанда, бос уақытында мерзімінен бұрын босануды зерттей бастады.","English":"While he was working at the hospital Liggins began to investigate premature labor during his spare time.","Turkish":"Liggins, hastanede çalışmaktayken, işten arta kalan zamanda prematüre doğumu incelemeye başladı.","Russian":"Когда Лиггинс работал в больнице, в свободное от работы время он начал расследовать случаи преждевременных родов."}
{"id":"318","url":"https://en.wikinews.org/wiki/New_Zealand_scientist_Graham_Liggins_dies_aged_84","domain":"wikinews","topic":"Science","Kazakh":"Оның зерттеулері гармондар бақылауға алынса, баланың ана құрсағындағы өкпе дамуы жылдамдауы мүмкіндігін көрсетті.","English":"His research showed that if a hormone was administered it would speed up the baby's foetal lung maturation.","Turkish":"Araştırması, hormon uygulanırsa bebeğin fetal akciğer olgunlaşmasını hızlandıracağını gösterdi.","Russian":"Его исследование показало, что если вводить гормон, то он усилит созревание легких ребёнка в период развития плода."}
{"id":"319","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_professional_wrestler_Luna_Vachon_dies_aged_48","domain":"wikinews","topic":"Disasters and accidents","Kazakh":"«Синьхуа» ақпараттық агенттігі үкімет тергеушілері сәрсенбі күні екі «қара жәшік» ұшуды жазу құралдарын шығарып алғанын хабарлады.","English":"Xinhua reported that government investigators recovered two 'black box' flight recorders on Wednesday.","Turkish":"Xinhua, hükümet soruşturmacılarının Çarşamba günü iki adet 'kara kutu' uçuş kaydedicisini kurtardığını bildirdi.","Russian":"\"Как передает Синьхуа, в среду государственные следователи обнаружили два бортовых самописца или, по-другому, \"\"черных ящика\"\".\""}
{"id":"320","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_professional_wrestler_Luna_Vachon_dies_aged_48","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Жолдас балуандар да Лунаға құрмет көрсетті.","English":"Fellow wrestlers also paid tribute to Luna.","Turkish":"Güreşçi arkadaşları da Luna'ya saygılarını sundular.","Russian":"Коллеги-рестлеры тоже отдали Луне дань уважения."}
{"id":"321","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_professional_wrestler_Luna_Vachon_dies_aged_48","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Томми Дример былай деді: «Луна экстримнің бірінші королевасы еді. Менің бірінші менеджерім. Луна екі ай түнінде дүниеден өтті. Дәл ол сияқты бірегей. Күшті әйел».","English":"\"Tommy Dreamer said \"\"Luna was the first Queen of Extreme. My first manager. Luna passed away on the night of two moons. Pretty unique just like her. Strong woman.\"\"\"","Turkish":"\"Tommy Dreamer, \"\"Luna Extreme'in ilk Kraliçesiydi. İlk menajerim Luna iki ayın olduğu bir gecede öldü. Tıpkı onun gibi oldukça eşsiz. Güçlü kadın.\"\" dedi.\"","Russian":"\"Вот, что сказал Томми Дример: \"\"Луна стала первой Королевой Экстрима. Она была моим первым менеджером. Луна ушла из жизни в ночь двух лун. Это такое уже уникальное событие, как и она сама. Сильная женщина\"\".\""}
{"id":"322","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Canadian_professional_wrestler_Luna_Vachon_dies_aged_48","domain":"wikinews","topic":"Sports","Kazakh":"Дастин «Голдаст» Раннелс «Луна да мен сияқты дұрыс емес еді...мүмкін одан да көптеу...оны сүйіп, сағынамын...ол сенімді жерде деп үміттенемін» деп түсіндірді.","English":"\"Dustin \"\"Goldust\"\" Runnels commented that \"\"Luna was as freaky as me...maybe even more...love her and will miss her...hopefully she's in a better place.\"\"\"","Turkish":"\"Dustin \"\"Goldust\"\" Runnels şöyle söylemiştir \"\"Luna benim kadar tuhaftı...belki hatta daha fazla...onu seviyorum ve özleyeceğim...umarım daha iyi bir yerdedir.\"\"\"","Russian":"\"Дастин \"\"Голдаст\"\" Раннелс сказал: \"\"Луна была такая же чумовая, как я... Возможно, даже более чумовая... Люблю её и буду скучать по ней... Надеюсь, она в лучшем месте\"\".\""}
{"id":"323","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Support_for_an_Australian_republic_slips","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"2010 жылғы федералдық сайлау алдындағы сауалнамаға қатысқан 1400 адамдардың арасындағы Австралияның республикаға айналуына қарсылардың саны 8 пайызға өскен (2008 жылдан бері).","English":"Out of 1,400 people polled prior to the 2010 federal election, those who oppose Australia becoming a republic grew by 8 per cent since 2008.","Turkish":"2010 federal seçimlerinden önce 1.400 kişiyle yapılan ankete göre Avustralya'nın cumhuriyet olmasına karşı çıkanların sayısı 2008'den bu yana yüzde 8 oranında arttı.","Russian":"Из 1400 человек, опрошенных в преддверии федеральных выборов 2010 года, число тех, кто выступает против того, чтобы Австралия стала республикой, выросло с 2008 года на 8 процентов."}
{"id":"324","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Support_for_an_Australian_republic_slips","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Премьер Министр міндетін атқарушы Джулия Гиллард 2010 жылғы федералдық сайлау науқаны барысында Австралияның Патшайым II Елизавета билігінің соңында республика болатынына сенетінін мәлімдеді.","English":"Caretaker Prime Minister Julia Gillard claimed during the campaign of the 2010 federal election that she believed Australia should become a republic at the end of Queen Elizabeth II's reign.","Turkish":"Geçici Başbakan Julia Gillard, 2010 federal seçim kampanyası sırasında Kraliçe 2. Elizabeth'in döneminin bitiminde Avustralya'nın bir cumhuriyet haine gelmesi gerektiğine inandığını söyledi.","Russian":"Исполняющая обязанности премьер-министра Джулия Гиллард во время федеральной избирательной кампании 2010 года высказала мнение о том, что Австралия должна стать республикой после правления королевы Елизаветы II."}
{"id":"325","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Support_for_an_Australian_republic_slips","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Сауалнамадағы адамдардың 34 пайызының көзқарасы осындай: Елизавета II ханшайымның Австралияның соңғы монархы болуын қалау.","English":"34 per cent of those in the poll share this view, wanting Queen Elizabeth II to be Australia's last monarch.","Turkish":"Ankete katılanların yüzde 34'ü bu görüşü paylaşarak, Kraliçe II. Elizabeth'in Avustralya'nın son kraliçesi olmasını istiyor.","Russian":"34% опрошенных разделяют эту точку зрения и хотят, чтобы королева Елизавета II стала последним монархом Австралии."}
{"id":"326","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Support_for_an_Australian_republic_slips","domain":"wikinews","topic":"Politics and conflicts","Kazakh":"Сауалнама бойынша қатысқандардың 29 пайызы Австралия барынша тезірек республика атануы керек деп санаса, 31 пайызы Австралия ешқашан республика болмауы керек деп санайды.","English":"At the extremes of the poll, 29 per cent of those surveyed believe Australia should become a republic as soon as possible, while 31 per cent believe Australia should never become a republic.","Turkish":"Oylamanın uç noktalarında, yüzde 31'i Avustralya'nın asla bir cumhuriyet olmaması gerektiğine inanıyorken ankete katılanların yüzde 29'u Avustralya'nın en kısa sürede bir cumhuriyet olması gerektiğine inanıyor.","Russian":"Опрос показал следующее: 29 процентов респондентов уверены, что Австралия должна как можно скорее стать республикой, а 31 процент полагает, что ей не нужна эта форма государственного устройства."}
{"id":"327","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Ian_Thorpe_starts_to_recover_from_chest_pains","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"Олимпиаданың алтын жүлдегері 100 және 200 метр қашықтыққа еркін жүзуі және Достастық ойындарында үш эстафетаға қатысуы тиіс еді, алайда оның денсаулығына байланысты шағымдары оның физикалық дайындығына қатысты күмән тудырды.","English":"The Olympic gold medalist was due to swim in the 100m and 200m freestyle and in three relays at the Commonwealth Games, but due to his complaints his fitness has been in doubt.","Turkish":"Olimpiyat altın madalya sahibinin 100m ve 200m serbest stil ve İngiliz Milletler Topluluğu Oyunlarında üç bayrak yarışında yüzmesi gerekiyordu fakat şikayetlerinden dolayı zindeliği şüphe altında.","Russian":"Олимпийский золотой медалист должен был участвовать в заплыве на 100 и 200 м в вольном стиле и в трёх эстафетах на Играх Содружества, но из-за его жалоб его физическая форма теперь находится под сомнением."}
{"id":"328","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Ian_Thorpe_starts_to_recover_from_chest_pains","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"Ол ауырғанды басатын қажет дәрі-дәрмектерді қабылдай алмады, өйткені олар Ойындарға қатысушылар үшін рұқсат етілмейді.","English":"He has been unable to take the drugs needed to overcome his pain as they are banned from the Games.","Turkish":"Yarışmalarda yasaklı olduklarından acısını dindirmesi için ihtiyacı olan ilaçları alamadı.","Russian":"Он не смог принять препараты, необходимые для облегчения боли, так как они запрещены в Играх."}
{"id":"329","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Record_size_17.4_million-digit_prime_found","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Орталық Миссури университетінің математигі және информатика ғылымының профессоры Кертис Купер 25 қаңтар айында осы күнге дейін белгілі болған ең үлкен қарапайым санды ойлап тапты.","English":"Curtis Cooper, a mathematician and computer science professor at the University of Central Missouri, has discovered the largest known prime number to date on January 25.","Turkish":"Central Missouri Üniversitesi'nde bir matematikçi ve bilgisayar bilimi profesörü olan Curtis Cooper, şimdiye dek bilinen en büyük asal sayıyı 25 Ocak tarihinde keşfetti.","Russian":"Кёртис Купер, математик и профессор компьютерных наук в Университете Центрального Миссури, 25 января открыл самое большое простое число, известное на сегодняшний день."}
{"id":"330","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Record_size_17.4_million-digit_prime_found","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Бірнеше адам апараттық және бағдарламалық жасақтаманы қолдана отырып, ғылыми ашуды ақпан айының басына дейін растады және ол сейсенбі күні жария етілді.","English":"Several people verified the discovery using different hardware and software by the beginning of February and it was announced on Tuesday.","Turkish":"Şubat ayı başında pek çok kişi farklı donanım ve yazılımlar kullanarak bu keşfi onayladılar ve bu, Salı günü duyuruldu.","Russian":"Во вторник было объявлено, что к началу февраля несколько человек подтвердили это открытие при помощи различного аппаратного и программного обеспечения."}
{"id":"331","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Philae_space_probe_lands_on_comet","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Кометалар белоктар түзіп, тіршілік ете алатын органикалық заттармен бірге жерге су жеткізу көзі болған болуы мүмкін.","English":"Comets may possibly have been a source of water delivery to the earth along with organic matter that can form proteins and support life.","Turkish":"Proteinleri oluşturan ve yaşama el verebilecek organik maddelerle birlikte dünyaya su getiren kaynak kuyruklu yıldızlar olabilir.","Russian":"Возможно, кометы были источником доставки воды на Землю, а также источником органических веществ, которые могут формировать белки и поддерживать жизнь."}
{"id":"332","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Philae_space_probe_lands_on_comet","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Ғалымдар ғаламшарлар, әсіресе, жер қалай құралғанын түсінеміз деп үміттенеді, өйткені кометалар жермен ұзақ уақыт бұрын соқтығысқан.","English":"Scientists hope to understand how planets form, especially how the Earth formed, since comets collided with the Earth long ago.","Turkish":"Bilim insanları, kuyruklu yıldızların uzun zaman önce Dünya ile çarpışması nedeniyle gezegenlerin, özellikle de Dünya'nın nasıl oluştuğunu anlamayı umuyorlar.","Russian":"Учёные надеются понять, как образуются планеты, особенно то, как образовалась Земля, поскольку кометы сталкивались  с Землёй очень давно."}
{"id":"333","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Despite_speculation,_aides_say_Biden_will_remain_on_Obama_ticket","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"53 жастағы Куомо өзінің губернатор лауазымына осы жылдың басында келді және өткен айда бір жынысты некені заңдастырушы заң жобасына қол қойды.","English":"Cuomo, 53, began his governorship earlier this year and signed a bill last month legalizing same-sex marriage.","Turkish":"53 yaşındaki Cuomo valiliğe bu yılın başında başladı ve geçtiiğimiz ay eşcinsel bireylerin evliliğini yasal hale getiren bir kanuna imza attı.","Russian":"53-летний Куомо начал свою деятельность на посту губернатора в начале этого года и подписал законопроект о легализации однополых браков в прошлом месяце."}
{"id":"334","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Despite_speculation,_aides_say_Biden_will_remain_on_Obama_ticket","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"Ол сыбыстарды «саяси әңгімелер мен ақымақтық» деп есептеді.","English":"\"He referred to the rumors as \"\"political chatter and silliness\"\".\"","Turkish":"\"Söylentileri \"\"siyasi gevezelik ve aptallık\"\" olarak değerlendirdi.\"","Russian":"\"Он назвал эти слухи \"\"политической болтовнёй и глупостью\"\".\""}
{"id":"335","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Despite_speculation,_aides_say_Biden_will_remain_on_Obama_ticket","domain":"wikinews","topic":"politics","Kazakh":"2016-жылы оның президенттік сайлауына түсуі болжанды.","English":"He is speculated to make a run for president in 2016.","Turkish":"2016'da başkan adayı olacağına dair spekülasyonlar yapılıyor.","Russian":"Предполагается, что он будет баллотироваться в президенты в 2016 году."}
{"id":"336","url":"https://en.wikinews.org/wiki/FAA:_Metroplex_NextGen_project_in_place_in_north_Texas","domain":"wikinews","topic":"technology","Kazakh":"NextGen дегеніміз Федералдық азаматтық авиация агенттігінің мәлімдеуіне сүйенсек, әуе кемелеріне қысқарақ бағыттарға ұшуға, сондай-ақ жыл сайын миллиондаған галллон отынды үнемдеуге және көмірқышқыл газының шығарылуын азайтуға мүмкіндік беретін жүйе.","English":"NextGen is a system the FAA claims would allow aircraft to fly shorter routes and save millions of gallons of fuel each year and cut carbon emissions.","Turkish":"NextGen, FAA'nın uçakların daha kısa güzergahlarda uçuş yapmalarına, her sene milyonlarca galon yakıt tasarruf edilmesine ve karbon emisyonlarını düşürülmesine olanak tanıyacağını ileri sürdüğü bir sistemdir.","Russian":"NextGen — это система, которая, по заверению Федеральной авиационной администрации США, позволит самолетам летать по сокращенным маршрутам и ежегодно экономить миллионы галлонов топлива, а также снизить выбросы углерода."}
{"id":"337","url":"https://en.wikinews.org/wiki/FAA:_Metroplex_NextGen_project_in_place_in_north_Texas","domain":"wikinews","topic":"technology","Kazakh":"Ол ауадағы қозғалысты бақылаушыларға ұшақ орнын дәлірек анықтауға және пилоттарға дәлірек ақпаратты беру үшін ескірек жердегі радарға негізделген технологияны емес, жерсерікке негізделген технологияны пайдаланады.","English":"It uses satellite-based technology as opposed to older ground-radar-based technology to allow air traffic controllers to pinpoint aircraft with greater precision and give pilots more accurate information.","Turkish":"Hava trafik kontrolcülerinin uçakları daha hassas bir şekilde saptamasına ve pilotlara daha doğru bilgi vermesine olanak tanımak için eski yer radarı tabanlı teknolojinin aksine uydu tabanlı teknolojiyi kullanır.","Russian":"Она использует спутниковую технологию вместо старой технологии на основе наземных РЛС, что позволит авиадиспетчерам точнее определять положение самолетов и давать пилотам более точную информацию."}
{"id":"338","url":"https://en.wikinews.org/wiki/World_Cup_qualifier_may_be_affected_by_London_Underground_strike","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"Қосымша көлік қосылып жатқан жоқ және Уэмблиде жерүсті пойыздары тоқтатылмайды, сонымен қатар автотұрақтар мен тұрақ-аялдама нысандары қолдану үшін қолжетімсіз болады.","English":"No extra transport is being put on and overground trains will not stop at Wembley, and car parking and park-and-ride facilities are unavailable at the ground.","Turkish":"Ekstra sefer konulmayacak, yer üstü trenler Wembley'de durmayacak, yüzeyde otomobiller ile park et ve bin tesisleri kullanılmayacak.","Russian":"К Уэмбли не запущено дополнительного транспорта, там не будут останавливаться наземные поезда, кроме того, на поверхности отсутствуют парковки и перехватывающие стоянки."}
{"id":"339","url":"https://en.wikinews.org/wiki/World_Cup_qualifier_may_be_affected_by_London_Underground_strike","domain":"wikinews","topic":"sports","Kazakh":"Көлік жетіспеушілігіне қатысты алаңдаушылық ойынның командалардың жанкүйерлерінсіз жабық түрде өткізілуі әбден мүмкін екендігін көрсетті.","English":"Fears of lack of transportation raised the possibility that the game would be forced to play behind closed doors without the team's supporters.","Turkish":"Ulaşımın olmamasından korkulduğu için maçın takımın taraftarları olmadan kapalı kapılar ardında oynanmaya zorlanma olasılığı arttı.","Russian":"Опасения по поводу отсутствия транспорта вызвали предположение о том, что игру, возможно, придётся проводить за закрытыми дверями без болельщиков."}
{"id":"340","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Researchers_report_rapid_formation_of_new_bird_species_in_Gal%C3%A1pagos_islands","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Бейсенбі күні Science журналында жарық көрген зерттеудің деректеріне сүйенсек, Эквадордың Галапагос аралдарында құстың жаңа түрі қалыптасқан.","English":"A study published on Thursday in the journal Science reported on formation of a new bird species on the Ecuadorean Galápagos Islands.","Turkish":"Science dergisinde Perşembe günü yayınlanan bir araştırma, Ekvador Galapagos Adaları'nda yeni bir kuş türünün ortaya çıktığını bildirdi.","Russian":"В описании исследования, опубликованного в четверг в журнале Science, говорится о возникновении нового вида птиц на эквадорских Галапагосских островах."}
{"id":"341","url":"https://en.wikinews.org/wiki/Researchers_report_rapid_formation_of_new_bird_species_in_Gal%C3%A1pagos_islands","domain":"wikinews","topic":"science","Kazakh":"Америка Құрама Штаттарындағы Принстон университетінің және Швециядағы Упсала университетінің зерттеушілері бар болғаны екі буында жаңа түрдің пайда болғанын мәлімдеді, дегенмен бұл процесс Дарвиннің шұбар шымшығын, Геоспиза шұбар шымшығын және иммигрант кактус шұбар шымшығын (Geospiza conirostris) будандастыруға байланысты бұл процесс әлдеқайда ұзағыраққа созылады деп есептеліп келген.","English":"Researchers from Princeton University in the United States and Uppsala University in Sweden reported the new species evolved in just two generations, though this process had been believed to take much longer, due to breeding between an endemic Darwin finch, Geospiza fortes, and the immigrant cactus finch, Geospiza conirostris.","Turkish":"Birleşik Devletler'deki Princeton Üniversitesi ve İsveç'teki Uppsala Üniversitesi'nden araştırmacılar türlerin yalnızca iki nesilde evrimleştiğini bildirdi. Halbuki bu sürecin, endemik bir Darwin ispinozu, Geospiza fortes, ve göçmen kaktüs ispinozu, Geospiza conirostris, arasındaki üreme nedeniyle çok daha uzun sürdüğüne inanılıyordu.","Russian":"Исследователи из Принстонского университета (США) и Уппсальского университета (Швеция) сообщили, что из-за спаривания эндемического зяблика Дарвина (Geospiza fortes) с переселившимся кактусовым зябликом (Geospiza conirostris), новый вид эволюционировал всего за два поколения, хотя считалось, что этот процесс займёт гораздо больше времени."}
{"id":"342","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Gold","domain":"wikibooks","topic":"elements, gold","Kazakh":"Алтынды пішіндердің барлық түрлеріне келтіруге болады. Оны шағын пішіндерге орауға болады.","English":"Gold may be worked into all sorts of shapes. It can be rolled into tiny shapes.","Turkish":"Altın her biçime ve şekle sokulabilir. Yuvarlanarak küçük şekiller haline getirilebilir.","Russian":"Золоту можно придать любую форму. Его можно cкатать в очень малые формы."}
{"id":"343","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Gold","domain":"wikibooks","topic":"elements, gold","Kazakh":"Оны жіңішке сымға тартып, бұрап, өруге болады. Оны балғамен қағуға немесе парақтарға орауға болады.","English":"It can be pulled into thin wire, which can be twisted and plaited. It can be hammered or rolled into sheets.","Turkish":"Örülüp bükülebilen ince kablo haline getirilebilir. Levha haline gelecek şekilde dövülebilir veya haddelenebilir.","Russian":"Его можно вытянуть в тонкую проволоку, которую можно сплетать и платировать. Оно может быть чеканным или свернутым в рулоны."}
{"id":"344","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Gold","domain":"wikibooks","topic":"elements, gold","Kazakh":"Ол өте жіңішке етіп жасалуы және басқа металға жапсырылуы мүмкін. Ол кейде соншалықты жіңішке етіп жасалынуы мүмкін, ол кейде «жарықпен әдеміленген қолжазбалар» деп аталатын кітаптардағы кескіндерді безендіру үшін қолданылды.","English":"\"It can be made very thin, and stuck onto other metal. It can be made so thin that it was sometimes used to decorate the hand-painted pictures in books called \"\"illuminated manuscripts\"\".\"","Turkish":"\"Çok ince hale getirilebilir ve diğer metallere yapıştırılabilir. O kadar ince hale getirilebilir ki bazen kitaplarda \"\"tezhip\"\" denilen elle boyanmış resimleri süslemek için kullanılır.\"","Russian":"\"Его можно сделать очень тонким и присоединить на другой метал. Его можно сделать настолько тонким, что иногда его использовали для украшения расписанных вручную иллюстраций в книгах – так называемая \"\"лицевая рукопись\"\".\""}
{"id":"345","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Book_of_Fun_Science_Experiments/Red_cabbage_indicator","domain":"wikibooks","topic":"science experiments, red cabbage","Kazakh":"Бұл химиялық рН деп аталады. Қызыл қырыққабат шырынын пайдаланып индикатор жасай аласыз.","English":"This is called a chemical's pH. You can make an indicator using red cabbage juice.","Turkish":"Buna bir kimyasalın pH'ı denir. Kırmızı lahana suyu kullanarak indikatör yapabilirsiniz.","Russian":"Это называется pH химического вещества. Вы можете сделать индикатор при помощи сока красной капусты."}
{"id":"346","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Book_of_Fun_Science_Experiments/Red_cabbage_indicator","domain":"wikibooks","topic":"science experiments, red cabbage","Kazakh":"Химикаттың қышқылдығы немесе сілтілігіне байланысты орамжапырақ шырынының түсі өзгереді.","English":"The cabbage juice changes color depending on how acidic or basic (alkaline) the chemical is.","Turkish":"Lahana suyu, içerdiği kimyasalın ne kadar asidik veya bazik (alkali) olduğuna bağlı olarak renk değiştirir.","Russian":"Капустный сок меняет цвет в зависимости от того, насколько кислотным или щелочным является химическое вещество."}
{"id":"347","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Book_of_Fun_Science_Experiments/Red_cabbage_indicator","domain":"wikibooks","topic":"science experiments, red cabbage","Kazakh":"pН деңгейі химиялық құрамдағы сутегі (рН ішіндегі H) иондарының мөлшерімен көрсетіледі.","English":"The pH level is indicated by the amount of Hydrogen (the H in pH) ions in the tested chemical.","Turkish":"PH seviyesi, test edilen kimyasaldaki Hidrojen (pH'daki H) iyonlarının miktarı ile belirlenir.","Russian":"Показатель pH определяется степенью насыщенности ионами водорода (H в pH) исследуемого химического соединения."}
{"id":"348","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Book_of_Fun_Science_Experiments/Red_cabbage_indicator","domain":"wikibooks","topic":"science experiments, red cabbage","Kazakh":"Сутегі иондары, бұл олардан электрондары алынып тасталған протондар болып табылады (өйткені сутегі атомдары бір протон мен бір электроннан тұрады).","English":"Hydrogen ions are protons that had their electrons stripped off them (since Hydrogen atoms consist of one proton and one electron).","Turkish":"Hidrojen iyonları, elektronları kendilerinden sıyrılan protonlardır. Çünkü Hidrojen atomları bir proton ve bir elektrondan oluşur.","Russian":"Ионы водорода — это протоны, от которых отделены электроны (атомы водорода состоят из одного протона и одного электрона)."}
{"id":"349","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Book_of_Fun_Science_Experiments/How_A_Bath_Fizzer_Works,_and_How_To_Make_One","domain":"wikibooks","topic":"science experiments, bath fizzler","Kazakh":"Екі құрғақ ұнтақты араластырыңыз, содан кейін таза, ылғалды қолдармен оларды қысып, шарик жасаңыз.","English":"Swirl the two dry powders together and then, with clean wet hands, squeeze them into a ball.","Turkish":"İki kaşık kuru tozu karıştırın, sonrasında temiz ve ıslak ellerinizle bir top haline getirene kadar şekil verin.","Russian":"Получите новую смесь, перемешав два сухих порошка в одной емкости, а затем чистыми влажными руками слепите из этой смеси шарик."}
{"id":"350","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Book_of_Fun_Science_Experiments/How_A_Bath_Fizzer_Works,_and_How_To_Make_One","domain":"wikibooks","topic":"science experiments, bath fizzler","Kazakh":"Сіздің қолыңыздағы ылғал сыртқы қабаттармен өзара әрекетке түсіп, біртүрлі сезіледі және қорғаныс қабығын түзеді.","English":"The moisture on your hands will react with the outer layers, which will feel funny and form a sort of shell.","Turkish":"Ellerinizdeki nemin dış katmanlar ile reaksiyona girmesi size eğlenceli bir his verecek ve elinizde bir çeşit kabuk oluşturacak.","Russian":"Влага на ваших руках вступит в реакцию с верхним слоем, что будет необычно, затем сформируется подобие оболочки."}
{"id":"351","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Flush_Toilet","domain":"wikibooks","topic":"how things work, flush toilets","Kazakh":"Хараппа және Мохенджо-Даро қалаларында әрбір дерлік үйде күрделі кәріз жүйесіне қосылған шайылатын дәретхана болды.","English":"The cities of Harappa and Mohenjo-daro had a flush toilet in almost every house, attached to a sophisticated sewage system.","Turkish":"Harappa ve Mohenjo-daro şehirlerinin hemen hemen her evi sofistike bir kanalizasyon sistemine bağlı bir sifonlu tuvalete sahipti.","Russian":"Почти в каждом доме городов Хараппа и Мохенджо-Даро был туалет со смывом, подключённый к сложной канализационной системе."}
{"id":"352","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Flush_Toilet","domain":"wikibooks","topic":"how things work, flush toilets","Kazakh":"Грекиядағы Миной өркениетінің Крит және Санторини қалаларының үйлерінде канализациялық жүйелердің қалдықтары табылды.","English":"Remains of sewage systems have been found in the houses of the Minoan cities of Crete and Santorini in Greece.","Turkish":"Yunanistan'da Girit ve Santorini Adasında bulunan Minos kentlerinin evlerinde kanalizasyon sistemi kalıntıları bulundu.","Russian":"Сохранившиеся фрагменты канализационных систем были обнаружены в домах минойских городов на островах Крит и Санторин в Греции."}
{"id":"353","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Flush_Toilet","domain":"wikibooks","topic":"how things work, flush toilets","Kazakh":"Дәретханалар ежелгі Мысырда, Парсы елінде және Қытайда да болған. Рим империясында дәретханалар кейде қоғамдық моншалардың бір бөлігі болып, оны ерлер мен әйелдер араласып пайдаланатын болған.","English":"There were also toilets in ancient Egypt, Persia and China. In Roman civilization, toilets were sometimes part of public bath houses where men and women were together in mixed company.","Turkish":"Eski Mısır, İran ve Çin'de de tuvaletler vardı. Roma medeniyetinde tuvaletler bazen kadın ve erkeklerin karma bir şirkette bir arada olduğu hamamların bir parçasıydı.","Russian":"Туалеты были также в Древнем Египте, Персии и Китае. В римской цивилизации туалеты иногда были частью общественных бань, где мужчины и женщины мылись вместе."}
{"id":"354","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Rocket","domain":"wikibooks","topic":"how things work, rocket","Kazakh":"Сіз өзіізден мыңдаған шақырым қашықтағы адамға қоңырау шалған кезде жерсерікті қолданасыз.","English":"When you call someone who is thousands of miles away, you are using a satellite.","Turkish":"Binlerce kilometre uzağınızda yaşayan birisini aradığınız zaman bir uyduyu araç olarak kullanmış oluyorsunuz.","Russian":"Когда вы звоните кому-то за тысячи миль от вас, вы используете спутник."}
{"id":"355","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Rocket","domain":"wikibooks","topic":"how things work, rocket","Kazakh":"Ғарыштағы жерсерік қоңырауды қабылдайды, содан кейін бірден дерлік кері төмен қарай шағылыстырады.","English":"The satellite in space gets the call and then reflects it back down, almost instantly.","Turkish":"Uzaydaki uydu, çağrıyı alır ve neredeyse anlık bir şekilde geri yansıtır.","Russian":"Спутник в космосе принимает звонок и практически мгновенно отражает его обратно вниз."}
{"id":"356","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Rocket","domain":"wikibooks","topic":"how things work, rocket","Kazakh":"Жерсерік ғарышқа зымыранмен жіберілді. Ғалымдар ғарышта телескоптарды пайдаланады, өйткені жердің атмосферасы біраз жарық пен көріністі бұрмалайды.","English":"The satellite was sent into space by a rocket. Scientists use telescopes in space because the Earth’s atmosphere distorts some of our light and view.","Turkish":"Uydu uzaya bir roketle gönderilmektedir. Dünya atmosferi ışığımızın ve görüşümüzün bir kısmını kırdığı için bilim insanları teleskopları uzayda kullanmaktadır.","Russian":"Спутник был доставлен в космос ракетой. Ученые используют телескопы в космосе, потому что атмосфера Земли в некоторой степени искажает наш свет и обзор."}
{"id":"357","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Rocket","domain":"wikibooks","topic":"how things work, rocket","Kazakh":"Жерсерікті немесе телескопты ғарышқа шығару үшін биіктігі 100 футтан асатын алып ракета қажет.","English":"It takes a giant rocket over a 100 feet high to put a satellite or telescope in space.","Turkish":"Uzaya bir uydu veya teleskop koymak için 30 metre boyundan daha uzun devasa bir rokete ihtiyaç vardır.","Russian":"Для запуска в космос спутника или телескопа необходима гигантская ракета высотой более 100 футов."}
{"id":"358","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Wheel","domain":"wikibooks","topic":"how things work, wheel","Kazakh":"Доңғалақ әлемді адам сенгісіз жолдармен өзгертті. Доңғалақ біз үшін жасаған ең үлкен нәрсесі - бұл бізге тасымалдауды едәуір жеңілдету және тездету.","English":"The wheel has changed the world in incredible ways. The biggest thing that the wheel has done for us is given us much easier and faster transportation.","Turkish":"Tekerlek dünyayı inanılmaz şekillerde değiştirdi. Tekerleğin bizim için yaptığı en büyük şey bize çok daha kolay ve hızlı ulaşım sağlaması oldu.","Russian":"Колесо невероятным образом изменило наш мир. Самое главное, что колесо сделало для нас, — подарило нам гораздо более лёгкую и быструю транспортировку."}
{"id":"359","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Wheel","domain":"wikibooks","topic":"how things work, wheel","Kazakh":"Ол бізге пойызды, автокөлікті және басқа да көлік құралдарын алып келді.","English":"It has brought us the train, the car, and many other transportation devices.","Turkish":"Bize treni, arabayı ve daha birçok ulaşım aracını getirdi.","Russian":"Оно дало нам поезд, автомобиль и многие другие транспортные средства."}
{"id":"360","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Meet_The_Cats","domain":"wikibooks","topic":"big cats","Kazakh":"Олардың астында қояндардан антилопалар мен бұғыға дейінгі орташа өлшемді құрбандарды жейтін тағы орташа өлшемді мысықтар орналасқан.","English":"Under them are more medium sized cats that eat medium sized prey ranging from rabbits to antelopes and deer.","Turkish":"Bunların alt katmanında, tavşanlardan antiloplara ve geyiklere kadar ortalama ebatlardaki avları yiyen daha orta ölçülerde kediler vardır.","Russian":"Под ними находятся большее количество кошек среднего размера, которые едят некрупную по величине добычу от кроликов до антилоп и оленей."}
{"id":"361","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Meet_The_Cats","domain":"wikibooks","topic":"big cats","Kazakh":"Әрі-беріден соң, мұнда көптеген кішкентай мысықтар (соның ішінде жоғалған үй мысықтары) бар. Олар құрт-құмырсқа, кеміргіштер, кесіртке сияқты көптеген шағын жыртқыш аңдарды және құстарды жейді.","English":"Finally, there are many small cats (including loose pet cats) that eat the far more numerous small prey like insects, rodents, lizards, and birds.","Turkish":"Son olarak, böcekler, kemirgenler, kertenkeleler ve kuşlar gibi birçok küçük avı yiyen birçok küçük kedi (serbest bırakılan evcil kediler dahil) vardır.","Russian":"И наконец, многие маленькие кошки (включая гуляющих домашних кошек), едят и охотятся на намного более многочисленных мелких животных, наподобие насекомых, грызунов, ящериц и птиц."}
{"id":"362","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Meet_The_Cats","domain":"wikibooks","topic":"big cats","Kazakh":"Олардың жетістігінің құпиясы - баспана тұжырымдамасы, әрбір мысықтың арнайы рөлі олардың басқалармен бәсекелесуіне жол бермейді.","English":"The secret to their success is the concept of the niche, a special job each cat holds that keeps it from competing with others.","Turkish":"Başarılarının sırrı, her bir kedinin sahip olduğu ve başkalarıyla rekabet etmelerini engelleyen özel bir iş olan niş kavramıdır.","Russian":"Секрет их успеха заключается в концепции ниши, особой работы, которую выполняет каждый вид кошек, что удерживает его от конкуренции с другими."}
{"id":"363","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Lion","domain":"wikibooks","topic":"big cats, lion","Kazakh":"Арыстандар ең көп қатысым жасайтын мысықтар. Олар прайдтар деп аталатын үлкен топтарда өмір сүреді.","English":"Lions are the most social cats, living in large groups called prides.","Turkish":"Aslanlar en sosyal kedilerdir. Sürü denilen büyük gruplarda yaşarlar.","Russian":"Львы — самые социальные кошки, живущие в больших группах, которые называются прайдами."}
{"id":"364","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Lion","domain":"wikibooks","topic":"big cats, lion","Kazakh":"Прайдтар бірден үшке дейін туыс ересек еркек арыстаннан, сондай-ақ отыз аналық пен абданнан тұрады.","English":"Prides are made up of one to three related adult males, along with as many as thirty females and cubs.","Turkish":"Aslan sürüleri otuz civarında dişi ve yavruyla birlikte bir ila üç arasında değişen yetişkin akraba erkekten oluşur.","Russian":"В состав прайда входит от одного до трех взрослых самцов, находящихся в родстве, а также самок и детенышей, число которых может доходить до тридцати."}
{"id":"365","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Lion","domain":"wikibooks","topic":"big cats, lion","Kazakh":"Әдетте ұрғашылары бір-бірімен тығыз байланыста болады, олар әпкелері мен қыздарынан тұратын үлкен отбасы құрады.","English":"The females are usually closely related to each other, being a large family of sisters and daughters.","Turkish":"Dişiler genellikle birbiriyle yakın akrabadır ve büyük bir kız kardeşler ve kızlar ailesinin parçasıdırlar.","Russian":"Самки обычно находятся друг с другом в родстве и составляют большую семью сестёр и дочерей."}
{"id":"366","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Lion","domain":"wikibooks","topic":"big cats, lion","Kazakh":"Арыстандар прайды қасқырлар мен иттер сияқты әрекет етеді, олар арыстандарға (бірақ басқа үлкен мысықтарға ұқсамайды) ұқсас жануарлар, сонымен қатар олар өз олжалары үшін өте қауіпті.","English":"Lion prides act much like packs of wolves or dogs, animals surprisingly similar to lions (but not other big cats) in behavior, and also very deadly to their prey.","Turkish":"Aslan sürüleri, davranış olarak şaşırtıcı bir şekilde aslanlara (fakat diğer büyük kedilere değil) benzeyen hayvanlar olan kurt veya köpek sürülerine çok benzer hareket eder ve ayrıca avlarına karşı çok ölümcüldürler.","Russian":"Львиные прайды ведут себя очень похоже со стаями волков или собак — животных, которые по повадкам удивительно похожи на львов (но не других крупных кошек) и тоже очень опасны для своих жертв."}
{"id":"367","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Tiger","domain":"wikibooks","topic":"big cats, tiger","Kazakh":"Жақсы атлет жолбарыс өрмелей (бірақ жақсы емес), жүзе, үлкен қашықтықтарға секіре және күшті адамнан бес есе көбірек күшпен тартыла алады.","English":"A well rounded athlete, the tiger can climb (though not well), swim, leap great distances and pull with five times the force of a strong human.","Turkish":"Çok yönlü bir atlet olan kaplan tırmanabilir (iyi olmasa da), yüzebilir, büyük mesafeler atlayabilir ve güçlü bir insanın beş katı kuvvetle çekebilir.","Russian":"Будучи всесторонне развитым атлетом, тигр может взбираться на деревья (хотя и не очень хорошо), плавать, прыгать на большие расстояния и тянуть с силой пяти крепких человек."}
{"id":"368","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Tiger","domain":"wikibooks","topic":"big cats, tiger","Kazakh":"Жолбарыс арыстан, барыс және ягуар сияқты бір топқа (пантера тобы) жатады. Осы төрт мысық қана ақыра алады.","English":"The tiger is in the same group (Genus Panthera) as lions, leopards, and jaguars. These four cats are the only ones who can roar.","Turkish":"Kaplanlar; aslanlar, leoparlar ve jaguarlarla aynı gruptadır (Genus Panthera). Bu dört kedi, kükreyebilen yegane kedi türleridir.","Russian":"Тигр принадлежит к тому же роду (Пантеры), что и львы, леопарды и ягуары. Эти четыре кошки — единственные, кто обладает способностью рычать."}
{"id":"369","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Tiger","domain":"wikibooks","topic":"big cats, tiger","Kazakh":"Жолбарыстың ақыруы арыстанның бар күшімен ақыруына ұқсамайды, ол ақырып қатты айтқан сөздерге көбірек ұқсайды.","English":"The tiger's roar is not like the full-voiced roar of a lion, but more like a sentence of snarly, shouted words.","Turkish":"Kaplanın kükremesi bir aslanın tam sesli kükremesi gibi değil, çok daha hırıltılı, bağıran sözlerle kurulan bir cümleyi andırıyor.","Russian":"Тигриный рык не похож на полнозвучный рык льва, а больше напоминает выкрикивание предложений из неразборчивых слов."}
{"id":"370","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Ocelot","domain":"wikibooks","topic":"big cats, ocelot","Kazakh":"Оцелоттар шағын жануарларды жеуді ұнатады. Қолынан келсе, олар маймылдар, жыландар, кеміргіштер және құстарды ұстайды. Оцелот аңшылық ететін жануарлардың барлығы дерлік өзінен кішірек болады.","English":"Ocelots like to eat small animals. They will catch monkeys, snakes, rodents and birds if they can. Almost all of the animals that the ocelot hunts are far smaller than it is.","Turkish":"Ocelotlar küçük hayvanları yemeye bayılır. Maymunları, yılanları, kemirgenleri ve becerebilirlerse kuşları yakalarlar. Ocelotun avladığı hayvanların tamamına yakını kendisinden çok daha küçük bedene sahiptir.","Russian":"Оцелоты любят поедать мелких животных. Если представится случай, они будут ловить обезьян, змей, грызунов и птиц. Почти все зверьки, на которых охотится оцелот, гораздо меньше него."}
{"id":"371","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Ocelot","domain":"wikibooks","topic":"big cats, ocelot","Kazakh":"Ғалымдар оцелоттар жейтін жануарларды иіс арқылы, жерде қайда болғанын иіскеу арқылы тауып алады деп ойлайды.","English":"Scientists think that ocelots follow and find animals to eat (prey) by smell, sniffing for where they've been on the ground.","Turkish":"Bilim insanları, ocelotların, diğer hayvanları yerin neresinde olduklarını sezerek, koklayarak yemek (avlamak) için takip ettiklerini ve bulduklarını düşünüyor.","Russian":"Учёные считают, что оцелоты идут по следу животных и находят добычу по запаху, отслеживая с помощью обоняния ее передвижения по земле."}
{"id":"372","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Big_Cats/Ocelot","domain":"wikibooks","topic":"big cats, ocelot","Kazakh":"Олар түнде көру қабілеті арқылы қараңғыда өте жақсы көреді және өте білдірмей қозғалады. Оцелоттар айналасындағымен бірдей болып көрініп, содан кейін құрбанына кенет шабуылдау арқылы құрбанын аулайды.","English":"They can see very well in the dark with night vision, and move very stealthily, too. Ocelots hunt their prey by blending in with their surroundings then pouncing on their prey.","Turkish":"Gece görüşü ile birlikte geceleri çok iyi görebilirler ve aynı zamanda son derece gizlice hareket edebilirler. Oselolar, avlarının ortamı ile bütünleşerek onları yakalarlar.","Russian":"Они умеют отлично видеть в темноте при помощи ночного видения и почти незаметно передвигаться. Оцелоты выслеживают добычу, сливаясь с окружающей обстановкой, а затем набрасываются на добычу."}
{"id":"373","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Biology/Origin_of_Life","domain":"wikibooks","topic":"biology, origin of life","Kazakh":"Тірі табиғаттың шағын тобы (шағын популяция) өз орталарынан бөлінгенде (мысалы, егер олар тау тізбегі немесе өзендер арқылы өтетін болса немесе олар қайта оралу қиынға соғатын жаңа аралға көшсе) олар көбінесе бұрынғыға қарағанда басқа ортада болады.","English":"When a small group of living things (a small population) gets separated from the main population that they came from (like if they move over a mountain range or a river, or if they move to a new island so that they can't easily move back) they will often find themselves in a different environment than they were in before.","Turkish":"Küçük bir canlı grubu (küçük bir popülasyon), geldikleri popülasyondan ayrıldığında (örneğin bir sıradağın ya da nehrin ardına giderlerse ya da geri dönmelerinin kolay olmayacağı yeni bir adaya giderlerse) genellikle kendilerini önceki çevrelerinden farklı bir çevrede bulacaklardır.","Russian":"Когда небольшая группа живых организмов (маленькая популяция) отделяется от основной популяции, из которой они произошли (например, если они переходят через горный хребет или реку, или, если они перемещаются на новый остров, с которого не могут легко вернуться), то они часто оказываются в среде, которая отличается от той, в которой они находились ранее."}
{"id":"374","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Biology/Origin_of_Life","domain":"wikibooks","topic":"biology, origin of life","Kazakh":"Бұл жаңа ортада әртүрлі ресурстар және әртүрлі бәсекелестер бар, сондықтан жаңа буынға бұрын болуы қажет болғаннан күштірек бәсекелес болу үшін басқа ерекшеліктер мен бейімделулер қажет болады.","English":"This new environment has different resources and different competitors, so the new population will need different features or adaptations to be a strong competitor than what they had needed before.","Turkish":"Bu yeni ortam farklı kaynaklara ve farklı rakiplere sahiptir, yani yeni nüfus, daha önce ihtiyaç duymuş olduklarından daha güçlü bir rakip olmak için farklı özelliklere ya da adaptasyonlara ihtiyaç duyacaktır.","Russian":"У этой новой среды есть другие ресурсы и другие конкуренты, поэтому новой популяции будут необходимы другие характеристики или изменения, по сравнению с теми, которые у неё были раньше, чтобы стать сильным соперником."}
{"id":"375","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Biology/Origin_of_Life","domain":"wikibooks","topic":"biology, origin of life","Kazakh":"Бастапқы халық саны мүлде өзгермеді, оларға әлі де бұрынғыдай бейімделулер керек.","English":"The original population hasn't changed at all, they still need the same adaptations as before.","Turkish":"Orijinal popülasyon hiç değişmedi. Hala öncekiyle aynı adaptasyonlara ihtiyaçları var.","Russian":"Исходная популяция совсем не изменилась — она всё ещё нуждается в тех же адаптациях, что и раньше."}
{"id":"376","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Biology/Origin_of_Life","domain":"wikibooks","topic":"biology, origin of life","Kazakh":"Уақыт өте келе, жаңа буын жаңа ортасына бейімделе бастайды, олардың басқа буынға ұқсастығы барған сайын азая береді.","English":"Over time, as the new population begins to adapt to their new environment, they start to look less and less like the other population.","Turkish":"Zamanla, yeni nüfus yeni çevresine uyum sağlamaya başladıkça diğer popülasyondan gittikçe daha farklı görünmeye başlarlar.","Russian":"С течением времени, по мере того как новая популяция начинает адаптироваться к новой среде, она начинает всё меньше и меньше походить на остальную популяцию."}
{"id":"377","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Biology/Origin_of_Life","domain":"wikibooks","topic":"biology, origin of life","Kazakh":"Соңында, мыңдаған немесе тіпті миллиондаған жылдан кейін, екі популяцияның әртүрлі болатыны сонша, оларды бір түр деп атау мүмкін емес болады.","English":"Eventually, after thousands or even millions of years, the two populations will look so different that they can't be called the same species.","Turkish":"Eninde sonunda, binlerce hatta milyonlarca yıl sonra, bu iki hayvan aynı tür denemeyecek kadar farklı gözükecektir.","Russian":"Со временем, через тысячи или даже миллионы лет эти две популяции будут выглядеть настолько по-разному, что нельзя будет сказать, что это один и тот же вид."}
{"id":"378","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Biology/Origin_of_Life","domain":"wikibooks","topic":"biology, origin of life","Kazakh":"Біз бұл процесті түрдің пайда болуы деп атаймыз, бұл бар болғаны жаңа түрлердің пайда болуын білдіреді. Түрдің пайда болуы — эволюцияның болмай қоймайтын салдары және өте маңызды бөлігі.","English":"We call this process speciation, which just means the formation of new species. Speciation is an unavoidable consequence and a very important part of evolution.","Turkish":"Bu sürece yeni türlerin oluşumu anlamına gelen türleşme diyoruz. Türleşme, kaçınılmaz bir sonuç ve evrimin çok önemli bir parçasıdır.","Russian":"Мы называем этот процесс образованием видов, то есть возникновением новых видов. Образование видов является обязательным следствием и крайне существенной частью эволюции."}
{"id":"379","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Biology/Kingdoms/Plants","domain":"wikibooks","topic":"biology, plants","Kazakh":"Өсімдіктер адамдар тыныстайтын оттегіні жасайды және адамдар тыныспен шығаратын көміртегі диоксидін сіңіреді.","English":"Plants make oxygen which humans breathe, and they take in carbon-dioxide which humans exhale (that is, breathe out).","Turkish":"Bitkiler insanların soluduğu oksijeni üretir ve insanların çıkardığı (yani soluk verdiği) karbondioksiti alır.","Russian":"Растения производят кислород, которым дышит человек, и поглощают углекислый газ, который человек выдыхает."}
{"id":"380","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Biology/Kingdoms/Plants","domain":"wikibooks","topic":"biology, plants","Kazakh":"Өсімдіктер күн сәулесінен фотосинтез арқылы қуат алады. Олар сонымен қатар көлеңе береді.","English":"Plants make their food from the sun by photosynthesis. They also provide shade.","Turkish":"Bitkiler besinlerini güneşten fotosentezle elde ederler. Gölge de sağlarlar.","Russian":"Растения питаются от солнца при помощи фотосинтеза. Кроме того, они отбрасывают тень."}
{"id":"381","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Biology/Kingdoms/Plants","domain":"wikibooks","topic":"biology, plants","Kazakh":"Біз үйлерімізді өсімдіктерден жасаймыз және киімдерді өсімдіктерден жасаймыз. Біз жейтін тамақтардың көпшілігі өсімдіктер болып табылады. Өсімдіктерсіз жануарлар тірі қалмайтын еді.","English":"We make our houses from plants and make clothes from plants. Most foods that we eat are plants. Without plants, animals could not survive.","Turkish":"Evlerimizi bitkilerden yapıyoruz ve kıyafetlerimizi bitkilerden yapıyoruz. Yediğimiz yiyeceklerin çoğu bitkidir. Bitkiler olmadan hayvanlar hayatta kalamazdı.","Russian":"Мы строим наши дома и изготавливаем одежду из растений. Большая часть нашей пищи — это растения. Без растений животные не смогли бы выжить."}
{"id":"382","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Dinosaurs/Mosasaurus","domain":"wikibooks","topic":"dinosaurs, mosasaurus","Kazakh":"Мозасавр өз заманының ең жоғары жыртқышы болған, сондықтан ол басқа мозасаврлардан басқа ештеңеден қорықпаған.","English":"Mosasaurus was the apex predator of its time, so it feared nothing, except other mosasaurs.","Turkish":"Mosazor, döneminin doruklarındaki yırtıcısıydı, dolayısıyla diğer mosazorlardan başka hiçbir şeyden korkmuyordu.","Russian":"Мозазавр был самым грозным хищником своего времени, поэтому он не боялся никого кроме других мозазавров."}
{"id":"383","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Dinosaurs/Mosasaurus","domain":"wikibooks","topic":"dinosaurs, mosasaurus","Kazakh":"Оның ұзын жақтарында 70-тен астам ұстарадай өткір тістер және аузының үстіңгі жағында қосымша тістер жинағы болған, бұл оған кезіккен әрбір жануардың одан қашып кете алмайтынын білдіреді.","English":"Its long jaws were studded with more than 70 razor-sharp teeth, along with an extra set in the roof of its mouth, meaning that there was no escape for anything that crossed its path.","Turkish":"Uzun çeneleri, ağzının üst kısmında fazladan bir grup diş ile birlikte 70'ten fazla jilet keskinliğinde diş ile doluydu. Bu da yolunun kesiştiği hiçbir şey için kaçış olmadığı anlamına geliyordu.","Russian":"Его длинные челюсти были усеяны более чем 70 острейшими зубами, вдобавок имелся дополнительный ряд на нёбе, так что тем, кто встречался на его пути, не было спасения."}
{"id":"384","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Dinosaurs/Mosasaurus","domain":"wikibooks","topic":"dinosaurs, mosasaurus","Kazakh":"Нақты білмесек те, оның тілі айыр болған болуы мүмкін. Оның диетасына мыналар кірген: тасбақалар, үлкен балық, басқа мозазаврлар кіреді. Ол тіпті каннибал болған болуы да мүмкін.","English":"We don't know for sure, but it may have had a forked tongue. Its diet included turtles, large fish, other mosasaurs, and it may even have been a cannibal.","Turkish":"Kesin bilmiyoruz ama belki çatal bir dile sahipti. Tükettiği besinler arasında kaplumbağalar, büyük balıklar ve diğer mosasaurlar vardı ve belki de kendi türünden canlıları da yiyordu.","Russian":"Нам точно не известно, но не исключается, что его язык был раздвоен. Он питался черепахами, большими рыбами, прочими мозазавры, а мог быть и каннибалом."}
{"id":"385","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Dinosaurs/Mosasaurus","domain":"wikibooks","topic":"dinosaurs, mosasaurus","Kazakh":"Сондай-ақ ол суға кірген кез келген нәрсеге шабуылдайтын; тіпті тиранозавр сияқты алып динозавр да оған тең келмейтін.","English":"It also attacked anything that entered the water; even a giant dinosaur such as T. rex would be no match for it.","Turkish":"O ayrıca suya giren her şeye saldırırdı; T. rex gibi devasa bir dinozor bile onun dengi değildi.","Russian":"Он также атаковал все, что входило в воду; даже гигантский динозавр, такой как тиранозавр, не сравнился бы с ним."}
{"id":"386","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Romans","domain":"wikibooks","topic":"Ancient Civilizations/Romans","Kazakh":"Тамақтарының көпшілігі бізге таныс болғанымен, римдіктерде оғаш немесе әдеттен тыс тамақтары болған, соның ішінде жабайы қабан, тауыс, ұлулар және қарақас деп аталған кеміргіш түрі","English":"While most of their food would be familiar to us, Romans did have their share of strange or unusual feast items, including wild boar, peacock, snails, and a type of rodent called a dormouse","Turkish":"Onların yediklerinin birçoğuna aşina olduğumuz halde, Romalılar, yaban domuzu, tavus kuşu, salyangoz ve fındık faresi adı verilen bir tür kemirgen gibi garip ya da alışılmadık ziyafet öğelerinden paylarını almıştır.","Russian":"Несмотря на то, что большая часть их еды была бы нам знакома, у римлян всё-таки были свои странные и необычные блюда, подаваемые во время пиршеств. Например, кабан, павлин, улитки и такой вид грызуна, как соня."}
{"id":"387","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Romans","domain":"wikibooks","topic":"Ancient Civilizations/Romans","Kazakh":"Тағы бір ерекшелігі - кедейлер және әйелдер орындықтарда отырып тамақтанса, бай еркектер жамбастап жатып тамақтанғанды ұнататындығы.","English":"Another difference was that while the poor people and the woman ate their food while sitting in chairs, the rich men liked to have banquets together where they would lounge on their sides while they ate their meals.","Turkish":"Öteki bir farklılık ise, yoksul kişiler ve kadınlar sandalyelerde oturarak yemeklerini yerken, zengin erkeklerin yemeklerini yerken yan yatarak ziyafetler vermekten hoşlanmalarıydı.","Russian":"Было и иное отличие: в то время как бедные люди и женщина ели, сидя на стульях, богатеям нравилось устраивать совместные пирушки, во время которых они ели, лежа на боку."}
{"id":"388","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Romans","domain":"wikibooks","topic":"Ancient Civilizations/Romans","Kazakh":"Ежелгі Рим тағамдарына соңғы ғасырларда Еуропаға Америкадан немесе Азиядан келген тағамдар кірмеді.","English":"Ancient Roman meals couldn't have included foods that came to Europe from America or from Asia in later centuries.","Turkish":"Antik Roma yemekleri, sonraki yüzyıllarda Amerika veya Asya'dan Avrupa'ya gelen yiyecekleri içermiş olamaz.","Russian":"Рацион древних римлян не мог включать продукты, которые попали в Европу из Америки или Азии в последующие века."}
{"id":"389","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Romans","domain":"wikibooks","topic":"Ancient Civilizations/Romans","Kazakh":"Мысалы, оларда жүгері, қызанақ, картоп, какао болмаған және ешбір ежелгі римдік күркетауық етін жемеген.","English":"For instance, they didn't have corn, nor tomatoes, nor potatoes, nor cocoa, and no ancient Roman ever tasted a turkey.","Turkish":"Örneğin, onlarda mısır, domates, patates, kakao yoktu ve hiçbir antik Romalı hindi eti tatmamıştı.","Russian":"В частности, у них не было ни кукурузы, ни томатов, ни картофеля, ни какао, и ни один древний римлянин не пробовал индейку."}
{"id":"390","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Babylonians","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Babylonians","Kazakh":"Вавилондықтар құдайларының әрбірі үшін құдайдың үйі деп саналған негізгі храмды соқты.","English":"The Babylonians built each of their gods a primary temple that was considered the home of the god.","Turkish":"Babilliler her tanrılarına, o tanrının evi sayılan bir birincil tapınak inşa etmişlerdi.","Russian":"Вавилоняне строили каждому из богов по главному святилищу, считавшемуся жилищем бога."}
{"id":"391","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Babylonians","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Babylonians","Kazakh":"Адамдар құдайларға құрбандар әкелетін және дін қызметшілері рәсімдер мен фестивальдар арқылы құдайлардың қажеттіліктерін қанағаттандыруға әрекеттенетін.","English":"People would bring sacrifices to the gods and the priests would try to attend to the needs of the gods through ceremonies and festivals.","Turkish":"İnsanlar tanrılara kurbanlar getirirdi ve rahipler törenler ve festivallerle tanrıların ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırdı.","Russian":"Люди совершали жертвоприношения богам, и жрецы старались угодить желаниям богов на церемониях и празднествах."}
{"id":"392","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Babylonians","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Babylonians","Kazakh":"Әрбір ғибадатхананың ашық ауласы және тек діни қызметкерлер кіре алатын ішкі қасиетті бөлмесі болған.","English":"Each temple had an open temple courtyard and then an inner sanctuary that only the priests could enter.","Turkish":"Her tapınak açık bir tapınak avlusuna ve sonra sadece rahiplerin girebildiği bir iç ibadethaneye sahiptir.","Russian":"Каждый храм имел открытый храмовый двор и внутреннее святилище, в которое могли заходить только священники."}
{"id":"393","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Babylonians","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Babylonians","Kazakh":"Кейде храмдардың бір бөлігі ретінде зиггураттар деп аталатын арнайы пирамида мұнаралары салынды.","English":"Sometimes special pyramid shaped towers, called ziggurats, were built to be a part of the temples.","Turkish":"Bazen ziggurat denen özel piramit şekilli kuleler, tapınakların bir parçası olarak inşa edilirdi.","Russian":"\"Иногда в качестве элементов храма сооружали особые башни в форме пирамид под названием \"\"зиккураты\"\".\""}
{"id":"394","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Babylonians","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Babylonians","Kazakh":"Мұнараның жоғарғы бөлігі құдай үшін арнайы киелі орын болған.","English":"The top of the tower was special sanctuary for the god.","Turkish":"Kulenin tepesi tanrı için özel bir tapınaktı.","Russian":"Верхушка башни представляла собой особенное святилище для бога."}
{"id":"395","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Hebrews","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Hebrews","Kazakh":"Таяу Шығыстың климаты жылы болғандықтан, үй аса маңызды болмаған.","English":"In the warm climate of the Middle East, the house was not so important.","Turkish":"Orta Doğu'nun sıcak ikliminde ev o kadar da önemli değildi.","Russian":"В тёплом климате Ближнего Востока дом не имел особого значения."}
{"id":"396","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Hebrews","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Hebrews","Kazakh":"Еврей отбасының өмірінің көп бөлігі ашық ауада өтетін.","English":"Most of the life of the Hebrew family happened in the open air.","Turkish":"İbrani ailesinin yaşamının çoğu açık havada geçiyordu.","Russian":"Большая часть жизни еврейской семьи проходила на открытом воздухе."}
{"id":"397","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Hebrews","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Hebrews","Kazakh":"Әйелдер аулада әзірлеумен айналысты; дүкендер жай көшеге қарап тұрған ашық сөрелер болған. Үйлерді соғу үшін тас пайдаланылған.","English":"Women did the cooking in the yard; stores were just open counters looking into the street. Stone was used for building houses.","Turkish":"Kadınlar yemeği bahçede yaptılar; dükkanlar sadece sokağa bakan açık tezgahlardı. Taş, ev inşa etmek için kullanıldı.","Russian":"Женщины готовили во дворе; магазинами были открытые прилавки, выходящие на улицу. Для строительства домов использовался камень."}
{"id":"398","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Hebrews","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Hebrews","Kazakh":"Ежелгі Ханаанда үлкен ормандар болмаған, сондықтан ағаш өте қымбат болды.","English":"There were no large forests in the land of Canaan, so wood was extremely expensive.","Turkish":"Kenan diyarında büyük ormanlar yoktu, bu sebeple odun aşırı derecede pahalıydı.","Russian":"На земле Ханаана не было больших лесов, поэтому древесина была чрезвычайно дорогой."}
{"id":"399","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Norse","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Norse","Kazakh":"Гренландия халқы сирек қоныстанды. Норвегиялық дастандарда олар Қызыл Эрик адам өлтіргені үшін Исландиядан қуылған, одан әрі батысқа қарай сапар шеккенде Гренландияны тауып, оны Гренландия деп атаған дейді.","English":"Greenland was settled sparsely. In the Norse sagas they say that Erik the Red was exiled from Iceland for murder, and when travelling further west, found Greenland and named it Greenland.","Turkish":"Grönland seyrek yerleşime sahiptir. İskandinav destanlarında Kızıl Erik'in cinayet sebebiyle İzlanda'dan sürüldüğü ve batıya seyahat ederken Grönland'ı bulup ona Grönland adını verdiği anlatılmaktadır.","Russian":"Гренландия была слабо заселена. В скандинавских сагах повествуется о том, что Эрика Рыжего изгнали из Исландии за убийство, и, продвигаясь дальше на запад, он открыл Гренландию и дал ей название."}
{"id":"400","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Norse","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Norse","Kazakh":"Бірақ ол ашылуға қарамастан, сол кезде эскимос тайпалары әлдеқашан сонда тұрып жатқан еді.","English":"But regardless of his discovery, Eskimo tribes were already living there at the time.","Turkish":"Ancak onun bu keşfine rağmen Eskimo kabileleri o sırada zaten orada yaşamaktaydı.","Russian":"Но вне зависимости от его открытия, в то время там уже проживали племена эскимосов."}
{"id":"401","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/Norse","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/Norse","Kazakh":"Әр ел «скандинавиялық» болғанымен, Данияның, Швецияның, Норвегияның және Исландияның адамдары, корольдары, әдет-ғұрыптары және тарихы арасында көп айырмашылықтар болған.","English":"Though each country was 'Scandinavian', there were many differences between the people, kings, customs and history of Denmark, Sweden, Norway and Iceland.","Turkish":"Her ülke 'İskandinav' olsa da, Danimarka, İsveç, Norveç ve İzlanda halkları, kralları, gelenekleri ve tarihleri arasında birçok fark vardı.","Russian":"Хотя каждая из стран была скандинавской, существовало много различий между народами, правителями, традициями и историей Дании, Швеции, Норвегии и Исландии."}
{"id":"402","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","Kazakh":"\"Егер сіз \"\"Ұлт қазынасы\"\" фильмін көрген болсаңыз, онда қазына картасы Тәуелсіздік декларациясының артында жазылған деп ойлауыңыз мүмкін.\"","English":"If you have watched the movie National Treasure, you may think a treasure map was written on the back of the Declaration of Independence.","Turkish":"Ulusal Hazine filmini izlediyseniz, Bağımsızlık Bildirgesi'nin arkasına bir hazine haritası çizilmiş olduğunu düşünebilirsiniz.","Russian":"\"Если вы смотрели фильм \"\"Сокровище нации\"\", то можете подумать, что на оборотной стороне Декларации независимости была изображена карта сокровищ.\""}
{"id":"403","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","Kazakh":"Алайда, бұл дұрыс емес. Құжаттың артында белгілі бір мәлімет жазылған болса да, ол қазынаға жеткізетін карта емес.","English":"However, that is not true. Although there is something written on the back of the document, it is not a treasure map.","Turkish":"Fakat bu doğru değil. Belgenin arka yüzünde yazılı bir şey bulunmasına rağmen bu bir hazine haritası değildir.","Russian":"Однако это неправда. Хотя что-то и написано на обороте документа, это не карта сокровищ."}
{"id":"404","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","Kazakh":"Тәуелсіздік декларациясының артқы жағында «1776 жылдың 4 шілдесіндегі түпнұсқалық Тәуелсіздік декларациясы» деген сөздер жазылған. Бұл мәтін құжаттың төменгі жағында, аударылған күйде берілген.","English":"\"Written on the back of the Declaration of Independence were the words \"\"Original Declaration of Independence dated 4th July 1776\"\". The text appears on the bottom of the document, upside down.\"","Turkish":"\"Bağımsızlık Bildirgesi'nin arka yüzünde \"\"4 Temmuz 1776 Tarihli Orijinal Bağımsızlık Bildirgesi\"\" yazılıydı. Metin, belgenin alt kısmında baş aşağı görünür.\"","Russian":"\"На обратной стороне Декларации независимости написано: \"\"Настоящая Декларация независимости подписана 4 июля 1776 года\"\". Текст написан внизу документа и вверх ногами.\""}
{"id":"405","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","Kazakh":"Оны кім жазғанын ешкім дәл білмегенімен, өмірінің басында үлкен пергамент құжат (оның өлшемі: 29¾ дюйм х 24½ дюйм) сақтау үшін оралғаны белгілі.","English":"While no one knows for certain who wrote it, it is known that early in its life, the large parchment document (it measures 29¾ inches by 24½ inches) was rolled up for storage.","Turkish":"Bunu yazanın kim olduğunu hiçkimsenin tam olarak bilmemesine karşın, yaşamının başlangıcında, büyük parşömen dökümanın (29¾ inçe 24½ inç ölçülerinde) saklanmak amacıyla sarıldığı biliniyor.","Russian":"Хотя никто не знает наверняка, кто его написал, известно, что в начале своего существования этот большой пергаментный документ (размером 29¾ на 24½ дюйма) был свёрнут для более удобного хранения."}
{"id":"406","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"United_States_Charters_of_Freedom/Declaration_of_Independence","Kazakh":"Осылайша нотация жай ғана белгі ретінде қосылған болуы мүмкін.","English":"So, it is likely that the notation was added simply as a label.","Turkish":"Dolayısıyla, bilgilendirmenin basit bir şekilde, bir etiket olarak eklenmesi muhtemeldir.","Russian":"Таким образом, вполне вероятно, что запись была добавлена просто как пометка."}
{"id":"407","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:World_War_II/Liberation_of_Western_Europe","domain":"wikibooks","topic":"World_War_II/Liberation_of_Western_Europe","Kazakh":"Одақтас елдердің десанттарын түсіру және келесі шайқастар Францияның солтүстігін азат етті, бірақ оңтүстік бөлігі әлі де жаудың қол астында еді.","English":"The D-Day landings and the following battles had freed the north of France, but the south still wasn't free.","Turkish":"Normandiya Çıkarması ve sonraki savaşlar Fransa'nın kuzeyini özgürleştirdi ancak güney hala işgal altındaydı.","Russian":"\"В результате операции \"\"Нептун\"\" и последующих битв был освобождён север Франции, но юг всё ещё не был освобождён.\""}
{"id":"408","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:World_War_II/Liberation_of_Western_Europe","domain":"wikibooks","topic":"World_War_II/Liberation_of_Western_Europe","Kazakh":"Оны «вичи» француздар билеген. Бұл 1940 жылы немістермен бейбіт келісім жасасқан және  соғысудың орнына жаулаушылармен бірге жұмыс істеген француздар болды.","English":"\"It was ruled by the \"\"Vichy\"\" French. These were French people who had made peace with the Germans in 1940 and worked with the invaders instead of fighting them.\"","Turkish":"Vichy Fransızları tarafından yönetiliyordu. Bunlar, 1940'ta Almanlarla barışan ve onlarla savaşmak yerine işgalcilerle çalışan Fransızlardı.","Russian":"\"Он находился под управлением \"\"вишистских\"\" французов. Эти французы, заключили мир с немцами в 1940 году и работали вместе с захватчиками вместо того, чтобы им противостоять.\""}
{"id":"409","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:World_War_II/Liberation_of_Western_Europe","domain":"wikibooks","topic":"World_War_II/Liberation_of_Western_Europe","Kazakh":"1940 жылы 15 тамызда одақтастар оңтүстік Францияға басып кірді, бұл шапқыншылық «Дракон операциясы» деген атауға ие болды.","English":"\"On 15 August 1940, the Allies invaded southern France, the invasion was called \"\"Operation Dragoon\"\".\"","Turkish":"\"15 Ağustos 1940 tarihinde Müttefikler güney Fransa'yı işgal etti, işgal için \"\"Dragoon Operasyonu\"\" ismi kullanıldı.\"","Russian":"\"15 августа 1940 года союзники вторглись в южную часть Франции. Вторжение получило название \"\"Операция \"\"Драгун\"\"\"\".\""}
{"id":"410","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:World_War_II/Liberation_of_Western_Europe","domain":"wikibooks","topic":"World_War_II/Liberation_of_Western_Europe","Kazakh":"Бар болғаны екі аптада американдықтар және еркін француз күштері оңтүстік Францияны босатты және Германияға қарай бұрылып жатты.","English":"In just two weeks the Americans and Free French forces had liberated southern France and were turning towards Germany.","Turkish":"Sadece iki hafta içinde Amerikalılar ve Özgür Fransız kuvvetleri güney Fransa'yı kurtarıp Almanya'ya yöneldiler.","Russian":"Всего за 2 недели силы Свободной Франции и американцы освободили южную Францию и отправились в сторону Германии."}
{"id":"411","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/What_is_a_Civilization%3F","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/What_is_a_Civilization%3F","Kazakh":"Өркениет – бірге тұрып, бірге жұмыс істейтін қоғамдағы адамдардың айтарлықтай үлкен тобына қатысты ортақ мәдениет.","English":"A civilization is a singular culture shared by a significant large group of people who live and work co-operatively, a society.","Turkish":"Medeniyet, birlikte yaşayan ve çalışan önemli ölçüde büyük bir grup insan, yani bir toplum, tarafından paylaşılan tekil bir kültürdür.","Russian":"Цивилизация — это отдельная культура, носителями которой является достаточно большая группа людей, живущих и работающих вместе, общество."}
{"id":"412","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/What_is_a_Civilization%3F","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/What_is_a_Civilization%3F","Kazakh":"Өркениет сөзі латынның «civilis» сөзінен шыққан, азаматтық деген мағынаны білдіретін, ол азамат деген мағынаны білдіретін, латынша «civis» сөзімен байланысты, ал қала немесе қала-мемлекет деген мағынаны білдіретін «civitas» сөзі де бар, сонымен бірге бұл белгілі бір деңгейде қоғамның көлемін анықтайды.","English":"The word civilization comes from the Latin civilis, meaning civil, related to the Latin civis, meaning citizen, and civitas, meaning city or city-state, and that also somehow defines the size of the society.","Turkish":"Civilization' kelimesi 'civil' anlamına gelen Latince civilis kelimesinden gelir. Ayrıca, 'citizen' anlamına gelen Latince civis kelimesi ve 'city' veya 'city-state' anlamına gelen Latince civitas kelimeleri ile ilişkilidir ve bunun yanı sıra, toplumun büyüklüğünü de tanımlar.","Russian":"\"Слово \"\"цивилизация\"\" происходит от латинского civilis, что означает \"\"гражданский\"\" и является родственником латинских слов civis, означающего \"\"гражданин\"\", и civitas, означающего \"\"город\"\" или \"\"город-государство\"\", и оно также определенным образом выражает размер общества.\""}
{"id":"413","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/What_is_a_Civilization%3F","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/What_is_a_Civilization%3F","Kazakh":"Қала-мемлекеттер - бұл ұлттардың алғышарттары. Өркениет мәдениеті білімнің бірнеше ұрпақтарға берілуін, ұзақ уақытқа созылатын мәдени ізденістер мен әділетті таратуды білдіреді.","English":"City-states are the precursors of nations. A civilizational culture implies the passing on of knowledge across several generations, a lingering cultural footprint and fair dissemination.","Turkish":"Şehir devletleri milletlerin öncüleridir. Medeniyet kültürü bilginin birkaç kuşak boyunca aktarılmasını, kalıcı bir kültürel iz ve adil bir şekilde dağılımını ifade eder.","Russian":"Города-государства – это предтечи наций. Цивилизационная культура подразумевает передачу знаний через несколько поколений, непрекращающееся культурное присутствие и преемлимое распространение."}
{"id":"414","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Ancient_Civilizations/What_is_a_Civilization%3F","domain":"wikibooks","topic":"Ancient_Civilizations/What_is_a_Civilization%3F","Kazakh":"Азшылық мәдениеттер көбінесе тиісті тарихи дәлелдер қалдырмай жоғалып кетеді және тиісті өркениет есебінде танылмайды.","English":"Minor cultures often vanish without leaving relevant historic evidence and fail to be recognized as proper civilizations.","Turkish":"Küçük kültürler genellikle kendileri hakkında tarihi deliller bırakmadan yok olur ve gerçek uygarlıklar olarak kabul edilmez.","Russian":"Малые культуры часто исчезают, не оставив соответствующих исторических свидетельств, и поэтому не могут быть признаны в качестве подлинных цивилизаций."}
{"id":"415","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:United_States_Charters_of_Freedom/Constitution","domain":"wikibooks","topic":"United_States_Charters_of_Freedom/Constitution","Kazakh":"Тәуелсіздік үшін соғыс кезінде он үш штат алдымен әлсіз орталық үкіметін құрды, Конфедерация баптары бойынша Конгресс оның жалғыз құрамдасы еді.","English":"During the Revolutionary War, the thirteen states first formed a weak central government—with the Congress being its only component—under the Articles of Confederation.","Turkish":"Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında on üç koloni, Konfederasyon Anayasası altında ilk olarak zayıf bir merkezi hükümet kurdu ve Kongre, bu hükumetin tek bileşeniydi.","Russian":"Во время Войны за независимость США тринадцать штатов, в соответствии со Статьями конфедерации, впервые сформировали слабое центральное правительство, единственным органом которого был Конгресс."}
{"id":"416","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:United_States_Charters_of_Freedom/Constitution","domain":"wikibooks","topic":"United_States_Charters_of_Freedom/Constitution","Kazakh":"Конгресте салық салу құқығы болмады және ұлттық атқарушы немесе сот билігі болмағандықтан, өз әрекеттерін орындау үшін серіктестіктен жиі бас тартатын мемлекеттік билік органдарына сенім артты.","English":"Congress lacked any power to impose taxes, and, because there was no national executive or judiciary, it relied on state authorities, who were often uncooperative, to enforce all its acts.","Turkish":"Kongrenin vergilendirme yetkisi yoktu ve ulusal düzeyde yürütme veya yargı olmadığı için, tüm fiillerini uygulamaya sokmak için sıklıkla işbirliğine yanaşmayan devlet yetkililerine güveniyordu.","Russian":"У конгресса отсутствовали какие-либо полномочия вводить налоги, а поскольку не существовало общенациональной исполнительной или судебной власти, он опирался на власти штатов, которые часто отказывались от сотрудничества и не желали приводить в исполнение все его акты."}
{"id":"417","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:United_States_Charters_of_Freedom/Constitution","domain":"wikibooks","topic":"United_States_Charters_of_Freedom/Constitution","Kazakh":"Сонымен қатар оның салық заңдары мен мемлекеттер арасындағы тарифтердің күшін жоюға құқығы болмады.","English":"It also had no authority to override tax laws and tariffs between states.","Turkish":"Vergi kanunlarını ve eyaletler arası tariflere geçersiz kılma yetkisi de yoktu.","Russian":"У него также не было полномочий отменять налоговое законодательство и тарифы штатов."}
{"id":"418","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:United_States_Charters_of_Freedom/Constitution","domain":"wikibooks","topic":"United_States_Charters_of_Freedom/Constitution","Kazakh":"Баптарға түзетулер енгізу алдында барлық штаттардың бірауыздан келісімін қажет етті және штаттар орталық үкімет онша маңызды емес деп қарағаны сонша, олардың өкілдері жиі қатыспайтын.","English":"The Articles required unanimous consent from all the states before they could be amended and states took the central government so lightly that their representatives were often absent.","Turkish":"Maddelerin değiştirilebilmesi için tüm eyaletlerin oybirliğiyle rızasına gerek duyuluyordu ve eyaletler merkezi hükümeti o kadar hafife alıyorlardı ki temsilcileri genellikle görev başında değillerdi.","Russian":"Для внесения поправок, согласно статьям, требуется единогласное одобрение всех штатов, но штаты так безответственно отнеслись к центральному правительству, что их представители часто отсутствовали."}
{"id":"419","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Europe/Italy","domain":"wikibooks","topic":"Geography, Italy","Kazakh":"Италияның ұлттық футбол командасы Германияның ұлттық командасымен бірге дүние жүзіндегі екінші ең табысты команда болып табылады және 2006 жылы FIFA дүниежүзілік кубок чемпионы болған.","English":"Italy's national football, along with German national football team is the second most successful team in the world and were the FIFA World Cup champions in 2006.","Turkish":"İtalya'nın milli futbol takımı, Alman milli futbol takımıyla birlikte dünyadaki en başarılı ikinci takımdır ve 2006'da FIFA Dünya Kupası şampiyonu olmuştur.","Russian":"Итальянская сборная по футболу, наряду с немецкой, является второй самой успешной командой в мире и в 2006 году выиграла Кубок мира ФИФА."}
{"id":"420","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Europe/Italy","domain":"wikibooks","topic":"Geography, Italy","Kazakh":"Танымал спорт түрлеріне футбол, баскетбол, волейбол, су полосы, семсерлесу, регби, велоспорт, шайбалы хоккей, роликті хоккей және F1 автоспорты кіреді.","English":"Popular sports include football, basketball, volleyball, water-polo, fencing, rugby, cycling, ice hockey, roller hockey and F1 motor racing.","Turkish":"Futbol, ​​basketbol, ​​voleybol, sutopu, eskrim, ragbi, bisiklete binme, buz hokeyi, patenli hokey ve F1 motorlu araç yarışları popüler sporlardandır.","Russian":"\"В популярные виды спорта входят футбол, баскетбол, волейбол, водное поло, фехтование, регби, велоспорт, хоккей на льду, хоккей на роликах и автогонки \"\"Формулы-1\"\".\""}
{"id":"421","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Europe/Italy","domain":"wikibooks","topic":"Geography, Italy","Kazakh":"Қысқы спорт түрлері солтүстік аймақтарда көбірек таралған. Итальяндықтар халықаралық ойындарда және Олимпиада іс-шараларына қатысады.","English":"Winter sports are most popular in the Northern regions, with Italians competing in international games and Olympic events.","Turkish":"Kış sporları en çok Kuzey bölgelerinde popülerdir ve İtalyanlar uluslararası oyunlarda ve Olimpik etkinliklerde yarışırlar.","Russian":"Зимний спорт популярнее всего в северных регионах. Жители Италии из этих регионов участвуют в международных соревнованиях и Олимпиадах."}
{"id":"422","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Asia/Japan","domain":"wikibooks","topic":"Geography, Japan","Kazakh":"Жапонияның шамамен 7000 аралы (ең үлкені — Хонсю) бар, бұл Жапонияны әлемдегі 7-ші ең үлкен аралға айналдырады!","English":"Japans holds nearly 7,000 islands (the biggest being Honshu), making Japan the 7th largest island in the world!","Turkish":"Japonlar en büyüğü Honshu olan 7.000 civarında adaya sahiptir ki bu durum, Japonya'yı yeryüzünün en büyük 7. adası yapıyor!","Russian":"В Японии приблизительно 7000 островов (самый большой из которых — Хонсю), что делает Японию 7-м по величине островом в мире!"}
{"id":"423","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Asia/Japan","domain":"wikibooks","topic":"Geography, Japan","Kazakh":"Жапонияда бар аралдар кластеріне/тобына байланысты, Жапония көбінесе, географиялық тұрғыдан, «архипелаг» деп аталады","English":"\"Due to the cluster/group of islands Japan has, Japan is often referred to, on a geographical stance, as an \"\"archipelago\"\"\"","Turkish":"\"Japonya'nın sahip olduğu ada kümesi/grubu nedeniyle Japonya genellikle coğrafi açıdan bir \"\"takımada\"\" olarak anılır.\"","Russian":"В силу принадлежности к кластеру/группе островов Японию часто называют с географической точки зрения архипелагом."}
{"id":"424","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Asia/Taiwan","domain":"wikibooks","topic":"Geography, Taiwan","Kazakh":"Тайваньның негізі 15-і ғасырда, маңайда өтіп бара жатқан еуропалық теңізшілер аралдың атын Илха Формоса немесе әдемі арал деп жазып алғаннан басталады.","English":"Taiwan beginning start way back in 15th century where European sailors passing by record the island’s name as Ilha Formosa, or beautiful island.","Turkish":"Tayvan'ın dönüm noktası, 15. yüzyılda Avrupalı denizcilerin adanın ismini Ilha Formosa veya güzel ada olarak kaydettikleri bir döneme dayanır.","Russian":"\"Тайвань берёт своё начало много лет назад, в XV веке, когда европейские мореплаватели, проплывающие мимо, записали название острова как Ilha Formosa, или \"\"прекрасный остров\"\".\""}
{"id":"425","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Asia/Taiwan","domain":"wikibooks","topic":"Geography, Taiwan","Kazakh":"1624 жылы Нидерландтық East India компаниясы оңтүстік батыс Тайваньда база жасап, жергілікті дәндерді өндіру тәжірибелерін трансформациялауды және күріш және қант плантацияларында жұмыс істеу үшін қытайлық жұмысшыларды алуды бастады.","English":"In 1624,Dutch East India Company establishes a base in southwestern Taiwan, initiating a transformation in aboriginal grain production practices and employing Chinese laborers to work on its rice and sugar plantations.","Turkish":"1624 senesinde, Dutch East India Company, güneybatı Tayvan'da bir tesis inşa ederek yerli tahıl üretimi yöntemlerinde bir değişim gerçekleştirdi ve Çinli işçileri pirinç ve şeker tarlalarında çalışmak üzere istihdam etti.","Russian":"В 1624 году голландская Ост-Индская компания основывает базу на юго-западе Тайваня, инициируя трансформацию аборигенных методов производства зерна и нанимая китайских рабочих для работы на своих рисовых и сахарных плантациях."}
{"id":"426","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Asia/Taiwan","domain":"wikibooks","topic":"Geography, Taiwan","Kazakh":"1683 жылы Цинь династиясының (1644-1912) күштері Тайваньның батыс және солтүстік жағалаудағы аумақтарын бақылауына алды және 1885 жылы Тайваньды Цинь империясының провинциясы деп жариялады.","English":"In 1683, Qing dynasty (1644-1912) forces take control of Taiwan’s western and northern coastal areas and declared Taiwan as a province of the Qing Empire in 1885.","Turkish":"1683'te Qing hanedanı (1644-1912) güçleri Tayvan'ın batı ve kuzey kıyı bölgelerini kontrol altına aldı ve 1885'te Tayvan'ın Qing İmparatorluğu'nun bir bölgesi olduğunu açıkladı.","Russian":"В 1683 году силы династии Цин (1644-1912) взяли под контроль западные и северные прибрежные районы Тайваня и в 1885 году объявили Тайвань провинцией империи Цин."}
{"id":"427","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Asia/Taiwan","domain":"wikibooks","topic":"Geography, Taiwan","Kazakh":"1895 жылы, бірінші қытай-жапон соғысында (1894-1895) жеңілгеннен кейін Цинь үкіметі Шимоносеки келісіміне қол қойды. Оған сай ол Тайвань билігін Жапонияға берді. Жапония бұл аралды 1945 жылға дейін биледі.","English":"In 1895, after defeat in the First Sino-Japanese War (1894-1895), the Qing government signs the Treaty of Shimonoseki, by which it cedes sovereignty over Taiwan to Japan, which rules the island until 1945.","Turkish":"1895'te, Birinci Çin-Japon Savaşı'ndaki (1894-1895) yenilginin ardından Qing hükümeti Tayvan üzerindeki egemenliğini 1945'e kadar adayı yönetecek olan Japonya'ya devrettiği Shimonoseki Antlaşması'nı imzaladı.","Russian":"В 1895 году, после поражения в японо-китайской войне (1894-1895), цинское правительство подписало Симоносекский договор, по которому уступило права на Тайвань Японии, которая правила островом до 1945 года."}
{"id":"428","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:World_Heritage_Sites/Machu_Picchu","domain":"wikibooks","topic":"World Heritage, Machu Picchu","Kazakh":"Мачу Пикчу үш негізгі құрылымнан тұрады, атап айтқанда: Интихуатана, Күн ғибадатханасы және Үш терезе бөлмесі.","English":"Machu Picchu consist of three main structures, namely Intihuatana, the Temple of the Sun, and the Room of the Three Windows.","Turkish":"Macchu Picchu; Intihuatana, Güneş Tapınağı ve Üç Pencere Tapınağı olarak bilinen üç ana yapıdan oluşur.","Russian":"Мачу-Пикчу состоит из трёх основных сооружений, а именно Интихуатаны, Храма Солнца и Комнаты трёх окон."}
{"id":"429","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:World_Heritage_Sites/Machu_Picchu","domain":"wikibooks","topic":"World Heritage, Machu Picchu","Kazakh":"Кешеннің жиектеріндегі ғимараттардың көпшілігі туристерге басында қалай пайда болғаны туралы жақсырақ түсінік беру үшін қайта соғылды.","English":"Most of the buildings on the edges of the complex have been rebuilt in order to give tourists a better idea of how they originally appeared.","Turkish":"Tesisin etrafındaki çoğu bina turistlere orijinalde nasıl göründüklerine dair daha iyi bir fikir vermek için yeniden inşa edilmiştir.","Russian":"Большинство зданий по краям комплекса было перестроено, чтобы дать туристам более точное представление о том, как они выглядели изначально."}
{"id":"430","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:World_Heritage_Sites/Machu_Picchu","domain":"wikibooks","topic":"World Heritage, Machu Picchu","Kazakh":"1976 жылда, Мачу Пикчудың отыз пайызы қалпына келтірілді және реставрация бүгінге дейні жалғасуда.","English":"By 1976, thirty percent of Machu Picchu had been restored and restoration continues till today.","Turkish":"1976'da yılında Machu Picchu'nun yüzde otuzu restore edildi ve restorasyon bugün hala devam ediyor.","Russian":"К 1976 году было восстановлено 30% Мачу-Пикчу. Работы по реставрации продолжаются и по сей день."}
{"id":"431","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Modern_Photography/Format","domain":"wikibooks","topic":"modern photography/format","Kazakh":"Мысалы, дүние жүзіндегі ең жиі кездесетін фотография түсіру пішімі болып 35 мм табылады. Ол аналогтық пленка дәуірі бітіп жатқанда басым пленка өлшемі болатын.","English":"For example, the most common still image photography format in the world is 35mm, which was the dominant film size at the close of the analog film era.","Turkish":"Mesela, dünyadaki en yaygın hareketsiz görüntü fotoğrafçılığı biçimi, analog film çağının bitiminde baskın film boyutu olan 35 mm'dir.","Russian":"Например, самый распространённый в мире формат для статических фотографий — 35 мм, и именно этот размер был доминирующим размером плёнки на закате аналоговой эры."}
{"id":"432","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Modern_Photography/Format","domain":"wikibooks","topic":"modern photography/format","Kazakh":"Бүгінде ол әлі де өндіріледі, бірақ оның арақатынасы сандық камера датчигінің пішімдерінен алынған.","English":"It is still produced today, but more importantly its aspect ratio has been inherited by digital camera image sensor formats.","Turkish":"Bugün hala üretilmekte fakat daha da önemlisi en-boy oranını, dijital kamera görüntü sensörü formatlarından alıyor.","Russian":"Сегодня её всё ещё производят, но более важно то, что её соотношение сторон унаследовали размеры изображений цифровых камер."}
{"id":"433","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Modern_Photography/Format","domain":"wikibooks","topic":"modern photography/format","Kazakh":"Іс жүзінде (бұл шатастырады) 35 мм пішімінің ені 36 мм және биіктігі 24 мм.","English":"The 35mm format is actually, somewhat confusingly, 36mm in width by 24mm in height.","Turkish":"35 mm formatın aslında 36 mm eninde ve 24 mm boyunda olması biraz kafa karıştırıcı.","Russian":"35-ти миллиметровый формат на самом деле несколько сбивает с толку, он имеет ширину 36 мм и высоту 24 мм."}
{"id":"434","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Modern_Photography/Format","domain":"wikibooks","topic":"modern photography/format","Kazakh":"Сондықтан бұл пішімнің арақатынасы (ең қарапайым бүтін санның қатынасын алу үшін он екіге бөлу) 3:2 деп айтылады.","English":"The aspect ratio of this format (dividing by twelve to obtain the simplest whole-number ratio) is therefore said to be 3:2.","Turkish":"Bu formatın görüntü oranının (en basit tam sayı oranın bulunması için on ikiye bölünür) dolayısıyla 3:2 olduğu söylenir.","Russian":"Соотношение сторон этого формата (поделенное на двенадцать, чтобы получить соотношение с небольшими целыми числами) поэтому принято за 3:2."}
{"id":"435","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Modern_Photography/Format","domain":"wikibooks","topic":"modern photography/format","Kazakh":"Көптеген кең таралған формат түрі (мысалы, форматтардың APS тобы) осы арақатынасқа тең немесе соған жуықтайды.","English":"Many common formats (APS family of formats, for example) are equal to or closely approximate this aspect ratio.","Turkish":"Birçok yaygın biçim (örneğin APS biçim ailesi) bu en-boy oranına eşittir veya çok yakındır.","Russian":"Многие распространенные форматы (например семейство форматов APS) равны или близко приближаются к этим пропорциям."}
{"id":"436","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Modern_Photography/Composition","domain":"wikibooks","topic":"modern photography/composition","Kazakh":"Көп пайдаланылатын және жиі мазақталатын үштіктер ережесі — бұл суретте тәртіп өлшемін сақтай отырып, динамизмді жасаудың қарапайым ережесі.","English":"The much-abused and often-ridiculed rule of thirds is a simple guideline creating dynamism while keeping a measure of order in an image.","Turkish":"Gereğinden fazla kullanılan ve çoğunlukla tiye alınan üçler kuralı, bir fotoğrafta ölçüyü korurken dinamizm yaratan basit bir kuraldır.","Russian":"Слишком часто используемое и нередко высмеиваемое правило третей — это простая рекомендация, которая создаёт динамизм, сохраняя при этом определённую долю порядка в изображении."}
{"id":"437","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Modern_Photography/Composition","domain":"wikibooks","topic":"modern photography/composition","Kazakh":"Ол негізгі тақырыптың ең тиімді орны сызықтардың қиылысуында деп айтады. Бұл кескінді тігінен және көлденеңінен үштіктерге бөледі (мысалды қараңыз).","English":"It states that the most effective place for the main subject is at the intersection of lines dividing the image into thirds vertically and horizontally (see example).","Turkish":"Ana subje için en etkili alanın, görüntüyü boylamsal ve düzlemsel biçimde üçe ayıran hatların birleşme noktası olduğunu ifade eder (örneğe bakın).","Russian":"Оно гласит, что лучше всего помещать главный объект на пересечении линий, делящих изображение на три части по вертикали и по горизонтали (см. пример)."}
{"id":"438","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Challenges_to_Spiritual_Authority","domain":"wikibooks","topic":"european history/challenges to spiritual authority","Kazakh":"Еуропалық тарихтың осы кезеңінде бай және қуатты болған католик шіркеуі қатаң бақылауға алынды.","English":"During this period of European history, the Catholic Church, which had become rich and powerful, came under scrutiny.","Turkish":"Avrupa tarihinin bu dönemi sırasında, zengin ve güçlü hale gelmiş olan Katolik Kilisesi denetim altına alınmıştır.","Russian":"В течение этого периода европейской истории, католическая церковь, ставшая богатой и сильной, оказалась объектом пристального внимания."}
{"id":"439","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Challenges_to_Spiritual_Authority","domain":"wikibooks","topic":"european history/challenges to spiritual authority","Kazakh":"Мың жылдан астам христиандық дін тілдегі және әдет-ғұрыптарындағы айырмашылықтарға қарамастан еуропалық елдерді біріктіріп келді.","English":"For over a thousand years the Christian religion had bound European states together despite differences in language and customs. I","Turkish":"Bin yıldan fazla bir süredir Hıristiyan dini, dil ve geleneklerdeki farklılıklara rağmen Avrupa devletlerini bir arada tutmuştu. Ben","Russian":"На более чем тысячу лет христианство объединило европейские государства несмотря на различия в языках и традициях."}
{"id":"440","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Challenges_to_Spiritual_Authority","domain":"wikibooks","topic":"european history/challenges to spiritual authority","Kazakh":"Оның барлығын қамтитын күші патшадан қарапайым адамға дейін әсер етті.","English":"Its all-pervading power affected everyone from king to commoner.","Turkish":"Her yeri saran gücü, kraldan avam tabakaya kadar herkesi etkiledi.","Russian":"Её всепроникающая сила коснулась каждого - от короля до простолюдина."}
{"id":"441","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Challenges_to_Spiritual_Authority","domain":"wikibooks","topic":"european history/challenges to spiritual authority","Kazakh":"Негізгі христиандық принциптердің бірі болып дәулеттің азап пен кедейлікті жеңілдету үшін пайдаланылуы керектігі және шіркеудің ақшалай қаражаттары арнайы осы мақсатқа арналғаны табылатын.","English":"One of the main Christian tenets is that wealth should be used to alleviate suffering and poverty and that the monetary funds of the church are there specifically for that reason.","Turkish":"Hristiyanlığın en önemli inançlarından birisi zenginliğin ızdırap ve yoksulluğu hafifletmesi için kullanılmasıdır ve kilisenin sermayesi özellikle bu amaçla kullanılır.","Russian":"Один из главных христианских принципов заключается в том, что богатство должно использоваться для облегчения страданий и бедности, и что денежные средства церкви существуют именно для этой цели."}
{"id":"442","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Challenges_to_Spiritual_Authority","domain":"wikibooks","topic":"european history/challenges to spiritual authority","Kazakh":"Шіркеудің орталық билігі мың жылдар бойы Римде болған және бұл қуат пен ақшаның шоғырлануы көп адамдарда бұл принциптің ұсталынып жатқаны туралы сұрақтың туындауына әкелді.","English":"The central authority of the church had been in Rome for over a thousand years and this concentration of power and money led many to question whether this tenet was being met.","Turkish":"Kilisenin merkezi otoritesi bin yılı aşkın süredir Roma'da bulunuyordu. Güç ve paranın burada yoğunlaşması birçok kişinin bu ilkeye uygun davranılıp davranılmadığını sorgulamasına neden oldu.","Russian":"Центр церковной власти базировался в Риме на протяжении более тысячи лет, и такое сосредоточение могущества и богатства привело к тому, что многие усомнились, а соблюдается ли этот догмат."}
{"id":"443","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/World_War_I","domain":"wikibooks","topic":"european history/world war","Kazakh":"Соғыс басталғаннан кейін жуық арада Ұлыбритания Германияны әскери-теңіз қоршауына алды.","English":"Soon after the outbreak of hostilities, Britain initiated a naval blockade of Germany.","Turkish":"Savaşın başlamasından hemen sonra İngiltere, Almanya'ya deniz ablukası uygulamıştır.","Russian":"Вскоре после начала военных действий Британия устроила морскую блокаду Германии."}
{"id":"444","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/World_War_I","domain":"wikibooks","topic":"european history/world war","Kazakh":"Әскерилерге және азаматтарға қажет заттардың қамтамасыз етілуін тоқтатқан бұл стратегия тиімді болып шықты. Дегенмен бұл блокада өткен екі ғасырдағы бірнеше халықаралық келісімде жазылған жалпы қабылданған халықаралық заңды бұзды.","English":"The strategy proved effective, cutting off vital military and civilian supplies, although this blockade violated generally accepted international law codified by several international agreements of the past two centuries.","Turkish":"Bu kuşatma, geçen iki asırda pek çok uluslararası sözleşmede genel kanunlar olarak kabul görmüş uluslararası hukuku ihlal ediyor olmasına rağmen stratejik olarak etkili oldu ve hayati önem taşıyan askeri ve sivil malzemelerin ulaştırılmasına engel oldu.","Russian":"Эта стратегия доказала свою эффективность, отрезав жизненно важные военные и гражданские поставки, хотя эта блокада нарушала принятые повсеместно международные законы, изложенные в нескольких международных соглашениях за последние двести лет."}
{"id":"445","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/World_War_I","domain":"wikibooks","topic":"european history/world war","Kazakh":"Британия мұхиттың толықтай бөліктеріне кез келген кемелердің енуін болдырмау үшін халықаралық суларға миналар қойды, бұл тіпті бейтарап кемелерге де қауіп тудырды.","English":"Britain mined international waters to prevent any ships from entering entire sections of ocean, causing danger to even neutral ships.","Turkish":"İngiltere, herhangi bir geminin okyanusun tamamına girmesini önlemek için uluslararası sulara mayın döşeyerek tarafsız gemiler için bile tehlike oluşturdu.","Russian":"Британия заминировала международные воды, чтобы препятствовать судам входить в целые секторы океанов, подвергая опасности даже нейтральные суда."}
{"id":"446","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/World_War_I","domain":"wikibooks","topic":"european history/world war","Kazakh":"Бұл тактикаға реакция шектеулі болғандықтан, Гермаиня шектеусіз субмарина соғысына ұқсас реакцияны күтті.","English":"Since there was limited response to this tactic, Germany expected a similar response to its unrestricted submarine warfare.","Turkish":"Bu taktiğe sınırlı bir yanıt verildiği için Almanya serbest olan denizaltı savaşına benzer bir yanıt verileceğini bekliyordu.","Russian":"Так как реакция на эту тактику была сдержанная, Германия ожидала подобную реакцию на свои беспрепятственные подводные военные действия."}
{"id":"447","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Europe:_1918_to_1945","domain":"wikibooks","topic":"european history/europe from 1918 to 1945","Kazakh":"1920 жылары азаматтардың және елдердің көпшілігі пацифисті және изоляционистік көзқарастарды ұстанатын.","English":"During the 1920s, the prevailing attitudes of most citizens and nations was that of pacifism and isolation.","Turkish":"1920'lerde, çoğu vatandaş ve ulusun egemen tavrı barışçılık ve izolasyondu.","Russian":"Среди большинства граждан и народов в 1920-е годы преобладали такие настроения, как пацифизм и изоляция."}
{"id":"448","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Europe:_1918_to_1945","domain":"wikibooks","topic":"european history/europe from 1918 to 1945","Kazakh":"Бірінші дүниежүзілік соғыс кезіндегі соғыстың қасіреттері мен қатыгездіктерін көргеннен кейін, халықтар мұндай жағдайдың болашақта қайталанбауын қалады.","English":"After seeing the horrors and atrocities of war during World War I, nations desired to avoid such a situation again in the future.","Turkish":"1. Dünya Savaşı’nda savaşın getirdiği dehşet ve zulme tanık olan milletler gelecekte tekrar böyle bir durumla karşı karşıya kalmaktan kaçınmak istediler.","Russian":"Познав ужасы и зверства Первой мировой войны, государства хотели избежать подобной ситуации в будущем."}
{"id":"449","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Nikola_Tesla/Middle_years","domain":"wikibooks","topic":"Nikola Tesla/middle years","Kazakh":"1884 жылы Тесла Нью-Йорктегі Edison Company компаниясындағы жұмысты қабылдау үшін Америка Құрама Штаттарына көшті.","English":"In 1884, Tesla moved to the United States of America to accept a job with the Edison Company in New York City.","Turkish":"1884'te Tesla, New York Şehrinde bulunan Edison Company'deki bir işi kabul etmek için Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı.","Russian":"В 1884 году Тесла перебрался в Соединенные Штаты Америки, и принял предложение работать в компании Edison в городе Нью-Йорке."}
{"id":"450","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Nikola_Tesla/Middle_years","domain":"wikibooks","topic":"Nikola Tesla/middle years","Kazakh":"Back in May, a signal consistent with that of a radio beacon was detected in the area, but nothing turned up that helped with the search.","English":"He arrived in the US with 4 cents to his name, a book of poetry, and a letter of recommendation from Charles Batchelor (his manager in his previous job) to Thomas Edison.","Turkish":"ABD'ye 4 sent, bir şiir kitabı ve (önceki işindeki yöneticisi) Charles Batchelor'ın Thomas Edison'a hitaben yazdığı bir referans mektubu ile geldi.","Russian":"Он приехал в США с четырьмя центами в кармане, книгой стихов и рекомендательным письмом от Чарльза Бэтчелора, который был его начальником на предыдущей работе, к Томасу Эдисону."}
{"id":"451","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Ancient_China/Government","domain":"wikibooks","topic":"ancient china/government","Kazakh":"Ежелгі Қытайда әртүрлі уақыт мерзімдерін көрсетудің ерекше әдісі болды; Қытай тарихының әрбір кезеңі немесе билік басына келген әрбір отбасы ерекше династия болды.","English":"Ancient China had a unique way of showing different time periods; each stage of China or each family that was in power was a distinctive dynasty.","Turkish":"Antik Çin, farklı zaman dönemlerini göstermek konusunda özgün bir yol izlemiştir; Çin'in her dönemi veya iktidardaki her aile ayrı bir hanedanlıktır.","Russian":"В древнем Китае использовали уникальный способ обозначения периодов времени; каждый этап Китая или каждая семья, находившаяся у власти, были особой династией."}
{"id":"452","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Ancient_China/Government","domain":"wikibooks","topic":"ancient china/government","Kazakh":"Сондай-ақ әр династиялар арасында бөлінген провинциялардың тұрақсыз дәуірі болды. Осы кезеңдердің ең танымалсы — Хань мен Цзинь династияларының арасында 60 жыл бойы болған Үш патшалық дәуірі еді.","English":"Also between each dynasty was an unstable age of divided provinces. The best-known of these periods was the Three Kingdoms epoch taking place for 60 years between the Han and the Jin Dynasty.","Turkish":"Ayrıca her hanedanlık arasında bölünmüş bölgelerden oluşan istikrarsız bir dönem yaşandı. Bu dönemlerden en ünlüsü Han ve Jin Hanedanlıkları arasındaki 60 yıl boyunca süren Üç İmparatorluk çağıdır.","Russian":"Кроме того между правлениями каждой династии царила раздробленность и нестабильность. Самой известной была эпоха Троецарствия, которая длилась 60 лет во время династий Хань и Цзинь."}
{"id":"453","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Ancient_China/Government","domain":"wikibooks","topic":"ancient china/government","Kazakh":"Бұл кезеңдерде тақ үшін шайқасқан көп бекзаттардың арасында қиян-кескі соғыс болған.","English":"During these periods fierce warfare took place between many nobles fighting for the throne.","Turkish":"Bu dönemlerde, taht için mücadele eden birçok soylu arasında şiddetli savaşlar meydana geldi.","Russian":"В течение этого периода имели место ожесточенные военные действия между многими знатными людьми, борющимися за трон."}
{"id":"454","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Ancient_China/Government","domain":"wikibooks","topic":"ancient china/government","Kazakh":"Үш патшалық ежелгі Қытайдың тарихындағы ең қанқұйлы дәуірлердің бірі болған. Мыңдаған адам Сианьдағы үлкен сарайдағы ең жоғары орынға отыру үшін соғысқанда өлді.","English":"The Three Kingdoms was one of the bloodiest eras in Ancient China’s history thousands of people died fighting to sit in the highest seat in the grand palace at Xi’an.","Turkish":"Antik Çin tarihinin en kanlı dönemlerinden biri olan Üç Krallık Dönemi'nde binlerce kişi Xi'an'daki büyük sarayda en yüksek mevkiye erişmek için savaşarak ölmüştür.","Russian":"Эпоха Троецарствия была одним из самых кровавых периодов в истории древнего Китая. Тысячи людей погибли, сражаясь за место на троне в большом дворце в Сиане."}
{"id":"455","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/French_Revolution/Effects","domain":"wikibooks","topic":"french revolution/effects","Kazakh":"Әлеуметтік және сәяси әсерлер көп, мысалы, метрикалық жүйені пайдалану, абсолютизмнен республиканизмге ауысу, национализмге және ел бір билеушінікі емес, адамдардікі дегенге сенім.","English":"There are a lot of social and political effects such as the use of metric system, a shift from absolutism to republicanism, nationalism and the belief the country belongs to the people not to one sole ruler.","Turkish":"Metrik sistemin kullanılması, mutlakiyetçilikten cumhuriyetçiliğe geçiş, milliyetçilik ve ülkenin tek bir hükümdara değil halka ait olduğu inancı gibi pek çok sosyal ve politik etki var.","Russian":"Существует множество таких социальных и политических эффектов, как использование метрической системы, переход от абсолютизма к республиканизму, национализм и вера в то, что страна принадлежит народу, а не единоличному правителю."}
{"id":"456","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/French_Revolution/Effects","domain":"wikibooks","topic":"french revolution/effects","Kazakh":"Революциядан кейін жұмыс орындары барлық ерлер үшін ашық болып, олардың табысқа жетуіне мүмкін берді.","English":"Also after the Revolution occupations were open to all male applicants allowing the most ambitious and successful to succeed.","Turkish":"Yine Devrim'den sonra meslekler, en hırslı ve başarılı olanın kazanmasını sağlayacak şekilde tüm erkek adaylara açıktı.","Russian":"Также после Революции открылись возможности работы открылись всем мужчинам, что позволило самым амбициозным и талантливым добиться успеха."}
{"id":"457","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/French_Revolution/Effects","domain":"wikibooks","topic":"french revolution/effects","Kazakh":"Әскерилерде де осылай, өйткені әскери рангтар енді сыныпқа емес, кайлаберге негізделетін.","English":"Same goes for the military because instead of army rankings being based on class they were now based on cailaber.","Turkish":"Aynı şey ordu için de geçerlidir çünkü ordu sıralamaları sınıfa göre değil artık Cailaber'e dayannmaktadır.","Russian":"То же самое относится и к армии, потому что звания стали основываться на качествах, а не в зависимости от происхождения."}
{"id":"458","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/French_Revolution/Effects","domain":"wikibooks","topic":"french revolution/effects","Kazakh":"Сондай-ақ француз революциясы басқа елдердегі көптеген басқа репрессияланған жұмыс табындағы адамдарды өз революцияларын бастауға шабыттандырды.","English":"The French Revolution also inspired many other repressed working class people of other country's to began their own revolutions.","Turkish":"Fransız Devrimi, diğer ülkelerde baskı altında bulunan birçok işçi sınıfı mensubuna da kendi devrimlerini başlatma ilhamını verdi.","Russian":"Французская революция также вдохновила многих других репрессированных представителей рабочего класса в других странах начать свои собственные революции."}
{"id":"459","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Islam/Early_Islam","domain":"wikibooks","topic":"history of islam/early islam","Kazakh":"Мұхаммед өзінің күнделікті өмірінен тыс мәселелерге қатты қызығатын. Ол ойлану үшін «Нұр» (жарық) тауындағы «Хира» ретінде белгілі болған үңгірге жиі баратын.","English":"Muhammad was deeply interested in matters beyond this mundane life. He used to frequent a cave that became known as “Hira‘” on the Mountain of “Noor” (light) for contemplation.","Turkish":"Muhammed, bu sıradan yaşamın ötesindeki konularla derinden ilgilenmekteydi. Düşüncülere dalmak için sık sık “Nur” (Işık) Dağı'nda bulunan ve sonradan “Hira” olarak adlandırılan bir mağaraya giderdi.","Russian":"\"Мухаммед очень интересовался темами, не связанными с мирской жизнью. Он часто посещал пещеру, которая стала известна как \"\"Хира\"\" на горе \"\"Нур\"\" (свет) для размышлений.\""}
{"id":"460","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Islam/Early_Islam","domain":"wikibooks","topic":"history of islam/early islam","Kazakh":"Уақыттан аман қалған үңгірдің өзі Мұхаммедтің рухани бейімділігінің өте анық бейнесін береді.","English":"he cave itself, which survived the times, gives a very vivid image of Muhammad’s spiritual inclinations.","Turkish":"O zamanlardan kalan mağaranın kendisi, Muhammed'in ruhsal eğilimine dair çok berrak bir görüntüsü sunar.","Russian":"Ну а пещера, которая сохранилась до наших дней, очень ярко даёт нам представление о духовных стремлениях Мухаммеда."}
{"id":"461","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Islam/Early_Islam","domain":"wikibooks","topic":"history of islam/early islam","Kazakh":"Меккенің солтүстігіндегі таулардың біріндегі шыңда орналасқан үңгір әлемнің қалған бөліктерінен толығымен оқшауланған.","English":"Resting on the top of one of the mountains north of Mecca, the cave is completely isolated from the rest of the world.","Turkish":"Mekke'nin kuzeyindeki dağların birinin tepesinde yer alan mağara, dünyanın geri kalanından tamamen izoledir.","Russian":"Пещера располагается на вершине горы к северу от Мекки и полностью изолирована от остального мира."}
{"id":"462","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Islam/Early_Islam","domain":"wikibooks","topic":"history of islam/early islam","Kazakh":"іс жүзінде, тіпті адам оның бар екенін білсе де, оны табу оңай емес. Үңгірге түскеннен кейін толығымен оқшауланасыз.","English":"In fact, it is not easy to find at all even if one knew it existed. Once inside the cave, it is a total isolation.","Turkish":"Aslında varlığı bilinse dahi bulmak hiç kolay değildir. Mağaranın içinde tamamen bir yalıtılmışlık söz konusudur.","Russian":"Ее очень нелегко обнаружить даже тому, кто знает о ее существовании. В пещере человек оказывается в полной изоляции."}
{"id":"463","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Islam/Early_Islam","domain":"wikibooks","topic":"history of islam/early islam","Kazakh":"Жоғарыдағы ашық, әдемі аспаннан және көптеген қоршаған таулардан басқа ештеңе көрінбейді. Үңгір ішінен бұл дүниенің өте аз бөлігін көруге немесе естуге болады.","English":"Nothing can be seen other than the clear, beautiful sky above and the many surrounding mountains. Very little of this world can be seen or heard from inside the cave.","Turkish":"Üzerimizdeki açık, güzel gökyüzü ve civardaki dağlar haricinde hiçbir şey görülemez. Bu dünyanın pek az bir bölümü mağaranın içinden görülebilir veya duyulabilir.","Russian":"Не видно ничего кроме чистого прекрасного неба над головой и множества окружающих гор. Из глубины пещеры можно видеть и слышать лишь очень малую часть этого мира."}
{"id":"464","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/The_Seven_Wonders_of_the_World/The_Great_Pyramid","domain":"wikibooks","topic":"seven wonders of the world/pyramid at giza","Kazakh":"Гизадағы Ұлы Пирамида - жеті ғажайыптың ішіндегі бүгінгі күнге дейін сақталып қалған жалғыз ғажап.","English":"The Great Pyramid at Giza is the only one of the seven wonders that is still standing today.","Turkish":"Giza'daki Büyük Piramit, bugün hala ayakta olan yedi dünya harikasından sadece biridir.","Russian":"Великая Пирамида в Гизе это единственное из семи чудес света, которое существует сегодня."}
{"id":"465","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/The_Seven_Wonders_of_the_World/The_Great_Pyramid","domain":"wikibooks","topic":"seven wonders of the world/pyramid at giza","Kazakh":"Мысырлықтар б.д.д. үшінші ғасырда соққан Ұлы Пирамида қайтыс болған перғауынның құрметіне соғылған көп үлкен пирамида құрылымдарының біреуі еді.","English":"Built by the Egyptians in the third century BCE, the Great Pyramid is one of many large pyramid structures built to honor dead Pharaoh.","Turkish":"Milattan önce üçüncü yüzyılda Mısırlılar tarafından inşa edilen Büyük Piramit, ölen Firavunları onurlandırmak için inşa edilen birçok büyük piramitten biridir.","Russian":"Великая пирамида была возведена египтянами в третьем веке до нашей эры и является одним из множества больших пирамидальных сооружений, построенных, чтобы почтить память фараона."}
{"id":"466","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/The_Seven_Wonders_of_the_World/The_Great_Pyramid","domain":"wikibooks","topic":"seven wonders of the world/pyramid at giza","Kazakh":"Мысырлық өлілер алқабындағы Гиза үстіртінде немесе «Гиза некрополисінде» бірнеше пирамида (олардың ішінде ұлы пирамида ең үлкені болып табылады), бірнеше шағын саркофаг, бірнеше храм және ұлы Сфинкс бар.","English":"\"The Giza Plateau, or \"\"Giza Necropolis\"\" in the Egyptian Valley of the Dead contains several pyramids (of which the great pyramid is the largest), several small tombs, several temples, and the great Sphinx.\"","Turkish":"\"Mısır Ölüler Vadisi'ndeki Giza Platosu veya \"\"Giza Nekropolü\"\" birkaç tane piramit (büyük piramit en büyüğüdür), birkaç tane küçük mezar, birkaç ibadethane ve büyük Sfenks'i içerir.\"","Russian":"Плато Гиза, или же Некрополь Гизы, в египетской Долине Мёртвых, включает несколько пирамид (из которых Великая пирамида Гизы — самая большая), несколько небольших гробниц, несколько храмов и Большой сфинкс."}
{"id":"467","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/The_Seven_Wonders_of_the_World/The_Great_Pyramid","domain":"wikibooks","topic":"seven wonders of the world/pyramid at giza","Kazakh":"Ұлы пирамида перғауын Хуфудың құрметіне құрылды, ал көптеген кіші пирамидалар, қабірлер мен ғибадатханалар Хуфудың әйелдері мен отбасы мүшелерінің құрметіне салынды.","English":"The great pyramid was created to honor the Pharaoh Khufu, and many of the smaller pyramids, tombs, and temples were built to honor Khufu's wives and family members.","Turkish":"Muhteşem piramit, Firavun Khufu'yu yüceltmek adına inşa edildi ve daha küçük piramitlerin, mezarların ve tapınakların büyük bir kısmı Khufu'nun karılarını ve aile efradını yüceltmek adına yapıldı.","Russian":"Великая Пирамида была создана в честь фараона Хеопса, а много меньших пирамид, гробниц и храмов были построены в честь жён Хеопаса и его родственников."}
{"id":"468","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/How_to_Play_Violin/Bowing","domain":"wikibooks","topic":"how to play the violin/bowing","Kazakh":"«Ысқыны жоғары қозғалту» белгісі V таңбасына, ал «ысқыны төмен қозғалту белгісі» қапсырмаға немесе төменгі жағы жоқ шаршыға ұқсайды.","English":"\"The \"\"up bow\"\" mark looks like a V and the \"\"down bow mark\"\" like a staple or a square missing its bottom side.\"","Turkish":"\"Yukarı yay işareti bir V gibigörünür ve \"\"aşağı yay işareti\"\" de bir zımba ya da alt tarafı eksik bir kare gibi görünür.\"","Russian":"Знак движения смычка вверх выглядит как V, а движение смычка вниз — как скоба или квадрат без нижней стороны."}
{"id":"469","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/How_to_Play_Violin/Bowing","domain":"wikibooks","topic":"how to play the violin/bowing","Kazakh":"Жоғары дегеніміз - садақтың ұшынан басталып, садақты итеру керек, ал төмен - бақадан (қолыңыз садақ ұстап тұрған жерде) басталып, садақты тарту керек дегенді білдіреді.","English":"Up means you should start at the tip and push the bow, and down means you should start at the frog (which is where your hand is holding the bow) and pull the bow.","Turkish":"Yukarı uçta başlayıp yayı ittirmeniz gerektiği, aşağı ise sap (elinizin yayı tuttuğu yer) kısmından başlayıp yayı çekmeniz gerektiği anlamına gelir.","Russian":"\"\"\"Вверх\"\" означает, что вы должны начать с кончика и отвести смычок вперёд, а \"\"вниз\"\" означает, что вы должны начать с места, где ваша рука держит смычок и отвести его назад.\""}
{"id":"470","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/How_to_Play_Violin/Bowing","domain":"wikibooks","topic":"how to play the violin/bowing","Kazakh":"Ысқының жоғары қарай қозғалуы әдетте жұмсағырақ дыбысты шығарады, ал төмен қарай қозғалуы күштірек және екпіндірек болады.","English":"An up-bow usually generates a softer sound, while a down-bow is stronger and more assertive.","Turkish":"Üst yay genellikle daha yumuşak bir ses üretirken, alt yay daha güçlü ve daha kesindir.","Russian":"Движение смычка вверх обычно издает более мягкий звук, в то время как движение смычка вниз – более сильный и напористый."}
{"id":"471","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/How_to_Play_Violin/Bowing","domain":"wikibooks","topic":"how to play the violin/bowing","Kazakh":"Өз белгілеріңізді сала берсеңіз болады, бірақ басып шығарылған иілген белгілер музыкалық себеппен екенін есте сақтаңыз, сондықтан әдетте оларға тиіспеу керек.","English":"Feel free to pencil in your own marks, but remember the printed bowing marks are there for a musical reason, so they should usually be respected.","Turkish":"Kurşun kalemle kendi işaretlemelerinizi yapmaktan çekinmeyin, ancak matbu yay çekme işaretlerinin müzikal bir nedenle orada olduğunu unutmayın, bu yüzden genellikle bunlara uymanız gerekir.","Russian":"Вы можете рисовать свою собственную штриховку, но помните, что штриховка напечатана по музыкальным причинам, и ей обычно стоит следовать."}
{"id":"472","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Revolution_in_France","domain":"wikibooks","topic":"european history/revolution in france","Kazakh":"Қорыққан патша Луи XVI, патшайым Мария Антуанетта, олардың екі кішкентай баласы (11 жасар Мария Тереза және төрт жасар Луи-Чарльз) және патшаның әпкесі Мадам Элизабет, 1789 жылдың 6 қазан күнінде базардағы әйелдердің тобына еріп, Версальдан Парижге оралуға мәжбүр болды.","English":"The terrified King Louis XVI, Queen Marie Antoinette their two young children (11 year old Marie Therese and four year old Louis-Charles) and the King's sister, Madam Elizabeth, on the 6th October 1789 were forced back to Paris from Versailles by a mob of market women.","Turkish":"Dehşete düşen Kral On Altıncı Louis, iki küçük çocuğu, (11 yaşındaki Marie Therese ve dört yaşındaki Louis-Charles) Kraliçe Marie Antoinette ve Kralın kız kardeşi Madam Elizabeth kalabalık bir kadın grubu tarafından 6 Ekim 1789 tarihinde zorla Versay'dan Paris'e sürüldü.","Russian":"6-го октября 1789-го года разозлённая толпа женщин с рынка заставила  вернуться в Париж из Версаля пришедших в ужас короля Людовика XVI, королеву Марию-Антуаннету, их двух маленьких детей (11-ти летнюю Марию-Терезу и 4-х летнего Луи-Чарлза) и сестру короля мадам Элизабет."}
{"id":"473","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Revolution_in_France","domain":"wikibooks","topic":"european history/revolution in france","Kazakh":"Күймеде олар айқайлап жатқан және король мен патшайымға қоқан-лоққыларды айқайлап айтып жатқан адамдар тобы қоршаған күйде Парижге қайтып оралды.","English":"In a carriage, they traveled back to Paris surrounded by a mob of people screaming and shouting threats against the King and Queen.","Turkish":"Kral ve Kraliçe'ye karşı bağıran ve tehditler savuran bir grup insanla çevrili olarak bir arabayla Paris'e geri döndüler.","Russian":"Они вернулись в Париж в карете, окружённые толпой людей, которые выкрикивали угрозы королю и королеве."}
{"id":"474","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Revolution_in_France","domain":"wikibooks","topic":"european history/revolution in france","Kazakh":"Адамдардың тобы король мен королеваны карета терезелерін ашуына күштеді.","English":"The mob of people forced the King And Queen to have their carriage windows wide open.","Turkish":"İnsan topluluğu Kral ve Kraliçe'yi arabanın pencerelerini açmaya mecbur bıraktı.","Russian":"Толпа людей заставила Короля и Королеву широко открыть окна."}
{"id":"475","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/European_History/Revolution_in_France","domain":"wikibooks","topic":"european history/revolution in france","Kazakh":"Бір сәтте топтың бір мүшесі қорқып қалған патшайымның алдында корольдік гвардиясы әскерінің басын бұлғап көрсетті.","English":"At one point a member of the mob waved the head of a royal guard killed at Versailles in front of the terrified Queen.","Turkish":"Bir noktada kalabalıktan biri, korkmuş Kraliçe'nin önünde Versailles'da canı alınan bir kraliyet muhafızının başını salladı.","Russian":"В какой-то момент один участник этой толпы помахал головой королевского гвардейца, убитого в Версале на глазах у испуганной королевы."}
{"id":"476","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Philippine_History/The_Philippine-American_War","domain":"wikibooks","topic":"philippine history/phillipine american war","Kazakh":"АҚШ-тың Филиппинді жаулап алудағы соғыс шығындарын Филиппин халқы төледі.","English":"The war expenditures of U.S. imperialism in the conquest of the Philippines were paid for by the Filipino people themselves.","Turkish":"ABD emperyalizminin Filipinler'i fethetmek için yaptığı savaş harcamaları Filipin halkının kendisi tarafından karşılanıyordu.","Russian":"Военные расходы американского империализма на завоевание Филиппин оплатили сами филиппинцы."}
{"id":"477","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Philippine_History/The_Philippine-American_War","domain":"wikibooks","topic":"philippine history/phillipine american war","Kazakh":"Олар Уолл-стриттің банктері арқылы Филиппин үкіметінің атына алынған шығындар мен облигациялар бойынша пайыздардың басым бөлігін өтеу үшін АҚШ-тың отарлық режиміне салық төлеуге мәжбүр болды.","English":"They were compelled to pay taxes to the U.S. colonial regime to defray a major part of the expenditures and the interest on bonds floated in the name of the Philippine government through the Wall Street banking houses.","Turkish":"Wall Street bankaları üzerinden Filipinler hükümeti adına sürdürülen bonoların faizlerinin ve harcamaların büyük bir kısmını karşılamak için ABD koloni rejimine vergi ödemek zorundalardı.","Russian":"Они были вынуждены платить налоги американскому колониальному режиму, чтобы оплатить большую часть расходов и процент по облигационным займам, перемещаемым от имени филиппинского правительства через банкирские конторы Уолл-стрит."}
{"id":"478","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Philippine_History/The_Philippine-American_War","domain":"wikibooks","topic":"philippine history/phillipine american war","Kazakh":"Әрине, Филиппин адамдарын ұзақ эксплуатациялаудан алынған супертабыстар АҚШ империализмінің негізгі пайдасын құрайтын.","English":"Of course, the superprofits derived from the protracted exploitation of the Filipino people would constitute the basic gains of U.S. imperialism.","Turkish":"Şüphesiz, Filipin halkının uzun yıllar sömürülmesiyle elde edilen ekstra kâr, ABD emperyalizminin başlıca kazançları arasında yer alıyor.","Russian":"Конечно, сверхприбыли, принесенные долгой эксплуатацией филиппинцев, составляли основной доход американского империализма."}
{"id":"479","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Remembering_the_Templars","domain":"wikibooks","topic":"remembering the templars","Kazakh":"Тамплиерлерді түсіну үшін, орденнің құрылуына әкелген себептерді түсіну керек.","English":"To understand the Templars one must understand the context that prompted the creation of the order.","Turkish":"Tapınakçıları anlamak için tarikatın yaratılmasına neden olan şartları da anlamak gerekir.","Russian":"Чтобы понять тамплиеров, нужно понять контекст, побудивший их к созданию ордена."}
{"id":"480","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Remembering_the_Templars","domain":"wikibooks","topic":"remembering the templars","Kazakh":"Оқиғалар Еуропа тарихындағы 11, 12 және 13 ғасырларды қамтитын орта ғасырлардың ортаңғы кезеңінде (б.з. 1000-1300 жылдар) орын алған.","English":"The age where the events took place is commonly referred as the High Middle Ages the period of European history in the 11th, 12th, and 13th centuries (AD 1000–1300).","Turkish":"Olayların yaşandığı çağ çoğunlukla Avrupa tarihçesindeki 11'inci, 12'nci ve 13'üncü yüzyılın zaman dilimi olarak geçen Yüksek Ortaçağ olarak bahsedilir. (MS 1000-13000)","Russian":"Эпоху, в которой происходили данные события, принято называть Высоким Средневековьем, периодом европейской истории, затрагивающим XI, XII и XIII века (1000–1300 гг. н. э.)."}
{"id":"481","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Remembering_the_Templars","domain":"wikibooks","topic":"remembering the templars","Kazakh":"Ортағасырлардың ортаңғы кезеңі ерте орта ғасырлардан кейін, ал одан кейінірек ортағасырлық кезеңнің соңғы бөлігі шамамен 1500 жылға дейін жалғасты.","English":"The High Middle Ages were preceded by the Early Middle Ages and followed by the Late Middle Ages, which by convention ends around 1500.","Turkish":"Yüksek Ortaçağlar, Erken Orta Çağlar'dan önce gelmekteydi ve anlaşmanın bittiği 1500 civarında Geç Orta Çağlar tarafından takip edildi.","Russian":"Высокое Средневековье сменило ранее Средневековье и предшествовало позднему Средневековью, которое, согласно принятой точке зрения, завершилось около 1500 г."}
{"id":"482","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Technology/Technological_Determinism","domain":"wikibooks","topic":"history of technology/technological determism","Kazakh":"Технологиялық детерминизм – тәжірибедегі идеялардың көп ауқымын қамтитын термин, технологиялық прогрестен немесе технологиялық императивтен адам тағдырын ғылыми заңдармен және олардың технологиядағы көрінуімен байланысты негізінде жатқан логика басқарады деген қатаң мағынаға дейін.","English":"Technological determinism is a term that encompasses a wide range of ideas in practice, from technology-push or the technological imperative to a strict sense that human destiny is driven by an underlying logic associated with scientific laws and their manifestation in technology.","Turkish":"Teknolojik determinizm, uygulamada çok geniş bir fikir aralığını kapsayan bir terimdir. Tam anlamıyla insanların kaderinin, bilinçaltında bilimsel yasalarla ve bu yasaların teknolojide kullanılmasıyla ilişkili bir mantık tarafından belirlendiğini savunan teknolojik itici güç veya teknolojinin kaçınılmazlığı gibi görüşleri içerir.","Russian":"Технологический детерминизм — это термин, охватывающий широкий спектр практических идей, от технического прогресса или технологического императива до строгой точки зрения, что судьбами людей движет основополагающая логика, связанная с законами науки и их проявлением в технологиях."}
{"id":"483","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Technology/Technological_Determinism","domain":"wikibooks","topic":"history of technology/technological determism","Kazakh":"Технологиялық детерминизмнің көптеген түсініктемелері екі жалпы пікірге ие: технология мәдени немесе саяси әсерден тыс өз бетінше дамиды және технология өз кезегінде өз ерекшеліктері бар қоғамдарға әсерін тигізеді.","English":"\"Most interpretations of technological determinism share two general ideas: that the development of technology itself follows a path largely beyond cultural or political influence, and that technology in turn has \"\"effects\"\" on societies that are inherent, rather than socially conditioned.\"","Turkish":"\"Teknolojik determinizmin çoğu yorumu iki genel fikri paylaşmaktadır: teknolojinin kendisinin gelişiminin büyük ölçüde kültürel ya da siyasi etkinin ötesinde bir yol izlediği, ve teknolojinin de toplumlar üzerinde toplumsal olarak şartlanmadan ziyade içsel olan bazı \"\"etkileri\"\" olduğu.\"","Russian":"\"Большинство воззрений на технологический детерминизм разделяют две общие идеи: что направление развития технологий практически неподвластно культурному или политическому влиянию и что, в свою очередь, \"\"воздействие\"\" технологий на общество обусловлено их собственными свойствами, а не обществом.\""}
{"id":"484","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Technology/Technological_Determinism","domain":"wikibooks","topic":"history of technology/technological determism","Kazakh":"Мысалы, моторлы көлік жолдардың дамуына міндетті түрде әкеледі деп айтуға болатын еді.","English":"For example, one might say that the motor car necessarily leads to the development of roads.","Turkish":"Mesela, bir kişi motorlu arabanın gerekli olarak yolların gelişmesine öncülük ettiğini söyleyebilir.","Russian":"Например, можно было бы сказать, что автомобиль является обязательной причиной развития дорог."}
{"id":"485","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Technology/Technological_Determinism","domain":"wikibooks","topic":"history of technology/technological determism","Kazakh":"Дегенмен жалпыхалықтық жолдар желісі аздаған сандағы көліктер үшін экономикалық тұрғыдан тиімді емес, сондықтан көлікке иелік ету құнын азайту мүмкіндігін беретін жаңа өндірістік әдістер жасалды.","English":"However, a nationwide road network is not economically viable for just a handful of cars, so new methods of production are developed to reduce the cost of car ownership.","Turkish":"Ancak ülke çapında bir karayolu altyapısına sahip olmak araç sayısı azsa ekonomik olarak uygulanabilir değildir. Bu nedenle araç sahibi olma maliyetini düşürmek adına yeni üretim yöntemleri geliştiriliyor.","Russian":"Однако общенациональная дорожная сеть экономически невыгодна лишь для небольшой группы автомобилей, поэтому разрабатываются новые методы производства, позволяющие снизить стоимость владения автомобилем."}
{"id":"486","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Technology/Technological_Determinism","domain":"wikibooks","topic":"history of technology/technological determism","Kazakh":"Сондай-ақ массалық көлікке иелік жолдарда апаттардың көбірек болуына әкеледі, бұл зақымдалған денелерді жөндеу үшін денсаулық сақтау саласында жаңа әдістерді ойлап табуға әкеледі.","English":"Mass car ownership also leads to a higher incidence of accidents on the roads, which leads to the invention of new techniques in healthcare for repairing damaged bodies.","Turkish":"Kitle halinde otomobil sahipliği aynı zamanda yollarda daha fazla kaza yaşanmasına sebep olur, bu da yaralanan bedenlerin onarılması için sağlık sektöründe yeni tekniklerin bulunmasına yol açar.","Russian":"Массовое владение автомобилями также приводит к увеличению числа ДТП на дорогах, что приводит к изобретению в здравоохранении новых методов лечения полученных травм."}
{"id":"487","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Technology/Cultural_Determinism","domain":"wikibooks","topic":"history of technology/cultural determinism","Kazakh":"Романтизмде Гете, Фихте, Шлегель сияқты жазушылардан алынған мәдени детерминизмнің үлкен элементі болды.","English":"Romanticism had a large element of cultural determinism, drawn from writers such as Goethe, Fichte, and Schlegel.","Turkish":"Romantizm; Goethe, Fichte ve Schlegel gibi yazarlardan geçen geniş bir kültürel determinizm özelliği taşıyordu.","Russian":"Романтизм во многом включал в себя культурный детерминизм, почерпнутый у таких писателей, как Гёте, Фихте и Шлегель."}
{"id":"488","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Technology/Cultural_Determinism","domain":"wikibooks","topic":"history of technology/cultural determinism","Kazakh":"Романтизм мәтінмәнінде, география тұлғаларды қалыптастырды және уақыт өте келе бұл географияға қатысты әдет-ғұрыптар мен мәдениет пайда болды және бұлар, қоғамның орнымен үйлесімде болғандықтан, өз бетімен міндеттелген заңдардан жақсырақ еді.","English":"In the context of Romanticism, the geography molded individuals, and over time customs and culture related to that geography arose, and these, being in harmony with the place of the society, were better than arbitrarily imposed laws.","Turkish":"Romantizm bağlamında coğrafya insanları şekillendirdi ve zamanla o coğrafyaya ilişkin gelenek ve kültür meydana çıktı; bunlar, toplumun bulunduğu yerle uyumluydu ve keyfi şekilde dayatılan yasalardan daha iyiydi.","Russian":"В контексте романтизма, география формировала людей, а с течением времени возникали связанные с ней обычаи и культура, которые, находясь в гармонии с местом проживания данного общества, были лучше, чем произвольно навязанные законы."}
{"id":"489","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Costume_History/Byzantine","domain":"wikibooks","topic":"costume history/byzantine","Kazakh":"Париж қазіргі замандағы сән астанасы болғандай, Константинополь де феодалдық Еуропаның сән астанасы болған.","English":"In the manner that Paris is known as the fashion capital of the contemporary world, Constantinople was regarded as the fashion capital of feudal Europe.","Turkish":"Paris’in modern dünyanın moda başkenti olarak görülmesi gibi Konstantinopolis de feodal Avrupa'nın moda başkenti olarak görülüyordu.","Russian":"Подобно тому, как Париж называют столицей моды современного мира, так и Константинополь считался столицей моды во времена феодальной Европы."}
{"id":"490","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Costume_History/Byzantine","domain":"wikibooks","topic":"costume history/byzantine","Kazakh":"Ол шамамен 400 жылдан бастап салтанаттың эпицентріне ретінде белгілі болды және шамамен 1100 жылға дейін созылды.","English":"Its renown for being an epicenter of luxury began in about 400 A.D. and lasted up until about 1100 A.D.","Turkish":"MS 400 dolaylarında lüksün merkezi olarak ün kazandı ve bu şöhreti yaklaşık MS 1100 yılına kadar sürdürdü.","Russian":"Слава о нем как о центре роскоши пошла около 400 г. н. э. и продолжалась примерно до 1100 г. н. э."}
{"id":"491","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Costume_History/Byzantine","domain":"wikibooks","topic":"costume history/byzantine","Kazakh":"Он екінші ғасырда оның мәртебесі төмендеді. Бұл негізінен кірескерлер византиялық базарлар ұсынатыннан құндырақ саналған жібектер мен дәмдеуіштер сияқты сыйлықтарды алып оралғандықтан болды.","English":"Its status declined during the twelfth century mainly due to the fact that Crusaders had returned bearing gifts such as silks and spices that were valued more than what Byzantine markets offered.","Turkish":"Haçlıların Bizans pazarlarının sunduklarından daha çok değer verilen ipek ve baharat gibi hediyelerle geri dönmeleri nedeniyle on ikinci yüzyılda statüsü geriledi.","Russian":"Его статус снижался на протяжении двенадцатого века главным образом из-за того, что крестоносцы возвращались с такими дарами, как шелк и пряности, ценившимися выше, чем предлагаемые на византийских рынках товары."}
{"id":"492","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Costume_History/Byzantine","domain":"wikibooks","topic":"costume history/byzantine","Kazakh":"Дәл осы кезде Сән астанасы атағын Константинопольден Парижге көшіру жүзеге асырылды.","English":"It was at this time that the transfer of the title of Fashion Capital from Constantinople to Paris was made.","Turkish":"Modanın başkenti unvanı bu yıllarda Konstantinopolis’ten Paris’e geçti.","Russian":"В этот момент и произошел переход титула Столицы Моды от Константинополя к Парижу."}
{"id":"493","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Costume_History/Gothic","domain":"wikibooks","topic":"costume history/gothic","Kazakh":"Готикалық стиль 10-11 ғасырлар және 14-ғасыр арасында шыңына жетті.","English":"Gothic style peaked in the period between the 10th - 11th centuries and the 14th century.","Turkish":"Gotik tarz 10. ile 11. yüzyıllar arasında ve 14. yüzyılda zirve yapmıştır.","Russian":"Готический стиль достиг расцвета в период между X–XI вв. и XIV в."}
{"id":"494","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Costume_History/Gothic","domain":"wikibooks","topic":"costume history/gothic","Kazakh":"Басында көйлекке шығыстағы Византия мәдениеті қатты әсер еткен.","English":"At the beginning dress was heavily influenced by the Byzantine culture in the east.","Turkish":"Başlangıçta giyim doğudaki Bizans kültüründen büyük ölçüde etkilenmiştir.","Russian":"Сначала одежда находилась под сильным влиянием византийской культуры на востоке."}
{"id":"495","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Costume_History/Gothic","domain":"wikibooks","topic":"costume history/gothic","Kazakh":"Дегенмен, баяу коммуникация арналарына байланысты, батыстағы стильдер 25-30 жылға қалып отырады.","English":"However, due to the slow communication channels, styles in the west could lag behind by 25 to 30 year.","Turkish":"Ancak, iletişim kanallarının yavaş olması nedeniyle batıdaki tarzlar 25 ila 30 yıl geriden gelebiliyordu.","Russian":"Однако из-за медленных каналов связи стили на западе могут отставать на 25-30 лет."}
{"id":"496","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Costume_History/Gothic","domain":"wikibooks","topic":"costume history/gothic","Kazakh":"Орта ғасырлардың соңына қарай Батыс Еуропа өз стилін дамыта бастады. Бұл уақыттағы кірескерлердің нәтижесіндегі ең үлкен дамуларының бірі болып адамдардың киімін жабу үшін түймелерді пайдалануы табылады.","English":"towards the end of the Middle Ages western Europe began to develop their own style. one of the biggest developments of the time as a result of the crusades people began to use buttons to fasten clothing.","Turkish":"Orta Çağ'ın sonlarına doğru Batı Avrupa kendi tarzını oluşturmaya başladı. Haçlı seferlerinin son bulmasıyla dönemin en büyük ilerlemelerinden biri halkın kıyafetlerini iliklemek için düğme kullanmaya başlamasıydı.","Russian":"Собственные стили начали развиваться в Западной Европе к концу Средневековья. Одним из самых больших достижений того времени, благодаря крестовым походам, стало использование пуговиц для застегивания одежды."}
{"id":"497","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Society","domain":"wikibooks","topic":"sociology/agriculture","Kazakh":"Табиғи шаруашылық – тек фермердің және оның отбасының қажеттіліктеріне жеткілікті тамақты ғана өндіру үшін айналысатын ауыл шаруашылығы.","English":"Subsistence agriculture is agriculture carried out for the production of enough food to meet just the needs of the agriculturalist and his/her family.","Turkish":"Geçimlik tarım, sadece tarım işiyle uğraşan kişinin ve ailesinin ihtiyaçlarını karşılamaya yetecek kadar gıdanın üretilmesi amacıyla yapılan tarımdır.","Russian":"Натуральное сельское хозяйство — это сельское хозяйство, ведущееся для производства достаточного количества продуктов питания для удовлетворения потребностей только земледельца и его/ее семьи."}
{"id":"498","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Society","domain":"wikibooks","topic":"sociology/agriculture","Kazakh":"Табиғи шаруашылық – қарапайым, органикалық егіс айналымымен біріктірілген экоаймақта сақталған дәндерді немесе қарапайым әдістерді пайдаланып өнімді барынша арттыратын жүйе.","English":"Subsistence agriculture is a simple, often organic, system using saved seed native to the ecoregion combined with crop rotation or other relatively simple techniques to maximize yield.","Turkish":"Geçimlik tarım, en fazla verimi elde etmek için ekolojik bölgeye mahsus korunmuş tohumların ve mahsul rotasyonu veya diğer görece basit yöntemlerin kullanıldığı basit ve çoğunlukla organik bir sistemdir.","Russian":"Натуральное сельское хозяйство — это простая, зачастую органическая, система земледелия, использующая семена произрастающих в данной экосистеме растений, вместе с применением севооборота и других относительно простых методов увеличения урожайности."}
{"id":"499","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Society","domain":"wikibooks","topic":"sociology/agriculture","Kazakh":"Тарихи тұрғыдан фермерлердің көбісі табиғи шаруашылықпен айналысқан, бұл көптеген дамушы елдерде әлі де кездеседі.","English":"Historically most farmers were engaged in subsistence agriculture and this is still the case in many developing nations.","Turkish":"Tarihsel olarak çoğu çiftçi geçimlik tarımla uğraşıyordu ve bu durum, pek çok gelişmekte olan ülkede günümüzde de geçerli.","Russian":"Исторически сложилось так, что большинство фермеров занимались сельским хозяйством в целях пропитания, и это до сих пор наблюдается во многих развивающихся странах."}
{"id":"500","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Culture","domain":"wikibooks","topic":"sociology/culture","Kazakh":"Субмәдениеттер әлеуметтік стандарттар немқұрайды деп сезінетін көзқарастары ұқсас адамдарды біріктіреді және иденттілігі сезімін дамытуға мүмкіндік береді.","English":"Subcultures bring together like-minded individuals who feel neglected by societal standards and allow them to develop a sense of identity.","Turkish":"Alt kültürler, toplumsal standartlar tarafından dışlandığını düşünen, aynı düşünen kişileri bir araya getirir ve bir kimlik duygusu geliştirmelerine olanak tanır.","Russian":"Субкультуры объединяют единомышленников, которые чувствуют себя ущемлёнными стандартами общества, и позволяют таким людям определить для себя, кто они."}
{"id":"501","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Culture","domain":"wikibooks","topic":"sociology/culture","Kazakh":"Мүшелерінің жасына, ұлтына, табына, тұратын жеріне және/немесе жынысына қарай субмәдениеттер әртүрлі болуы мүмкін.","English":"Subcultures can be distinctive because of the age, ethnicity, class, location, and/or gender of the members.","Turkish":"Üyelerin yaşı, etnik kökeni, sınıfı, yeri ve/veya cinsiyeti nedeniyle alt kültürler ayırt edici olabilir.","Russian":"Meжду субкультурами возможны различия, обусловленные возрастом, национальностью, социальным статусом, местом проживания и/или половой принадлежностью людей, из которых она состоит."}
{"id":"502","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Culture","domain":"wikibooks","topic":"sociology/culture","Kazakh":"Субмәдениеттің жеке қасиеттері ретінде лингвистикалық, эстетикалық, діни, саяси, жыныстық, географиялық немесе факторлардың жиынтығы есептелуі мүмкін.","English":"The qualities that determine a subculture as distinct may be linguistic, aesthetic, religious, political, sexual, geographical, or a combination of factors.","Turkish":"Bir alt kültürü ayrı olarak belirleyen nitelikler dilsel, estetik, dini, politik, cinsel, coğrafi veya çeşitli faktörlerin bir kombinasyonu olabilir.","Russian":"Характеристики, которые определяют субкультуру как отдельную, могут быть лингвистическими, эстетическими, религиозными, политическими, сексуальными, географическими или сочетанием факторов."}
{"id":"503","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Culture","domain":"wikibooks","topic":"sociology/culture","Kazakh":"Субмәдениеттің мүшелері көбінесе өздерінің мүшелігі туралы ерекшелейтін және таңба болып табылатын стильді пайдалану арқылы сигнал береді. Бұл сәнді, мәнерлерді және жаргонды қамтиды.","English":"Members of a subculture often signal their membership through a distinctive and symbolic use of style, which includes fashions, mannerisms, and argot.","Turkish":"Bir alt kültürün mensupları, o kültürün bir parçası olduklarını çoğu zaman moda, tavır ve argoyu içeren farklı ve sembolik bir tarz kullanarak ifade eder.","Russian":"Представители определенной субкультуры зачастую заявляют о своей принадлежности через своеобразное и символичное использование стиля, в том числе через моду, манеры и жаргон."}
{"id":"504","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Socialization","domain":"wikibooks","topic":"sociology/socialization","Kazakh":"Қатысым жасаудың маңыздылығын иллюстрациялау үшін пайдаланылатын ең жиі кездесетін әдістердің бірі – өсіп жатқанында елемеу, бәле немесе әдейі қиянат жасау себепті ересектер қатысым жасауға үйретпеген балалардың бірнеше бақытсыз жағдайын салу.","English":"One of the most common methods used to illustrate the importance of socialization is to draw upon the few unfortunate cases of children who were, through neglect, misfortune, or wilful abuse, not socialized by adults while they were growing up.","Turkish":"Sosyalleşmenin önemini göstermek için kullanılan en yaygın yöntemlerden birisi büyürken yetişkinler tarafından ihmal yoluyla, istemeyerek veya bilerek taciz ederek sosyalleşmesi sağlanan çocukların yer aldığı birkaç talihsiz olaya dikkat çekmektir.","Russian":"Одним из наиболее распространённых методов, используемых для иллюстрации важности социализации, является иллюстрация нескольких прискорбных случаев, когда дети из-за отсутствия должного внимания, неудачного стечения обстоятельств или умышленного жестокого обращения не контактировали со взрослыми во время своего взросления."}
{"id":"505","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Socialization","domain":"wikibooks","topic":"sociology/socialization","Kazakh":"Мұндай балаларды тағыланған немесе жабайы деп атайды. Кейбір тағыланған балаларды адамдар (әдетте өз ата-аналары) қамап ұстаған; кейбір жағдайларда бұл баладан бас тарту ата-ананың баланың ауыр интеллектуалды немесе физиологиялық патологиясын қабылдамауына байланысты болған.","English":"\"Such children are called \"\"feral\"\" or wild. Some feral children have been confined by people (usually their own parents); in some cases this child abandonment was due to the parents' rejection of a child's severe intellectual or physical impairment.\"","Turkish":"\"Böyle çocuklara \"\"vahşi\"\" veya yabani denilmektedir. Bazı vahşi çocuklar, insanlar (çoğunlukla kendi ebeveynleri) tarafından kapalı alanlara kapatılmıştır. Bazı durumlarda çocukların bu şekilde terk edilmesi, ebeveynlerin, bir çocuğun ciddi zihinsel ya da fiziksel engelini reddetmesinden kaynaklanmaktaydı.\"","Russian":"\"Таких детей называют \"\"одичавшими\"\" или \"\"дикими\"\". Некоторые одичавшие дети изолировались людьми (обычно их собственными родителями). В некоторых случаях подобный отказ от своего ребёнка являлся результатом непринятия родителями его серьёзной интеллектуальной или физической неполноценности.\""}
{"id":"506","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Socialization","domain":"wikibooks","topic":"sociology/socialization","Kazakh":"Баспанасыз балалар тастап кеткенге немесе қашып кеткенге дейін балаларға қарсы зорлық-зомбылықты көрген немесе жанжарақатын алған болуы мүмкін.","English":"Feral children may have experienced severe child abuse or trauma before being abandoned or running away.","Turkish":"Vahşi çocuklar terk edilmeden veya kaçmadan önce ciddi çocuk istismarına veya travmalara maruz kalmış olabilirler.","Russian":"Дети, живущие на улицах, возможно, пережили тяжёлые формы насилия или травмирования до того, как убежать или быть брошенными."}
{"id":"507","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Socialization","domain":"wikibooks","topic":"sociology/socialization","Kazakh":"Басқаларды жануарлар тәрбиелеген деп болжанады; кейбіреулері жабайы табиғатта өздері өмір сүрген деп айтады.","English":"Others are alleged to have been brought up by animals; some are said to have lived in the wild on their own.","Turkish":"Diğerlerinin hayvanlar tarafından yetiştirildiği iddia ediliyor. Bazılarının vahşi doğada kendi başlarına yaşadığı söyleniyor.","Russian":"Другие, как утверждается, воспитывались животными; некоторые из них обитали в дикой природе самостоятельно."}
{"id":"508","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Sociology/Socialization","domain":"wikibooks","topic":"sociology/socialization","Kazakh":"Адам емес жануарлар ғана өсірсе, жабайы бала толығымен дерлік сол қамқоршы жануар сияқты мінез-құлықты көрсетеді (физикалық шектеулер шеңберінде), мысалы, оның қорқуын немесе адамдарға деген немқұрайлығын.","English":"When completely brought up by non-human animals, the feral child exhibits behaviors (within physical limits) almost entirely like those of the particular care-animal, such as its fear of or indifference to humans.","Turkish":"Tamamen hayvanlar tarafından yetiştirildiğinde vahşi çocuk, insanlardan korkma veya insanlara karşı duyarsız olma gibi neredeyse tamamen kendisini yetiştiren hayvanınkine benzer davranışlar (fiziksel sınırların el verdiği ölçüde) sergiler.","Russian":"Если он полностью воспитан животными вместо людей, одичавший ребенок демонстрирует повадки (в пределах физических ограничений), практически во всем подобные конкретному вырастившему его животному — например, его боязнь или безразличие к людям."}
{"id":"509","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Social_and_Cultural_Foundations_of_American_Education/Technology/Role","domain":"wikibooks","topic":"American education/technology (role)","Kazakh":"Жоба негізінде оқыту оқытуды оңайырақ және қызығырақ еткенімен, бара-бара оқыту оның шеңберінен шығады.","English":"While project based learning should make learning easier and more interesting, scaffolding goes a step beyond.","Turkish":"Proje tabanlı öğrenme, öğrenmeyi kolay ve ilgi çekici kılarken, yönlendirici destek bir adım öteye geçiyor.","Russian":"В то время как обучение на основе проектов должно быть более простым и интересным, скаффолдинг опережает многие технологии."}
{"id":"510","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Social_and_Cultural_Foundations_of_American_Education/Technology/Role","domain":"wikibooks","topic":"American education/technology (role)","Kazakh":"Құрылыс ағаштары - бұл оқыту әдісі емес, жаңа компьютерлік бағдарламаны пайдалану немесе жаңа жобаны бастау секілді жаңа оқу тәжірибесінен өтіп жатқан жеке тұлғаларға қолдау көрсететін көмек түрі.","English":"Scaffolding is not a method of learning but rather an aid that provides support to individuals whom are undergoing a new learning experience such as using a new computer program or beginning a new project.","Turkish":"Yönlendirme desteği, bir öğrenme yöntemi değil, yeni bir bilgisayar programı kullanma veya yeni bir projeye başlama gibi yeni bir öğrenme deneyimi yaşayan bireylere destek sağlayan bir yardımdır.","Russian":"Скаффолдинг — это не метод обучения, а скорее форма помощи тем, кто проходит через новый опыт обучения, такой как использование новой компьютерной программы или начало нового проекта."}
{"id":"511","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Social_and_Cultural_Foundations_of_American_Education/Technology/Role","domain":"wikibooks","topic":"American education/technology (role)","Kazakh":"Діңгектер виртуалды да, шынайы да болуы мүмкін, басқаша айтқанда мұғалім діңгек формасы болып табылады, бірақ сонымен қатар Microsoft Office бағдарламасындағы кішкентай қағаз қыстырғыш адам.","English":"Scaffolds can be both virtual and real, in other words, a teacher is a form of scaffold but so is the little paperclip man in Microsoft Office.","Turkish":"Yönlendirme desteği, hem sanal hem gerçek olabilir, başka bir deyişle bir öğretmen yönlendiricidir ama çok Microsoft Office'teki küçük ataş adam da öyledir.","Russian":"Скаффолдинг может быть как виртуальным, так и реальным. Другими словами, учитель — это форма скаффолдинга, но также ей является и Скрепыш в Microsoft Officе."}
{"id":"512","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Social_and_Cultural_Foundations_of_American_Education/Technology/Role","domain":"wikibooks","topic":"American education/technology (role)","Kazakh":"Виртуалдық дамытатын оқыту бағдарламалық құралға кірістірілген. Олар оқушының өз бетімен түсінуіне қиын болған болуы мүмкін процедуралар туралы сұрақтар қоюға, кеңестер беруге және түсіндіруге арналған.","English":"Virtual Scaffolds are internalized in the software and are meant to question, prompt, and explain procedures that may have been to challenging for the student to handle alone.","Turkish":"Virtual Scaffolds yazılımda içselleştirilmiştir ve öğrencinin tek başına halletmesinin zorlayıcı olabildiği prosedürleri sorgulamak, yönlendirmek ve açıklamak içindir.","Russian":"Виртуальный скаффолдинг, помогающий в обучении, встроен в программное обеспечение и предназначен для того, чтобы напоминать, объяснять и задавать вопросы насчёт процедур, с которыми обучающемуся, возможно, было бы слишком трудно справиться в одиночку."}
{"id":"513","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Social_and_Cultural_Foundations_of_American_Education/Forgotten_Half/Perceptions","domain":"wikibooks","topic":"American education/forgotten half/Foster care","Kazakh":"Балалар асырап алған ата-анаға көп себептермен беріледі: салақтық, қиянат ету және тіпті ақша талап ету.","English":"Children are placed in Foster Care for a wide variety of reasons that range from neglect, to abuse, and even to extortion.","Turkish":"Çocuklar, ihmalden istismara ve hatta gaspa kadar çok çeşitli sebeplerden dolayı Koruyucu Bakım'a yerleştirilir.","Russian":"Дети передаются под опеку по множеству разнообразных причин: от беспризорности до жестокого обращения и даже вымогательств."}
{"id":"514","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Social_and_Cultural_Foundations_of_American_Education/Forgotten_Half/Perceptions","domain":"wikibooks","topic":"American education/forgotten half/Foster care","Kazakh":"Ешбір бала ешқашан оқытпайтын, қамқоршылық жасалмайтын және білім бермейтін ортада өспеуі керек, бірақ мұндай жағдайлар болып отырады.","English":"No child should ever have to grow up in an environment that is not nurturing, caring, and educational, but they do.","Turkish":"Çocukların hiçbiri; koruyucu, şefkatli ve eğitici olmayan yerlerde büyümemeli fakat maalesef gerçek böyle değil.","Russian":"Дети ни за что не должны расти в обстановке, где не обеспечивается воспитание, забота и образование, но растут."}
{"id":"515","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Social_and_Cultural_Foundations_of_American_Education/Forgotten_Half/Perceptions","domain":"wikibooks","topic":"American education/forgotten half/Foster care","Kazakh":"Асырап алған ата-ана тәрбиесі жүйесі осы балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететінін білеміз.","English":"We perceive the Foster Care System to be a safety zone for these children.","Turkish":"Koruyucu Aile Sistemi'ni bu çocuklar için bir güvenlik bölgesi olduğunu görüyoruz.","Russian":"Мы считаем систему фостерной опеки безопасной для детей."}
{"id":"516","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Social_and_Cultural_Foundations_of_American_Education/Forgotten_Half/Perceptions","domain":"wikibooks","topic":"American education/forgotten half/Foster care","Kazakh":"Біздің патронаттық тәрбие беру жүйеміз қауіпсіз үйлерді, мейірбан тәрбиешілерді, тұрақты білім мен сенімді медициналық көмекті қамтамасыз етуі тиіс.","English":"Our foster care system is supposed to provide safe homes, loving caregivers, stable education, and reliable health care.","Turkish":"Koruyucu aile sistemimizden beklentimiz güvenli evler, sevgi dolu bakıcılar, istikrarlı bir eğitim ve güvenilir sağlık hizmetleri sağlamasıdır.","Russian":"Наша система опеки должна предоставлять безопасное жильё, любящих опекунов, стабильное образование и надёжное здравоохранение."}
{"id":"517","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Social_and_Cultural_Foundations_of_American_Education/Forgotten_Half/Perceptions","domain":"wikibooks","topic":"American education/forgotten half/Foster care","Kazakh":"Бала асыраушы отбасы бұрын асырап алынған үйде жетіспеген барлық қажеттіліктерді қамтамасыз етуі тиіс.","English":"Foster care is supposed to provide all the necessities that were lacking in the home they were previously taken from.","Turkish":"Çocuk Esirgeme, daha önce alındıkları evde bulunmayan tüm gereksinimleri karşılamakla yükümlüdür.","Russian":"Патронажное воспитание должно обеспечить все нужды, которых не хватало в доме, откуда их ранее забрали."}
{"id":"518","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Communication_Theory/Uses_and_Gratifications","domain":"wikibooks","topic":"Communication theory/uses and gratifications","Kazakh":"Интернет жалпы және адамдар арасындағы байланыс элементтерін біріктіреді.","English":"The Internet combines elements of both mass and interpersonal communication.","Turkish":"İnternet, hem kitle iletişim hem de bireylerarası iletişim elemanlarını bir araya getirir.","Russian":"Интернет сочетает в себе элементы как массовых, так и межличностных коммуникаций."}
{"id":"519","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Communication_Theory/Uses_and_Gratifications","domain":"wikibooks","topic":"Communication theory/uses and gratifications","Kazakh":"Интернеттің өзіндік сипаттамалары пайдалану және қанағаттандыру тұрғысынан қосымша өлшемдерге әкелді.","English":"The distinct characteristics of the Internet lead to additional dimensions in terms of the uses and gratifications approach.","Turkish":"İnternetin belirgin özellikleri, kullanım ve memnuniyet yaklaşımı açısından ek boyutlar kazandırır.","Russian":"Отличительные особенности Интернета приводят к дополнительным масштабам с точки зрения подхода использования и удовлетворения."}
{"id":"520","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Communication_Theory/Uses_and_Gratifications","domain":"wikibooks","topic":"Communication theory/uses and gratifications","Kazakh":"\"Мысалы, \"\"оқыту\"\" және \"\"әлеуметтену\"\" интернетті пайдаланудың маңызды себептері ретінде ұсынылады (James et al., 1995).\"","English":"For example, “learning” and “socialization” are suggested as important motivations for Internet use (James et al., 1995).","Turkish":"Mesela, “öğrenme” ve “sosyalleşme”, İnternet kullanımı için önemli motivasyonlar olarak tavsiye edilmektedir (James ve diğerleri, 1995).","Russian":"\"Так, высказана мысль о том, что \"\"обучение\"\" и \"\"социализация\"\"  являются важными мотивирующими факторами для использования интернета (James et al., 1995)\""}
{"id":"521","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Communication_Theory/Uses_and_Gratifications","domain":"wikibooks","topic":"Communication theory/uses and gratifications","Kazakh":"Аудиторияның веб-сайттарға реакцияларын зерттегенінде, Эйгми және МакКорд (1998) «жеке қатысу» және «үздіксіз қарым-қатынастар» ұғымдары ад жаңа уәждеме аспектілері екенін анықтады.","English":"“Personal involvement” and “continuing relationships” were also identified as new motivation aspects by Eighmey and McCord (1998) when they investigated audience reactions to websites.","Turkish":"İzleyicilerin internet sitelerine tepkilerini araştırdıklarında, “şahsi katılım” ve “sürdürülen ilişkiler” Eighmey ve McCord (1998) tarafından yeni teşvik unsurları olarak da tanımlanmıştır.","Russian":"\"\"\"Персональное участие\"\" и \"\"долгосрочные контакты\"\" были также названы Эймми и МакКордом (1998) новыми гранями мотивации, когда они изучали, как люди реагируют на веб-сайты.\""}
{"id":"522","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Communication_Theory/Nonverbal_Communication","domain":"wikibooks","topic":"Communication theory/nonverbal comms","Kazakh":"Бейне жазып алуды пайдалану бірнеше миллисекунд жалғасатын микро қимылдарды, бет бұлшық еттерінің қимылдарын түсіндіруде маңызды жаңалықтардың ашылуына себеп болды.","English":"The use of video recording has led to important discoveries in the interpretation of micro-expressions, facial movements which last a few milliseconds.","Turkish":"Video görüntülerinden faydalanılması, mimiklerin yorumlanmasında, birkaç milisaniye devam eden yüz hareketlerinde önemli keşiflere yol açmıştır.","Russian":"Использование видеозаписи привело к важным открытиям в сфере интерпретации микровыражений  — движений лица длительностью несколько миллисекунд."}
{"id":"523","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Communication_Theory/Nonverbal_Communication","domain":"wikibooks","topic":"Communication theory/nonverbal comms","Kazakh":"Атап айтқанда адамның бетіндегі микро өзгерістерді түсіндіру арқылы оның өтірік айтуын анықтауға болады.","English":"In particular, it is claimed that one can detect whether a person is lying by interpreting micro-expressions correctly.","Turkish":"Özellikle mikro ifadeleri doğru bir şekilde yorumlama yöntemi ile bir kişinin yalan söyleyip söylemediğinin anlaşılabileceği öne sürülüyor.","Russian":"В частности, утверждается, что можно определить, лжет ли человек, при помощи правильной интерпретации его микровыражений."}
{"id":"524","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Communication_Theory/Nonverbal_Communication","domain":"wikibooks","topic":"Communication theory/nonverbal comms","Kazakh":"Оливер Сакс өзінің «Президенттің сөзі» деген мақаласында мидың зақымдануы салдарынан сөзді түсінбейтін адамдар соған қарамастан шынайылықты қалай бағалай алатыны көрсетілген.","English":"Oliver Sacks, in his paper The President's Speech, indicated how people who are unable to understand speech because of brain damage are nevertheless able to assess sincerity accurately.","Turkish":"Oliver Sacks, The President's Speech olarak adlandırılan makalesinde, beyin hasarı sebebi ile konuşmayı düzgün bir biçimde algılamakta problem yaşayan insanların bu soruna rağmen samimiyeti doğru bir şekilde değerlendirebildiğini belirtti.","Russian":"\"В статье \"\"Речь президента\"\" Оливер Сакс описал, как люди, которые из-за повреждения мозга неспособны понимать речь, тем не менее могут правильно оценить искренность говорящего.\""}
{"id":"525","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Communication_Theory/Nonverbal_Communication","domain":"wikibooks","topic":"Communication theory/nonverbal comms","Kazakh":"Ол тіпті адам мінез-құлқын түсіндірудегі мұндай қабілеттер үй иттері сияқты жануарларда болуы мүмкін деген болжамды ұсынады.","English":"He even suggests that such abilities in interpreting human behavior may be shared by animals such as domestic dogs.","Turkish":"Hatta, insan davranışını yorumlamadaki bu tür yeteneklere evcil köpekler gibi hayvanların da sahip olabileceğini iddia ediyor.","Russian":"Согласно его предположению, подобными способностями по толкованию поведения человека могут обладать животные, например, домашние собаки."}
{"id":"526","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Paleoanthropology/Genetics/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"Paleoanthropology/Genetics","Kazakh":"Жиырмасыншы ғасырдағы зерттеу генетикалық вариацияның екі пулы бар екенін көрсетті: жасырын және көрінетін.","English":"Twentieth century research has shown that there are two pools of genetic variation: hidden and expressed.","Turkish":"Yirminci yüzyılda gerçekleştirilen araştırmalar, iki farklı genetik varyasyon havuzu olduğunu göstermiştir: gizli ve dışa vurulan","Russian":"Исследования, которые проводились в двадцатом веке, показали, что существует два вида генетической вариативности: скрытая и выраженная."}
{"id":"527","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Paleoanthropology/Genetics/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"Paleoanthropology/Genetics","Kazakh":"Мутация жаңа генетикалық вариацияны қосады және селекция оны ашық вариация жиынтығынан шығарады.","English":"Mutation adds new genetic variation, and selection removes it from the pool of expressed variation.","Turkish":"Değişim, yeni genetik farklılık oluşturur ve seçilim, bunu ifade edilen farklılık havuzundan kaldırır.","Russian":"Мутация вносит новую генетическую вариацию, в то время как отбор убирает её из набора проявляющихся вариаций."}
{"id":"528","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Paleoanthropology/Genetics/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"Paleoanthropology/Genetics","Kazakh":"Сегрегация және рекомбинация әр буында екі пул арасында вариацияларды араластырып отырады.","English":"Segregation and recombination shuffle variation back and forth between the two pools with each generation.","Turkish":"Her nesilde, iki havuz arasındaki ayrım ve yeniden birleşim varyasyonu ileri geri karıştırır.","Russian":"Сегрегация и рекомбинация с каждым поколением тасуют вариации между двумя пулами."}
{"id":"529","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Paleoanthropology/Oldowan","domain":"wikibooks","topic":"Paleoanthropology/Oldowan Period","Kazakh":"Саваннада болғанда, ас қорыту жүйесі адамдардыкіндей примат үшін қолжетімді өсімдік ресурстарынан амин қышқылы қажеттіліктерін қанағаттандыру қиын болады.","English":"Out on the savanna, it is hard for a primate with a digestive system like that of humans to satisfy its amino-acid requirements from available plant resources.","Turkish":"Savanada, insanlarınkine benzer bir sindirim sistemi olan bir primatın amino asit gereksinimlerini mevcut bitki kaynaklarıyla karşılaması güçtür.","Russian":"В саванне приматам с такой пищеварительной системой, как у человека, трудно удовлетворить свои потребности в аминокислотах за счёт имеющихся растительных ресурсов."}
{"id":"530","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Paleoanthropology/Oldowan","domain":"wikibooks","topic":"Paleoanthropology/Oldowan Period","Kazakh":"Бұған қоса, бұлай істемеудің ауыр салдарлары болады: өсудің баяулауы, нашар тамақтану және соңында өлім.","English":"Moreover, failure to do so has serious consequences: growth depression, malnutrition, and ultimately death.","Turkish":"Üstelik, bunu yapmamanın büyüme depresyonu, eksik beslenme ve nihayetinde ölüm gibi ciddi sonuçları vardır.","Russian":"Более того, невыполнение этого приведёт к таким серьёзным последствиям, как замедление роста, недоедание и, в конечном счёте, смерть."}
{"id":"531","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Paleoanthropology/Oldowan","domain":"wikibooks","topic":"Paleoanthropology/Oldowan Period","Kazakh":"Ең оңай қол жеткізуге болаты өсімдік ресурстарына жапырақтар мен бұршақтарда қолжетімді ақуыздар болды, бірақ әзірлемесе, олар біз сияқты приматтар үшін қорытуға қиын.","English":"The most readily accessible plant resources would have been the proteins accessible in leaves and legumes, but these are hard for primates like us to digest unless they are cooked.","Turkish":"Ulaşılması en kolay olan bitki kaynakları, yapraklardan ve baklagillerden elde edilen proteinler olabilirdi, ancak bitkilerin bizim gibi primatlar tarafından pişirilmeden sindirilmesi pek mümkün değildir.","Russian":"Наиболее доступными растительными ресурсами были бы белки, находящиеся в листьях и бобовых, но они плохо усваиваются такими приматами, как мы, если их не готовить."}
{"id":"532","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Paleoanthropology/Oldowan","domain":"wikibooks","topic":"Paleoanthropology/Oldowan Period","Kazakh":"Керісінше, жануарлардан жасалатын тағамдар (құмырсқалар, термиттер, жұмыртқалар) оңай қорытылып қана қоймайды, сонымен қатар құрамында барлық маңызды амин қышқылдары бар ақуыздардың көп мөлшерін қамтамасыз етеді.","English":"In contrast, animal foods (ants, termites, eggs) not only are easily digestible, but they provide high-quantity proteins that contain all the essential amino acids.","Turkish":"Bunun aksine, hayvan yiyecekleri (karıncalar, termitler, yumurtalar) yalnızca kolay sindirilebilir olmakla kalmaz, aynı zamanda tüm önemli aminoasitleri içieren yüksek miktarda protein sağlar.","Russian":"Напротив, еда животного происхождения (муравьи, термиты, яйца) является не только легкоусвояемой, но и представляет собой богатый источник белков,  содержащих все основные аминокислоты."}
{"id":"533","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Introduction_to_Paleoanthropology/Oldowan","domain":"wikibooks","topic":"Paleoanthropology/Oldowan Period","Kazakh":"\"Барлығын назарға ала отырып, егер біздің ата-бабаларымыз өздерінің \"\"қоректену мәселесін\"\" бүгінде саваннадағы шимпанзелер қолданатын әдіспен шешкен болса таң қалмауымыз керек.\"","English":"\"All things considered, we should not be surprised if our own ancestors solved their \"\"protein problem\"\" in somewhat the same way that chimps on the savanna do today.\"","Turkish":"\"Tüm unsurlar dikkate alındığında atalarımızın \"\"protein sorunlarını\"\" bugün savandaki şempanzelerle benzer şekilde çözmeleri bizi şaşırtmamalı.\"","Russian":"\"Принимая во внимание все вышесказанное, не стоит удивляться тому, что наши предки решили \"\"белковую проблему\"\" примерно так же, как ее решают шимпанзе в саванне по сей день.\""}
{"id":"534","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Lucid_Dreaming/Induction_Techniques","domain":"wikibooks","topic":"Lucid Dreaming/Induction","Kazakh":"Ұйқының үзілуі — қалыпты ұйқы кезеңінде мақсатпен оянудың және кейінірек қысқа уақытқа (10-60 минут) ұйықтау процесі.","English":"Sleep interruption is the process of purposefully awakening during your normal sleep period and falling asleep a short time later (10–60 minutes).","Turkish":"Uyku kesintisi, normal uyku sırasında bilinçli olarak uyanma ve kısa bir süre sonra (10-60 dakika kadar) tekrar uykuya dalma sürecidir.","Russian":"Прерывание сна — это процесс целенаправленного пробуждения во время обычного сна и повторного засыпания через короткое время (10–60 минут)."}
{"id":"535","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Lucid_Dreaming/Induction_Techniques","domain":"wikibooks","topic":"Lucid Dreaming/Induction","Kazakh":"Мұны сізді толығымен оятпастан ес жинауға әкелу үшін салыстырмалы түрде тыныш оятқышты пайдалана отырып оңай істеуге болады.","English":"This can be easily done by using a relatively quiet alarm clock to bring you to consciousness without fully waking you.","Turkish":"Bu, sizi uykunuzdan tamamen uyandırmadan sadece bilincinizi açık hale getirmek için göreceli olarak daha sessiz bir çalar saat kullanılarak kolay bir şekilde yapılabilir.","Russian":"Это можно легко сделать при помощи относительно тихого будильника, чтобы привести вас в сознание и при этом не разбудить полностью."}
{"id":"536","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Lucid_Dreaming/Induction_Techniques","domain":"wikibooks","topic":"Lucid Dreaming/Induction","Kazakh":"Егер сіз ұйқы кезінде сағатты қайта реттейтін болсаңыз, оны бөлменің екінші жағына қоюға болады, ол кезде сізді өшіру үшін төсектен тұруға мәжбүр етеді.","English":"If you find yourself resetting the clock in your sleep, it can be placed on the other side of the room, forcing you to get out of bed to turn it off.","Turkish":"Eğer kendinizi uykunuzda alarmı tekrar kurarken bulursanız, saati odanın diğer tarafına yerleştirilebilirsiniz, bu sizi alarmı kapatmak için yataktan kalkmanıza zorlar.","Russian":"Если вы обнаружите, что переустанавливаете будильник во сне, то его можно поставить на другую сторону комнаты, что заставит вас встать с кровати, чтобы выключить его."}
{"id":"537","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Lucid_Dreaming/Induction_Techniques","domain":"wikibooks","topic":"Lucid Dreaming/Induction","Kazakh":"Басқа биоритм негізіндегі опцияларға ұйықтау алдында көп сұйықтық (әсіресе, суды немесе белгілі диуретик шайды) ішу жатады, бұл адамның кіші дәретке бару үшін ұйқыдан тұруына әкеледі.","English":"Other biorhythm-based options involve drinking lots of fluid (particularly water or tea, a known diuretic) prior to sleep, forcing one to get up to urinate.","Turkish":"Diğer biyoritm temelli seçenekler, uykudan önce çok fazla sıvı (özellikle su veya çay, bilinen bir idrar söktürücü) içmeyi ve birini idrara çıkmaya zorlamayı içerir.","Russian":"Прочие варианты, которые основаны на биологических ритмах, включают в себя прием жидкости в больших количествах (в частности, воды или чая, известного мочегонного средства) перед сном, что заставляет человека вставать, чтобы помочиться."}
{"id":"538","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Yoga/What_is_Yoga","domain":"wikibooks","topic":"Yoga/What_is_Yoga","Kazakh":"Адамда бар ішкі тыныштықтың мөлшері адам денесі мен рухындағы ширығу мөлшеріне қарама-қарсы ара қатынаста болады.","English":"The amount of inner peace a person possesses correlates oppositely to the amount of tension in one’s body and spirit.","Turkish":"Bir kişinin sahip olduğu iç huzur, bedenindeki ve ruhundaki gerginliğin miktarıyla ters bir şekilde ilişkilidir.","Russian":"Количество внутреннего покоя человека обратно пропорционально количеству напряжения в его теле и душе."}
{"id":"539","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Yoga/What_is_Yoga","domain":"wikibooks","topic":"Yoga/What_is_Yoga","Kazakh":"Алаңдаушылық неғұрлым төменірек болса, өмір күші соғұрлым позитивтеі болады. Әр адамда абсолютті тыныштық пен ризашылықты табу мүмкіндігі бар.","English":"The lower the tension, the more positive the life force present. Every person has the potential to find absolute peace and contentment.","Turkish":"Gerilim ne kadar az olursa, mevcut yaşam gücü de o kadar pozitif olur. Her insanın mutlak huzur ve memnuniyeti bulma potansiyeli vardır.","Russian":"Чем ниже напряжение, тем более позитивна присутствующая в вас жизненная сила. Каждому человеку потенциально дано обрести абсолютные покой и чувство удовлетворения."}
{"id":"540","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Yoga/What_is_Yoga","domain":"wikibooks","topic":"Yoga/What_is_Yoga","Kazakh":"Әрбір адам ағартушылыққа қол жеткізе алады. Бұл мақсатқа кедергі болатын жалғыз ғана нәрсе - бұл біздің өзіміздің ынта қоюымыз бен келеңсіздігіміз.","English":"Everyone can achieve enlightenment. The only thing standing in the way of this goal is our own tension and negativity.","Turkish":"Herkes aydınlanmaya erişebilir. Bu hedefin yolunda engel olan tek şey kendi gerginliğimiz ve olumsuzluğumuzdur.","Russian":"Каждый может достичь просветления. Единственное, что стоит на пути к этой цели, – это наша собственная напряженность и негативный настрой."}
{"id":"541","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Yoga/Yoga_Tales","domain":"wikibooks","topic":"Yoga/Yoga_Tales","Kazakh":"Тибеттік буддизм Будда іліміне негізделген, бірақ махаяна махаббат жолы және үнді йогасынан алынған көп техникалармен кеңейтілген.","English":"The Tibetan Buddhism is based on the teachings of Buddha, but were extended by the mahayana path of love and by a lot of techniques from Indian Yoga.","Turkish":"Tibet Budizmi, Buda'nın öğretilerine dayanan, ancak mahayana sevgi yolu ile ve Hint Yogasından alınan birçok teknikle genişletilen bir öğretidir.","Russian":"Тибетский буддизм основан на учениях Будды, но был дополнен махаянским путем любви и множеством техник индийской йоги."}
{"id":"542","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Yoga/Yoga_Tales","domain":"wikibooks","topic":"Yoga/Yoga_Tales","Kazakh":"Негізінде, тибеттік буддизм өте оңай. Ол кундалини йогасынан, медитациядан және барлығын қамтитын махаббат жолынан тұрады.","English":"In principle the Tibetan Buddhism is very simple. It consists of Kundalini Yoga, meditation and the path of all-embracing love.","Turkish":"Prensip anlamında Tibet Budizmi çok basittir. Kundalini Yoga, meditasyon ve her şeyi kucaklayan bir sevgi patikasından oluşur.","Russian":"Принцип тибетского буддизма очень прост. Он состоит из кундалини-йоги, медитации и пути всепоглощающей любви."}
{"id":"543","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Yoga/Yoga_Tales","domain":"wikibooks","topic":"Yoga/Yoga_Tales","Kazakh":"Кундалини йога көмегімен Кундалини энергиясы (ағарту энергиясы) йога позалары, тыныс алу жаттығулары мантра және визуализация арқылы оянады.","English":"With Kundalini Yoga the Kundalini energy (enlightenment energy) is awakened through yoga postures, breathing exercises, mantras and visualizations.","Turkish":"Kundalini Yoga, Yoga pozları, nefes egzersizleri, mantralar ve görselleştirmelerle Kundalini enerjisini (aydınlanma enerjisi) uyandırır.","Russian":"Энергия кундалини (энергия просветления) в кундалини-йоге пробуждается через позы йоги, дыхательные упражнения, мантры и визуализации."}
{"id":"544","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Yoga/Yoga_Tales","domain":"wikibooks","topic":"Yoga/Yoga_Tales","Kazakh":"Тибет медитациясының орталығы - құдай йогасы. Әр түрлі құдайларды бейнелеудің арқасында қуат арналары тазартылып, чакралар іске қосылып, ағартушылық сана пайда болады.","English":"The center of Tibetan meditation is the Deity Yoga. Through the visualization of various deities the energy channels are cleaned, the chakras are activated and the enlightenment consciousness is created.","Turkish":"Tibet meditasyonunun merkezi Tanrı Yogası'dır. Çeşitli tanrıların görselleştirilmesiyle enerji kanalları temizlenir, çakralar aktif hale getirilir ve aydınlanma bilinci oluşturulur.","Russian":"Сердцем тибетской медитации считается Йога Божеств. Посредством визуализации разнообразных божеств чистятся энергетические каналы, запускаются чакры и достигается просветлённость сознания."}
{"id":"545","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/The_Cold_War/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"The_Cold_War/Introduction","Kazakh":"Германия 2-ші дүниежүзілік соғыста ортақ жау болды. Бұл КССР ЖӘНЕ АҚШ арасындағы ынтымақтастыққа әкелді. Соғыс аяқталғаннан кейін жүйелердің, процестердің және мәдениеттердің қайшылықтары елдердің одағының бұзылуына әкелді.","English":"Germany was a common enemy in World War 2, leading to cooperation between the USSR and USA. With the end of the war the clashes of system, process and culture led to the countries falling out.","Turkish":"Almanya, 2. Dünya Savaşı'nda ortak düşmandı ve bu da SSCB ile ABD arasında işbirliğine sebep oldu. Savaşın sonunda sistem, süreç ve kültür çatışmaları ülkelerin aralarını açtı.","Russian":"Германия была общим врагом во Второй мировой войне, что привело к сотрудничеству СССР и США. После завершения войны противоречия относительно системы, процесса и культуры привели к раздору между странами."}
{"id":"546","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/The_Cold_War/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"The_Cold_War/Introduction","Kazakh":"Соғыс аяқталғаннан кейін екі жылда, бұрынғы одақтастар енді жаулар болды және суық соғыс басталды.","English":"With two years of the end of the war, the former allies were now enemies and the Cold War began.","Turkish":"Savaş sona erdikten sonra iki yıl geçmesiyle birlikte, eski müttefikler artık düşmandı ve Soğuk Savaş başladı.","Russian":"Через два года после окончания войны бывшие союзники стали врагами, и началась Холодная война."}
{"id":"547","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/The_Cold_War/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"The_Cold_War/Introduction","Kazakh":"Ол келесі 40 жылға созылды және Африкадан Азияға дейінгі, Ауғанстандағы, Кубадағы және көптеген басқа жерлердегі айқас алаңдарында әсерлер ол үшін айқасты.","English":"It was to last for the next 40 years and would be fought for real, by proxy armies, on battlefields from Africa to Asia, in Afghanistan, Cuba and many other places.","Turkish":"Vekil ordular tarafından Afrika'dan Asya'ya, Afganistan, Küba ve diğer birçok yerdeki savaş alanlarında önümüzdeki 40 yıl boyunca gerçekten savaşılacaktı.","Russian":"Ей предстояло продлиться следующие 40 лет. В ней воевали по-настоящему, используя опосредованные армии, на полях сражений от Африки до Азии, в Афганистане, на Кубе и во многих других местах мира."}
{"id":"548","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/World_War_II/Battle_of_Poland","domain":"wikibooks","topic":"World_War_II/Battle_of_Poland","Kazakh":"1939 жылдың 17 қыркүйек күні, поляктардың қорғанысы бұзылды. Жалғыз үміт шегіну және румыниялық плацдарм бойында қайта ұйымдасу болатын.","English":"By September 17, 1939, the Polish defense was already broken, and the only hope was to retreat and reorganise along the Romanian bridgehead.","Turkish":"17 Eylül 1939'da Polonya savunması çoktan dağılmıştı ve tek ümit Romanya köprübaşı boyunca geri çekilip yeniden örgütlenmekti.","Russian":"К 17 сентября 1939 года польская оборона уже была прорвана, и единственной надеждой было отступление и реорганизация вдоль румынского плацдарма."}
{"id":"549","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/World_War_II/Battle_of_Poland","domain":"wikibooks","topic":"World_War_II/Battle_of_Poland","Kazakh":"Дегенмен, бұл жоспарлар бір түнде дерлік ескіріп кетті. Кеңес Одағының қызыл әскернің 800 000 сарбазы келіп, Ригадағы бейбітшілік туралы келісімді, кеңес-поляк агрессия жасамау туралы пактісін және басқа халықаралық (екі жақты және көп жақты) келісімдерді бұза отырып Польшаның шығыс аймақтарына басып кіргеннен кейін Беларус және Украина фронттарын жасады.","English":"However, these plans were rendered obsolete nearly overnight, when over 800,000 soldiers from the Soviet's Union Red Army entered and created the Belarussian and Ukrainian fronts after invading the eastern regions of Poland in violation of the Riga Peace Treaty, the Soviet-Polish Non-Aggression Pact, and other international treaties, both bilateral and multilateral.","Turkish":"Ancak Sovyetler Birliği Kızıl Ordusu'ndan 800.000'den fazla askerin Riga Barış Antlaşması, Sovyet-Polonya Saldırmazlık Paktı ve hem ikili hem de çok taraflı diğer uluslararası anlaşmaları ihlal ederek Polonya'nın doğu bölgelerini işgal ettikten sonra Beyaz Rusya ve Ukrayna cephelerine girmesi ve bu cepheleri açmasıyla bu planlar neredeyse bir gecede geçerliliğini yitirmiş hale geldi.","Russian":"Однако эти планы стали неактуальны практически за ночь, когда около 800 000 солдат из советской Красной армии образовали Белорусский и Украинский фронты после захвата восточных регионов Польши в нарушение Рижского мирного соглашения, Советско-Польского пакта о ненападении, и других международных соглашений, двусторонних и многосторонних."}
{"id":"550","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Warfare","domain":"wikibooks","topic":"Warfare","Kazakh":"Тауарларды тасымалдау үшін кемелерді пайдалану әзірше адамдардың және тауарлардың үлкен мөлшерлерін мұхиттарда жылжытудың ең тиімді жолы болып табылады.","English":"Using ships to transport goods is by far the most efficient way to move large amounts of people and goods across oceans.","Turkish":"Malları taşımak için gemilerin kullanılması büyük miktarlarda insanı ve malı okyanuslar üzerinde taşımanın açık farkla en etkin yoludur.","Russian":"Использование кораблей для транспортировки товаров является, безусловно, самым эффективным способом перевозки большого количества людей и грузов через океаны."}
{"id":"551","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Warfare","domain":"wikibooks","topic":"Warfare","Kazakh":"Теңіз әскери күштерінің жұмысы дәстүр бойынша елдің адамдарды және тауарларды жылжыту қабілетін сақтау, сонымен бірге жаудың өз адамдары мен тауарларын жылжыту қабілетіне кедергі жасау болатын.","English":"The job of navies has traditionally been to ensure that your country maintains the ability to move your people and goods, while at the same time, interfering with your enemy's ability to move his people and goods.","Turkish":"Donanmaların görevi geleneksel olarak bir yandan ülkenizin, halkınızı ve mallarınızı taşıma kabiliyetini korumak, bir yandan da düşmanın halkını ve mallarını taşıma kabiliyetine müdahale etmesini sağlamak olagelmiştir.","Russian":"Работа моряков традиционно заключается в том, чтобы обеспечивать способность страны перемещать свои народ и товары, а также одновременно препятствовать возможности врага перемещать свои народ и товары."}
{"id":"552","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Warfare","domain":"wikibooks","topic":"Warfare","Kazakh":"Мұның ең көп көңіл бөлуге лайық соңғы мысалдарының бірі Екінші дүниежүзілік соғыстың Солтүстік Атлантикалық науқаны болды. Американдықтар Британияға көмектесу үшін еркектер мен материалдарды Атлант мұхиты арқылы өткізуге әрекеттенген.","English":"One of the most noteworthy recent examples of this was the North Atlantic campaign of WWII. The Americans were trying to move men and materials across the Atlantic Ocean to help Britain.","Turkish":"Bunun en kayda değer güncel örneklerinden bir tanesi, İkinci Dünya Savaşı'nın Kuzey Atlantik cephesiydi. Amerikalılar, Britanya'ya yardım götürmek amacıyla Atlantik Okyanusu üstünden asker ve teçhizat nakletmeye çalışıyorlardı.","Russian":"Одним из наиболее заслуживающих внимания недавних примеров этого была компания в Северной Атлантике в ходе Второй мировой войны. Американцы пытались перевезти людей и материалы через Атлантический океан, чтобы помочь Британии."}
{"id":"553","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Warfare","domain":"wikibooks","topic":"Warfare","Kazakh":"Дәл осы уақытта негізінен сүңгуір қайықтарды пайдаланатын неміс әскери-теңіз флоты бұл трафикті тоқтатуға әрекеттеніп жатқан.","English":"At the same time, the German navy, using mainly U-boats, was trying to stop this traffic.","Turkish":"Bu sırada, ağırlıklı olarak U-botları kullanan Alman donanması, bu trafiği durdurmaya çalışıyordu.","Russian":"В это же время немецкий военно-морской флот, используя в основном свои подводные лодки, пытался остановить это движение."}
{"id":"554","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Warfare","domain":"wikibooks","topic":"Warfare","Kazakh":"Одақтастар сәтсіздікке ұшырағанда, Германия Еуропаның қалған бөлігі сияқты Британияны да жаулап алуы ықтимал еді.","English":"Had the Allies failed, Germany probably would have been able to conquer Britain as it had the rest of Europe.","Turkish":"Müttefikler başarısız olsaydı, Almanya büyük olasılıkla Avrupa'nın geri kalanı gibi İngiltere'yi de ele geçirebilirdi.","Russian":"Если бы антигитлеровская коалиция потерпела неудачу, Германия, скорее всего, смогла бы завоевать Британию так же, как и остальные страны Европы."}
{"id":"555","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Goats/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"Goats/Introduction","Kazakh":"Ешкілер алғаш рет қол үйретілген уақыт Иранның Загрос тауларында шамамен 10 000 жыл бұрын деп саналады.","English":"Goats seem to have been first domesticated roughly 10,000 years ago in the Zagros Mountains of Iran.","Turkish":"Keçilerin ilk kez yaklaşık 10.000 yıl önce İran'ın Zagros Dağları'nda evcilleştirildikleri tahmin edilmektedir.","Russian":"Козы, по-видимому, впервые были одомашнены около 10 000 лет назад в иранских горах Загрос."}
{"id":"556","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Goats/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"Goats/Introduction","Kazakh":"Ежелгі мәдениеттер мен тайпалар сүтке, жүнге, етке және терілерге оңай қол жеткізу үшін оларды өсіре бастады.","English":"Ancient cultures and tribes began to keep them for easy access to milk, hair, meat, and skins.","Turkish":"Antik kültürler ve kabileler süte, yüne, ete ve posta kolay erişim için onları beslemeye başladı.","Russian":"Древние культуры и племена начали оставлять их себе, чтобы иметь под рукой молоко, шерсть, мясо и шкуру."}
{"id":"557","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Goats/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"Goats/Introduction","Kazakh":"Үй ешкілері әдетте төбелерде немесе басқа жайылымдарда жүретін отарларда ұсталды, көбінесе оларды бақташы бағатын. Бұлар көбінесе балалар немесе жасөспірімдер болатын, кеңірек белгілі бақташы сияқты. Бұл бағу әдістері бүгінгі күні әлі пайдаланылады.","English":"Domestic goats were generally kept in herds that wandered on hills or other grazing areas, often tended by goatherds who were frequently children or adolescents, similar to the more widely known shepherd. These methods of herding are still used today.","Turkish":"Evcil keçiler genellikle tepelerde ya da diğer otlak bölgelerinde gezen sürüler halinde tutulurlardı, genellikle çocuk ya da ergen olan keçi çobanları tarafından daha yaygın biçimde bilinen çobanlara benzer biçimde güdülürlerdi. Bu gütme yöntemi bugün hala kullanılmaktadır.","Russian":"Домашних коз, как правило, держали в стадах, которые бродили по холмам или прочим местам выпаса, за которым зачастую присматривали козопасы, которыми обычно являлись дети или подростки, что похоже на более распространённую деятельность пастуха. Эти методы выпаса используются и по сей день."}
{"id":"558","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","domain":"wikibooks","topic":"History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","Kazakh":"Вагон жолдары Англияда XVI ғасырда ерте салынған.","English":"Wagonways were built in England as early as the 16th Century.","Turkish":"Vagon yolları İngiltere'de ancak 16. yüzyılda yapılabildi.","Russian":"Дороги для повозок были построены в Англии ещё в XVI веке."}
{"id":"559","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","domain":"wikibooks","topic":"History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","Kazakh":"Вагон жолдары параллель ағаш тақтайшалардан тұрса да, олар жылқыларға үлкен жылдамдыққа жету және күндізгі ойлы-қырлы жолдармен салыстырғанда үлкен жүктерді тартуға мүмкіндік берді.","English":"Although wagonways merely consisted of parallel planks of wood, they allowed horses pulling them to achieve greater speeds and pull larger loads than on the slightly more rough roads of the day.","Turkish":"Vagon yolları sadece paralel tahta kalaslardan oluşsa da, onları çeken atların o günün biraz daha bozuk yollarına göre daha yüksek hızlara ulaşmalarına ve daha büyük yükleri çekmelerine imkan vermiştir.","Russian":"Хотя гужевые дороги представляли собой лишь размещенные параллельно бруски дерева, они давали лошадям возможность перевозить по ним более крупные грузы и с более высокой скоростью, чем по слегка более ухабистым дорогам того времени."}
{"id":"560","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","domain":"wikibooks","topic":"History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","Kazakh":"Жолдарды орнында ұстау үшін шпалдар айтарлықтай ерте енгізілді. Алайда, бірте-бірте, жолдың үстінде темір бөлік болса, жолдар тиімдірек болатыны түсінілді.","English":"Crossties were introduced fairly early to hold the tracks in place. Gradually, however, it was realised that tracks would be more efficient if they had a stip of iron on the top.","Turkish":"Traversler oldukça erken bir tarihte rayları yerinde tutmak için kullanılmaya başlamıştır. Fakat zaman içinde rayların üstlerinde demir bir şerit olduğunda daha verimli olabileceği keşfedilmiştir.","Russian":"Шпалы начали применяться довольно давно для того, чтобы удерживать рельсы на месте. Однако впоследствии стало ясно, что пути были более эффективны при полосе из железа сверху."}
{"id":"561","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","domain":"wikibooks","topic":"History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","Kazakh":"Бұл жалпы тәжірибеге айналды, бірақ темір вагондардың ағаш дөңгелектерін көбірек тоздыратын.","English":"This became common practice, but the iron caused more wear on the wooden wheels of the wagons.","Turkish":"Bu yaygın bir uygulama haline geldi, ancak demir vagonların ahşap tekerleklerinde daha fazla aşınmaya neden oldu.","Russian":"Это стало общепринятой практикой, но железо приводило к большему износу деревянных колёс вагонов."}
{"id":"562","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","domain":"wikibooks","topic":"History_of_Rail_Transport/Early_Rail_Transportation","Kazakh":"Соңында ағаш дөңгелектер темір дөңгелектермен ауыстырылды. 1767 жылы алғашқы толығымен темір рельстер енгізілді.","English":"Eventually, wooden wheels were replaced by iron wheels. In 1767, the first full-iron rails were introduced.","Turkish":"Sonuç olarak, ağaçtan yapılmış tekerleklerin yerini demir tekerlekler aldı. 1767'de, tamamen demirden yapılma ilk raylar kullanıma sokuldu.","Russian":"Со временем деревянные колёса были заменены на железные. В 1767 году появились первые рельсы, сделанные полностью из железа."}
{"id":"563","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Transport/History","domain":"wikibooks","topic":"Transport/History","Kazakh":"Бірінші белгілі қозғалу түрі жаяу жүру болған, адамдар екі миллион жыл бұрын Homo Erectus (яғни, тік жүретін адам) пайда болғанда жаяу жүре бастаған.","English":"The first known transportation was walking, humans began walking upright two million years ago with the emergence of Homo Erectus (meaning upright man).","Turkish":"Bilinen ilk ulaşım yöntemi yürümeydi. İnsanlar iki milyon yıl önce dik adam anlamına gelen Homo Erectus'un ortaya çıkmasıyla birlikte dik olarak yürümeye başladılar.","Russian":"Первой известной формой транспорта было передвижение на ногах, люди начали ходить прямо два миллиона лет назад с появлением Хомо Эректус   (что значит человек выпрямленный)."}
{"id":"564","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Transport/History","domain":"wikibooks","topic":"Transport/History","Kazakh":"Олардың ізашарлары, австралопитектер әдеттегідей тік жүрмеді.","English":"Their predecessors, the Australopithecus did not walk upright as habitually.","Turkish":"Bir önceki nesli Australopithecus, normal şekilde iki ayak üzerinde yürüyemiyordu.","Russian":"Для их предков австралопитеков прямохождение не было столь привычным."}
{"id":"565","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Transport/History","domain":"wikibooks","topic":"Transport/History","Kazakh":"Екі аяқты түрлер 4,2 - 3,9 миллион жыл бұрынғы австралопитек қазбаларында табылды, дегенмен сахелантроп жеті миллион жыл бұрын екі аяқпен жүрген болуы мүмкін.","English":"Bipedal specializations are found in Australopithecus fossils from 4.2-3.9 million years ago, although Sahelanthropus may have walked on two legs as early as seven million years ago.","Turkish":"İki ayağın kullanılmaya başladığı dönemler 4,2-3,9 milyon yıl öncesine ait Australopitek fosillerinde görülür. Buna rağmen Sahelanthropus yedi milyon yıl önce iki ayak üzerinde yürümüş olabilir.","Russian":"Бипедальные специализации обнаруживаются в останках австралопитеков из эпохи 4,2–3,9 миллионов лет назад, хотя, возможно, сахелантроп ходил на двух ногах уже 7 миллионов лет назад."}
{"id":"566","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Environmental_theory_and_collection_of_ideas/Environmentalism_and_survival","domain":"wikibooks","topic":"Environmental_theory_and_collection_of_ideas/Environmentalism_and_survival","Kazakh":"Біз қоршаған ортаға пайдалырақ өмір сүруді бастай аламыз, экологиялық қозғалысқа қосыла аламыз және қандай да бiр дәрежеде болашақ зардап шегудi азайту үшiн тіпті белсендiлер бола аламыз.","English":"We can start living more friendly to the environment, we can join to the environmental movement, and we can even be activists in order to reduce the future suffering in some degree.","Turkish":"Çevreye karşı daha duyarlı yaşamaya başlayabilir, çevrecilik hareketlerine katılabilir, hatta geleceğin sorunlarını biraz olsun azaltabilmek için aktivist bile olabiliriz.","Russian":"Мы можем начать жить, больше заботясь об окружающей среде. Мы можем стать членами экологического движения и даже можем быть активистами, чтобы хоть немного облегчить дальнейшие страдания."}
{"id":"567","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Environmental_theory_and_collection_of_ideas/Environmentalism_and_survival","domain":"wikibooks","topic":"Environmental_theory_and_collection_of_ideas/Environmentalism_and_survival","Kazakh":"Бұл көп жағдайларда тура симптомдық емдеуге ұқсайды. Дегенмен, бізге уақытша шешім ғана қажет болмаса, мәселелердің себебін табуымыз керек және оларды жоюымыз керек.","English":"This is just like symptomatic treatment in many cases. However, if we do not only want a temporary solution, then we should find the root of the problems, and we should deactivate them.","Turkish":"Bu çoğu durumda semptomatik tedavi gibidir. Ancak, sadece geçici bir çözüm istemiyorsak o zaman sorunların kökenini bulmalı ve onları etkisizleştirmeliyiz.","Russian":"Как правило, это похоже на лечение симптоматики. Если нам нужно не просто временное решение, то нам нужно найти корень проблем и устранить его."}
{"id":"568","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Environmental_theory_and_collection_of_ideas/Environmentalism_and_survival","domain":"wikibooks","topic":"Environmental_theory_and_collection_of_ideas/Environmentalism_and_survival","Kazakh":"Адамзаттың ғылыми және технологиялық дамуына байланысты дүние қатты өзгергені айтарлықтай анық және халықтың артып кетуіне және адамзаттың әдеттен тыс өмір салтына байланысты мәселелер үлкейді.","English":"It is obvious enough that the world has changed much because of humankind's scientific and technological advancements, and problems have become greater because of overpopulation and mankind's extravagant lifestyle.","Turkish":"İnsanoğlunun bilimsel ve teknolojik ilerlemeleri nedeniyle dünyanın çok değiştiği, sorunların aşırı nüfus ve insanlığın savurgan yaşam tarzı nedeniyle sorunların daha da büyük hale geldiği yeterince açıktır.","Russian":"Вполне очевидно, что мир сильно изменился под влиянием научно-технического прогресса человечества, а из-за перенаселения и экстравагантного образа жизни людей проблемы стали масштабнее."}
{"id":"569","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","Kazakh":"4 шілдеде Конгресс қабылдағаннан соң, Конгресс президенті Джон Хэнкок пен хатшы Чарльз Томсонның қолымен жазылған жоба қол қойылып бірнеше махаллалық жерде Джон Данлэптың баспаханасына жіберілді.","English":"After its adoption by Congress on July 4, a handwritten draft signed by the President of Congress John Hancock and the Secretary Charles Thomson was then sent a few blocks away to the printing shop of John Dunlap.","Turkish":"4 Temmuz'da Kongre'deki kabulünden sonra, Kongre Başkanı John Hancock ve Katip Charles Thomson tarafından imzalanan el yazması bir taslak birkaç blok ötedeki John Dunlap'ın matbaa dükkanına gönderildi.","Russian":"После принятия Конгрессом 4 июля, рукописный проект, подписанный председателем Конгресса Джоном Хэнкоком и секретарем Чарльзом Томсоном, был отправлен за несколько кварталов в печатную мастерскую Джона Данлапа."}
{"id":"570","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","Kazakh":"Бір түн ішінде 150-ден 200-ге дейін көшірмелер жасалып, олар қазір «Dunlap broadsides» ретінде белгілі.","English":"\"Through the night between 150 and 200 copies were made, now known as \"\"Dunlap broadsides\"\".\"","Turkish":"\"Şimdi \"\"Dunlap broadsides\"\" olarak bilinen bildirilerden bir gecede 150 ila 200 kopya hazırlandı.\"","Russian":"\"За ночь было изготовлено 150–200 копий, теперь известных как \"\"листовки Данлэпа\"\".\""}
{"id":"571","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","Kazakh":"Құжаттың алғашқы оқылуы 8 шілдеде Тәуелсіздік ауласында Джон Никсон тарапынан өткізілді.","English":"The first public reading of the document was by John Nixon in the yard of Independence Hall on July 8.","Turkish":"Belgenin ilk halka açık biçimde okunması John Nixon tarafından 8 Temmuz'da Bağımsızlık Salonu'nun bahçesinde gerçekleşti.","Russian":"Первое публичное чтение этого документа было сделано Джоном Никсоном во дворе Индепенденс-холл 8 июля."}
{"id":"572","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","Kazakh":"Біреуі 6 шілдеде Джордж Вашингтонға жіберілді, ол оны 9 шілдеде Нью-Йорктегі әскерлеріне оқыды. Көшірмесі Лондонға 10 тамызда жетті.","English":"One was sent to George Washington on July 6, who had it read to his troops in New York on July 9. A copy reached London on August 10.","Turkish":"Bu belgelereden bir tanesi 9 Temmuz tarihinde New York'ta emrinde bulunan askerlerine okuması için 6 Temmuz'da George Washington'a yollandı. Bir kopya ise 10 Ağustos tarihinde Londra'ya ulaştı.","Russian":"6 июля один экземпляр послали Джорджу Вашингтону, который  9 июля приказал зачитать его перед своими войсками в Нью-Йорке. Копия прибыла в Лондон 10 августа."}
{"id":"573","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","domain":"wikibooks","topic":"American_Revolution/The_Declaration_of_Independence","Kazakh":"\"Қазірге дейін әйгілі \"\"25 Данлэп парақтары\"\" құжаттың ең көне көшірмелері болып табылады. Түпнұсқалық қолжазба көшірмесі сақталмаған.\"","English":"The 25 Dunlap broadsides still known to exist are the oldest surviving copies of the document. The original handwritten copy has not survived.","Turkish":"Belgenin en eski kopyaları, hala var olduğu bilinen 25 Dunlap broşürdür. Geriye hiç orijinal el yazısı versiyonu kalmamıştır.","Russian":"25 листовок Данлэпа, известные на настоящее время, являются старейшими выжившими копиями документа. Оригинальная рукописная копия не дошла до нас."}
{"id":"574","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Dinosaurs/Extinction","domain":"wikibooks","topic":"Wikijunior:Dinosaurs/Extinction","Kazakh":"Бүгінде палеонтологтардың көпшілігі динозаврлардың бір тобы тірі қалды деп есептейді. Біз оларды құстар деп атаймыз.","English":"Many paleontologists today believe that one group of dinosaurs survived and is alive today. We call them birds.","Turkish":"Bugün paleontologların büyük kısmı, bir grup dinozorun hayatta kaldığına ve bugün yaşadığına inanıyor. Biz onları kuş olarak adlandırıyoruz.","Russian":"Сегодня многие палеонтологи считают, что одна из групп динозавров выжила и дожила до наших дней. Мы зовем их птицами."}
{"id":"575","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Dinosaurs/Extinction","domain":"wikibooks","topic":"Wikijunior:Dinosaurs/Extinction","Kazakh":"Көп адам оларды динозаврлар деп ойламайды, өйткені олардың қауырсындары бар және ұша алады.","English":"Many people don't think about them as dinosaurs because they have feathers and can fly.","Turkish":"İnsanların büyük bir kısmı, tüylerinin bulunması ve uçabilmeleri nedeniyle, onları dinozor olarak görmez.","Russian":"Часто их не рассматривают, как динозавров, потому что они имеют перья и способны летать."}
{"id":"576","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Dinosaurs/Extinction","domain":"wikibooks","topic":"Wikijunior:Dinosaurs/Extinction","Kazakh":"Бірақ құстарда динозаврдікіне ұқсайтын көп нәрселер әлі де бар.","English":"But there are a lot of things about birds that still look like a dinosaur.","Turkish":"Fakat kuşlar hakkında hâlâ dinozor gibi görünen pek çok şey vardır.","Russian":"Но еще можно многое сказать о птицах, которые всё ещё выглядят как динозавры."}
{"id":"577","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Dinosaurs/Extinction","domain":"wikibooks","topic":"Wikijunior:Dinosaurs/Extinction","Kazakh":"Олардың қабыршақтары мен тырнақтары бар аяқтары бар, олар жұмыртқалайды және олар тиранозавр сияқты екі артқы аяғында жүреді.","English":"They have feet with scales and claws, they lay eggs, and they walk on their two back legs like a T-Rex.","Turkish":"Pullu ayakları ve pençeleri var, yumurtluyorlar ve bir T-Rex gibi iki arka ayakları üzerinde yürüyorlar.","Russian":"У них лапы с чешуёй и когтями, они откладывают яйца и ходят на двух задних лапах как Ти-Рекс."}
{"id":"578","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Basic_Physics_of_Digital_Radiography/The_Computer","domain":"wikibooks","topic":"Science/Radiography","Kazakh":"Қазіргі кезде қолданыстағы дерлік барлық компьютерлер екілік сандар үлгісінде кодталған ақпараттың манипуляциясына негізделген.","English":"Virtually all computers in use today are based on the manipulation of information which is coded in the form of binary numbers.","Turkish":"Günümüzde kullanımda olan neredeyse tüm bilgisayarlar, ikili değer şeklinde kodlanmış bilgilerin suistimaline dayanır.","Russian":"Почти все компьютеры, которые используются сегодня, основаны на обработке информации, которая закодирована в виде двоичных чисел."}
{"id":"579","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Basic_Physics_of_Digital_Radiography/The_Computer","domain":"wikibooks","topic":"Science/Radiography","Kazakh":"Екілік санда екі мәннің біреуі ғана бола алады, яғни 0 немесе 1 және бұл сандар екілік цифрлар немесе компьютерлік жаргонды пайдалансақ, биттер деп аталады.","English":"A binary number can have only one of two values, i.e. 0 or 1, and these numbers are referred to as binary digits - or bits, to use computer jargon.","Turkish":"İkili sayı, 0 ve 1 değerlerinden yalnızca birine sahip olabilir. Bunlara bilişim teknolojileri alanında bit denir.","Russian":"\"Двоичное число может иметь лишь одно из двух значений, то есть 0 или 1. Эти числа называют \"\"двоичными цифрами\"\" —  или \"\"битами\"\", если использовать компьютерный жаргон.\""}
{"id":"580","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/First_Aid/Poisoning","domain":"wikibooks","topic":"Science/First Aid","Kazakh":"Ішкі улануды дереу анықтау мүмкін болмайды.  Құсу сияқты симптомдар жалпы белгілер қатарына кіретіндіктен, дереу диагноз қою мүмкін емес.","English":"Internal poisoning may not be immediately apparent. Symptoms, such as vomiting are sufficiently general that an immediate diagnosis cannot be made.","Turkish":"İç zehirlenme hemen ortaya çıkmayabilir. Kusma gibi belirtiler hemen tanı konulamayacak kadar geneldir.","Russian":"Может быть трудно сразу выявить пероральное отравление. Такие симптомы, как рвота, слишком общие для быстрой постановки диагноза."}
{"id":"581","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/First_Aid/Poisoning","domain":"wikibooks","topic":"Science/First Aid","Kazakh":"Ішкі уланудың ең жақсы көрсеткіші дәрі-дәрмектің немесе уытты тұрмыстық химиялық заттардың ашық ыдысының тұрғаны болуы мүмкін.","English":"The best indication of internal poisoning may be the presence of an open container of medication or toxic household chemicals.","Turkish":"İç zehirlenmenin en önemli belirtisi, açık bir ilaç kabı veya zehirli ev kimyasalları bulunması olabilir.","Russian":"Лучшим признаком внутреннего отравления может быть наличие открытой ёмкости с лекарством или токсичным бытовым химическим веществом."}
{"id":"582","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/First_Aid/Poisoning","domain":"wikibooks","topic":"Science/First Aid","Kazakh":"Осы нақты улы затқа арналған алғашқы көмек нұсқауларының затбелгісін тексеріңіз.","English":"Check the label for specific first aid instructions for that specific poison.","Turkish":"Söz konusu zehir için özel ilk yardım talimatlarını görmek amacıyla etiketi kontrol et.","Russian":"Ознакомьтесь с этикеткой, где приводятся особые инструкции по оказанию первой помощи при отравлении этим конкретным ядом."}
{"id":"583","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Parasitic_Insects,_Mites_and_Ticks:_Genera_of_Medical_and_Veterinary_Importance/Bloodsucking_bugs","domain":"wikibooks","topic":"Science/Parasitic Insects","Kazakh":"Энтомологтар «жәндік» терминін осы жәндіктер тобы үшін ресми мағынада пайдаланады.","English":"The term bug is used by entomologists in a formal sense for this group of insects.","Turkish":"Böcek terimi, böcek bilimciler tarafından bu böcek türü için resmî şekilde kullanılır.","Russian":"\"Термин \"\"жук\"\" используется энтомологами формально для обозначения группы насекомых.\""}
{"id":"584","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Parasitic_Insects,_Mites_and_Ticks:_Genera_of_Medical_and_Veterinary_Importance/Bloodsucking_bugs","domain":"wikibooks","topic":"Science/Parasitic Insects","Kazakh":"Бұл термин ежелден төсек қандаласы деген атпен белгілі, олар адамдарды паразиттік тіршіліктің көзі ретінде пайдаланатын жәндіктер болып табылады.","English":"This term derives from ancient familiarity with Bed-bugs, which are insects highly adapted to parasitize humans.","Turkish":"Bu terim, insanlar ile parazit ilişkisi kurmak üzere adapte olmuş tahtakurusu (yatak böceği) ile antik benzerliklerinden türetilmiştir.","Russian":"Это понятие происходит от известных с древних времен постельных клопов – насекомых, отлично приспособленных к паразитированию на человеке."}
{"id":"585","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Parasitic_Insects,_Mites_and_Ticks:_Genera_of_Medical_and_Veterinary_Importance/Bloodsucking_bugs","domain":"wikibooks","topic":"Science/Parasitic Insects","Kazakh":"Конустық клоп та, төсек кандаласы да ұя жасайды, ұяда немесе жұқтырушының денесінде өмір сүруге бейімделген.","English":"Both Assassin-bugs and Bed-bugs are nidicolous, adapted to living in nest or housing of their host.","Turkish":"Hem Katil Böcekler hem de Tahtakuruları, konaklarının yuvalarında veya evlerinde yaşamaya adapte olmuş yuvacıllardır.","Russian":"И хищнецы, и постельные клопы являются гнездовыми видами, приспособленными для жизни в гнезде или жилище своего хозяина."}
{"id":"586","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Exercise_as_it_relates_to_Disease/Can_Exercise_Really_Help_Multiple_Sclerosis%3F","domain":"wikibooks","topic":"Science/Disease","Kazakh":"Америка Құрама Штаттарында көптік склероздың (MS) шамамен 400 000 белгілі жағдайы тіркелген. Бұл оны жасырақ және орта жастағы ересектерде саны ең көп неврологиялық ауру етіп қалдырады.","English":"Across the United States of America, there are approximately 400,000 known cases of Multiple Sclerosis (MS), leaving it as the leading neurological disease in younger and middle aged adults.","Turkish":"Amerika Birleşik Devletleri'nde bilinen yaklaşık 400.000 Multipl Skleroz (MS) vakası vardır. Bu, daha genç ve orta yaşlı yetişkinlerde en çok görülen gelen nörolojik hastalığın Multipl Skleroz (MS) olduğu anlamına gelir.","Russian":"В США обнаружено приблизительно 400 тысяч случаев рассеянного склероза (РС), что делает рассеянный склероз главным неврологическим заболеванием молодежи и людей среднего возраста."}
{"id":"587","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Exercise_as_it_relates_to_Disease/Can_Exercise_Really_Help_Multiple_Sclerosis%3F","domain":"wikibooks","topic":"Science/Disease","Kazakh":"Шашыраңқы склероз – ми, жұлын және ми жүйкесінен тұратын орталық жүйке жүйесіне әсер ететін ауру.","English":"MS is a disease that affects the central nervous system, which is made up of the brain, the spinal cord and the optic nerve.","Turkish":"MS; beyin, omurilik ve optik sinirden oluşan merkezi sinir sistemini etkileyen bir hastalıktır.","Russian":"Рассеянный склероз – это заболевание, поражающее центральную нервную систему, которая состоит из головного мозга, спинного мозга и зрительного нерва."}
{"id":"588","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Exercise_as_it_relates_to_Disease/Can_Exercise_Really_Help_Multiple_Sclerosis%3F","domain":"wikibooks","topic":"Science/Disease","Kazakh":"Зерттеулер әйелдердің көптеген склероз түрлеріне еркектерге қарағанда екі есе көп шалдығатынын анықтады.","English":"Research has found that females are two times more likely to have MS then males.","Turkish":"Araştırmalar kadınların erkeklere kıyasla MS olmaya iki kat daha yatkın olduğunu göstermiştir.","Russian":"Исследования показали, что от рассеянного склероза страдает в два раза больше женщин, чем мужчин."}
{"id":"589","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Sexual_Health/Pregnancy","domain":"wikibooks","topic":"Science/Sexual Health","Kazakh":"Жұп баланы тәрбиелеу өз мүдделеріне немесе баласының мүддесіне сай емес деген шешім қабылдауы мүмкін.","English":"A couple may decide it is not in their best interest, or in the interest of their child, to raise a baby.","Turkish":"Çiftler çocuk sahibi olmanın kendi çıkarlarına veya çocuğun yararına olmadığına karar verebilir.","Russian":"Пара может решить, что растить ребенка не соответствует их интересам или интересам их ребенка."}
{"id":"590","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Sexual_Health/Pregnancy","domain":"wikibooks","topic":"Science/Sexual Health","Kazakh":"Бұл жұптар баласы үшін асырап алу жоспарын жасауды таңдауы мүмкін.","English":"These couples may choose to make an adoption plan for their baby.","Turkish":"Bu çiftler bebekleri için bir evlat edinme planı yapmayı seçebilirler.","Russian":"Эти пары могут выбрать  создание плана усыновления для своего ребёнка."}
{"id":"591","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Sexual_Health/Pregnancy","domain":"wikibooks","topic":"Science/Sexual Health","Kazakh":"Бала асырап алу кезінде туған ата-анасы ата-аналық құқығынан айырылады, және басқа ерлі-зайыпты баланың ата-анасы бола алады.","English":"In an adoption, the birth parents terminate their parental rights so that another couple may parent the child.","Turkish":"Evlatlık verme işlemi yapılırken öz ebeveynler, çocuğun ailesinin başka bir çift olabilmesi için ebeveynlik haklarını sonlandırır.","Russian":"При усыновлении или удочерении биологические родители отказываются от своих родительских прав для того, чтобы другая пара могла принять ребёнка."}
{"id":"592","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/High_School_Biology/Nature_of_Science","domain":"wikibooks","topic":"Science/Nature of Science","Kazakh":"Ғылымның басты мақсаты — ғылыми әдіспен әлемнің қалай жұмыс істейтінін анықтау. Бұл әдіс іс жүзінде ғылыми зерттеулердің көпшілігіне жетекшілік етеді.","English":"Science’s main goal is to figure out the way the world works through the scientific method. This method in fact guides most scientific research.","Turkish":"Bilimin temel amacı, bilimsel yöntemle dünyanın nasıl işlemekte olduğunu ortaya çıkarmaktır. Bu yöntem aslında çoğu bilimsel araştırmaya yön gösterir.","Russian":"Главная цель науки — это выяснить, каким образом устроен мир, применив научный метод. Этот метод фактически лежит в основе большинства научных исследований."}
{"id":"593","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/High_School_Biology/Nature_of_Science","domain":"wikibooks","topic":"Science/Nature of Science","Kazakh":"Дегенмен ол жалғыз емес, эксперименттер өткізу және эксперимент ықтимал гипотезалардың біреуін немесе бірнешеуін жою үшін пайдаланылатын сынақ болып табылады. Сұрақтар қою және бақылаулар жасау да ғылыми зерттеуді бағыттайды.","English":"It isn’t alone though, experimentation, and an experiment is a test that is used to eliminate one or more of the possible hypotheses, asking questions, and making observations also guide scientific research.","Turkish":"Fakat deneyler tek başına değildir. Deney, olası hipotezlerden bir ya da daha fazlasını elemek, sorular sormak için kullanılan bir testtir, gözlem yapmak da bilimsel araştırmalara rehberlik eder.","Russian":"Он, однако, не является единственным. Научные исследования также руководствуются экспериментированием (эксперимент — это проверка, используемая, чтобы исключить одну или более возможных гипотез), задаванием вопросов и проведением наблюдений."}
{"id":"594","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Animal_Behavior/History","domain":"wikibooks","topic":"Science/Animal Behavior","Kazakh":"Натуралистер мен философтар классикалық мәтіндерге, соның ішінде латынша Інжілге бар назарын аударды.","English":"Naturalists and philosophers focused on classical texts and, in particular, on the Bible in Latin.","Turkish":"Doğa bilimciler ve filozoflar klasik metinlere ve özellikle Latince Kutsal Kitap'a odaklandılar.","Russian":"Натуралисты и философы сосредоточили свое внимание на aнтичных текстах и особенно на Библии на латинском языке."}
{"id":"595","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Animal_Behavior/History","domain":"wikibooks","topic":"Science/Animal Behavior","Kazakh":"Аристотельдің ғылымның барлық мәселелеріне, оның ішінде психологияға көзқарасы қабылданды.","English":"Accepted were Aristotle's views on all matters of science, including psychology.","Turkish":"Aristoteles'in ruh bilimi dahil tüm bilim konuları hakkındaki kanıları kabul gördü.","Russian":"Во всех научных вопросах, включая психологию, были приняты взгляды Аристотеля."}
{"id":"596","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Animal_Behavior/History","domain":"wikibooks","topic":"Science/Animal Behavior","Kazakh":"Грек тілін білу азайғаннан кейін батыс өзінің грек философиялық және ғылыми түбірлерінен бөлініп кеткенін тапты.","English":"As knowledge of Greek declined, the West found itself cut off from its Greek philosophical and scientific roots.","Turkish":"Yunan ilmi geriledikçe, Batı, Yunan felsefi ve bilimsel köklerinden koptu.","Russian":"По мере того как знание греческого языка ухудшалось, Запад оказался отрезанным от своих философских и научных греческих корней."}
{"id":"597","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Animal_Behavior/Biological_Rhythms","domain":"wikibooks","topic":"Science/Animal Behavior","Kazakh":"Физиология мен мінез-құлықта бақыланатын көп ритмдер көбінесе эндогендік циклдардың болуына және биологиялық сағаттар арқылы олардың жасалуына байланысты.","English":"Many observed rhythms in physiology and behavior often crucially depend on the presence of endogenous cycles and their production through biological clocks.","Turkish":"Fizyolojide ve hareketlerde gözlenen birçok ritim, çoğunlukla önemli derecede içsel döngülerin varlığına ve bu döngülerin biyolojik saatler aracılığıyla üretilmesine bağlıdır.","Russian":"Многие из наблюдаемых ритмов в физиологии и поведении часто в значительной степени зависят от присутствия эндогенных циклов и их выработки посредством биологических часов."}
{"id":"598","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Animal_Behavior/Biological_Rhythms","domain":"wikibooks","topic":"Science/Animal Behavior","Kazakh":"Бар болғаны сыртқы кезеңдік сигналдарға жауаптар болып табылмайтын кезеңді ырғақтар тірі ағзалардың көпшілігінде, соның ішінде бактерияларда, саңырауқұлақтарда, өсімдіктерде және жануарларда бар екені құжатталған.","English":"Periodic rhythms, which are not simply responses to external periodic cues, have been documented for most living beings, including bacteria, fungi, plants, and animals.","Turkish":"Sadece dışsal periyodik ipuçlarına yanıt olmayan periyodik ritimler, bakteriler, mantarlar, bitkiler ve hayvanlar dahil çoğu canlı varlıkta belgelenmiştir.","Russian":"Периодичные ритмы, не являющиеся просто реакцией на внешние периодичные стимулы, зарегистрированы у большинства живых организмов, включая бактерии, грибы, растения и животных."}
{"id":"599","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Animal_Behavior/Biological_Rhythms","domain":"wikibooks","topic":"Science/Animal Behavior","Kazakh":"Биологиялық сағаттар —  бұл тіпті сыртқы көздер болмаса да, тактілік импульстарды тудыру кезеңін жалғастыратын өздігінен жұмыс істейтін осцилляторлар.","English":"Biological clocks are self sustaining oscillators which will continue a period of free-running cycling even in the absence of external cues.","Turkish":"Biyolojik saatler, dışarıdan gelen işaretlerin yokluğunda bile bir serbest döngü periyodunu devam ettirerek kendi kendini idame ettiren osilatörlerdir.","Russian":"Биологические часы являются самоподдерживающимися осцилляторами, которые будут продолжать автономную цикличность в течение периода времени, даже в отсутствие внешних стимулов."}
{"id":"600","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/General_Biology/Genetics/DNA,_The_Genetic_Material","domain":"wikibooks","topic":"Science/General Biology","Kazakh":"Херши және Чейздің эксперименті ДНҚ генетикалық материал болып табылады деген жетекші ұсыныстардың біреуі болды.","English":"The Hershey and Chase experiment was one of the leading suggestions that DNA was a genetic material.","Turkish":"The Hershey and Chase deneyi, DNA'nın genetik bir madde olduğuna dair önde gelen önerilerinden biriydi.","Russian":"Эксперимент  Херши и Чейз был одним из первых предположений, что ДНК является генетическим материалом."}
{"id":"601","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/General_Biology/Genetics/DNA,_The_Genetic_Material","domain":"wikibooks","topic":"Science/General Biology","Kazakh":"Херши мен Чейз жеке ДНҚ-сын бактерияға импланттау үшін фагтарды немесе вирустарды пайдаланды.","English":"Hershey and Chase used phages, or viruses, to implant their own DNA into a bacterium.","Turkish":"Hershey ve Chase, kendilerine ait DNA'ları bir bakteriye implantasyon yöntemi ile yerleştirmek amacıyla faj ve virüslerden yararlandı.","Russian":"Херши с Чейзом имплантировали свою ДНК в бактерию с помощью фагов, т. е. вирусов."}
{"id":"602","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/General_Biology/Genetics/DNA,_The_Genetic_Material","domain":"wikibooks","topic":"Science/General Biology","Kazakh":"Американдық жоспар үш түрлі бағыттағы үйлестірілген шабуылдарға негізделді.","English":"They did two experiments marking either the DNA in the phage with a radioactive phosphorus or the protein of the phage with radioactive sulfur.","Turkish":"DNA'yı ya radyoaktif fosforlu fajda ya da radyoaktif sülfürlü portein fajında işaretleyerek 2 deney yaptılar.","Russian":"Они провели два эксперимента, пометив радиоактивным фосфором ДНК фага и радиоактивной серой белок фага."}
{"id":"603","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/General_Biology/Genetics/Mutation","domain":"wikibooks","topic":"Science/General Biology","Kazakh":"Мутациялар түріне, әсер ететін генетикалық материалдың маңыздылығына және жасушалардың ұрық жасушалары екендігіне байланысты әр түрлі әсер етуі мүмкін.","English":"Mutations can have a variety of different effects depending on the type of mutation, the significance of the piece of genetic material affected and whether the cells affected are germ-line cells.","Turkish":"Mutasyonlar, mutasyon türüne, etkilenen genetik materyal parçasının önemine ve etkilenen hücrelerin germ hattı hücreleri olup olmamasına göre bir çok farklı etkiye sahip olabilir.","Russian":"Мутации могут вызвать большое количество разнообразных результатов, в зависимости от вида мутации, важности пораженного отрезка генетического материала и того, являются ли подвергнувшиеся мутации клетки клетками зародышевой линии."}
{"id":"604","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/General_Biology/Genetics/Mutation","domain":"wikibooks","topic":"Science/General Biology","Kazakh":"Тек ұрықтық жасушалардағы мутация балаларға өтуі мүмкін, ал басқа орындағы мутация жасушалар өлімге немесе қатерлі ісікке әкелуі мүмкін.","English":"Only mutations in germ-line cells can be passed on to children, while mutations elsewhere can cause cell-death or cancer.","Turkish":"Sırf germ hattı hücrelerinde oluşan mutasyonlar çocuklar üzerinde etkisini gösterebilirken, başka bölgelerde oluşan mutasyonlar hücre ölümüne veya kansere sebebiyet verebilir.","Russian":"Только мутации в клетках зародышевой линии могут передаваться далее детям, в то время как мутации где-то ещё могут привести к гибели клеток или раку."}
{"id":"605","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Applied_Ecology/Nature_Tourism","domain":"wikibooks","topic":"Science/Applied Ecology","Kazakh":"Табиғатқа негізделген туризм табиғи көріністерді, соның ішінде өсімдіктер мен жануарларды тамашалау үшін табиғат орындарына баруға қызығатын адамдарды тартады.","English":"Nature-based tourism attracts people interested in visiting natural areas for the purpose of enjoying the scenery, including plant and animal wildlife.","Turkish":"Doğa temelli turizm, bitki ve hayvan yaban hayatı da dahil olmak üzere manzaranın tadını çıkarmak amacıyla doğal alanları ziyaret etmeye ilgi duyan insanları çekiyor.","Russian":"Природный туризм интересен для тех, кто любит ездить на природу, чтобы насладиться ландшафтом, в том числе дикими зверьми и растениями."}
{"id":"606","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Applied_Ecology/Nature_Tourism","domain":"wikibooks","topic":"Science/Applied Ecology","Kazakh":"Жергілікті жерлерде мысалға аң аулау, балық аулау, суретке түсіру, құстарды қарау, саябақтарға бару және экожүйе туралы ақпараттар бар.","English":"Examples of on-site activities include hunting, fishing, photography, bird watching, and visiting parks and studying information about the ecosystem.","Turkish":"Yerinde etkinlik örnekleri avcılık, balıkçılık, fotoğrafçılık, kuş seyri ile parkları ziyaret ve ekosistem hakkında bilgileri incelemekten oluşur.","Russian":"Среди примеров активного отдыха на объекте – охота, рыбная ловля, фотографирование, наблюдение за птицами, посещение парков и изучение информации об экосистеме."}
{"id":"607","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Applied_Ecology/Nature_Tourism","domain":"wikibooks","topic":"Science/Applied Ecology","Kazakh":"Мысалы, Борнеодағы органгатуангтарды көруге бару, суретке түсіру және оларды үйрену.","English":"An example is visiting, photographing, and learning about organgatuangs in Borneo.","Turkish":"Bir örnek de Borneo'daki orangutanları ziyaret etmek, fotoğraflarını çekmek ve haklarında bilgi edinmektir.","Russian":"Примером может служить посещение, фотографирование и изучение орангутангов в Борнео."}
{"id":"608","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Applied_Ecology/New_Societies_and_Cultures","domain":"wikibooks","topic":"Science/Applied Ecology","Kazakh":"Әр күні таңертең адамдар жұмыс орнына бару үшін шағын қалашықтарынан көліктермен шығады және олармен бірге баратындар сол қалашықтардағы жұмыстарынан шығады.","English":"Every morning, people leave small country towns in cars to go their workplace and are passed by others whose work destination is the place they have just left.","Turkish":"Her sabah, iş yerlerine gitmek için insanlar arabalara binerek küçük taşra kasabalarından ayrılır ve iş yerlerine gitmek için kendilerinin biraz önce ayrıldığı yere gidecek diğer çalışanların yanından geçer.","Russian":"Каждое утро люди покидают маленькие городки в сельской местности, чтобы поехать на свое место работы, а мимо них проезжают те, чье место работы находится в месте из которого они только что выехали."}
{"id":"609","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Applied_Ecology/New_Societies_and_Cultures","domain":"wikibooks","topic":"Science/Applied Ecology","Kazakh":"Бұл динамикалық көлікте барлығы жеке көліктерге негізделген көлік жүйесіне байланысқан және осы жүйені қолдайды.","English":"In this dynamic transport shuttle everyone is somehow connected with, and supporting, a transport system based on private cars.","Turkish":"Bu dinamik karşılıklı ulaşım seferlerinde herkes, bir şekilde, özel arabalara dayalı bir ulaşım sistemine bağlı ve bunu destekliyor.","Russian":"В этом активном транспортном движении каждый тем или иным образом связан c системой транспорта, основанной на персональных автомобилях, и поддерживает её."}
{"id":"610","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Applied_Ecology/New_Societies_and_Cultures","domain":"wikibooks","topic":"Science/Applied Ecology","Kazakh":"Қазір ғылым бұл массивті көміртек экономикасы соңғы екі миллион жыл бойы адам эволюциясын қолдап келген тұрақты күйлердің біреуінен биосфераны шығарғанын көрсетеді.","English":"Science now indicates that this massive carbon economy has dislodged the biosphere from one of its stable states that has supported human evolution for the past two million years.","Turkish":"Bilim, bu devasa karbon ekonomisinin, son iki milyon yıldır insan evrimini destekleyen istikrarlı biyosfer durumunu bozduğunu gösteriyor.","Russian":"В настоящее время наука указывает, что огромная углеводородная экономика повлияла на одно из стабильных состояний биосферы, которое поддерживало эволюцию человечества на протяжении последних двух миллионов лет."}
{"id":"611","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Fundamentals_of_Transportation/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"Fundamentals_of_Transportation/Introduction","Kazakh":"Әр адам қоғамға қатысады және көлік жүйелерін пайдаланады. Әркім дерлік көлік жүйелері туралы шағымданады.","English":"Everyone participates in society and uses transportation systems. Almost everyone complains about transportation systems.","Turkish":"Herkes toplumun bir parçası ve ulaşım sistemlerini kullanıyor. Neredeyse herkes ulaşım sistemlerinden şikayet ediyor.","Russian":"Каждый является членом общества и использует транспортные системы. Практически каждый жалуется на эти систем."}
{"id":"612","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Fundamentals_of_Transportation/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"Fundamentals_of_Transportation/Introduction","Kazakh":"Дамыған елдерде судың сапасы немесе көпірлердің құлауы туралы шағымдардың ұқсас деңгейлері туралы сирек естисіз.","English":"In developed countries you seldom hear similar levels of complaints about water quality or bridges falling down.","Turkish":"Gelişmiş ülkelerde su kalitesi ya da köprülerin çökmesi gibi benzeri düzeyde şikayetleri nadiren duyarsınız.","Russian":"В развитых странах вы редко можете услышать подобные жалобы на качество воды или падающие мосты."}
{"id":"613","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Fundamentals_of_Transportation/Introduction","domain":"wikibooks","topic":"Fundamentals_of_Transportation/Introduction","Kazakh":"Неліктен көлік жүйелері мұндай шағымдарды тудырады, неге олар күнде сәтсіздікке ұшырап отырады? Көлік инженерлері біліксіз бе? Әлде бұдан тереңірек бірдеңе болып жатыр ма?","English":"Why do transportation systems engender such complaints, why do they fail on a daily basis? Are transportation engineers just incompetent? Or is something more fundamental going on?","Turkish":"Neden ulaşım sistemleri böylesine şikayetleri alıyor, neden bunlar günlük bazda başarısız? Ulaşım mühendisleri beceriksiz mi? Yoksa daha temel bir sorun mu var?","Russian":"Почему на транспортные системы поступает столько жалоб, почему они ежедневно выходят из строя? Неужели транспортные инженеры просто некомпетентны? Или для этого есть более фундаментальные причины?"}
{"id":"614","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","domain":"wikibooks","topic":"Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","Kazakh":"«Жол қозғалысының ағыны» – жеке жүргізушілердің және көліктердің екі нүкте арасындағы қозғалысын және олардың бір бірімен өзара әрекеттесулерін зерттеу.","English":"Traffic Flow is the study of the movement of individual drivers and vehicles between two points and the interactions they make with one another.","Turkish":"Trafik Akışı, bireysel sürücülerin ve araçların iki nokta arasındaki hareketlerinin ve birbirleriyle kurdukları etkileşimlerin araştırılmasıdır.","Russian":"Изучение движения отдельных водителей и автомобилей между двумя точками и их взаимодействие друг с другом осуществляется в рамках исследования транспортных потоков."}
{"id":"615","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","domain":"wikibooks","topic":"Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","Kazakh":"Өкінішке орай, жол қозғалысы ағынын зерттеу қиын, өйткені жүргізушінің мінез-құлқын жүз пайыз сенімділікпен болжау мүмкін емес.","English":"Unfortunately, studying traffic flow is difficult because driver behavior cannot be predicted with one-hundred percent certainty.","Turkish":"Maalesef, trafik akışı üzerinde çalışmak zordur çünkü sürücü davranışı yüzde yüz doğrulukla tahmin edilemeyebilir.","Russian":"К сожалению, сложно изучать интенсивность движения автотранспорта, потому что нельзя со стопроцентной вероятностью предсказать поведение водителя."}
{"id":"616","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","domain":"wikibooks","topic":"Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","Kazakh":"Бақытқа орай, жүргізушілер қисынды тұрақты ауқымда әрекет етуге бейім; осылайша, жол қозғалысының ағындарында біраз қисынды тұрақтылық болады және оларды математикалық тұрғыдан жуықтап көрсетуге болады.","English":"Fortunately, drivers tend to behave within a reasonably consistent range; thus, traffic streams tend to have some reasonable consistency and can be roughly represented mathematically.","Turkish":"Neyse ki, sürücüler makul surette istikrarlı bir aralıkta davranma eğilimi gösterir; böylelikle, trafik akışları kabul edilebilir bir tutarlılığa sahip olma eğilimi gösterir ve kabaca matematiksel olarak betimlenebilir.","Russian":"К счастью, поведение водителей часто достаточно систематично; таким образом, транспортные потоки в целом имеют некоторую систематичность и могут быть приближенно описаны математически."}
{"id":"617","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","domain":"wikibooks","topic":"Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","Kazakh":"Жол қозғалысының ағынын жақсырақ көсрету үшін үш негізгі сипаттама арасында қатынастар орнатылды: (1) ағын, (2) тығыздық және (3) жылдамдық.","English":"To better represent traffic flow, relationships have been established between the three main characteristics: (1) flow, (2) density, and (3) velocity.","Turkish":"Trafik akışını daha iyi temsil etmek için, üç ana özellik arasındaki ilişkiler belirlenmiştir: (1) akış, (2) yoğunluk ve (3) hız.","Russian":"Чтобы лучше представить транспортный поток, были установлены отношения между тремя основными величинами:  (1) поток, (2) плотность и (3) скорость."}
{"id":"618","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","domain":"wikibooks","topic":"Fundamentals_of_Transportation/Traffic_Flow","Kazakh":"Бұл қарым-қатынастар жол құрылысын жоспарлауда, жобалауда және пайдалануда көмектеседі.","English":"These relationships help in planning, design, and operations of roadway facilities.","Turkish":"Bu ilişkiler, karayolu tesislerinin planlanmasına, tasarımına ve işletilmesine yardımcı olur.","Russian":"Эти отношения помогают в планировке, дизайне и эксплуатации железнодорожных объектов."}
{"id":"619","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Bugs/Insects_Intro","domain":"wikibooks","topic":"Bugs/Insects_Intro","Kazakh":"Жәндіктер ауаға шыққан бірінші жануарлар болған. Олардың ұшу қабілеті оларға жауларынан оңайырақ қашуға әрі тамақ пен аталықтарды/аналықтарды тиімдірек табуға көмектесті.","English":"Insects were the first animals to take to the air. Their ability to fly helped them evade enemies more easily and find food and mates more efficiently.","Turkish":"Uçmayı başaran ilk hayvanlar böceklerdi. Uçma kabiliyetleri, düşmanlardan daha kolay kurtulmalarına, yiyecekleri ve eşlerini daha kolay bir şekilde az çaba harcayarak bulmalarına yardımcı oldu.","Russian":"Насекомые были первыми животными, поднявшимися в воздух. Их способность летать помогала им легче ускользать от врагов, находить еду и партнеров."}
{"id":"620","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Bugs/Insects_Intro","domain":"wikibooks","topic":"Bugs/Insects_Intro","Kazakh":"Көптеген жәндіктерде өз қанаттарын денесінің бойымен артқа бүктеу қабілеті бар.","English":"Most insects have the advantage of being able to fold their wings back along the body.","Turkish":"Çoğu böcek, kanatlarını vücutları boyunca geriye doğru katlayabilme avantajına sahiptir.","Russian":"Большинство насекомых обладают способностью складывать крылья вдоль тела, что дает им преимущество."}
{"id":"621","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Bugs/Insects_Intro","domain":"wikibooks","topic":"Bugs/Insects_Intro","Kazakh":"Бұл оларға жыртқыштардан жасырынуға болатын шағын жерлердің кеңірек ауқымын береді.","English":"This gives them a wider range of small places to hide from predators.","Turkish":"Bu, onlara avcılardan saklanacak daha geniş ve küçük bir yer yelpazesi sağlar.","Russian":"Это предоставляет им большее количество укромных мест, в которых можно спрятаться от хищников."}
{"id":"622","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Bugs/Insects_Intro","domain":"wikibooks","topic":"Bugs/Insects_Intro","Kazakh":"Бүгінде қанаттарын арқасына бүктей алмайтын жәндіктер - инеліктер мен біркүндіктер.","English":"Today, the only insects that cannot fold back their wings are dragon flies and mayflies.","Turkish":"Günümüzde, kanatlarını geriye doğru katlayamayan böcek türleri yalnızca yusufçuklar ve mayıs sinekleridir.","Russian":"Стрекозы и поденки являются единственными насекомыми, которые не могут складывать крылья назад."}
{"id":"623","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Solar_System/Solar_System","domain":"wikibooks","topic":"Solar_System/Solar_System","Kazakh":"Осыдан мыңдаған жыл бұрын Аристарх есімді адам күн жүйесінің күнді айнала қозғалатынын айтқан.","English":"Thousands of years ago, a man called Aristarchus said that the Solar System moved around the Sun.","Turkish":"Binlerce yıl önce, Aristarkus adlı bir adam Güneş Sistemi'nin Güneş'in etrafında döndüğünü söyledi.","Russian":"Тысячи лет назад человек по имени Аристарх сказал, что Солнечная система вращается вокруг Солнца."}
{"id":"624","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Solar_System/Solar_System","domain":"wikibooks","topic":"Solar_System/Solar_System","Kazakh":"Кейбір адамдар оныкі дұрыс деп ойлады, бірақ көп адам қарама-қарсы нәрсеге сенді; күн жүйесі, соның ішінде күн (және тіпті басқа жұлдыздар) жерді айналды деп ойлады.","English":"Some people thought he was right but many people believed the opposite; that the Solar System moved around the Earth, including the Sun (and even the other stars).","Turkish":"Bazı insanlar onun haklı olduğunu düşündü ama birçok insan aksine; Güneş (ve hatta diğer yıldızlar) dahil Güneş Sisteminin, dünyanın etrafında hareket ettiğine inandı.","Russian":"Многие считали, что он прав, но многие верили в противоположное: что Солнечная система вращается вокруг Земли, включая Солнце (и даже другие звезды)."}
{"id":"625","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Solar_System/Solar_System","domain":"wikibooks","topic":"Solar_System/Solar_System","Kazakh":"Бұл орынды болып көрінеді, өйткені Жердің қозғалғаны сезілмейді, солай емес пе?","English":"This seems sensible, because the Earth doesn't feel as if it's moving, does it?","Turkish":"Bu akla uygun görünüyor, çünkü Dünya hareket ediyormuş gibi hissetmiyor, değil mi?","Russian":"Это кажется разумной идеей, потому что мы не чувствуем, что Земля движется, не так ли?"}
{"id":"626","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:South_America/The_Amazon","domain":"wikibooks","topic":"South_America/The_Amazon","Kazakh":"Амазонка өзені жердегі екінші ең ұзын және ең үлкен өзен болып табылады. Оның суы екінші ең үлкен өзеннен 8 есеге дейін көбірек.","English":"The Amazon River is the second longest and the biggest river on Earth. It carries more than 8 times as much water as the second biggest river.","Turkish":"Amazon Nehri yeryüzündeki en uzun ikinci ve en büyük nehirdir. En büyük ikinci nehrin 8 mislinden daha fazla su taşımaktadır.","Russian":"Река Амазонка является второй по длине и первой по величине рекой на Земле. Она несёт более чем в 8 раз больше воды, по сравнению со второй по величине рекой."}
{"id":"627","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:South_America/The_Amazon","domain":"wikibooks","topic":"South_America/The_Amazon","Kazakh":"Сонымен қатар Амазонка жердегі арнасы ең кең өзен болып табылады, кей жерлерде оның ені алты миляға дейін барады.","English":"The Amazon is also the widest river on Earth, at times six miles wide.","Turkish":"Amazon, altı mile varan genişliğiyle, aynı zamanda dünya üzerindeki en geniş nehirdir.","Russian":"Амазонка также является самой широкой рекой на Земле, ширина которой иногда составляет шесть миль."}
{"id":"628","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:South_America/The_Amazon","domain":"wikibooks","topic":"South_America/The_Amazon","Kazakh":"Мұхиттарға құйылатын планета өзендеріндегі судың толықтай 20 пайызы Амазонкадан келеді.","English":"A full 20 percent of the water that pours out of the planet's rivers into the oceans comes from the Amazon.","Turkish":"Gezegenin nehirlerinden okyanuslara dökülen suyun tam yüzde 20'si Amazon'dan geliyor.","Russian":"Целые 20 процентов воды, поступаемой из рек нашей планеты в океаны, текут из Амазонки."}
{"id":"629","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:South_America/The_Amazon","domain":"wikibooks","topic":"South_America/The_Amazon","Kazakh":"Амазонка өзенінің негізгі бөлігі — 6387 км (3980 миля). Ол мыңдаған кішірек өзендерден суды жинайды.","English":"The main Amazon River is 6,387 km (3,980 miles). It collects water from thousands of smaller rivers.","Turkish":"Amazon Nehri'nin ana kolu 6,387 km'dir (3,980 mil). Binlerce küçük nehirden su toplar.","Russian":"Главная река Амазонки имеет длину 6387 км (3980 миль). В неё впадают тысячи небольших рек."}
{"id":"630","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:World_Heritage_Sites/Pyramids_of_Giza","domain":"wikibooks","topic":"World_Heritage_Sites/Pyramids_of_Giza","Kazakh":"Таспен пирамида соғу Ескі Корольдықтың соңына дейін жалғасқанымен, Гиза пирамидаларының өлшемінен және құрылысының техникалық мінсіздігінен ештеңе ешқашан асып түспеді.","English":"Although pyramid-building in stone continued until the end of the Old Kingdom, the pyramids of Giza were never surpassed in their size and the technical excellence of their construction.","Turkish":"Taş piramidin inşaatı Eski Krallık'ın sonuna kadar sürmüş olsa da Giza piramitleri, boyutları ve yapılarının teknik mükemmelliği açısından asla geçilemedi.","Russian":"Несмотря на то, что строительство пирамид из камня продолжалось до конца Древнего царства, размер и техническое совершенство пирамид в Гизе так и не удалось превзойти."}
{"id":"631","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:World_Heritage_Sites/Pyramids_of_Giza","domain":"wikibooks","topic":"World_Heritage_Sites/Pyramids_of_Giza","Kazakh":"Жаңа патшалық ежелгі мысырлықтар сол кезде жасы мың жылдан асып кеткен ізашарларының ескерткіштеріне таңырқай қарады.","English":"New Kingdom ancient Egyptians marvelled at their predecessors monuments, which were then well over a thousand year old.","Turkish":"Yeni Krallıktaki antik Mısırlılar seleflerinin bıraktıkları anıtlara hayret içerisinde bakarlardı ve bu anıtlar o zamanlar bin yıldan daha eskiydi.","Russian":"В новом царстве древних египтян восхищались памятниками, созданными их предшественниками более тысячи лет назад."}
{"id":"632","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Europe/Vatican_City","domain":"wikibooks","topic":"Europe/Vatican_City","Kazakh":"Ватикан қаласы халқының саны — шамамен 800. Бұл — дүние жүзіндегі ең шағын тәуелсіз ел және халық саны ең аз ел.","English":"Vatican City's population is around 800. It is the smallest independent country in the world and the country with the lowest population.","Turkish":"Vatikan'ın nüfusu 800 civarındadır. O, dünyadaki en küçük bağımsız ülkedir ve en az nüfusa sahip ülke.","Russian":"Население Ватикана составляет около 800 человек. Это самая маленькая независимая страна в мире, а также страна, имеющая наименьшее население."}
{"id":"633","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Europe/Vatican_City","domain":"wikibooks","topic":"Europe/Vatican_City","Kazakh":"Ватикан мемлекеті заңнамасында және ресми қарым-қатынастарында италиян тілін қолданады.","English":"Vatican City uses Italian in its legislation and official communications.","Turkish":"Vatikan, mevzuatında ve resmi iletişimlerinde İtalyancayı kullanır.","Russian":"В Ватикане используют итальянский язык в законодательстве и официальных сообщениях."}
{"id":"634","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Europe/Vatican_City","domain":"wikibooks","topic":"Europe/Vatican_City","Kazakh":"Итальян тілі мемлекетте жұмыс істейтіндердің көпшілігі қолданатын күнделікті тілі, ал латын тілі діни рәсімдерде жиі қолданылады.","English":"Italian is also the everyday language used by most of those who work in the state while Latin is often used in religious ceremonies.","Turkish":"İtalyanca, eyalette çalışanların çoğu tarafından konuşulan günlük dildir, Latince ise genellikle dini törenlerde kullanılır.","Russian":"Итальянский язык также является повседневным языком для большинства людей, работающих в государстве, в то время как латынь зачастую используется в религиозных церемониях."}
{"id":"635","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Europe/Vatican_City","domain":"wikibooks","topic":"Europe/Vatican_City","Kazakh":"Ватикан қаласының барлық азаматтары — римдік католиктер.","English":"All citizens of Vatican City are Roman Catholic.","Turkish":"Vatikan Şehri'nin tüm vatandaşları Katoliktir.","Russian":"Все граждане Ватикана — католики."}
{"id":"636","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Periodic_Table","domain":"wikibooks","topic":"The_Elements/Periodic_Table","Kazakh":"Адамдар ежелден алтын, күміс және мыс сияқты негізгі химиялық элементтер туралы білді, өйткені олардың барлығын табиғатта табиғи түрде табуға болады және қарапайым құралдармен өндіру салыстырмалы түрде оңай.","English":"People have known about basic chemical elements such as gold, silver, and copper from antiquity, as these can all be discovered in nature in native form and are relatively simple to mine with primitive tools.","Turkish":"Tümü asıl halleriyle doğada keşfedilebildiği ve ilkel araçlarla göreceli olarak basit şekilde çıkarılabildiği için ilk çağlardan beri insanlar altın, gümüş ve bakır gibi temel kimyasal elementlerle ilgili bilgi sahibiydi.","Russian":"Людям с античных времен были известны основные химические элементы, такие как золото, серебро и медь, поскольку их все можно встретить в природе в чистом виде и относительно легко добывать с помощью примитивных орудий."}
{"id":"637","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Periodic_Table","domain":"wikibooks","topic":"The_Elements/Periodic_Table","Kazakh":"Философия ғұламасы Аристотель әрбір заттың төрт элементтің біреуінен немесе бірнешесінен жасалған деген теория құрған.","English":"Aristotle, a philosopher, theorised that everything is made up of a mixture of one or more of four elements. They were earth, water, air, and fire.","Turkish":"Bir filozof olan Aristoteles, her şeyin dört elementten bir veya daha fazlasının karışımından oluştuğunu teorileştirdi. Bunlar toprak, su, hava ve ateşti.","Russian":"Философ Аристотель считал, что всё состоит из смеси одного или нескольких из четырёх элементов. Это были земля, вода, воздух и огонь."}
{"id":"638","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Periodic_Table","domain":"wikibooks","topic":"The_Elements/Periodic_Table","Kazakh":"Бұл материяның төрт күйіне ұқсас болды (төмендегідей тәртіпте): қатты, сұйық, газ және плазма, дегенмен ол біз көріп тұрған зат пішімдеріне келетін жаңа субстанцияларға өзгеретінін болжады.","English":"This was more like the four states of matter (in the same order): solid, liquid, gas, and plasma, though he also theorised that they change into new substances to form what we see.","Turkish":"Bu, daha ziyade maddenin dört hali gibidir (aynı sırayla): katı, sıvı, gaz ve plazma. Ancak aynı zamanda gördüğümüz biçimleri almak için yeni maddelere dönüştüklerini de kuramlaştırmıştır.","Russian":"Они были похожи на четыре состояния вещества (в том же порядке): твердое, жидкое, газообразное и плазма, хотя он также предполагал, что они переходят в новое состояние, чтобы получилось то, что мы видим."}
{"id":"639","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Mixtures","domain":"wikibooks","topic":"The_Elements/Mixtures","Kazakh":"Қорытпалар негізінен екі немесе одан да көп металдардың қоспасы болып табылады. Периодты кестеде көптеген элементтер бар екенін ұмытпаңыз.","English":"Alloys are basically a mixture of two or more metals. Don't forget that there are many elements on the periodic table.","Turkish":"Alaşımlar temelde iki ya da daha fazla metalin bir karışımıdır. Periyodik tabloda birçok element olduğunu unutmayın.","Russian":"Сплавы по существу представляют собой смесь двух или более металлов. Не забывайте, что в периодической таблице много элементов."}
{"id":"640","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Mixtures","domain":"wikibooks","topic":"The_Elements/Mixtures","Kazakh":"Кальций және калий сияқты элементтер металдар болып саналады. Әрине, күміс және алтын сияқты металдар да бар.","English":"Elements like calcium and potassium are considered metals. Of course, there are also metals like silver and gold.","Turkish":"Kalsiyum ve potasyum gibi elementler metal olarak kabul edilir. Tabii ki, gümüş ve altın gibi metaller de vardır.","Russian":"Такие элементы, как кальций и калий, считаются металлами. Конечно, также есть такие металлы, как серебро и золото."}
{"id":"641","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Mixtures","domain":"wikibooks","topic":"The_Elements/Mixtures","Kazakh":"Сондай-ақ құрамында көміртегі сияқты металл емес элементтердің аз мөлшерін қамтитын қорытпалар болуы мүмкін.","English":"You can also have alloys that include small amounts of non-metallic elements like carbon.","Turkish":"Az miktarda, karbon gibi ametal elementler içeren alaşımlar da vardır.","Russian":"Можно также сделать такие сплавы, которые содержат небольшое количество таких неметаллических элементов, как углерод."}
{"id":"642","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Overview","domain":"wikibooks","topic":"The_Elements/Overview","Kazakh":"Әлемдегі барлық нәрсе материядан тұрады. Материяның барлығы атомдар деп аталатын кішкентай бөлшектерден тұрады.","English":"Everything in the Universe is made of matter. All matter is made of tiny particles called atoms.","Turkish":"Evrendeki her şey maddeden oluşur. Her madde atomlar denilen küçük parçacıklardan oluşur.","Russian":"Все во вселенной состоит из материи. Вся материя состоит из мельчайших частиц, называемых атомами."}
{"id":"643","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:The_Elements/Overview","domain":"wikibooks","topic":"The_Elements/Overview","Kazakh":"Атомдардың өте шағын болғаны сонша, триллиондаған атомдар осы сөйлем соңындағы нүктеге сыя алатын еді.","English":"Atoms are so incredibly tiny that trillions of them could fit into the period at the end of this sentence.","Turkish":"Atomlar öylesine inanılmaz küçüktür ki trilyonlarcası bu cümlenin sonundaki noktaya sığabilir.","Russian":"Атомы настолько невероятно крошечны, что триллионы их могут поместиться в точке в конце этого предложения."}
{"id":"644","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Pencil","domain":"wikibooks","topic":"How_Things_Work/Pencil","Kazakh":"Осылайша қарындаш шыққан кезде көп адамдарға жақсы дос болды.","English":"Thus, the pencil was a good friend to many people when it came out.","Turkish":"Kısacası, kurşun kalem, ilk çıktığında pek çok insan için iyi bir arkadaş oldu.","Russian":"Таким образом, карандаш стал хорошим другом для многих людей, когда появился."}
{"id":"645","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Pencil","domain":"wikibooks","topic":"How_Things_Work/Pencil","Kazakh":"Өкінішке орай, жазудың жаңа әдістері пайда болғандықтан, қарындаштың маңыздылығы нашарлап, аз қолданылатын болды.","English":"Sadly, as newer methods of writing have emerged, the pencil has been relegated to lesser status and uses.","Turkish":"Maalesef, yeni yazma yöntemleri ortaya çıktıkça kalemin kullanım alanları ve sıklığı azaldı.","Russian":"Грустно, что когда появились новые способы письма, карандаш утратил свой прежний статус и им стали меньше пользоваться."}
{"id":"646","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Pencil","domain":"wikibooks","topic":"How_Things_Work/Pencil","Kazakh":"Қазіргі уақытта адамдар ұштағышқа жақындамай-ақ компьютер экрандарында хабарламалар жаза алады.","English":"People now write messages on computer screens, never having to come close to a sharpener.","Turkish":"İnsanlar asla bir kalemtıraşa yaklaşmak zorunda kalmadan artık bilgisayar ekranlarından mesajlar yazıyor.","Russian":"Сейчас люди пишут сообщения на экранах компьютеров, и им никогда не приходится иметь дело с точилкой."}
{"id":"647","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Pencil","domain":"wikibooks","topic":"How_Things_Work/Pencil","Kazakh":"Жаңа бірдеңе пайда боғланда, пернетақта неге айналатыны туралы болжамдар жасауға ғана болады.","English":"One can only wonder what the keyboard will become when something newer comes along.","Turkish":"Daha yeni bir şey çıktığında klavyenin kullanımına ne olacağını kim bilebilir?","Russian":"Можно только гадать, что станет с клавиатурой, с появлением более новых технологий."}
{"id":"648","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Nuclear_Bomb","domain":"wikibooks","topic":"How_Things_Work/Nuclear_Bomb","Kazakh":"Атомдық бомба көп протондар мен нейтрондар арқылы ядро ​​құру үшін энергия алуы принципі бойынша жұмыс істейді.","English":"The fission bomb works on the principle that it takes energy to put together a nucleus with many protons and neutrons.","Turkish":"Fisyon bombası, birçok proton ve nötrona sahip bir atom çekirdeğini bir araya getirmek için enerji alması ilkesine göre çalışır.","Russian":"Атомная бомба работает на том принципе, что для того, чтобы много протонов и нейтронов находились в одном ядре, необходима энергия."}
{"id":"649","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Nuclear_Bomb","domain":"wikibooks","topic":"How_Things_Work/Nuclear_Bomb","Kazakh":"Ауыр арбаны өрге итерген сияқты. Ядро қайтадан бөлініп, сол энергияның бір бөлігін шығарады.","English":"Sort of like rolling a heavy cart up a hill. Splitting the nucleus up again then releases some of that energy.","Turkish":"Bu süreç bir anlamda, bir el arabasını tepeye çıkarmak gibidir. Çekirdeği tekrar yarar ve sonra o enerjinin bir kısmını serbest bırakır.","Russian":"Примерно как катить тяжелую тележку на холм. Тогда повторное расщепление ядра высвобождает часть этой энергии."}
{"id":"650","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:How_Things_Work/Nuclear_Bomb","domain":"wikibooks","topic":"How_Things_Work/Nuclear_Bomb","Kazakh":"Кейбір атомдардың ядролары тұрақсыз, яғни, олар аз ғана түрткенде немесе мүлде түртпегенде бөлінуге бейім.","English":"Some atoms have unstable nuclei which means that they tend to break apart with little or no nudging.","Turkish":"Bazı atomların kararsız çekirdekleri vardır, yani küçük bir müdahaleyle ya da hiç müdahale olmadan parçalanabilirler.","Russian":"Некоторые атомы имеют нестабильное ядро, что означает, что они склонны распадаться при малом воздействие или без него."}
{"id":"651","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Solar_System/Moon","domain":"wikibooks","topic":"Solar_System/Moon","Kazakh":"Айдың беті тау жынысы мен шаңнан тұрады. Айдың сыртқы қабаты қабық деп аталады.","English":"The surface of the Moon is made of rocks and dust. The outer layer of the Moon is called the crust.","Turkish":"Ay'ın yüzeyi kayalardan ve tozdan oluşur. Ay'ın dış katmanına kabuk ismi verilir.","Russian":"Поверхность Луны состоит из камней и пыли. Внешний слой Луны называется корой."}
{"id":"652","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Solar_System/Moon","domain":"wikibooks","topic":"Solar_System/Moon","Kazakh":"Жер қыртысының қалыңдығы жақын жағында шамамен 70 км, ал алыс жағында 100 км.","English":"The crust is about 70 km thick on the near side and 100 km thick on the far side.","Turkish":"Yerkabuğu yakın tarafta yaklaşık 70 km, uzak tarafta ise 100 km kalınlığındadır.","Russian":"Толщина коры составляет около 70 км под океанами и 100 км – под материками."}
{"id":"653","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Solar_System/Moon","domain":"wikibooks","topic":"Solar_System/Moon","Kazakh":"Күңгірт жерлердің асты жұқа, ал жарық жерлердің асты қалың тау жынысынан тұрады.","English":"It is thinner under the maria and thicker under the highlands.","Turkish":"Maria'nın altında daha ince, dağlık bölgelerde daha kalındır.","Russian":"Она тоньше под лунными морями и толще под нагорьями."}
{"id":"654","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Wikijunior:Solar_System/Moon","domain":"wikibooks","topic":"Solar_System/Moon","Kazakh":"Айдың көрінетін жерінде ай теңіздері көбірек болуы мүмкін, себебі онда ай қыртысы жіңішкерек.  Лаваның ай қыртысының бетіне шығуы әлдеқайда жеңілірек болды.","English":"There may be more maria on the near side because the crust is thinner. It was easier for lava to rise up to the surface.","Turkish":"Kabuk daha ince olduğundan yan tarafta daha çok maria olabilir. Lav için yer yüzüne çıkmak daha kolaydı.","Russian":"На видимой стороне может быть больше лунных морей, потому что там кора тоньше. Лаве было легче подняться на поверхность."}
{"id":"655","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/Motivation","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Motivation","Kazakh":"Мазмұн туралы теориялар адамдарды не қозғау салатынын немесе оларға не ұнайтынын табуға негізделген.","English":"Content theories are centered on finding what makes people tick or appeals to them.","Turkish":"İçerik teorileri insanları tetikleyen ya da cezbeden şeyleri bulmayı merkeze alır.","Russian":"Теории контента сконцентрированы на поиске того, что заставляет людей действовать или может их заинтересовать."}
{"id":"656","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/Motivation","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Motivation","Kazakh":"Бұл теорияларға сай адамдарда кәмелетке толғанда ішкіге айналған белгілі бір қажеттіліктер және/немесе қалаулар бар.","English":"These theories suggest that people have certain needs and/or desires which have been internalized as they mature to adulthood.","Turkish":"Söz konusu tezler, bireylerin, yetişkin oldukları döneme kadar olgunlaşırken, içselleştirilen belirli gereksinim ve/veya istekleri bulunduğunu ortaya koymaktadır.","Russian":"Эти теории предполагают, что у людей есть определённые потребности и/или желания, которые накапливаются внутри в процессе взросления."}
{"id":"657","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/Motivation","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Motivation","Kazakh":"Бұл теориялар белгілі бір адамдарды қалайтын нәрселерін не қалаттыратынын және қоршаған ортасындағы қандай нәрселер белгілі бір әрекеттерді істеткізетінін немесе істеткізбейтінін қарастырады.","English":"These theories look at what it is about certain people that make them want the things that they do and what things in their environment will make them do or not do certain things.","Turkish":"Bu teoriler, bazı insanların yaptıkları şeyleri arzu etmelerine sebebiyet veren şeylere ve çevrelerindeki şeylerin onlara belirli şeyleri yapıp yapmamasına sebep olan şeyler ile ilgilenir.","Russian":"Эти теории обращаются к тому, что же заставляет конкретных людей хотеть делать то, что они делают, и что их  окружении заставляет делать или не делать определённые вещи."}
{"id":"658","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/Motivation","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Motivation","Kazakh":"Екі танымал мазмұн теориясы - Маслоудың қажеттіліктер иерархиясы және Герцбергтің екі фактор теориясынан тұрады.","English":"Two popular content theories are Maslow's Hierarchy of Needs Theory and Hertzberg's Two Factor Theory.","Turkish":"İki popüler içerik teorisi, Maslow'un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Teorisi ve Hertzberg'in İki Faktör Teorisidir.","Russian":"\"Две популярные теории о контенте — это \"\"Пирамида потребностей по Маслоу\"\" и \"\"Двухфакторная теория мотивации Герцберга\"\".\""}
{"id":"659","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/Leader_Credibility","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Leader Credibility","Kazakh":"Жалпы алғанда менеджерлер бұрынғы әріптестеріне басшылық ете бастағанда екі түрлі қылық пайда болуы мүмкін. Бір жағынан алдыңғы «әріптестердің бірі» (немесе құрбылардың) болып қалуға тырысады.","English":"Generally speaking, two behaviors can emerge as managers begin to lead their former peers. One end of the spectrum is trying to remain “one of the guys” (or gals).","Turkish":"\"Genel anlamda, yöneticiler eski meslektaşlarını sevk ve idare etmeye başladığına iki davranış meydana gelebilir. Yelpazenin bir tarafı \"\"erkeklerden biri\"\" (veya kızlardan biri) şeklinde kalmaya çalışmaktır.\"","Russian":"\"Как правило, могут проявляться два типа поведения когда менеджеры начинают руководить людьми, ранее равными им по статусу. Одна крайность спектра – это попытка оставаться \"\"своим парнем\"\" (или девушкой).\""}
{"id":"660","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/Leader_Credibility","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Leader Credibility","Kazakh":"Менеджердің бұл түрі танымал емес шешімдер қабылдау, тәртіптік шараларды қолдану, көрсеткіштерді бағалау, жауапкершілікті тағайындау және адамдарға жауапкершілік жүктеуде қиындықтарға тап болады.","English":"This type of manager has difficulty making unpopular decisions, performing disciplinary action, performance evaluations, assigning responsibility, and holding people accountable.","Turkish":"Bu tip yöneticiler çoğunluğun hoşuna gitmeyen kararlar vermede, disiplin tedbirleri almada, performans değerlendirmelerinde, sorumluluk vermede ve insanları sorumlu tutmada zorluk yaşarlar.","Russian":"Таким управленцам трудно принимать непопулярные решения, дисциплинарные меры, оценивать результаты работы, распределять обязанности и привлекать работников к ответственности."}
{"id":"661","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/Leader_Credibility","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Leader Credibility","Kazakh":"Спектрдің екінші жағында адам бейтаныс адамға айналады, ол топ орындайтын барлық әрекеттерді өзгертіп, оны өз бетінше жасау керек деп санайды.","English":"At the other end of the spectrum, one morphs into an unrecognizable individual that feels he or she must change everything the team has been doing and make it their own.","Turkish":"Spektrumun diğer ucunda kişi, ekibin yaptığı her şeyi değiştirip kendisi yapması gerektiğini düşünen tanınamaz bir bireye dönüşür.","Russian":"На другом конце спектра человек превращается в неузнаваемого индивида, которому кажется, что он должен изменить всё, что делала команда, и присвоить это себе."}
{"id":"662","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/Leader_Credibility","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Leader Credibility","Kazakh":"Жетекші команданың табысына және сәтсіздігіне жауапты.","English":"After all, the leader is ultimately responsible for the success and failure of the team.","Turkish":"Ne de olsa ekibin başarı ve başarısızlığından nihayetinde lider sorumludur.","Russian":"Ведь руководитель в конечном итоге несет ответственность за успех или провал команды."}
{"id":"663","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/Leader_Credibility","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Leader Credibility","Kazakh":"Бұл мінез-құлық жиі жетекшілер мен команданың қалған бөлігі арасындағы қатынастың үзілулеріне әкеледі.","English":"This behavior oftentimes results in rifts between the leaders and the rest of the team.","Turkish":"Bu davranış genellikle lider ve ekibin geri kalanı arasında anlaşmazlıklara sebep olur.","Russian":"Такое поведение часто приводит к конфликтам между лидерами и остальными членами команды."}
{"id":"664","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/How_Do_You_Build_High-performing_Virtual_Teams%3F","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Virtual Teams","Kazakh":"Виртуалды топтар кәдімгі топтар сияқты бірдей жоғары сапа стандарттарын ұстанады, дегенмен мұнда кішігірім айырмашылықтар бар.","English":"Virtual teams are held to the same standards of excellence as conventional teams, but there are subtle differences.","Turkish":"Sanal takımlar geleneksel ekiplerle aynı mükemmellik standartlarına tabi tutulur ama ince farklılıklar vardır.","Russian":"Виртуальные команды придерживаются тех же стандартов мастерства, что и обычные команды, но имеются небольшие различия."}
{"id":"665","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/How_Do_You_Build_High-performing_Virtual_Teams%3F","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Virtual Teams","Kazakh":"Виртуалдық команда мүшелері жиі физикалық топтың байланыс нүктесі ретінде қызмет етеді.","English":"Virtual team members often function as the point of contact for their immediate physical group.","Turkish":"Sanal takım üyeleri genellikle onların yakın fiziksel grupları için danışılacak kişi görevi görür.","Russian":"Виртуальные члены команды часто выполняют функцию точки контакта для своей непосредственной физической группы."}
{"id":"666","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/How_Do_You_Build_High-performing_Virtual_Teams%3F","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Virtual Teams","Kazakh":"Олар көбінесе кәдімгі команда мүшелеріне қарағанда көбірек дербестікке ие, өйткені олардың командалары әртүрлі уақыт белдеулерінде кездесуі мүмкін, мұны жергілікті басқарма түсінбеуі мүмкін.","English":"They often have more autonomy than conventional team members as their teams may meet according to varying time zones which may not be understood by their local management.","Turkish":"Yerel yönetimleri tarafından anlaşılamayabilecek değişen zaman dilimlerine göre buluşabildiği için sanal ekipler, genellikle, geleneksel ekip üyelerinden daha fazla özerkliğe sahiptirler.","Russian":"Они обычно более автономны, чем сотрудники из традиционных команд, ведь их команды могут встречаться в соответствии с разными часовыми поясами, что не всегда может понять местное руководство."}
{"id":"667","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/How_Do_You_Build_High-performing_Virtual_Teams%3F","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Virtual Teams","Kazakh":"Нағыз «көзге көрінбейтін топтың» (Ларсон мен Лафасто, 1989, 109 бет) болуы да виртууалды топтың бірегей компоненті болып табылады.","English":"The presence of a true “invisible team” (Larson and LaFasto, 1989, p109) is also a unique component of a virtual team.","Turkish":"Gerçek bir “görünmez ekibin” varlığı (Larson ve LaFasto, 1989, s.109) aynı zamanda sanal bir ekibin benzersiz bir bileşenidir.","Russian":"\"Наличие настоящей \"\"невидимой команды\"\" (Ларсон и ЛаФасто, 1989 г., с. 109) также является уникальным компонентом виртуальной команды.\""}
{"id":"668","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Managing_Groups_and_Teams/How_Do_You_Build_High-performing_Virtual_Teams%3F","domain":"wikibooks","topic":"Managing Groups & Teams/Virtual Teams","Kazakh":"«Көзге көрінбейтін топ» дегеніміз оған әрбір мүшесі есеп беретін басшылық тобы.  Көзге көрінбейтінтоп әрбір мүшесі үшін стандарттарды анықтайды.","English":"The “invisible team” is the management team to which each of the members report. The invisible team sets the standards for each member.","Turkish":"Görünmez ekip, her bir üyenin rapor verdiği yönetim ekibidir. Görünmez ekip, her üye için standartları belirler.","Russian":"\"\"\"Невидимая команда\"\" — это команда руководителей, перед которой отчитывается каждый участник. Невидимая команда устанавливает нормы для каждого участника.\""}
{"id":"669","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Learning_Theories/Organizational_Learning:_Practice","domain":"wikibooks","topic":"Learning Theories/Organizational Learning","Kazakh":"Неліктен кәсіпорын «үйренуші ұйым» құрудың ұзақ процесінен өтуі қажет? Ұйымдық оқыту тұжырымдамасын іс жүзінде жүзеге асырудың бірден бір мақсаты - жаңашылдық.","English":"Why would an organization want to go through the time consuming process of establishing a learning organization? One goal for putting organizational learning concepts into practice is innovation.","Turkish":"Bir örgüt neden bir öğrenen örgüt kurmanın zaman tüketici sürecinden geçmek ister? Örgütsel öğrenme kavramlarını uygulamaya geçirmenin bir amacı gelişimdir.","Russian":"Зачем организации проходить через трудоёмкий процесс создания самообучающейся организации? Одной из целей применения концепций самообучающихся организаций на практике являются инновации."}
{"id":"670","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Learning_Theories/Organizational_Learning:_Practice","domain":"wikibooks","topic":"Learning Theories/Organizational Learning","Kazakh":"Барлық қолжетімді ресурстар ұйымның функционалдық бөлімдерінде тиімді пайдаланылғанда, жасампаздық пен өнертапқыштық бола алады.","English":"When all available resources are effectively used across the functional departments of an organization, creativity and ingenuity can transpire.","Turkish":"Bir örgütün işlevsel departmanlarında mümkün olan tüm kaynaklar etkin biçimde kullanıldığında yaratıcılık ve ustalık ortaya çıkabilir.","Russian":"Когда все доступные ресурсы эффективно используются во всех функциональных подразделениях организации, то могут проявиться креативность и изобретательность."}
{"id":"671","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Learning_Theories/Organizational_Learning:_Practice","domain":"wikibooks","topic":"Learning Theories/Organizational Learning","Kazakh":"Нәтижесінде, кедергіні  жеңу мақсатында бірлескен жұмысты ұйымдастыру процесі тапсырыс берушілердің қажеттіліктеріне қызмет ететін жаңа инновациялық процеске әкелуі мүмкін.","English":"As a result, the process of an organization working together to overcome an obstacle can lead to a new innovative process to serve the customer's need.","Turkish":"Sonuç olarak, bir engelin üstesinden gelmek için beraber çalışılan bir kuruluşun süreci, müşterilerin gereksinimlerine hizmet edecek yeni bir yenilikçi sürece öncü olabilir.","Russian":"В итоге сплочённая работа организации с целью преодолеть препятствие может привести к новому инновационному процессу, который будет отвечать интересам клиента."}
{"id":"672","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Learning_Theories/Organizational_Learning:_Practice","domain":"wikibooks","topic":"Learning Theories/Organizational Learning","Kazakh":"Ұйым жаңашыл болғанға дейін басшылық тобы онда жаңашылдық мәдениетін құруы тиіс, сондай-ақ  білім алмасуды және ұйымдық оқуды қамтамасыз етуі қажет.","English":"Before an organization can be innovative, leadership must create a culture of innovation as well as shared knowledge and organizational learning.","Turkish":"Bir organizasyonun yenilikçi olabilmesi için liderliğin, bilgi paylaşımı ve şirket içi eğitimleri teşvik etmenin yanı sıra bir inovasyon kültürü de yaratması gerekir.","Russian":"Прежде чем организация сможет стать инновационной, руководители должны создать культуру новаторства, обмена знаниями и накопления опыта."}
{"id":"673","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Learning_Theories/Organizational_Learning:_Practice","domain":"wikibooks","topic":"Learning Theories/Organizational Learning","Kazakh":"Ангел (2006), «Континуум» тәсілін ұйымдардың өнімділіктің жоғарырақ деңгейіне жетуіне көмектесу үшін пайдаланылатын әдіс ретінде түсіндіреді.","English":"Angel (2006), explains the Continuum approach as a method being used to help organizations reach a higher level of performance.","Turkish":"Melek (2006), kuruluşların daha yüksek bir performans seviyesine ulaşmasına yardımcı olarak kullanılan bir yöntem olan Süreklilik yaklaşımını açıklar.","Russian":"\"Эйнджел (2006 г.) объясняет подход \"\"Континуум\"\" как метод, используемый для помощи организациям в достижении более высокого уровня эффективности.\""}
{"id":"674","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Cognitive_Psychology_and_the_Brain","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Cognitive Neuropsychology","Kazakh":"Нейробиологиялық деректер таным түсінігін зерттеудің теориялық тәсілінің физикалық дәлелін береді. Сондықтан бұл зерттеу ауқымын азайтып, оның дәлдігін арттырады.","English":"Neurobiological data provide physical evidence for a theoretical approach to the investigation of cognition. Therefore it narrows the research area and makes it much more exact.","Turkish":"Nörobiyolojik veriler, bilişin araştırılmasına teorik bir yaklaşım için fiziksel kanıt sağlar. Bu nedenle araştırma alanını daraltır ve çok daha kesin hale getirir.","Russian":"Данные нейробиологии дают физические свидетельства для теоретического подхода к изучению сознания. Таким образом сужается область исследования, и оно становится гораздо более точным."}
{"id":"675","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Cognitive_Psychology_and_the_Brain","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Cognitive Neuropsychology","Kazakh":"Ми патологиялары мен іс-қимыл арасындағы байланыс ғалымдарды олардың зерттеулерінде қолдайды.","English":"The correlation between brain pathology and behaviour supports scientists in their research.","Turkish":"Beyin patolojisi ve davranış arasındaki bağıntı, bilim insanlarını araştırmalarında destekliyor.","Russian":"Взаимосвязь между патологией мозга и поведением используется учёными в их исследованиях."}
{"id":"676","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Cognitive_Psychology_and_the_Brain","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Cognitive Neuropsychology","Kazakh":"Әр түрлі ми жарақаттары, зақымдары, ісіктері іс-қимылға әсер етіп, психикалық функциядағы өзгерістерге әлып келуі мүмкін екендігі бұрыннан белгілі.","English":"It has been known for a long time that different types of brain damage, traumas, lesions, and tumours affect behaviour and cause changes in some mental functions.","Turkish":"Farklı beyin hasarı, travma, lezyon ve tümör türlerinin davranışları etkilediği ve bazı zihinsel fonksiyonlarda değişikliklere neden olduğu uzun zamandır bilinmektedir.","Russian":"Давно известно, что различные виды повреждений, травм, поражений и опухолей мозга влияют на поведение и вызывают изменения некоторых психических функций."}
{"id":"677","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Cognitive_Psychology_and_the_Brain","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Cognitive Neuropsychology","Kazakh":"Жаңа технологиялардың өсуі бізге бұрын-соңды болмаған ми құрылымдары мен процестерін көруге және зерттеуге мүмкіндік береді.","English":"The rise of new technologies allows us to see and investigate brain structures and processes never seen before.","Turkish":"Yeni teknolojilerin ortaya çıkması daha önce hiç görülmemiş beyin yapıları ve süreçlerini de görmemize ve araştırmamıza olanak sağlıyor.","Russian":"Появление новых технологий позволяет нам увидеть и исследовать невиданные ранее структуры и процессы мозга."}
{"id":"678","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Cognitive_Psychology_and_the_Brain","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Cognitive Neuropsychology","Kazakh":"Бұл біздің ойымыздағы процестерді түсінуге көмектесетін еліктемелік модельдерін құруға көптеген мәліметтер және материалдармен қамтамасыз етеді.","English":"This provides us with a lot of information and material to build simulation models which help us to understand processes in our mind.","Turkish":"Bu, zihnimizdeki işleyişi çözebilmemize yardımcı olan simülasyon modelleri tasarlamak için bize birçok bilgi ve materyal desteği sunar.","Russian":"Это предоставляет нам большой объем данных и материалов для создания имитационных моделей, помогающих понять процессы, происходящие в нашем сознании."}
{"id":"679","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Knowledge_Representation_and_Hemispheric_Specialisation","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Artificial Intelligence","Kazakh":"AI-дің ғылыми фантастикалық қосымша мағынасы болғанымен, AI іс-қимылды, оқытуды және машиналарда сананы қолдануды қамтитын компьютерлік ғылымның аса маңызды бір саласын құрайды.","English":"Although AI has a strong connotation of science fiction, AI forms a very important branch of computer science, dealing with behavior, learning and intelligent adaptation in a machine.","Turkish":"AI, bilim kurgu ile güçlü bir çağrışıma sahip olsa da, AI bir makinede davranış, öğrenme ve akıllı adaptasyonla ilgilenen bilgisayar biliminin çok önemli bir dalı oluşturur.","Russian":"\"Несмотря на то, что ИИ прочно ассоциируется с научной фантастикой, он формирует очень важное направление компьютерных наук, рассматривающее поведение и обучение машин и \"\"привитие\"\" им интеллекта.\""}
{"id":"680","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Knowledge_Representation_and_Hemispheric_Specialisation","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Artificial Intelligence","Kazakh":"Жасанды интеллек саласындағы зерттеу интеллектуалды әрекетті қажет ететін автоматтандырылған тапсырмаларды орындауға арналған машиналар жасауды қамтиды.","English":"Research in AI involves making machines to automate tasks that require intelligent behavior.","Turkish":"Yapay zeka araştırmaları, akıllı davranış gerektiren görevlerin otomatikleştirilmesini sağlayacak robotlar geliştirmeyi içerir.","Russian":"Исследования в области ИИ включают в себя создание машин для автоматизации задач, требующих интеллектуального поведения."}
{"id":"681","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Knowledge_Representation_and_Hemispheric_Specialisation","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Artificial Intelligence","Kazakh":"Мысалдар басқаруды, жоспарлауды және кесте жасауды, тұтынушы диагноздарына және сұрақтарына жауап беру қабілетін, сонымен бірге қолжазбаны тануды, дауысты және бетті қамтиды.","English":"Examples include control, planning and scheduling, the ability to answer customer diagnoses and questions, as well as handwriting recognition, voice and face.","Turkish":"Örnekler arasında kontrol, planlama ve programlama, müşteri tanılarına ve sorularına cevap verme; el yazısı, ses ve yüz tanıma becerileri yer almaktadır.","Russian":"Вот некоторые из примеров, которые можно привести: контроль, планирование и создание графика, реакция на диагнозы и вопросы клиента, а также распознавание лица, почерка и голоса."}
{"id":"682","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Knowledge_Representation_and_Hemispheric_Specialisation","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Artificial Intelligence","Kazakh":"Мұндай нәрселер шын өмірдегі мәселелердің шешімдерін қамтамасыз ететін бөлек пәндерге айналды.","English":"Such things have become separate disciplines, which focus on providing solutions to real life problems.","Turkish":"Bu becerilerin her biri, gerçek hayatın sorunlarına çözüm sağlamaya odaklanan ayrı disiplinler haline geldi.","Russian":"Подобные вопросы выделены в отдельные дисциплины, целью которых является решение задач, с которыми мы сталкиваемся в быту."}
{"id":"683","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Cognitive_Psychology_and_Cognitive_Neuroscience/Knowledge_Representation_and_Hemispheric_Specialisation","domain":"wikibooks","topic":"Cognitive Psycology and Neuroscience/Artificial Intelligence","Kazakh":"AI жүйесі қазір экономика, медицина, инженерлік іс және әскери салаларда жиі пайдаланылады, өйткені бірнеше үй компьютері және бейне ойыны бағдарламалық құралдарына кірістірілген.","English":"The AI ​​system is now often used in the fields of economics, medicine, engineering and the military, as has been built in several home computer and video game software applications.","Turkish":"Yapay zeka sistemleri, ev bilgisayarlarında ve video oyun yazılımlarında bulunduğu gibi artık sıklıkla ekonomi, tıp, mühendislik ve askeri alanlarda da kullanılıyor.","Russian":"В настоящее время система ИИ часто используется в областях экономики, медицины, инженерии и военной сферы, будучи встроенной в некоторые программные приложения для домашних компьютеров и видеоигр."}
{"id":"684","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Blended_Learning_in_K-12/Blended_Learning_in_Grades_3-6","domain":"wikibooks","topic":"Blended Learning/Field trips","Kazakh":"Далаға сапарлар кез келген сынып бөлмесінің үлкен бөлігі болып табылады. Мұғалім оқушыларды автобуспен бару мүмкін емес жерлерге апарғысы келетіні айтарлықтай жиі боалды.","English":"Field trips are a large part of any classroom. Quite often a teacher would love to take her students places to which a bus trip is not an option.","Turkish":"Okul gezileri, tüm sınıfların önemli bir parçasıdır. Öğretmenler çoğu zaman öğrencilerini otobüs yolculuğunun mümkün olmadığı yerlere götürmeye bayılır.","Russian":"Учебные экскурсии очень важны для любого класса. Очень часто учителям хочется отвезти своих учеников туда, куда нельзя доехать на автобусе."}
{"id":"685","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Blended_Learning_in_K-12/Blended_Learning_in_Grades_3-6","domain":"wikibooks","topic":"Blended Learning/Field trips","Kazakh":"Технология виртуалды өріс сапарлары арқылы шешімді ұсынады. Студенттер мұражай артефактілеріне қарай алады, аквариумға бара алады немесе сыныбында отырғанда әдемі өнерге тамсана алады.","English":"Technology offers the solution with virtual field trips. Students can look at museum artifacts, visit an aquarium, or admire beautiful art while sitting with their class.","Turkish":"Teknoloji, çözümü sanal bir tur sunarak getirir. Öğrenciler müzedeki yapıları inceleyebilir, bir akvaryumu ziyaret edebilir veya sınıfta otururken güzel sanat eserlerinin büyüsüne kapılabilir.","Russian":"Технология предлагает решение при помощи виртуальных экскурсий. Учащиеся могут осматривать музейные экспонаты, посещать аквариум или наслаждаться прекрасным искусством, сидя со своим классом."}
{"id":"686","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Blended_Learning_in_K-12/Blended_Learning_in_Grades_3-6","domain":"wikibooks","topic":"Blended Learning/Field trips","Kazakh":"Виртуалды түрде экскурсияны көрсету де экскурсия туралы пікір жинау және келешек сабақтарда тәжірибемен алмасу үшін керемет мүмкіндік.","English":"Sharing a field trip virtually is also a great way to reflect a on a trip and share experiences with future classes.","Turkish":"Bir okul gezisini sanal ortamda paylaşmak, geziyle ilgili düşüncüleri ve deneyimleri diğer sınıflarla paylaşmak için harika bir yöntemdir.","Russian":"Выкладывание экскурсии в виртуальное пространство для всеобщего обозрения — это также отличный способ освежить в памяти экскурсию и поделиться своим полученными знаниями с будущими классами."}
{"id":"687","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Blended_Learning_in_K-12/Blended_Learning_in_Grades_3-6","domain":"wikibooks","topic":"Blended Learning/Field trips","Kazakh":"Мысалы, Солтүстік Каролина штатындағы Беннет мектебінің студенттері жыл сайын штат астанасына сапары туралы веб-сайтын жасайды, бұл веб-сайт жыл сайын қайта жасалады, бірақ ескі нұсқалар альбом ретінде онлайн сақталады.","English":"For example, each year students from Bennet School in North Carolina design a website about their trip to the State Capital, each year the website gets remodeled, but old versions are kept online to serve as a scrapbook.","Turkish":"Örneğin, Kuzey Carolina'daki Bennet Okulu'ndan öğrenciler her yıl Eyalet Başkenti'ne yaptıkları gezilerle ilgili bir web sitesi tasarlarlar, her yıl web sitesi yeniden düzenlenir, ancak eski sürümler bir not defteri olarak kullanılmak üzere çevrimiçi olarak tutulur.","Russian":"Например, ежегодно учащиеся школы Беннет в Северной Каролине создают сайт о своём посещении столицы штата, и каждый год этот сайт обновляется, но доступ к старым версиям по-прежнему сохраняется — они служат памятным альбомом."}
{"id":"688","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Blended_Learning_in_K-12/Blended_Learning_in_Grades_9-12","domain":"wikibooks","topic":"Blended Learning/Blogging","Kazakh":"Сондай-ақ блогтар оқушылардың жазуын жақсартуға көмектеседі. Оқушылар блог тәжірибесін көбінесе немқұрайлы грамматикамен және емлемен бастағанымен, аудиторияның болуы әдетте бұл жағдайды өзгертеді.","English":"Blogs can also help improve student writing. While students often begin their blog experience with sloppy grammar and spelling, the presence of an audience generally changes that.","Turkish":"Ayrıca bloglar, öğrencilerin yazımını geliştirmeye yardımcı olabilir. Öğrenciler blog deneyimlerine genellikle özensiz dilbilgisi ve yazım hatalarıyla başlarken bir okuyucu kitlenin varlığı, genellikle bunu değiştirir.","Russian":"Блоги также могут улучшить навыки письма у учащихся. Хотя учащиеся часто начинают свой блог используя неряшливую грамматику и орфографию, это как правило меняется из-за присутствия аудитории."}
{"id":"689","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Blended_Learning_in_K-12/Blended_Learning_in_Grades_9-12","domain":"wikibooks","topic":"Blended Learning/Blogging","Kazakh":"Студенттер сыни көзқараспен қарайтын аудитория болғандықтан, блог авторы сыни пікірлерді болдырмау үшін мазмұн сапасын жақсартуға әрекет етеді.","English":"Since students are often the most critical audience, the blog writer begins to strive to improve writing to avoid criticism.","Turkish":"En eleştirel kitle genelde öğrenciler olduğundan blog yazarları eleştiriden kaçınmak için yazısını geliştirmeye çalışır.","Russian":"Поскольку студенты зачастую — самая критичная аудитория, автор блога начинает стремиться к совершенствованию своего письма для того, чтобы избежать критики."}
{"id":"690","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Blended_Learning_in_K-12/Blended_Learning_in_Grades_9-12","domain":"wikibooks","topic":"Blended Learning/Blogging","Kazakh":"Сонымен қатар блог жүргізу «студенттерді қоршаған әлем туралы білімді болуға мәжбүр етеді». Көрермендердің қызығушылығын ояту қажеттілігі студенттерді ақылды және қызықты болуға шабыттандырады (Тото, 2004).","English":"\"Also blogging \"\"forces students to become more savvy about the world around them.\"\" The need to feed the interest of the audience inspires students to be clever and interesting (Toto, 2004).\"","Turkish":"\"Blog yazmak \"\"öğrencileri etraflarındaki dünya hakkında daha bilinçli olmaya zorlar\"\". Takipçilerin ilgilerini besleme ihtiyacı öğrencilere zeki ve ilgi çekici olma konusunda ilham verir (Toto, 2004).\"","Russian":"\"Еще, ведя блог, \"\"ученики начинают лучше понимать окружающий мир\"\". Ученики вдохновляются на то, чтобы быть умными и интересными, привлекая внимание читателей (Тото, 2004).\""}
{"id":"691","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Blended_Learning_in_K-12/Blended_Learning_in_Grades_9-12","domain":"wikibooks","topic":"Blended Learning/Blogging","Kazakh":"Блоггинг — бірлесіп жұмыс істеуге шабыттандыратын және оқушыларды дәстүрлі мектеп күнінен кеңейтуге ынталандыратын құрал.","English":"Blogging is a tool that inspires collaboration, and encourages students to extend learning well beyond the traditional school day.","Turkish":"Blog yazma, işbirliğine kapı aralayan ve öğrencilerin öğrenmeyi, geleneksel okul müfredatının çok ötesine taşımaya teşvik eden bir araçtır.","Russian":"Блоггерство является инструментом, стимулирующим сотрудничество, и оно мотивирует учащихся распространить процесс приобретения знаний далеко за пределы традиционного учебного дня."}
{"id":"692","url":"https://en.wikibooks.org/wiki/Blended_Learning_in_K-12/Blended_Learning_in_Grades_9-12","domain":"wikibooks","topic":"Blended Learning/Blogging","Kazakh":"Блогтарды тиісті түрде қолдану студенттердің аналитикалық және критикалық ойлауын әлдеқайда күшейтуі мүмкін. Интернет материалдарына белсенді түрде жауап беру арқылы олар басқа адамдардың жазбаларына қатысты өздерінің позициясын айқындай алады, сондай-ақ нақты бір мәселелер бойынша өздерінің көзқарастарын білдіре алады (Oravec, 2002).","English":"\"Appropriate use of blogs \"\"can empower students to become more analytical and critical; through actively responding to Internet materials, students can define their positions in the context of others' writings as well as outline their own perspectives on particular issues (Oravec, 2002).\"","Turkish":"\"Blogların uygun kullanımı \"\"öğrencilerin daha analitik ve eleştirel olmalarını sağlayabilir; öğrenciler internet materyallerine aktif olarak tepki vererek başkalarının yazıları bağlamında konumlarını ve belirli konularda kendi bakış açılarını belirleyebilir (Oravec, 2002).\"","Russian":"Надлежащее использование блогов может дать учащимся возможность стать более аналитичными и критичными. Путём активного отклика на интернет-материалы учащиеся могут определять свою позицию в контексте чужих работ, а также излагать свои собственные взгляды на конкретные вопросы (Оравек, 2002)."}
{"id":"693","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Canada","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Оттава - Канаданың таңқалдырарлық, екітілді астанасы және онда Канаданың тарихы мен бүгінін бейнелейтін көптеген өнер галереялары мен музейлер ұсынылған.","English":"Ottawa is Canada's charming, bilingual capital and features an array of art galleries and museums that showcase Canada's past and present.","Turkish":"Kanada'nın büyüleyici çift dilli başkenti Ottawa, Kanada'nın geçmişini ve bugününü gözler önüne seren birçok sanat galerisi ve müzeye sahiptir.","Russian":"Оттава — это прелестная двуязычная столица Канады с огромным количеством художественных галерей и музеев, открывающих прошлое и настоящее Канады."}
{"id":"694","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Canada","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Ары оңтүстікке қарай Ниагара сарқырамасы, ал солтүстікте Мускоканың пәк, қол тимеген сұлу табиғаты орналасқан.","English":"Farther south is Niagara Falls and the north is home to the untapped natural beauty of the Muskoka and beyond.","Turkish":"Daha güneyde Niagara Şelaleri yer alır ve kuzey, Muskoka ve ötesinin el değmemiş doğal güzelliğine ev sahipliği yapar.","Russian":"Далее на юг расположен Ниагарский водопад, а север является вотчиной нетронутой природной красоты Мускоки и прилегающих областей."}
{"id":"695","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Canada","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Мұның бәрі Онтарионы ерекшелеп сырттан келуші адамдар канадалық деп есептейді.","English":"All these things and more highlight Ontario as what is considered quintessentially Canadian by outsiders.","Turkish":"Tüm bunlar ve dahası, Ontario'nun yabancılar tarafından özbeöz Kanadalı olarak nitelendirilmesinin altını çizer.","Russian":"Все это и многое другое делает Онтарио чем-то по-настоящему канадским в глазах иностранцев."}
{"id":"696","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Canada","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Солтүстікте ары қарай орналасқан үлкен аумақтарда халық өте сирек қоныстанған, ал кейбіреулері елсіз дерлік жабайы жерлер.","English":"Large areas further north are quite sparsely populated and some is nearly uninhabited wilderness.","Turkish":"Kuzeydeki geniş alanlar oldukça az nüfusa sahiptir ve bazıları neredeyse ıssız bir vahşi doğadan oluşmaktadır.","Russian":"Большие области далее к северу довольно редко заселены, а некоторые из них – практически незаселённая глушь."}
{"id":"697","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Canada","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Көп адамды таң қалдыратын халық санын салыстыру: АҚШ-та тұратын африкандық американдықтардың саны канадалық азаматтардың санынан көбірек.","English":"For a comparison of population that surprises many: There are more African Americans living in the US than there are Canadian citizens.","Turkish":"Çoğu insanı şaşırtan bir nüfus kıyaslaması için: ABD'deki Afrikalı Amerikalıların sayısı Kanada vatandaşlarının sayısından fazladır.","Russian":"Удивительное сравнение численности населения: в США больше афроамериканцев, чем граждан в Канаде."}
{"id":"698","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/East_African_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Шығыс Африка аралдары Африканың шығыс жағалауындағы Үнді мұхитында орналасқан.","English":"The East African Islands are in the Indian Ocean off the eastern coast of Africa.","Turkish":"Doğu Afrika Adaları, Hint Okyanusu'nda, doğu Afrika açıklarında yer alır.","Russian":"Восточно-африканские острова находятся в Индийском океане у восточного побережья Африки."}
{"id":"699","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/East_African_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Мадагаскар — қазіргі уақытта ең үлкені әрі жабайы табиғатына келгенде, өздігінен континент болып табылады.","English":"Madagascar is by far the biggest, and a continent on its own when it comes to wildlife.","Turkish":"Madagaskar adaların açık ara en büyüğüdür ve yaban hayatı söz konusu olduğunda başlı başına bir kıta niteliği taşır.","Russian":"Мадагаскар намного больше других и  является самобытным континентом в том, что касается дикой природы."}
{"id":"700","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/East_African_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Кішірек аралдардың көпшілігі тәуелсіз ұлттар болып табылады немесе Франциямен байланысты және қымбат жағажай курорттары ретінде белгілі.","English":"Most of the smaller islands are independent nations, or associated with France, and known as luxury beach resorts.","Turkish":"Küçük adaların çoğu bağımsız uluslardır ya da Fransa'ya bağlıdır ve lüks plaj tatil mekanları olarak bilinirler.","Russian":"Почти все более мелкие острова являются независимыми государствами или ассоциированы с Францией и известны как шикарные пляжные курорты."}
{"id":"701","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/East_African_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"Сондай-ақ арабтар бұл жерлерге исламды алып келді, ол Комор мен Майотта аралдарында кеңінен тарады.","English":"The Arabs also brought Islam to the lands, and it took in a big way in the Comoros and Mayotte.","Turkish":"Araplar aynı zamanda bu topraklara İslam'ı getirdi ve Komorolarda ve Mayotte'ta çok yaygınlaştı.","Russian":"Арабы также принесли в этот регион ислам, особенно он укоренился на Коморах и Майотте."}
{"id":"702","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/East_African_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"Еуропалық ықпал мен отаршылдық 15 ғасырда басталды, өйткені португалдық саяхатшы Васко да Гама Еуропадан Үндістанға дейінгі мүйіс жолын тапты.","English":"European influence and colonialism began in the 15th century, as Portuguese explorer Vasco da Gama found the Cape Route from Europe to India.","Turkish":"Avrupa etkisi ve sömürgeciliği 15. yüzyılda, Portekizli gezgin Vasco da Gama'nın Avrupa'dan Hindistan'a giden Cape Route'u keşfi ile başladı.","Russian":"Распространение европейского влияния и колонизация начались в XV веке, когда португальский исследователь Васко де Гама открыл путь через Мыс Доброй Надежды из Европы в Индию."}
{"id":"703","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/West_Africa","domain":"wikivoyage","topic":"travel, geography","Kazakh":"Аймақ солтүстігінде Сахельмен шекаралас, ал оңтүстігі мен батысында Атлант мұхитымен шектеседі.","English":"In the north the region is bounded by the Sahel, and in the south and west by the Atlantic Ocean.","Turkish":"Bölge, kuzeyde Sahel ile, güneyde ve batıda ise Atlantik Okyanusu ile sınırlanmıştır.","Russian":"На севере регион ограничен Сахелем, а на юге и западе — Атлантическим океаном."}
{"id":"704","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/West_Africa","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Әйелдер: Өздерінің шынайы отбасы жағдайына қарамастан, әйел жынысты саяхатшыларға тұрмыс құрған деп айтуға кеңес беріледі.","English":"Women: It is recommended that any women travellers say that they are married, regardless of actual marital status.","Turkish":"Kadınlar: Her kadın gezginin, asıl medeni durumları farketmeksizin evli olduklarını söylemeleri tavsiye edilir.","Russian":"Для женщин: всем туристкам рекомендуется говорить, что они замужем, независимо от их настоящего семейного положения."}
{"id":"705","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/West_Africa","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Сондай-ақ сақина тағу пайдалы (өте қымбат емес сияқты).","English":"It is helpful to also wear a ring (just not one that looks too expensive.","Turkish":"Yüzük takmak da işinize yarayabilir (çok pahalı görünen bir yüzük olmamalı).","Russian":"Также полезно носить кольцо (только не слишком дорогое на вид)."}
{"id":"706","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/West_Africa","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Әйелдер мәдени айырмашылықтар дәмешілдік деп есептеуі мүмкін нәрсеге әкелуі мүмкін екенін және артынан жүру, қолдан ұстау, т.б. жиі кездесетінін түсінулері керек.","English":"Women should realize that cultural differences may result in what they would consider harassment and it is not uncommon to be followed, grabbed by the arm, etc.","Turkish":"Kadınlar, kültürel farklılıkların taciz olarak addedecekleri şeylerle sonuçlanabileceğini ve takip edilmelerinin, kollarından tutulmalarının vb. alışılmamış olmadığını fark etmelidir.","Russian":"Женщинам следует осознавать, что из-за культурных различий им может показаться, что их домогаются, женщин часто преследуют, берут за руку и так далее."}
{"id":"707","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/West_Africa","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Ер адамдардан бас тартқанда берік болыңыз және өз пікіріңізден таймаңыз (мәдени айырмашылықтар болсын-болмасын, бұл дұрыс емес!).","English":"Be firm in turning down men, and don't be afraid to stand your ground (cultural differences or not, it doesn't make it ok!).","Turkish":"Erkekleri reddederken katı olun ve istemediğinizi belirtmekten korkmayın (kültürel farklılıklar olsa da olmasa da davranışın doğru olduğu anlamına gelmez!).","Russian":"Твердо отказывайте мужчинам и не бойтесь стоять на своем (такое недопустимо вне зависимости от культурных различий!)."}
{"id":"708","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Casablanca","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"Қазіргі Касабланка қаласын біздің заманымызға дейінгі 10-ғасырда Вербер балықшылары негізін қалаған және финикиялықтар, римдіктер және меренидтер тарапынан Анфа деп аталатын стратегиялық порт ретінде пайдаланылған.","English":"The modern city of Casablanca was founded by Berber fishermen in the 10th century BCE, and was used by the Phoenicians, Romans, and the Merenids as a strategic port called Anfa.","Turkish":"Çağdaş Kazablanka kentinin temelleri, Berberi balıkçılar tarafından MÖ 10. yüzyılda atılmış ve de stratejik bir liman olarak, Anfa adı ile Fenikeliler, Romalılar ve Merenidlerce kullanılmıştır.","Russian":"Современный город Касабланка основан рыбаками-берберами в X веке до н. э. Он использовался римлянами, финикийцами и меренидами как стратегический порт, называемый Анфа."}
{"id":"709","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Casablanca","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"Португалдықтар оны бұзды және Каса Бранка деген атпен қайта соқты. Олар одан 1755 жылғы жер сілкінісінен кейін ғана кетті.","English":"The Portuguese destroyed it and rebuilt it under the name Casa Branca, only to abandon it after an earthquake in 1755.","Turkish":"Portekizliler onu yıktılar ve Casa Branca adıyla yeniden inşa ettiler, ancak 1755'teki bir depremden sonra onu terk ettiler.","Russian":"Португальцы уничтожили его и заново отстроили под названием Каза-Бранка, но покинули его после землетрясения 1755 года."}
{"id":"710","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Casablanca","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"Марокко сұлтаны қаланы Дару Аль-Бадиа деп қайта салды және оған Касабланка деген атауды осында сауда базаларын жасаған испандық саудагерлер берді.","English":"The Moroccan sultan rebuilt the city as Daru l-Badya and it was given the name Casablanca by Spanish traders who established trading bases there.","Turkish":"Fas sultanı, şehri Daru l-Badya olarak yeniden inşa etti ve daha sonra şehirde ticaret merkezleri kuran İspanyol tüccarlar tarafından buraya Kazablanka adı verildi.","Russian":"Султан Марокко перестроил город под названием Эд-Дар-эль-Бейда, а испанские торговцы, создавшие тут торговые базы, назвали его Касабланка."}
{"id":"711","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Casablanca","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Касабланка — бүкіл Мароккодағы шоппинг жасау ең қызық емес жерлердің бірі.","English":"Casablanca is one of the least interesting places to shop in all of Morocco.","Turkish":"Fas'ta alışveriş yapmak istiyorsanız Kazablanka en az ilgi çekici olan yerlerden biridir.","Russian":"Касабланка – одно из наименее интересных мест для шопинга во всем Марокко."}
{"id":"712","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Casablanca","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Ескі Мединаның айналасында дәстүрлі марокколық тауарларды сататын орындарды табу қиын емес, мысалы, тажин, қыш ыдыстар, былғарыдан жасалған бұйымдар, қорқорлар және әшекейлердің бүкіл спектрі, бірақ мұның бәрі туристер үшін.","English":"Around the old Medina it's easy to find places selling traditional Moroccan goods, such as tagines, pottery, leather goods, hookahs, and a whole spectrum of geegaws, but it's all for the tourists.","Turkish":"Eski Medine etrafında, tajin, çömlekler, deri eşyalar, nargileler ve çeşitli ıvır zıvırlar gibi geleneksel Fas ürünlerini satan yerler bulmak kolaydır, ama buralar hep turistler içindir.","Russian":"Вокруг старой медины легко найти места, где продаются такие традиционные марокканские товары, как тажины, гончарные изделия, кожаные изделия, кальяны и целый ассортимент всяких безделушек, но всё это для туристов."}
{"id":"713","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Goma","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Гома - Конго Демократиялық Республикасының Руандаға жақын ең шығыстағы туристік қаласы.","English":"Goma is a tourist city of the Democratic Republic of Congo in the extreme east near Rwanda.","Turkish":"Goma, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin en doğusunda, Ruanda yakınlarında bir turist şehridir.","Russian":"Гома – это туристический город на самом востоке  Демократической Республики Конго, на границе с Руандой."}
{"id":"714","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Goma","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"2002 жылы Гома қаласының көптеген көшелерін, әсіресе қала орталығындағы көшелері Нирагонго жанартауынан аққан лавамен жойылды.","English":"In 2002 Goma was destroyed by lava from the Nyiragongo volcano which buried most of the town’s streets, particularly the town centre.","Turkish":"2002 yılında Goma, Nyiragongo yanardağından gelen, özellikle şehir merkezi olmak üzere şehrin sokaklarının çoğunu örten lavla harap oldu.","Russian":"В 2002 году город Гома был разрушен лавой вулкана Ньирагонго, которая похоронила под собой большую часть городских улиц, особенно центральную часть города."}
{"id":"715","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Goma","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Гома жеткілікті деңгейде қауіпсіз болғанмен, Гомадан тыс аймақтарға шығудан бұрын, Солтүстік Киву провинциясындағы соғыс жағдайын түсіну үшін аздап зерттеу жүргізген дұрыс.","English":"While Goma is reasonably safe, any visits outside of Goma should be researched to understand the state of the fighting that persists in the North Kivu province.","Turkish":"Goma makul derecede güvenli olsa bile, Kuzey Kivu bölgesinde sürmekte olan çatışmanın durumunu anlayabilmek için, Goma dışından gelen tüm ziyaretler araştırılmalıdır.","Russian":"Хоть Гома и является достаточно безопасным местом, следует заранее уточнять информацию насчёт любых поездок за пределы Гомы, чтобы понять, в каком состоянии находятся боевые действия, ведущиеся в провинции Северное Киву."}
{"id":"716","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Goma","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Қала Африкадағы ең арзан тау горилласы саудасының орталығы болумен қатар, Ньирагонго жанартауына шығуда негізгі қала қызметін атқарады.","English":"The city is also the base to climb the Nyiragongo volcano along with some of the cheapest Mountain Gorilla tracking in Africa.","Turkish":"Afrika'daki en ucuz Dağ Gorili izleme yollarından bazılarına sahip olan şehir, Nyiragongo volkanına tırmanmak isteyenler için de bir üs konumundadır.","Russian":"Этот город также является отправной точкой для восхождения на вулкан Ньирагонго, а также здесь можно посмотреть на горных горилл в дикой природе по одной из самых дешёвых цен в Африке."}
{"id":"717","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Goma","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Гома қаласында бода-бода (мотоцикл-такси) қызметінен пайдалануыңызға болады. Қалыпты (жергілікті) бағасы қысқа сапар үшін  шамамен 500 Конго франкіне тең.","English":"You can use boda-boda (motorcycle taxi) to get around Goma. The normal (local) price is ~500 Congolese Francs for the short ride.","Turkish":"Goma'da gezinmek için boda-boda (motosiklet taksi) kullanabilirsiniz. Normal (yerel) fiyat, kısa mesafe için yaklaşık 500 Kongo Frangı'dır.","Russian":"Вы можете по Гома на бода-бода (мототакси). Обычная (местная) цена 500 конголезских франков за короткую поездку."}
{"id":"718","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Timbuktu","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"«Тимбукту» салыстырмалы түрде қолжетімсіздігімен бірге экзотикалық, шалғай жерлерге метафора ретінде қолданыла бастады.","English":"\"Combined with its relative inaccessibility, \"\"Timbuktu\"\" has come to be used as a metaphor for exotic, distant lands.\"","Turkish":"\"Göreceli ulaşılmazlığıyla bir araya getirilince, \"\"Timbuktu\"\" egzotik, uzak diyarlar için bir metafor olarak kullanılmaya başlandı.\"","Russian":"\"В связи со своей относительной недоступностью, \"\"Тимбукту\"\" стал метафорой экзотической дальней земли.\""}
{"id":"719","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Timbuktu","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Бүгінгі күні, Тимбукту кедейленген қала болып табылады, дегенмен, оның беделі оны туристік көрнекті жер етеді және оның әуежайы бар.","English":"Today, Timbuktu is an impoverished town, although its reputation makes it a tourist attraction, and it has an airport.","Turkish":"Günümüzde Timbuktu, şöhretiyle turistleri çeken ve bir havalimanına sahip bir şehir olsa da fakir bir şehirdir.","Russian":"Сегодня Томбукту — это обнищалый город, но его репутация привлекает сюда туристов, и в нем есть аэропорт."}
{"id":"720","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Timbuktu","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"1990 жылы ол шөл құмдары қаупіне байланысты қауіп төніп тұрған әлемдік мұралар тізіміне қосылды.","English":"In 1990, it was added to the list of world heritage sites in danger, due to the threat of desert sands.","Turkish":"1990 yılında çöl kumları tehdidi nedeniyle tehlike altındaki dünya mirası alanları listesine eklendi.","Russian":"В 1990 году он был добавлен в список всемирного наследия, находящегося под угрозой из-за опасности со стороны песков пустыни."}
{"id":"721","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Timbuktu","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Бұл Генри Луис Гейтстің «Африкандық әлемнің ғажайыптары» деген PBS арнайы бағдарламасындағы негізгі тұрақтардың бірі еді.","English":"It was one of the major stops during Henry Louis Gates' PBS special Wonders of the African World.","Turkish":"PBS’in özel programı Afrika Dünyasının Harikaları boyunca Henry Louis Gates'in en önemli duraklarından biriydi.","Russian":"\"При съемке передачи Генри Луиса Гейтса \"\"Чудеса африканского мира\"\" на канале PBS одна из важнейших остановок была совершена тут.\""}
{"id":"722","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Timbuktu","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Бұл қала елдің қалған қалаларынан өте ерекше, өйткені онда африкандықтан ерекшеліктерден гөрі араб ерекшеліктері көбірек.","English":"The city is in stark contrast to the rest of the country's cities, because it has more of an Arabic flair than of an African.","Turkish":"Şehir, Afrika'dan çok Arap havasının esmesi nedeniyle ülkenin diğer şehirleriyle tam bir tezat oluşturuyor.","Russian":"Данный город сильно отличается от других городов страны, так как в нем преобладает арабский колорит, а не африканский."}
{"id":"723","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Kruger_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Крюгер ұлттық паркі Оңтүстік Африканың солтүстік шығысында орналасқан және шығыста Мозамбик шкарасының бойымен, солтүстікте Зимбабве шекарасының бойымен өтеді және Қолтырауын өзені оңтүстік шекара болып табылады.","English":"The Kruger National Park (KNP) lies in the north-east of South Africa and runs along the border of Mozambique in the east, Zimbabwe in the north, and the southern border is the Crocodile River.","Turkish":"Kruger Ulusal Parkı (KNP), Güney Afrika'nın kuzey-doğusunda yer alır ve doğuda Mozambik, kuzeyde Zimbabve sınırı boyunca uzanır ve güney sınırı Timsah Nehri'nden oluşur.","Russian":"Национальный парк Крюгера расположен на северо-востоке Южной Африки, вдоль границы с Мозамбиком на востоке, с Зимбабве на севере, его южной границей служит Крокодилова река."}
{"id":"724","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Kruger_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Саябақ 19 500 шаршы км қамтиды және 14 түрлі экоаймаққа бөлінген, әрқайсысында әртүрлі жабайы жануарлар тұрады.","English":"The park covers 19,500 km² and is divided in 14 different ecozones, each supporting different wildlife.","Turkish":"Park, 19.500 km²'lik alanı içerir ve her biri farklı bir vahşi hayata destek veren farklı 14 ekobölgeye ayrılmıştır.","Russian":"Площадь парка — 19 500 км²; в ней выделено 14 разных экозон, каждая из которых является зоной обитания разных диких животных."}
{"id":"725","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Kruger_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Ол Оңтүстік Африканың негізгі көрнекі жерлерінің бірі болып табылады және Оңтүстік Африка ұлттық парктерінің (SANParks) жетекшісі болып есептеледі.","English":"It is one of the main attractions of South Africa and it is considered the flagship of South African National Parks (SANParks).","Turkish":"Güney Afrika'nın en çekici noktalarından biri olmanın yanı sıra Güney Afrika Ulusal Parklarının (SANParks) da amiral gemisi olarak görülür.","Russian":"Он является одной из главных достопримечательностей Южной Африки и считается ведущим среди южноафриканских национальных парков (SANParks)."}
{"id":"726","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Kruger_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Барлық Оңтүстік Африка ұлттық саябақтарындағыдай, саябаққа кіруде экологиялық салым және кіру ақысы төленеді.","English":"As with all South African National Parks, there are daily conservation and entry fees for the park.","Turkish":"Tüm Güney Afrika Ulusal Parklarında olduğu gibi, park için günlük muhafaza ücretleri ve giriş ücretleri vardır.","Russian":"Как и во всех южноафриканских национальных парках, в этом парке существует ежедневная плата за его охрану и посещение."}
{"id":"727","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Kruger_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"travel, tourism","Kazakh":"Сондай-ақ Wild Card картасын сатып алған пайдалы болуы мүмкін. Ол Оңтүстік Африкадағы парктарға немесе Оңтүстік Африканың барлық ұлттық парктарына кіруге мүмкіндік береді.","English":"It may also be beneficial for one to buy a Wild Card, which provides entry to either selections of parks in South Africa or all of the South African National Parks.","Turkish":"Güney Afrika'daki çeşitli parklara veya Güney Afrika Ulusal Parklarının tümüne giriş sağlayan bir Yaban Kart satın alınması faydalı olabilir.","Russian":"Также может быть выгодно купить Wild Card, которая позволяет посещать национальные парки ЮАР либо выборочно, либо все."}
{"id":"728","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Hong_Kong","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"Гонконг аралы Гонконгтың аумағына өз атауын береді және көптеген туристер басты назар аударатын орын болып табылады.","English":"Hong Kong Island gives the territory of Hong Kong its name and is the place that many tourists regard as the main focus.","Turkish":"Hong Kong Adası, Hong Kong bölgesine adını verir ve pek çok ziyaretçinin asıl odak noktası olarak değerlendirdiği yerdir.","Russian":"Территория Гонконга была названа в честь острова Гонконг, места, которое многие туристы считают главным объектом  своего внимания."}
{"id":"729","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Hong_Kong","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"Гонконг аспанын безендіретін ғимараттар тобы Виктория Харбор суларының қатысуымен айқын көрінетін жарқыраған жолақ диаграммасымен салыстырылды.","English":"The parade of buildings that make the Hong Kong skyline has been likened to a glittering bar chart that is made apparent by the presence of the waters of Victoria Harbour.","Turkish":"Hong Kong siluetini meydana getiren binalar, Victoria Limanı’ndaki sularla daha da ön plana çıkan, parlayan bir sütunlu grafiğe benzetilir.","Russian":"Вереницу зданий, образующих линию горизонта Гонконга, сравнивают со сверкающей столбчатой диаграммой, подчеркнутой водой бухты Виктория."}
{"id":"730","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Hong_Kong","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"Гонконгтың ең жақсы көрінісін тамашалау үшін аралдан шығып, Коулун жағалауына қарай бет бұрыңыз.","English":"To get the best views of Hong Kong, leave the island and head for the Kowloon waterfront opposite.","Turkish":"Hong Kong'un en iyi manzarasını görmek için adayı terk edin ve karşıdaki Kowloon kıyısına gidin.","Russian":"Чтобыу видеть самые живописные места Гонконга, следует покинуть остров и направиться на побережье полуострова Цзюлун, что находится напротив."}
{"id":"731","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Hong_Kong","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"Гонгконг аралы қаласының көп бөлігі солтүстік жағалаудағы мелиорацияланған жерлер болып табылады.","English":"The great majority of Hong Kong Island's urban development is densely packed on reclaimed land along the northern shore.","Turkish":"Hong Kong Adası'nın kentsel gelişiminin büyük kısmı, yoğun bir şekilde kuzey kıyısı boyunca geri kazanılan arazilerden edinilmiştir.","Russian":"Наибольшая часть городских районов развития  острова Гонконг тесно сосредоточено на отвоёванной у моря земли на северном берегу."}
{"id":"732","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Hong_Kong","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"Бұл – Британдық отарлаушылардың өз меншігі ретінде басып алған орны, сондықтан егер сіз аумақтың отаршылдықта болғанының дәлелдерін іздесеңіз, бұл – бастамаңыз үшін қолайлы орын.","English":"This is the place the British colonisers took as their own and so if you are looking for evidence of the territory's colonial past, this is a good place to start.","Turkish":"Burası İngiliz sömürgecilerin kendileri için aldıkları yer ve bu sebeple, bölgenin sömürge geçmişine dair delil arıyorsanız, başlamak için burası iyi bir yerdir.","Russian":"Это место, которое британские колонизаторы забрали себе, и если вы ищете доказательства колониального прошлого территории, то это хорошее место для начала."}
{"id":"733","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sundarbans_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Geography","Kazakh":"Сундарбандар - әлемдегі ең үлкен жағалаудағы мангр тоғайының белдеуі, жағалаудан Бангладеш пен Үндістанның ішкі аудандарына дейін 80 км (50 миль) созылып жатыр.","English":"The Sundarbans are the largest littoral mangrove belt in the world, stretching 80 km (50 mi) into the Bangladeshi and Indian hinterland from the coast.","Turkish":"Kıyıdan Bangladeş ve Hindistan'ın iç bölgelerine 80 km kadar uzanan Sundarban, dünyanın en büyük kıyı mangrov kuşağıdır.","Russian":"Сундарбан — это крупнейший пояс прибрежных мангровых зарослей, простирающийся от берега на 80 км (50 миль) вглубь континента в Бангладеше и Индии."}
{"id":"734","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sundarbans_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Geography","Kazakh":"Сундарбан ЮНЕСКО-ның әлемдік мұра орны деп жарияланды. Үндістан территориясындағы орманның бөлігі Сундарбан ұлттық паркі деп аталады.","English":"The Sundarbans has been declared a UNESCO World Heritage Site. The part of the forest within Indian territory is called Sundarbans National Park.","Turkish":"Sundarban, UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edilmiştir. Ormanın Hindistan sınırları içinde kalan kısmı Sundarban Ulusal Parkı olarak adlandırılır.","Russian":"Сундарбан был объявлен Объектом всемирного наследия ЮНЕСКО. Часть леса в пределах индийской территории называется Национальный парк Сундарбан."}
{"id":"735","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sundarbans_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Geography","Kazakh":"Дегенмен ормандар жай ғана мангр батпақтары емес — олар кезінде Ганг жазықтығын жауып жатқан зор джунглилердің соңғы қалған тұрақтарының кейбіреулерін қамтиды.","English":"The forests aren't just mangrove swamps though — they include some of the last remaining stands of the mighty jungles which once covered the Gangetic plain.","Turkish":"Fakat ormanlar sadece mangrov bataklıkları değildir - Ganj ovasını bir zamanlar kaplayan büyük ormanların kalan son parçalarını da içerirler.","Russian":"Эти леса не просто мангровые болота — к ним также относятся некоторые из последних оставшихся могучих джунглей, которые когда-то покрывали Гангскую равнину."}
{"id":"736","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sundarbans_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Geography","Kazakh":"Сундарбан 3850 шаршы км алып жатыр. Оның шамамен үштен бірін сулы/батпақты аумақтар алып жатыр.","English":"The Sundarbans cover an area of 3,850 km², of which about one-third is covered in water/marsh areas.","Turkish":"Sundarban, yaklaşık üçte bir kısmı sulak/bataklık bölgelerde bulunan 3.850 km²'lik bir bölgeyi kaplar.","Russian":"Сундарбан занимает площадь в 3850 кв. км, из которых примерно треть покрыта водой или болотами."}
{"id":"737","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sundarbans_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Geography","Kazakh":"1966 жылдан бері Сундарбан жабайы жануарлар қорығы болған. Есептеулер бойынша қазіргі уақыта бұл аумақта 400 корольдік бенгал жолбарысы және шамамен 30 000 дақты бұғы бар.","English":"Since 1966 the Sundarbans have been a wildlife sanctuary, and it is estimated that there are now 400 Royal Bengal tigers and about 30,000 spotted deer in the area.","Turkish":"Sundarbans 1966 yılından beri vahşi hayatı koruma bölgesidir ve şu anda bölgede 400 Royal Bengal kaplanı ve yaklaşık  30.000 benekli geyik olduğu düşünülmektedir.","Russian":"С 1966 года Сундарбан является заповедником дикой природы, и, по имеющимся подсчётам, на его территории в настоящее время обитают 400 бенгальских тигров и около 30 000 пятнистых оленей."}
{"id":"738","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Thimphu","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Автобустар күні бойы ауданаралық автовокзалдан (өзеннің бойымен) шығады, дегенмен көбісі, әсіресе шығысқа және Джакарға/Бумтангқа бет алғандары 06:30 және 07: 30 аралығында шығады.","English":"Buses depart the inter-district bus station (across the river) throughout the day, though most, especially those heading to the east and Jakar/Bumthang leave between 06:30 and 07:30.","Turkish":"Otobüsler gün boyunca (nehrin karşısında bulunan) bölgelerarası otobüs durağından kalkar, fakat çoğunlukla, özellikle doğuya ve Jakar/Bumthang'e gidenler 06:30 ile 07:30 arası kalkar.","Russian":"Автобусы отправляются с межрайонной автостанции (за рекой) в течение всего дня, хотя большая часть, особенно направляющиеся на восток и в Джакар/Бумтанг, отбывают с 06:30 до 07:30."}
{"id":"739","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Thimphu","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Ауданаралық автобустар көбінесе толы болатындықтан, билетті бірнеше күн бұрын сатып алған жөн.","English":"As the inter-district buses are often full, it is advisable to purchase a ticket a few days in advance.","Turkish":"Bölgelerarası otobüsler sıklıkla dolu olduğundan birkaç gün önceden bilet alınması tavsiye edilir.","Russian":"Поскольку межрайонные автобусы часто переполнены, желательно приобрести билет за несколько дней заранее."}
{"id":"740","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Thimphu","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Аудандардың көпшілігіне ыңғайлы және берік жапондық жағажай автобустары қызмет көрсетеді.","English":"Most districts are served by small Japanese Coaster Buses, which are comfortable and sturdy.","Turkish":"Çoğu semte rahat ve sağlam olan küçük Japon minibüsleriyle ulaşım sağlanır.","Russian":"Большинство районов обслуживается небольшими японскими автобусами Coaster, удобными и надежными."}
{"id":"741","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Thimphu","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Ортақ таксилер Паро (150) және Пунаха (200) сияқты орындарға барудың жылдам және ыңғайлы әдісі болып табылады","English":"Shared taxis are a quick and comfortable means to travel to nearby places, such as Paro (Nu 150) and Punakha (Nu 200).","Turkish":"Ortak kullanılabilen taksiler, Paro (Nu 150) ve Punakha (Nu 200) gibi yakın yerlere gitmek için süratli ve konforlu bir araçtır.","Russian":"Маршрутка — это быстрый и удобный способ добраться до таких близлежащих мест, как Паро (150 нгултрумов) и Пунакха (200 нгултрумов)."}
{"id":"742","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/French_Guiana","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Economy","Kazakh":"Ойапок өзенінің көпірі — керме көпір. Ол Ойапок өзені арқылы өтіп, Бразилиядағы Ойапок қаласын және Француздық Гвианадағы Сен-Жорж-де-Луапок қалаларын байланыстырады.","English":"The Oyapock River Bridge is a cable-stayed bridge. It spans the Oyapock River to link the cities of Oiapoque in Brazil and Saint-Georges de l'Oyapock in French Guiana.","Turkish":"Oyapock Nehri Köprüsü kablo destekli bir köprüdür. Brezilya'daki Oiapoque şehri ile Fransız Gine'sindeki Siant-Georges de l'Oyapock şehirlerini bağlayacak şekilde Oyapock Nehrini kat eder.","Russian":"Мост через реку Ояпок представляет из себя вантовый мост. Он простирается через реку Ояпок и соединяет города Ояпоки в Бразилии и Сен-Жорж-де-л'Ояпок во Французской Гвиане."}
{"id":"743","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/French_Guiana","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Economy","Kazakh":"Екі мұнара 83 метр биіктікке көтеріледі, оның ұзындығы 378 метр және ені 3,50 м екі жолағы бар.","English":"The two towers rise to a height of 83 meters, it's 378 meters long and it has two lanes of 3.50 m wide.","Turkish":"İki kule 83 metre yüksekliğindeler. 378 metre uzunluğunda ve 3,50 metre genişliğinde iki şeridi mevcut.","Russian":"Эти две башни достигают 83 метра в высоту, а сам мост 378 метров в длину и имеет две полосы движения шириной 3,5 метра."}
{"id":"744","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/French_Guiana","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Economy","Kazakh":"Көпір астындағы тік аралық 15 метрді құрайды. Құрылыс 2011 жылдың тамыз айында аяқталды, ол 2017 жылдың наурыз айына дейін жол қозғалысына ашылмады.","English":"The vertical clearance under the bridge is 15 meters. Construction was completed in August 2011, it didn't open to traffic until March 2017.","Turkish":"Köprünün altındaki dikey açıklık 15 metredir. İnşaat 2011 yılı Ağustos ayında tamamlandı, Mart 2017'ye kadar trafiğe açılmadı.","Russian":"Высота подмостового габарита составляет 15 метров. Строительство было завершено в августе 2011 года, его не открывали для движения до марта 2017 года."}
{"id":"745","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/French_Guiana","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Economy","Kazakh":"Бұл көпір 2017 жылдың қыркүйек айында толығымен жұмыс істейді деп жоспарланған. Бұл жылда бразилиялық кеден бекеттері аяқталады деп күтілуде.","English":"The bridge is scheduled to be fully operational in September 2017, when the Brazilian customs checkpoints are expected to be finished.","Turkish":"Köprünün Brezilya gümrük kontrol noktalarının tamamlanmasının beklendiği Eylül 2017'de tamamen faaliyete geçmesi planlanıyor.","Russian":"Согласно плану мост полностью войдёт в эксплуатацию  в сентябре 2017 года, когда бразильские пункты таможенной проверки, как ожидается, будут завершены."}
{"id":"746","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Paraguay","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"Гуарани қазіргі Шығыс Парагвайды мекендейтін ең маңызды жергілікті топ болған. Олар жартылай көшпелі аңшылар ретінде өмір сүрген, сонымен бірге табиғи ауыл шаруашылығымен айналысқан.","English":"The Guaraní were the most significant indigenous group inhabiting what is now Eastern Paraguay, living as semi-nomadic hunters who also practised subsistence agriculture.","Turkish":"Guaraní, günümüzde Doğu Paraguay olarak bilinen topraklarda yaşayan, geçimlik tarım da yapan, yarı göçebe avcılar olarak yaşayan en önemli yerli topluluktu.","Russian":"Гуарини были наиболее значительной коренной группой, населяющей область, которую сейчас занимает восточный Парагвай, они жили как полукочевые охотники, которые также практиковали натуральное сельское хозяйство."}
{"id":"747","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Paraguay","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"Чако аймағы гуайкуру және пайагуа сияқты жергілікті тайпалардың басқа топтарына үй болған. Бұл тайпалар аң аулау, жеміс жинау және балық аулау арқылы тіршілік еткен.","English":"The Chaco region was home to other groups of indigenous tribes such as the Guaycurú and Payaguá, who survived by hunting, gathering and fishing.","Turkish":"Chaco bölgesi, avcılık, toplayıcılık ve balık tutarak varlıklarını sürdüren Guaycurú, Payaguá ve diğer yerli kabilelere ev sahipliği yapmaktaydı.","Russian":"Область Чако служила домом для разных групп местных племен, например для Гуайкуру и Паягуа, они выживали при помощи охоты, собирательства и рыбалки."}
{"id":"748","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Paraguay","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"XVI ғасырда Парагвай бұрын «Индияның алып провинциясы» деп аталып, испан жаулаушыларының жергілікті халықпен қақтығысы нәтижесінде дүниеге келді.","English":"\"In the 16th century Paraguay, formerly called \"\"The Giant Province of the Indies\"\", was born as a result of the encounter of Spanish conquerors with the native indigenous groups.\"","Turkish":"\"Eskiden \"\"Kızılderililerin Dev Bölgesi\"\" olarak adlandırılan Paraguay, 16. yüzyılda İspanyol fatihlerin yerli topluluklarla karşılaşması sonucu oluştu.\"","Russian":"\"В XVI веке Парагвай, который до этого называли \"\"огромной провинцией Ост-Индии\"\", возник в результате столкновения испанских завоевателей с местными группами коренного населения.\""}
{"id":"749","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Paraguay","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"Испандықтар үш ғасыр созылған отарлау кезеңін бастады.","English":"The Spaniards started the colonization period which lasted for three centuries.","Turkish":"İspanyollar üç asır süren kolonileşme dönemini başlattı.","Russian":"Испанцы начали период колонизации, который длился три столетия."}
{"id":"750","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Paraguay","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, History","Kazakh":"1537 жылы Асунсьон қаласының негізі салынғаннан бастап, Парагвай өзінің көптеген түпкілікті сипаты мен өзіндік ерекшелігін сақтай білді.","English":"Since the foundation of Asunción in 1537, Paraguay has managed to keep a lot of its indigenous character and identity.","Turkish":"Paraguay, Asunción'un 1537'de kurulmasından bu yana yerli kimliğini ve karakterini büyük ölçüde korumayı başardı.","Russian":"С момента основания Асунсьона в 1537 Парагваю в основном удалось сохранить большую часть своего самобытного характера и идентичности."}
{"id":"751","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Buenos_Aires","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Sports","Kazakh":"Аргентина дүние жүзіндегі ең жақсы поло командаларының біреуі және ең жақсы ойыншыларының болуымен белгілі.","English":"Argentina is well known for having one of the best polo teams and players in the world.","Turkish":"Arjantin, dünyanın en iyi polo takımlarından birine ve en iyi oyunculara sahip olmakla meşhurdur.","Russian":"Аргентина известна тем, что у неё одна из лучших команд, а также лучшие игроки в мире в таком виде спорта, как поло."}
{"id":"752","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Buenos_Aires","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Sports","Kazakh":"Жылдың ең үлкен турнирі желтоқсан айында Лас Канитастағы поло алаңдарында өтеді.","English":"The largest tournament of the year takes place in December at the polo fields in Las Cañitas.","Turkish":"Yılın en büyük turnuvası Aralık ayında Las Cañitas'taki polo sahalarında gerçekleştirilir.","Russian":"Крупнейший турнир года проходит в декабре на полях для игры в поло в Лас Каньитас."}
{"id":"753","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Buenos_Aires","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Sports","Kazakh":"Жылдың басқа уақытында мұнда шағын турнирлер мен ойындарды тамашалауға болады.","English":"Smaller tournaments and matches can also be seen here at other times of the year.","Turkish":"Daha küçük turnuvalar ve maçlar da senenin diğer zamanlarında da burada görülebilir.","Russian":"Менее крупные турниры и матчи здесь также можно посмотреть в другое время года."}
{"id":"754","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Buenos_Aires","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Sports","Kazakh":"Турнирлер және поло матчтарының билеттерін қайта сатып алуға болатыны туралы жаңалықтарды Asociacion Argentina de Polo ұйымынан алыңыз.","English":"For news on tournaments and where to buy tickets for polo matches, check Asociacion Argentina de Polo.","Turkish":"Turnuvalar ve polo maçlarına nereden bilet alınacağı hakkındaki haberler için Asociacion Argentina de Polo'ya bakın.","Russian":"Чтобы узнать новости о матчах поло и о том, где купить на них билеты, загляните на сайт Аргентинской ассоциации поло."}
{"id":"755","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Falkland_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Economy","Kazakh":"Фолкленд аралының ресми валютасы - Фолкленд фунты (FKP), оның құны Британдық бір фунтқа (GBP) теңестірілген.","English":"The official Falklands currency is the Falkland pound (FKP) whose value is set equivalent to that of one British pound (GBP).","Turkish":"Falklands resmi para birimi değeri bir İngiliz sterlinine (GBP) denk şekilde ayarlanmış olan Falkland sterlinidir (FKP).","Russian":"Официальной валютой Фолклендских островов является фунт Фолкендских островов (FKP), стоимость которого эквивалентна стоимости одного британского фунта стерлингов (GBP)."}
{"id":"756","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Falkland_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Economy","Kazakh":"Ақшаны Стэнли қаласындағы FIC West дүкеніне қарама-қарсы орналасқан, аралдардағы жалғыз банкте айырбастауға болады.","English":"Money can be exchanged at the only bank in the islands which is located in Stanley across from the FIC West store.","Turkish":"FIC West mağazasının karşısındaki Stanley'de bulunan adaların tek bankasında döviz bozdura bilirsiniz.","Russian":"Деньги можно обменять в единственном банке на этих островах, который находится на Порт-Стэнли напротив магазина FIC West."}
{"id":"757","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Falkland_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Economy","Kazakh":"Британдық фунт Стенли кредит карталары және АҚШ долларымен бірге барлық аралдарда қабылданады.","English":"British pounds will generally be accepted anywhere in the islands and within Stanley credit cards and United States dollars are also often accepted.","Turkish":"İngiliz sterlini genel olarak adaların her yerinde geçer ve ayrıca Stanley kredi kartları ve ABD doları da genellikle kabul edilir.","Russian":"Как правило, британские фунты примут повсюду на островах. В Стэнли также часто принимают кредитные карты и доллары США."}
{"id":"758","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Falkland_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Economy","Kazakh":"Шалғай аралдарда кредит картасы қабылданбауы мүмкін, дегенмен Ұлыбритания және АҚШ валютасы қабылдануы мүмкін; алдын ала иеленушіден қолданылатын төлем әдісін сұрап біліп алыңыз.","English":"On the outlying islands credit cards will probably not be accepted, although British and United States currency may be taken; check with the owners in advance to determine what is an acceptable payment method.","Turkish":"Uzak adalarda kredi kartları muhtemelen kabul edilmeyecektir ancak Sterlin ve ABD Doları kullanılıyor olabilir. Kabul edilen ödeme yöntemini belirlemek için önceden mekan sahipleriyle görüşün.","Russian":"На удалённых островах кредитные карты, возможно, не будут приниматься, хотя британскую и американскую валюту могут принять; заранее проясните с владельцами какой способ оплаты является приемлемым."}
{"id":"759","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Falkland_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Economy","Kazakh":"Фолкленд аралдарының валютасын осы аралдардан тыс айырбастау мүмкін емес дерлік, сондықтан аралдардан кетпей тұрып ақшаны айырбастап алыңыз.","English":"It is nearly impossible to exchange Falklands currency outside of the islands, so exchange money prior to leaving the islands.","Turkish":"Falkland Adaları poundunu adaların dışında bozdurmak neredeyse imkansızdır, bu nedenle burayı terk etmeden önce paranızı değiştirin.","Russian":"Валюту Фолклендских островов почти невозможно обменять за их пределами, поэтому обменивайте деньги до того, как покинуть острова."}
{"id":"760","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Montevideo","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Climate","Kazakh":"Монтевидео Экватордың оңтүстігінде болғандықтан, солтүстік жарты шарда қыс болғанда, онда жаз болады және керісінше болады.","English":"Since Montevideo is south of the Equator, it is summer there when it's winter in the Northern Hemisphere and vice versa.","Turkish":"Montevideo, ekvatorun güneyinde olduğundan kuzey yarımkürede kış varken orada yaz, kuzey yarımkürede yaz varken orada kış olur..","Russian":"Поскольку Монтевидео находится к югу от экватора, там лето, когда в Северном полушарии зима, и наоборот."}
{"id":"761","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Montevideo","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Climate","Kazakh":"Монтевидео субтропикте орналасқан; жаз айларында + 30 °C-тан асатын температуралар жиі болады.","English":"Montevideo is in the subtropics; in the summer months, temperatures above +30°C are common.","Turkish":"Montevideo, subtropikal iklim bölgesindedir. Yaz aylarında 30°C'nin üzerinde sıcaklıklar yaygın görülür.","Russian":"Монтевидео расположен в субтропиках. В летние месяцы температура воздуха выше +30°С является обычным явлением."}
{"id":"762","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Montevideo","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Climate","Kazakh":"Қыс алдамшы салқын болуы мүмкін: температуралар сирек қату нүктесінен төменірек түседі, бірақ жел мен ылғалдылық бірігіп, оны термометр көрсеткеннен салқынырақ етіп сезінуге әкеледі.","English":"The winter can be deceptively chilly: temperatures rarely go below freezing, but the wind and humidity combine to make it feel colder than what the thermometer says.","Turkish":"Kış aldatıcı bir şekilde soğuk olabilir. Sıcaklıklar nadiren donma noktasının altına iner fakat rüzgar ve nem bir araya gelerek termometrenin gösterdiğinden daha soğuk hissetmenize neden olur.","Russian":"Зима может быть обманчиво холодной: температура редко опускается ниже нуля, но сочетание ветра и влажности воздуха создает ощущение более холодной погоды в сравнении с тем, что показывает термометр."}
{"id":"763","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Montevideo","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Climate","Kazakh":"Өте «жаңбырлы» және «құрғақ» маусымдар жоқ: жаңбырдың мөлшері жыл бойы шамамен бірдей болып қалады.","English":"\"There are no particular \"\"rainy\"\" and \"\"dry\"\" seasons: the amount of rain stays roughly the same throughout the year.\"","Turkish":"\"Yağışlı ve \"\"kurak\"\" mevsimler olarak tanımlanabilecek belirgin mevsimleri yoktur. Yağmur miktarı yıl boyunca aşağı yukarı aynı miktarda kalır.\"","Russian":"\"Здесь нет особо \"\"дождливых\"\" и \"\"сухих\"\" сезонов: количество осадков приблизительно одинаково весь год.\""}
{"id":"764","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Yellowstone_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Парктегі жануарлардың көпшілігі адамдарды көруге үйреніп қалғанымен, жабайы жануарлар бәрібір жабайы және оларға тамақ бермеу немесе оларды алаңдатпау керек.","English":"Though many of the animals in the park are used to seeing humans, the wildlife is nonetheless wild and should not be fed or disturbed.","Turkish":"Parktaki hayvanların çoğu insan görmeye alışkın olsa da yaban hayatı yine de yabanidir ve hayvanlar beslenmemeli veya rahatsız edilmemelidir.","Russian":"Хотя многие животные в парке привыкли видеть людей, природа все же является дикой, поэтому не нужно кормить или тревожить животных."}
{"id":"765","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Yellowstone_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Парк әкімшілігінің хабарлауынша аюлар мен қасқырлардан кемінде 100 ярд/метр, ал басқа барлық жабайы жануарлардан 25 ярд/метр қашықта болуыңыз керек!","English":"According to park authorities, stay at least 100 yards/meters away from bears and wolves and 25 yards/meters from all other wild animals!","Turkish":"Park yetkililerine göre, ayı ve kurtlardan en az 100 yarda/metre ve diğer tüm vahşi hayvanlardan 25 yarda/metre uzakta durmanız gerekiyor!","Russian":"Администрация парка предупреждает: не приближайтесь более чем на 100 ярдов/метров к медведям и волкам, а также более чем на 25 ярдов/метров ко всем другим диким животным!"}
{"id":"766","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Yellowstone_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Қандай тыныш көрінгенімен, бизон, бұлан, американдық бұлан, аюлар және барлық дерлік үлкен жануарлар шабуылдауы мүмкін.","English":"No matter how docile they may look, bison, elk, moose, bears, and nearly all large animals can attack.","Turkish":"Ne kadar uysal görünürlerse görünsünler bizon, mus, geyik, ayılar ve neredeyse tüm büyük hayvanlar saldırabilir.","Russian":"Неважно, насколько смирно они выглядят, — бизоны, лоси, медведи и практически все крупные животные могут напасть."}
{"id":"767","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Yellowstone_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Әр жылы ондаған келушілер тиісті қашықтықты сақтамағандықтан жарақат алады. Бұл жануарлар үлкен, жабайы және ықтимал қауіпті, сондықтан олардың кеңістігіне кірмеңіз.","English":"Each year, dozens of visitors are injured because they didn't keep a proper distance. These animals are large, wild, and potentially dangerous, so give them their space.","Turkish":"Her yıl, uygun bir mesafeyi korumadıkları için düzinelerce ziyaretçi yaralanır. Bu hayvanlar büyük, vahşi ve potansiyel olarak tehlikelidir. Dolayısıyla onlara alan tanıyın.","Russian":"Каждый год десятки посетителей получают травмы, потому что не соблюдают нужной дистанции. Эти животные большие, дикие и потенциально опасные, поэтому соблюдайте их личное пространство."}
{"id":"768","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Yellowstone_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Бұған қоса иістер аюлар мен басқа жабайы жануарларды тартатынын ескеріңіз, сондықтан иісі бар тағамдарды алып жүрмеңіз немесе әзірлемеңіз және лагерьді таза ұстаңыз.","English":"In addition, be aware that odors attract bears and other wildlife, so avoid carrying or cooking odorous foods and keep a clean camp.","Turkish":"Ayrıca, kokuların ayı ve diğer yabani hayvanları çektiğini unutmayın. Bu yüzden kokan yiyecekler bulundurmaktan veya pişirmekten uzak durun ve temiz bir kamp yapın.","Russian":"Кроме того, помните, что запахи привлекают медведей и других диких животных, поэтому избегайте приготовления или ношения с собой пахучей пищи, а также поддерживайте в лагере чистоту."}
{"id":"769","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Apia","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Апиа - Самоаның астанасы. Бұл қала Уполу аралында орналасқан және оның халқы 40 000-нан сәл төмен.","English":"Apia is the capital of Samoa. The town is on the island of Upolu and has a population of just under 40,000.","Turkish":"Apia, Samoa'nın başkentidir. Şehir Upolu adasındadır ve 40.000'in biraz altında bir nüfusa sahiptir.","Russian":"Апиа – столица Самоа. Город расположен на острове Уполу и имеет население чуть менее 40 000 жителей."}
{"id":"770","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Apia","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Апиа негізі 1850 жылдары қаланды және 1959 жылдан бері Самоаның ресми астанасы болған.","English":"Apia was founded in the 1850s and has been the official capital of Samoa since 1959.","Turkish":"Apia 1850'lerde kurulmuştur ve 1959'dan beri Samoa'nın resmi başkentidir.","Russian":"Апиа была основана в 1850-х годах и с 1959 года является официальной столицей Самоа."}
{"id":"771","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Apia","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Бұл портта 1889 жылы әскери-теңіз флоттарының қайғылы қарама-қарсы келуі болған. Германияның, АҚШ-тың және Британияның жеті кемесі порттан кетуден бас тартқан.","English":"The harbor was the site of an infamous naval standoff in 1889 when seven ships from Germany, the US, and Britain refused to leave the harbor.","Turkish":"1889'da bu limanda Almanya, ABD ve İngiltere'ye ait yedi gemi gövde gösterisi yaparak limanı terk etmeyi reddetti ve böylece limanı bu talihsiz şöhrete kavuşturmuş oldu.","Russian":"Бухта была местом печально известного военно-морского противостояния в 1889 году, когда семь кораблей из Германии, США и Британии отказались покидать бухту."}
{"id":"772","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Apia","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Бір британдық крейсерден басқа кемелердің барлығы батты. Шамамен 200 американдық және неміс өмірлері қиылды.","English":"All the ships were sunk, except for one British cruiser. Nearly 200 American and German lives were lost.","Turkish":"İngiltere'ye ait bir kruvazör dışında tüm gemiler battı. Yaklaşık 200 Amerikalı ve Alman hayatını kaybetti.","Russian":"Все корабли затонули, за исключением одного британского крейсера. Погибли около 200 американских и немецких моряков."}
{"id":"773","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Apia","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Мау қозғалысы ұйымдастырған тәуелсіздік үшін күрес кезінде қаладағы бейбіт жиналыс нәтижесінде жоғары дәрежелі көсем Тупуа Тамасесе Леалофи III өліміне әкеліп соқты.","English":"During the struggle for independence organised by the Mau movement, a peaceful gathering in the town resulted in the killing of the paramount chief Tupua Tamasese Lealofi III.","Turkish":"Mau hareketi tarafından organize edilen bağımsızlık mücadelesinde kasabadaki barışçıl bir toplantı, Yüce Şef Tupua Tamasese Lealofi III'ün öldürülmesiyle sonuçlandı.","Russian":"Во время борьбы за независимость, организованной движением Мау, мирное собрание в городе привело к убийству верховного вождя Тупуа Тамсесе Леалофи III."}
{"id":"774","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Auckland","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Окленд екі айлақта орналасқандықтан көп жағажайлар бар. Ең танымалы үш аумақта.","English":"There are many beaches, due to Auckland's straddling of two harbours. The most popular ones are in three areas.","Turkish":"Auckland'ın iki limanın ortasında olması nedeniyle birçok plaj var. En popüler olanları üç bölgededir.","Russian":"Здесь множество пляжей, поскольку Окленд расположен на берегах двух гаваней. Самые популярные пляжи находятся в трех районах."}
{"id":"775","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Auckland","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Солтүстік жағалау жағажайлары (Норс Харбор ауданында) Тынық мұхитта орналасқан және солтүстікте Лонг-Бейден оңтүстікте Девонпортқа дейін созылады.","English":"North Shore beaches (in North Harbour district) are on the Pacific Ocean and stretch from Long Bay in the north to Devonport in the south.","Turkish":"North Shore plajları (North Harbour bölgesindeki) Pasifik Okyanusu'ndadır ve kuzeyde bulunan Long Bay'den güneydeki Devonport'a uzanır.","Russian":"Пляжи Норт-Шора (в районе Норт-Харбора) омываются Тихим океаном и тянутся от Лонг-Бэя на севере до Девонпорта на юге."}
{"id":"776","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Auckland","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Олар қауіпсіз жүзуге арналған құмды жағажайлардың барлығына дерлік, және олардың көпшілігінде похутукава ағаштарымен қамтамасыз етілген.","English":"They are almost all sandy beaches with safe swimming, and most have shade provided by pohutukawa trees.","Turkish":"Neredeyse tamamı güvenle yüzülebilen kumlu plajlardır ve çoğunda pohutukawa ağacı tarafından sağlanan gölgelikler vardır.","Russian":"Почти все эти пляжи песчаные с безопасным купанием, и многие из них тенистые благодаря таким деревьям, как похутукава."}
{"id":"777","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Auckland","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Тамаки Драйв жағажайлары Вайтемата портында, Орталық Оклендтегі Мишн Бэй және Сент Хелиерстің беделді қала айналасы аудандарында орналасқан.","English":"Tamaki Drive beaches are on the Waitemata Harbour, in the upmarket suburbs of Mission Bay and St Heliers in Central Auckland.","Turkish":"Tamaki Drive plajları; Waitemata Limanı, Mission Bay'in lüks banliyöleri ve Central Auckland'daki St Heliers arasında kalan bölgede bulunmaktadır.","Russian":"В центральном районе Окленда, где в бухте Вайтемата находятся престижные жилые пригороды Мишн-Бэй и Сент-Хелиерс, раскинулись пляжи Тамаки-Драйв."}
{"id":"778","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Auckland","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Бұл кейде адам көп болатын отбасылық жағажайлар, жағалауда көптеген дүкендері бар. Қауіпсіз жүзуге болады.","English":"These are sometimes-crowded family beaches with a good range of shops lining the shore. Swimming is safe.","Turkish":"Bunlar, kıyıda sıralanan çok çeşitli dükkanların bulunduğu, bazen kalabalık olan aile plajlarıdır. Yüzmek güvenlidir.","Russian":"Это иногда переполненные народом семейные пляжи с хорошим выбором магазинов, расположенных вдоль берега. Плавать безопасно."}
{"id":"779","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Noum%C3%A9a","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Негізгі жергілікті сыра – «Number One». Бұл күрделі сыра емес, бірақ жағымды және сергітеід. Тағы бір жергілікті сыра «Manta» деп аталады.","English":"\"The main local beer is 'Number One', it is not a complex beer, but pleasant and refreshing. The other local beer is called \"\"Manta\"\".\"","Turkish":"\"Başlıca yerel birası 'Number One'dır. Çok karmaşık bir bira olmasa da hoş ve ferahlatıcıdır. Diğer yerel birasının adı da \"\"Manta\"\"dır.\"","Russian":"\"Самое популярное местное пиво – это \"\"Number One\"\", у него незамысловатый, приятный и освежающий вкус. Еще одно местное пиво называется \"\"Manta\"\".\""}
{"id":"780","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Noum%C3%A9a","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Француз шараптары көп, бірақ Жаңа Зеландия мен австралиялық шараптар жақсы таралған.","English":"There are many French wines to be had, but the New Zealand and Australian wines might travel better.","Turkish":"İçilebilecek epey Fransız şarabı olmasına rağmen Yeni Zelanda ve Avustralya şarapları daha iyi gidebilir.","Russian":"Существует множество французских вин, которые можно пить, однако новозеландские и австралийские вина могут лучше транспортироваться."}
{"id":"781","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Noum%C3%A9a","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Жергілікті шүмектен ағатын суды қауіпсіз ішуге болады, бірақ қорықсаңыз, бөтелкедегі суды оңай табуға болады.","English":"The local tap water is perfectly safe to drink, but bottled water is easy to find if you are fearful.","Turkish":"Yerel musluk suyunu içmek tamamen güvenlidir ancak bundan korkuyorsanız şişelenmiş su bulmak da kolaydır.","Russian":"Местная водопроводная вода совершенно безопасна для питья, но если вы все же опасаетесь, не составит труда найти и бутилированную воду."}
{"id":"782","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Noum%C3%A9a","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Австралиялықтар үшін «флэт уайт» кофе идеясы бөтен. Қысқа қара — «эспрессо», капучиноға кілегей (көпіршіксіз) көп қосылады және шай сүтсіз беріледі.","English":"For Australians, the idea of 'flat white' coffee is foreign. A short black is 'espresso', cappuccino comes heaped high with cream (not froth), and tea is served without milk.","Turkish":"Avustralyalılar için 'düz beyaz' kahve düşüncesi yabancıdır. Bir kısa siyah 'espresso'dur, cappuccino yüksek krema ile (köpüklü değil) tepeleme olarak gelir ve çay sütsüz servis edilir.","Russian":"\"Австралийцам непонятна идея \"\"флэт уайт\"\". \"\"Маленький чёрный\"\" — это эспрессо, капучино они подают с высоким слоем взбитых сливок (не с пенкой), а чай без молока.\""}
{"id":"783","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Noum%C3%A9a","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Ыстық шоколад Бельгия стандарттарына сәйкес келеді. Жеміс шырындары қымбат болғанымен, бірақ өте керемет.","English":"The hot chocolate is up to Belgian standards. Fruit juices are pricey but excellent.","Turkish":"Sıcak çikolata Belçika standartlarındadır. Meyve suları pahalı fakat muhteşemdir.","Russian":"Горячий шоколад отвечает стандартам Бельгии. Хотя фруктовые соки стоят дорого, они имеют превосходное качество."}
{"id":"784","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Great_Barrier_Reef","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Рифке жыл бойы көп сапарлар жасалады және рифтегі осы себептердің кез келгеніне байланысты жарақаттар сирек кездеседі.","English":"Many trips to the reef are made all year around, and injuries due to any of these causes on the reef are rare.","Turkish":"Resife yıl boyu birçok seyahat düzenlenir ve bu sebeplerden resifte yaralanmalar çok nadirdir.","Russian":"На риф круглый год совершается большое количество поездок, и травмы, вызванные любой из этих причин на рифе, случаются редко."}
{"id":"785","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Great_Barrier_Reef","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Бәрібір билік органдарынан кеңес алыңыз, барлық белгілерді ескеріңіз және қауіпсіздік туралы ескертулерге ерекше көңіл бөліңіз.","English":"Still, take advice from authorities, obey all signs, and pay close attention to safety warnings.","Turkish":"Buna rağmen yetkili makamlara danışın, bütün işaretlere uyun ve güvenlik uyarılarına oldukça dikkat gösterin.","Russian":"Всё же следуйте рекомендациям органов власти, подчиняйтесь всем знакам и обратите пристальное внимание на предупреждения о безопасности."}
{"id":"786","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Great_Barrier_Reef","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Кубтық медуза 1770 жылдан бері қазан-сәуір аралығында жағажайлардың жанында және өзен эстуарийлерінің жанында көрінеді. Кейде оларды осы уақыттарда сыртта табуға болады.","English":"Box jellyfish occur near beaches and near river estuaries from October to April north of 1770. They can occasionally be found outside these times.","Turkish":"Kutu denizanası, 1770'in kuzeyinde ekimden nisana kadar sahillerin yakınında ve nehir haliçlerinin yakınında ortaya çıkar. Bazen bu zamanların dışında da görülebilirler.","Russian":"Кубомедуза встречается вблизи пляжей и речных устий к северу от 1770 с октября по апрель. Иногда их можно встретить вне этого периода."}
{"id":"787","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Great_Barrier_Reef","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Акулалар бар, бірақ олар адамдарға сирек шабуылдайды. Көптеген акулалар адамдардан қорқады және жүзіп кетеді.","English":"Sharks do exist, however they rarely attack humans. Most sharks are scared of humans and would swim away.","Turkish":"Köpekbalıkları bulunur, ama insanlara oldukça seyrek saldırırlar. Köpekbalıklarının çoğu insanlardan korkar ve yüzerek kaçarlar.","Russian":"Акулы действительно существуют, но редко нападают на людей. Большинство акул боятся людей и уплывают."}
{"id":"788","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Great_Barrier_Reef","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Тұзды судағы қолтырауындар мұхитта белсенді түрде өмір сүрмейді. Олардың негізгі мекені – Рокхэмптонның солтүстігіндегі өзен эстуарийлері.","English":"Saltwater Crocodiles do not actively live in the ocean, their primary habitat is in river estuaries north from Rockhampton.","Turkish":"Tuzlu su timsahları okyanusta sürekli yaşamazlar, birincil yaşam alanları Rockhampton'ın kuzeyindeki ırmak haliçleridir.","Russian":"Гребнистые крокодилы не ведут активную жизнь в океане, а их основная среда обитания — эстуарии рек к северу от Рокгемптона."}
{"id":"789","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sleep","domain":"wikivoyage","topic":"travel, accomodation","Kazakh":"Алдын ала броньдау саяхаттаушыға баратын жерге жеткенде ұйықтайтын жері болатынына кепілдік береді.","English":"Booking in advance gives the traveller peace of mind that they will have somewhere to sleep once they arrive at their destination.","Turkish":"Önceden rezervasyon yapmak, gidecekleri yere vardıklarında uyuyabilecekleri bir yer olduğunu bilerek gezginlerin içinin rahat olmasını sağlar.","Russian":"Предварительное бронирование позволяет путешественнику не беспокоиться о том, где переночевать по прибытии в место назначения."}
{"id":"790","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sleep","domain":"wikivoyage","topic":"travel, accomodation","Kazakh":"Тур агентттері көбінесе белгілі бір қонақ үйлермен келісім жасайды, дегенмен сіз тур агент арқылы кемпинг алаңдары сияқты тұруға болатын орындарды брондауыңызға болады.","English":"Travel agents often have deals with specific hotels, although you may find it possible to book other forms of accommodation, like camping grounds, through a travel agent.","Turkish":"Seyahat acentelerinin genelde belli otellerle anlaşmaları vardır, ancak bir seyahat acentesi aracılığıyla kamp alanları gibi diğer konaklama şekillerini de tercih edebilirsiniz.","Russian":"Турагенты часто заключают сделки с конкретными отелями, но вы можете забронировать через турагента и другие формы проживания, например, площадки для кемпингов."}
{"id":"791","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sleep","domain":"wikivoyage","topic":"travel, accomodation","Kazakh":"Турагенттер әдетте таңғы асты, әуежайға/әуежайдан тасымалдауды қамтитын пакеттерді немесе тіпті біріккен рейс және қонақ үй пакеттерін ұсынады.","English":"Travel agents usually offer packages that include breakfast, transportation arrangements to/from the airport or even combined flight and hotel packages.","Turkish":"Seyahat acenteleri genellikle kahvaltı, havalimanına/havaalanından ulaşım düzenlemeleri ve hatta kombine uçuş ve otel paketlerini içeren paketler sunar.","Russian":"Турагенты обычно продают пакеты предложений, которые включают завтрак, трансфер в/из аэропорта или даже комбинированные пакеты, включающие перелет и проживание в гостинице."}
{"id":"792","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sleep","domain":"wikivoyage","topic":"travel, accomodation","Kazakh":"Сондай-ақ олар ұсыныс туралы ойлауға уақыт қажет болса немесе баратын жер үшін басқа құжаттарды (мысалы, визаны) алу керек болса, сіз үшін броньді ұстап тұрады.","English":"They can also hold the reservation for you if you need time to think about the offer or procure other documents for your destination (e.g. visa).","Turkish":"Eğer teklif hakkında düşünmek ya da varş noktanız için gereken diğer evrakları temin etmek için (vize gibi) süreye ihtiyacınız olursa, sizin için rezervasyonunuzu bekletebilirler.","Russian":"Кроме того, они могут сохранять бронирование, если вам требуется время для обдумывания предложения или получения иных документов для пункта назначения (например, визы)."}
{"id":"793","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sleep","domain":"wikivoyage","topic":"travel, accomodation","Kazakh":"Кез келген түзетулер немесе сұраулар тікелей қонақ үй емес, алдымен туристік агент арқылы өтуі керек, .","English":"Any amendments or requests though should be coursed through the travel agent first and not directly with the hotel.","Turkish":"Herhangi bir değişiklik veya talep, doğrudan otele değil, önce seyahat acentesine iletilmelidir.","Russian":"Любые изменения или запросы нужно сначала оправить турагентство, а не напрямую в гостиницу."}
{"id":"794","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Music_festival_circuit","domain":"wikivoyage","topic":"travel, music","Kazakh":"Кейбір фестивальдерде музыкалық фестивальдер қатысушыларының басым көпшілігі алаңда тұруды абзал көреді, ал қатысушылардың көпшілігі бұны маңызды бөлігі деп санайды.","English":"For some festivals, the vast majority of the attendants to music festivals decide to camp on site, and most attendants consider it a vital part of the experience.","Turkish":"Bazı festivallerde, müzik festivalleri katılımcılarının büyük çoğunluğu festival alanında kamp yapmaya karar verir ve çoğu katılımcı bunu deneyimin önemli bir parçası olarak görür.","Russian":"На некоторых музыкальных фестивалях подавляющее большинство участников ночуют прямо на территории фестиваля, и большинство из них считают это обязательной частью программы."}
{"id":"795","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Music_festival_circuit","domain":"wikivoyage","topic":"travel, music","Kazakh":"Әрекетке жақын болғыңыз келсе, музыкаға жақын кемпинг учаскесін алу үшін ерте тұруыңыз керек.","English":"If you want to be close to the action you're going to have to get in early to get a camping site close to the music.","Turkish":"Harekete yakın olmayı arzu ediyorsanız, müziğe yakın bir kamp alanı kapmak için önceden gitmeniz lazım.","Russian":"Если вы хотите находиться рядом со сценой, вам нужно приехать заранее, чтобы найти место для кемпинга вблизи от музыки."}
{"id":"796","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Music_festival_circuit","domain":"wikivoyage","topic":"travel, music","Kazakh":"Негізгі сахналардағы музыка аяқталғанымен, фестивальдің түннің кеш уақытына дейін музыканы ойнатуды жалғастыратын бөліктері болуы мүмкін екенін есте сақтаңыз.","English":"Remember that even though music on the main stages may have finished, there may be sections of the festival that will keep playing music until late into the night.","Turkish":"Ana sahnelerde müzik bitmiş olsa bile festivalin gece geç saatlere kadar müzik çalmaya devam edecek olan kısımları olabileceğini unutmayın.","Russian":"Помните, что даже если музыка на главных сценах, может уже закончится, на фестивале могут быть участки, на которых будут продолжать играть музыку до поздней ночи."}
{"id":"797","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Music_festival_circuit","domain":"wikivoyage","topic":"travel, music","Kazakh":"Кейбір фестивальдар жас балалары бар отбасыларға арналған арнайы лагерьлерді қамтиды.","English":"Some festivals have special camping areas for families with young children.","Turkish":"Bazı festivaller küçük çocuklu aileler için özel kamp alanlarına sahiptir.","Russian":"На некоторых фестивалях есть специальные  зоны кемпингов для семей с малолетними детьми."}
{"id":"798","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Baltic_Sea_ferries","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Солтүстік Балтық теңізінен қыста өтсеңіз, кабинадағы орынды қарастырыңыз, өйткені мұз арқылы өту ең көп әсер етілетін адамдар үшін айтарлықтай жаман шуды тудырады.","English":"If crossing the Northern Baltic in winter, check the cabin location, as going through ice causes quite horrible noise for those most affected.","Turkish":"Kışın Kuzey Baltık'tan geçiyorsanız kabinin yerini bildiğinizden emin olun. Çünkü buzun içinden geçmek, hassas olanlar için korkunç bir gürültüye neden olur.","Russian":"Если вы пересекаете северную часть Балтийского моря зимой, узнайте насчёт расположения каюты, так как прохождение по льду приводит к довольно жуткому шуму, который может мешать спать наиболее чувствительным людям."}
{"id":"799","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Baltic_Sea_ferries","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Санкт-Петербургтегі круиздерге қаладағы уақыт кіреді. Круиз жолаушылары виза режиміндегі талаптардан азат етілген (талаптарды көріп шығыңыз).","English":"Saint Petersburg cruises include time in town. Cruise passengers are exempted from visa requirements (check the terms).","Turkish":"Saint Petersburg gemi seyahatleri, şehirde zaman geçirmeyi de içerir. Turistik gemi yolcuları vize gereksinimlerinden muaftır (şartları kontrol edin).","Russian":"Круизы в Санкт-Петербург включают прогулки по городу. Пассажиры круизов освобождены от визовых требований (уточните условия)."}
{"id":"800","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Gambling","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Әдетте казинолар қонақтар жұмсайтын уақыт пен ақшаны барынша арттыруға көп күш салады. Әдетте терезелер мен сағаттар болмайды және шығатын жерлерді табу қиын болады.","English":"Casinos typically make many efforts to maximize time and money spent by guests. Windows and clocks are usually absent, and exits can be hard to find.","Turkish":"Kumarhaneler genellikle konukların harcadığı zaman ve parayı en yükseğe çıkarmak için çok çaba harcar. Genellikle pencere ve saat bulunmaz, çıkışları bulmak kolay olmayabilir.","Russian":"Обычно казино прилагают все усилия, чтобы посетители проводили как можно больше времени и тратили как можно больше денег в заведении. Окон и часов там нет, а выходы бывает трудно найти."}
{"id":"801","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Gambling","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Әдетте, қонақтарды жақсы көңіл-күйде ұстау және іште ұстау үшін оларда арнайы тамақ, сусын және ойын-сауық ұсыныстары болады.","English":"They usually have special food, drink and entertainment offers, to keep guests in a good mood, and keep them at the premise.","Turkish":"Misafirleri iyi bir ruh halinde tutmak ve hoşnut etmek için genellikle özel olarak hazırlanan yiyecek, içecek ve eğlence ikramları olur.","Russian":"В них обычно предлагается особая еда, напитки и развлечения, чтобы гости оставались в хорошем настроении и не покидали заведения."}
{"id":"802","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Gambling","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Кейбір жерлерде үйде алкогольдік сусындар ұсынылады. Дегенмен, мас болу ойлау қабілетін нашарлатады және барлық жақсы құмар ойыншылар мас емес болудың маңыздылығын біледі.","English":"Some venues offer alcoholic beverages on the house. However, drunkenness impairs judgement, and all good gamblers know the importance of staying sober.","Turkish":"Bazı mekanlar alkollü içkileri ikram olarak sunabilir. Fakat, sarhoş olmak karar verme yetisini olumsuz etkiler. Tüm iyi kumarcılar ayık kalmanın önemini bilir.","Russian":"В некоторых заведениях предлагают бесплатный алкоголь. Однако опьянение туманит рассудок, а все хорошие игроки знают, как важно оставаться трезвым."}
{"id":"803","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Winter_driving","domain":"wikivoyage","topic":"travel, driving","Kazakh":"Жоғары ендіктерде немесе тау асуларының үстімен өтетін кез келген адам қардың, мұздың немесе аяздың мүмкін болған температурасын ескеруі қажет.","English":"Anyone who's going to drive at high latitudes or over mountain passes should consider the possibility of snow, ice, or freezing temperatures.","Turkish":"Yüksek enlemlerde veya dağ geçitlerinde araç kullanacak olan herhangi bir kimse kar, buz veya donma ihtimalini göz önünde bulundurmalıdır.","Russian":"Все, кто собирается ехать по высокоширотной области или по горным перевалам, должны учитывать возможность снега, льда или морозов."}
{"id":"804","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Winter_driving","domain":"wikivoyage","topic":"travel, driving","Kazakh":"Мұзды және қарлы жолдарда үйкеліс аз болғандықтан, жалаң асфальтта жүргендей жүре алмайсыз.","English":"On icy and snowy roadways, friction is low and you cannot drive as if you were on bare asphalt.","Turkish":"Buzlanmış ve karlı yollarda sürtünme oldukça düşüktür ve kuru asfalt üzerindeymiş gibi araç sürmeniz mümkün değildir.","Russian":"На ледяной и снежной дороге трение низкое, и вы не сможете вести машину так же, как на обычном асфальте."}
{"id":"805","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Winter_driving","domain":"wikivoyage","topic":"travel, driving","Kazakh":"Борандардан кейін өте аз уақытта тұрып қалуыңызға жеткілікті қар жаууы мүмкін.","English":"During blizzards, enough snow to get you stuck can fall in very little time.","Turkish":"Kar fırtınalarında kara saplanıp kalmanıza yetecek kadar kar çok kısa sürede yağabilir.","Russian":"Во время метели достаточное количество снега для того, чтобы можно было застрять, может выпасть за очень короткий промежуток времени."}
{"id":"806","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Winter_driving","domain":"wikivoyage","topic":"travel, driving","Kazakh":"Сондай-ақ жауып жатқан немесе үрлеп жатқан қар, я болмаса, көлік терезелеріндегі конденсат немесе мұз көруді шектеуі мүмкін.","English":"Visibility may also be restricted by falling or blowing snow or by condensation or ice on vehicle windows.","Turkish":"Görüş, kar yağışı, tipi, araç camlarında yoğunlaşma veya buzlanma nedeniyle de kısıtlanabilir.","Russian":"Видимость также может быть ограничена вследствие снегопада, метели, конденсата или льда на стёклах транспортного средства."}
{"id":"807","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Winter_driving","domain":"wikivoyage","topic":"travel, driving","Kazakh":"Екінші жағынан, мұзды және қарлы жағдайлар көп елдерде қалыпты болып табылады және жол қозғалысы көбінесе жыл бойы үздіксіз болады.","English":"On the other hand, icy and snowy conditions are normal in many countries, and traffic goes on mostly uninterrupted all year round.","Turkish":"Diğer taraftan, buzlu ve karlı hava durumu pek çok ülkede olağandır ve trafik genellikle tüm yıl boyunca kesintisiz şekilde akmaktadır.","Russian":"С другой стороны, погодные условия со снегом и льдом являются нормальными во многих странах, и дорожное движение продолжается круглый год почти без перерывов."}
{"id":"808","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Safaris","domain":"wikivoyage","topic":"travel, wildlife","Kazakh":"Сафарилер Африкадағы туристерді ең көп тартатын іс және көп келушілер үшін негізгі нәрсе болып табылатын шығар.","English":"Safaris are perhaps the greatest tourism draw in Africa and the highlight for many visitors.","Turkish":"Safariler belki de Afrika'daki en büyük turizm çekiciliğidir ve birçok ziyaretçi için en öne çıkan noktadır.","Russian":"Сафари — это, вероятно, самая большая приманка для туристов в Африке и главное событие для многих путешественников."}
{"id":"809","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Safaris","domain":"wikivoyage","topic":"travel, wildlife","Kazakh":"«Сафари» терминінің кең таралған мағынасы Африканың таң қалдыратын жабайы табиғатын, әсіресе саваннаны көруге жер бетімен саяхаттауды білдіреді.","English":"The term safari in popular use refers to overland travel to view the stunning African wildlife, particularly on savanna.","Turkish":"Safari teriminin sıkça kullanılan kullanımı, özellikle savanalarda yaşayan çarpıcı Afrika yaban hayvanlarını izlemek için yapılan yolculukları ifade etmektedir.","Russian":"\"Термин \"\"сафари\"\" в повседневном использовании означает наземную поездку с целью посмотреть поразительную дикую природу Африки, особенно в саванне.\""}
{"id":"810","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Safaris","domain":"wikivoyage","topic":"travel, wildlife","Kazakh":"Пілдер және керіктер сияқты кейбір жануарлар көліктерге жақындауға бейім және стандартты жабдық жақсылап көруге мүмкіндік береді.","English":"Some animals, such as elephants and giraffes, tend to approach closely to cars and standard equipment will allow good viewing.","Turkish":"Filler ve zürafalar gibi bir takım hayvanlar, arabalara daha fazla yakınlaşma eğilimindedirler bı sayede standart ekipmanlar iyi bir görüş sağlar.","Russian":"Некоторые животные, такие как слоны или жирафы, часто приближаются к машинам, так что и с обычным оборудованием можно получить хороший вид."}
{"id":"811","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Safaris","domain":"wikivoyage","topic":"travel, wildlife","Kazakh":"Кейде арыстандар, гепардтар және леопардтар ұялады және сіз оларды дүрбімен жақсырақ көресіз.","English":"Lions, cheetahs and leopards are sometimes shy and you will see them better with binoculars.","Turkish":"Aslanlar, çitalar ve leoparlar bazen utangaçtırlar ve onları dürbünlerle daha iyi göreceksiniz.","Russian":"Львы, гепарды и леопарды иногда бывают осторожными, и вы рассмотрите их лучше через бинокль."}
{"id":"812","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Safaris","domain":"wikivoyage","topic":"travel, wildlife","Kazakh":"Жаяу сафари (сондай-ақ «бұталар арасында жүру», «жаяу туризм сафариі» немесе «аяқпен жүру» деп аталады) бірнеше сағат немесе бірнеше күн бойғы жаяу туризмнен тұрады.","English":"\"A walking safari (also called a \"\"bush walk\"\", \"\"hiking safari\"\", or going \"\"footing\"\") consists of hiking, either for a few hours or several days.\"","Turkish":"\"Yürüyerek safari (\"\"doğa yürüyüşü\"\", \"\"doğa yürüyüş safarisi\"\" veya \"\"ayaklama\"\" olarak da adlandırılır) birkaç saat veya birkaç günlük yürüyüşten ibarettir.\"","Russian":"\"Пешее сафари (которое также называют \"\"исследование кустов\"\", \"\"хайкинг-сафари\"\" или \"\"пешая прогулка\"\") состоит из похода продолжительностью от нескольких часов до нескольких дней.\""}
{"id":"813","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Tokyo_2020","domain":"wikivoyage","topic":"travel, sports events","Kazakh":"Паралимпиада 2021 жылдың 24 тамызынан 5 қыркүйегіне дейін өтеді. Кейбір іс шаралар Жапония бойлап басқа аймақтарында болып өтеді.","English":"The Paralympics will take place from 24 August to 5 September 2021. Some events will be held in other locations throughout Japan.","Turkish":"Engelli Olimpiyatları 24 Ağustos ile 5 Eylül 2021 tarihleri ​​arasında yapılacak. Etkinliklerin bazıları Japonya genelindeki diğer konumlarda düzenlenecek.","Russian":"Паралимпийские игры пройдут с 24 августа по 5 сентября 2021 года. Некоторые мероприятия будут проходить в разных местах по всей Японии."}
{"id":"814","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Tokyo_2020","domain":"wikivoyage","topic":"travel, sports events","Kazakh":"1964 жылы ойындарды өткізген Токио 2 жазғы Олимпиада ойындарын өткізген жалғыз азиялық қала болады.","English":"Tokyo will be the only Asian city to have hosted two summer Olympics, having hosted the games in 1964.","Turkish":"1964'te oyunlara ev sahipliği yapmış olan Tokyo iki kez yaz olimpiyatlarına ev sahipliği yapan tek Asya kenti olacak.","Russian":"Токио станет единственным городом Азии, который дважды принимал летние Олимпийские игры. Впервые они состоялись здесь в 1964 году."}
{"id":"815","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Tokyo_2020","domain":"wikivoyage","topic":"travel, sports events","Kazakh":"Егер сіз рейстеріңізді алдын ала брондаған болсаңыз және кейінге қалдырудан бұрын 2020 жылға арналған қонақ үй тапсырыстары жарияланған болса, сізде қиын жағдай туындауы мүмкін.","English":"If you booked your flights and accommodation for 2020 before the postponement was announced, you may have a tricky situation.","Turkish":"Erteleme duyurusundan önce, 2020 yılı için uçuş ve konaklama rezervasyonunuzu yaptırdıysanız, zorlu bir durumla karşılaşabilirsiniz.","Russian":"Если вы забронировали авиабилеты и проживание на 2020 год до того, как было объявлено о переносе даты, у вас может возникнуть непростая ситуация."}
{"id":"816","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Tokyo_2020","domain":"wikivoyage","topic":"travel, sports events","Kazakh":"Күшін жою ережелері әр түрлі болып келеді, бірақ наурыз айының ақырынан бастап коронавирустық негіздегі көптеген жою ережелері Олимпиада жоспарланған 2020 жылдың шілде айына дейін қолданылмайды.","English":"Cancellation policies vary, but as of late March most coronavirus-based cancellation policies don't extend to July 2020, when the Olympics had been scheduled.","Turkish":"İptal politikaları değişiklik gösterir. Fakat Mart sonundan itibaren çoğu koronavirüs sebepli iptal politikası Olimpiyatların yapılması planlandığı Temmuz 2020'ye kadar uzamaz.","Russian":"Правила отмены заказов могут отличаться, но по состоянию на конец марта большая часть правил, связанных с коронавирусом, не распространяется на июль 2020 года, когда были запланированы Олимпийские игры."}
{"id":"817","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Tokyo_2020","domain":"wikivoyage","topic":"travel, sports events","Kazakh":"Оқиға билеттерінің көпшілігінің құны 2500 және 130 000 иена арасында болады деп күтілді, әдеттегі билеттердің құны шамамен 7000 иена.","English":"It's expected that most event tickets will cost between ¥2,500 and ¥130,000, with typical tickets costing around ¥7,000.","Turkish":"Etkinlik biletlerinin büyük çoğunluğunun fiyatının 2.500 ila 130.000 ¥ arasında olması ve ortalama fiyatlarının yaklaşık 7.000 ¥ olması bekleniyor.","Russian":"Ожидается, что большинство билетов на мероприятия будет стоить от 2 500 до 130 000 иен, со стандартной ценой билета около 7 000 иен."}
{"id":"818","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Laundry","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Laundry","Kazakh":"Дымқыл киімді үтіктеу киімнің кебуіне көмектеседі. Көп қонақ үйлерде, тіпті бөлмеде болмаса да, ала тұруға болатын үтік және үтіктеу тақтасы болады.","English":"Ironing damp clothes can help them dry. Many hotels have an iron and ironing board available for loan, even if one is not present in the room.","Turkish":"Nemli kıyafetleri ütülemek kurumalarına yardımcı olabilir. Çoğu otelde, odada bulunmasa bile ödünç alınabilecek bir ütü ve ütü masası vardır.","Russian":"Глажка влажной одежды помогает ей высохнуть. Многие отели предоставляют напрокат утюг и гладильную доску, даже если они отсутствуют в номере."}
{"id":"819","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Laundry","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Laundry","Kazakh":"Үтік қолжетімді болмаса немесе үтіктелген нәскиді кимесеңіз, бар болса, шаш кептіргішті пайдаланып көре аласыз.","English":"If an iron isn't available, or if you don't fancy wearing ironed socks, then you can try using a hairdryer, if available.","Turkish":"Ütü yoksa veya ütülü çorap giymekten hoşlanmıyorsanız, mevcutsa bir saç kurutma makinesi kullanmayı deneyebilirsiniz.","Russian":"Если под рукой нет утюга или вы не в восторге от идеи носить глаженые носки, вы можете попробовать фен, если он есть."}
{"id":"820","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Laundry","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Laundry","Kazakh":"Матаның тым ыстық болуына жол бермеңіз (бұл қысқаруға немесе күюіне себеп болуы мүмкін).","English":"Be careful not to allow fabric to become too hot (which can cause shrinkage, or in extreme cases, scorch).","Turkish":"Kumaşın fazla ısınmasına izin vermeyin (bu çekmeye veya ekstrem durumlarda yanmaya bile neden olabilir).","Russian":"Не подвергайте ткань воздействию слишком высокой температуры (что может привести к усадке или в очень редких случаях к ожогу)."}
{"id":"821","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Water","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Water","Kazakh":"Белгілі бір қауіптермен күресуде тиімді суды тазалаудың әртүрлі жолдары бар.","English":"There are different ways of purifying water, some more effective against specific threats.","Turkish":"Suyu arıtmanın farklı yolları vardır, bazıları belirli tehditlere karşı daha etkilidir.","Russian":"Существуют разные способы очистки воды, некоторые из них более эффективны против конкретных угроз."}
{"id":"822","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Water","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Water","Kazakh":"Кейбір аумақтарда суды бір минут бойы қайнату жеткілікті, ал басқаларында бірнеше минут қажет.","English":"In some areas boiling water for a minute is enough, in others several minutes are needed.","Turkish":"Bazı bölgelerde suyu bir dakika kaynatmak yeterlidir, diğer bölgelerde ise suyun kaynaması için birkaç dakika daha gerekir.","Russian":"В некоторых местах достаточно прокипятить воду в течение минуты, в других потребуется несколько минут."}
{"id":"823","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Water","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Water","Kazakh":"Сүзгілердің тиімділігі өзгеріп отырады және алаңдасаңыз, сенімді компаниядан бөтелкедегі суды сатып алуды қарастыруыңыз керек.","English":"Filters vary in effectiveness, and should you have a concern, then you should consider buying your water in a sealed bottle from a reputable company.","Turkish":"Filtrelerin etkinliği birbirlerinden farklıdır. Bu konuda endişeleniyorsanız suyunuzu bilinen bir markadan kapalı bir şişede satın almayı düşünmelisiniz.","Russian":"Фильтры эффективны по-разному, и в случае сомнений вам стоит подумать о покупке воды в запечатанных бутылках и от заслуживающей доверия компании."}
{"id":"824","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Pests","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Insects","Kazakh":"Саяхаттаушылар жергілікті аймақтарында өздері таныс емес зиянкес жануарларға кезігуі мүмкін.","English":"Travellers may encounter animal pests that they are not familiar with in their home regions.","Turkish":"Yolcular, kendi bölgelerinden aşina olmadıkları böceklerle karşılaşabilirler.","Russian":"Путешественники могут встретиться с животными-вредителями, которых они не видели в своих родных краях."}
{"id":"825","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Pests","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Insects","Kazakh":"Зиянкестер тамақты бүлдіруі, ашуландыруы немесе ең жаман жағдайда аллергиялық реакцияларды тудыруы, у таратуы немесе жұқпалы ауруларды таратуы мүмкін.","English":"Pests can spoil food, cause irritation, or in a worse case cause allergic reactions, spread venom, or transmit infections.","Turkish":"Haşereler besinleri bozabilir, iritasyona sebep olabilir veya daha kötü bir vakada alerjik reaksiyonlara, zehir yaymaya sebep olabilir ya da enfeksiyon bulaştırabilir.","Russian":"Вредители могут портить еду, вызывать раздражение или, что ещё хуже, вызывать аллергические реакции, выделять яд или передавать инфекцию."}
{"id":"826","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Pests","domain":"wikivoyage","topic":"Travel, Insects","Kazakh":"Жұқпалы аурулардың өздері немесе адамдарды күшпен жарақаттауы немесе өлтіруі мүмкін қауіпті жануарлар әдетте зиянкестер деп саналмайды.","English":"Infectious diseases themselves, or dangerous animals that can injure or kill people by force, do not usually qualify as pests.","Turkish":"Bulaşıcı hastalıkların kendileri ya da güç kullanarak insanları yaralayabilen ya da öldürebilen tehlikeli hayvanlar genellikle haşere kapsamında değildir.","Russian":"Инфекционные болезни сами по себе или опасные животные, могущие нанести повреждения или привести к смерти человека, как правило, не считаются вредителями."}
{"id":"827","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Duty_free_shopping","domain":"wikivoyage","topic":"Shopping","Kazakh":"Дютифри шоппинг белгілі бір жерлерде салықтар мен акциздерден босатылған тауарларды сатып алу мүмкіндігі болып табылады.","English":"Duty free shopping is the opportunity to buy goods exempted from taxes and excises at certain locations.","Turkish":"Gümrüksüz alışveriş belirli yerlerde vergilerden muaf ürünler alma fırsatıdır.","Russian":"\"Шопинг \"\"дьюти-фри\"\" – это возможность купить в определенных пунктах товары без налогов и акцизов.\""}
{"id":"828","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Duty_free_shopping","domain":"wikivoyage","topic":"Shopping","Kazakh":"Жоғары салық салынатын елдерге жол тартатын саяхатшылар кейде әсіресе алкогольді ішімдіктер мен темекі сияқты өнімдерге айтарлықтай ақша үнемдей алады.","English":"Travellers bound for countries with heavy taxation can sometimes save a considerable amount of money, especially on products such as alcoholic beverages and tobacco.","Turkish":"Ağır vergilendirmeye tabi ülkelere seyahat eden yolcular özellikle alkollü içeceklerden ve tütün mamullerinden bazen önemli ölçüde tasarruf edebilir.","Russian":"Путешественники, направляющиеся в страны с высоким налогообложением, могут иногда сэкономить значительную сумму, особенно на таких товарах, как спиртные напитки и табак."}
{"id":"829","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Buffalo-Pittsburgh_Highway","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Пойнт Мэрион мен Фэрмонт арасындағы кеңістік Буффало-Питтсбург тас жолындағы ең қиын аймақ болып табылады, ол оқшауланған жерлерден өтеді.","English":"The stretch between Point Marion and Fairmont presents the most challenging driving conditions on the Buffalo-Pittsburgh Highway, passing frequently through isolated backwoods terrain.","Turkish":"Point Marlon ve Fairmont arasındaki arazi, sık sık tenha, geri kalmış bölgelerden geçen Buffalo-Pittsburgh Otoyolu'nun en zorlu sürüş koşullarını sunuyor.","Russian":"Отрезок между Поинт-Марионом и Фермоном имеет наиболее трудные условия вождения на шоссе Буффало-Питсбург, часто проходя через изолированную глухую и лесную местность."}
{"id":"830","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Buffalo-Pittsburgh_Highway","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Егер сіз ауыл жолдарында көлікпен жүруге дағдыланбаған болсаңыз, мынаған дайын болыңыз: тік еңістер, тар жолдар және кенет бұрылыстар басым болады.","English":"If you're not used to driving on country roads, keep your wits about you: steep grades, narrow lanes, and sharp curves predominate.","Turkish":"Kırsal bölgelerde araba kullanmaya aşina değilseniz gözünüzü dört açın. Dik eğimler, dar şeritler ve keskin virajlar sizi bekliyor.","Russian":"Если вы не привыкли ездить по сельским дорогам, будьте начеку: преобладают крутые склоны, узкие переулки и резкие повороты."}
{"id":"831","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Buffalo-Pittsburgh_Highway","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Жарияланған жылдамдық шектері алдыңғы және кейінгі бөлімдерге салыстырғанда кәдімгідей төмен - әдетте 35-40 миль / сағ (56-64 км / сағ) - және басқалардан да оларға қатаң түрде бағыну маңызды.","English":"Posted speed limits are noticeably lower than in previous and subsequent sections — commonly 35-40 mph (56-64 km/h) — and strict obedience to them is even more important than otherwise.","Turkish":"Yayınlanan hız sınırları, önceki ve sonraki bölümlerden fark edilir derecede düşüktür — genellikle 35-40 mph (56-64 km/s) — ve bunlara karı bir itaat aksinden daha önemlidir.","Russian":"Установленные ограничения скорости заметно ниже, чем на предыдущих и последующих участках — обычно 35-40 миль/ч (56-64 км/ч) — и строгое соблюдение их ещё важнее, чем прочее."}
{"id":"832","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Buffalo-Pittsburgh_Highway","domain":"wikivoyage","topic":"Travel","Kazakh":"Бір қызығы, мұнда маршруттың басқа аймақтарына (мысалы, Пенсильвания Уайлдс аймағы) салыстырғанда ұялы телефон қызметі әлдеқайда күшті.","English":"Curiously, though, mobile phone service is much stronger here than along many other stretches of the route, e.g. the Pennsylvania Wilds.","Turkish":"Gariptir, burada cep telefonu sinyalleri rotanın diğer kısımlarından, mesela Pennyslvania Wilds'dan, daha güçlüdür.","Russian":"Однако, как ни странно, мобильная телефонная связь здесь намного лучше, чем на многих других участках маршрута, например в Пенсильвании Уайлдс."}
{"id":"833","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Bread_and_confectionery","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Неміс қамырдан жасалған өнімдері айтарлықтай жақсы және Баварияда оңтүстіктегі көршісі Австриядағыдай айтарлықтай көп және сан алуан болады.","English":"German pastries are quite good, and in Bavaria, are quite rich and varied, similar to those of their southern neighbor, Austria.","Turkish":"Alman hamur işleri oldukça iyidir ve Bavyera'da da güney komşuları Avusturya'da olduğu gibi çok zengin ve çeşitlidir.","Russian":"Немецкая кондитерская выпечка довольно хороша. В Баварии она весьма обильна и разнообразна и похожа на выпечку их южного соседа, Австрии."}
{"id":"834","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Bread_and_confectionery","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Жеміс қосылған қамырдан жасалған өнімдер жиі кездеседі. Қамырдан жасалған өнімдердің ішінде алмалар жыл бойы әзірленеді, ал шиелер мен алхорылар жазда пайда болады.","English":"Fruit pastries are common, with apples cooked into pastries year round, and cherries and plums making their appearances during the summer.","Turkish":"Yıl boyunca hamur işlerinin içine konularak pişirilen elmalar ve yazın kendini gösteren kirazlar ve erikler ile meyveli hamur işleri yaygındır.","Russian":"Фруктовая выпечка распространена, выпечка с яблоками – круглый год, а вишни и сливы появляются летом."}
{"id":"835","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Bread_and_confectionery","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Көп неміс пісірілген өнімдерінде сонымен бірге бадам, орман жаңғақтары және басқа ағаш жаңғақтары болады. Танымал торттар жиі қою кофенің саптыаяғымен өте жақсы желінеді.","English":"Many German baked goods also feature almonds, hazelnuts, and other tree nuts. Popular cakes often pair particularly well with a cup of strong coffee.","Turkish":"Pek çok Alman hamur işi ayrıca badem, fındık ve diğer ağaç yemişlerini içerir. Çok talep gören kekler genel olarak bir fincan şekersiz sade kahve ile özellikle iyi bir ikili oluşturur.","Russian":"В немецкой выпечке часто используются миндаль, фундук и другие древесные орехи. Зачастую популярные торты отлично сочетаются с чашкой крепкого кофе."}
{"id":"836","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Bread_and_confectionery","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Егер сіз шағын ғана, бірақ құрамы мол кондитерлік өнімдерді қаласаңыз, аймаққа байланысты Berliner, Pfannkuchen немесе Krapfen деп аталатын өнімнің дәмін татып көріңіз.","English":"If you want some small though rich pastries, try what depending on region are called Berliner, Pfannkuchen or Krapfen.","Turkish":"Küçük ama zengin hamur işleri istiyorsanız hangi bölgede olduğunuza bağlı olarak Berliner, Pfannkuchen veya Krapfen olarak adlandırılan şeyi deneyin.","Russian":"Если вы хотите небольшие, но сытные мучные кондитерские изделия, попробуйте то, что, в зависимости от региона, называется оладьями или пончиками с начинкой."}
{"id":"837","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/South_Asian_cuisine","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Карри — бұл шөптер мен дәмдеуіштер, сонымен қатап ет немесе көкөністер қосылатын тағам.","English":"A curry is a dish based on herbs and spices, together with either meat or vegetables.","Turkish":"Köri, et veya sebzenin yanı sıra kuru otlar ve baharatlar içeren bir yemektir.","Russian":"Карри — это блюдо на основе трав и специй в сочетании с мясом или овощами."}
{"id":"838","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/South_Asian_cuisine","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Карри сұйықтықтың мөлшеріне байланысты «құрғақ» немесе «дымқыл» болуы мүмкін.","English":"\"A curry can be either \"\"dry\"\" or \"\"wet\"\" depending on the amount of liquid.\"","Turkish":"\"Köri, içerdiği sıvı miktarına göre \"\"kuru\"\" veya \"\"ıslak\"\" olarak adlandırılabilir.\"","Russian":"\"В зависимости от содержания жидкости, карри может быть \"\"сухим\"\" или \"\"мокрым\"\".\""}
{"id":"839","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/South_Asian_cuisine","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Солтүстік Үндістан мен Пәкістанның ішкі аудандарында йогурт көбіне карриде қолданылады; Үндістанның оңтүстігінде және субконтиненттің басқа жағалау аймақтарында көбіне кокос сүті қолданылады.","English":"In inland regions of Northern India and Pakistan, yogurt is commonly used in curries; in Southern India and some other coastal regions of the subcontinent, coconut milk is commonly used.","Turkish":"Kuzey Hindistan ve Pakistan'ın iç bölümlerinde körilerde çoğunlukla yoğurt kullanılır; Güney Hindistan'da ve alt kıtanın diğer bazı kıyı kesimlerinde ise hindistan cevizi sütü yaygın olarak kullanılmaktadır.","Russian":"Во внутренних районах Пакистана и Северной Индии в карри активно используется йогурт. В Южной Индии и отдельных регионах на побережье субконтинента обычно используют кокосовое молоко."}
{"id":"840","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Indonesian_cuisine","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Таңдауға болатын 17 000 аралы бар индонезиялық тамақ бүкіл елде орналасқан аймақтық тамақтардың кең ауқымын қамтитын жалпы термин болып табылады.","English":"With 17,000 islands to choose from, Indonesian food is an umbrella term covering a vast variety of regional cuisines found across the nation.","Turkish":"İçinden seçilebilecek 17.000 adası olan Endonezya'dan bahsedildiğinde Endonezya yemekleri, ülke genelinde bulunan çeşitli bölgesel mutfakları kapsayan genel bir terimdir.","Russian":"Индонезийская кухня, имея 17 000 островов на выбор,  является общим термином, применяющийся для обозначения огромного разнообразия региональных кухонь, встречающиеся по всей стране."}
{"id":"841","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Indonesian_cuisine","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Бірақ қосымша анықтауыштарсыз пайдаланылса, бұл термин Ява негізгі аралының орталық және шығыс бөліктерінен шыққан тамақты білдіреді.","English":"But, if used without further qualifiers, the term tends to mean the food originally from the central and eastern parts of the main island Java.","Turkish":"Ancak, başka bir niteleyici olmaksızın kullanıldığında bu terim Cava'nın ana adasının orta ve doğu kısımlarından gelen yiyecekler için kullanılır.","Russian":"Но без уточнений этот термин чаще всего подразумевает еду родом из центральной и восточной частей главного острова Ява."}
{"id":"842","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Indonesian_cuisine","domain":"wikivoyage","topic":"Food","Kazakh":"Қазір бүкіл архипелагта кеңінен қолжетімді явалық тағамдарда бірқатар қарапайым дәмдеуіштер қосылатын тағамдар бар. Явалықтар ұнататын ең көп пайдаланылатын дәмдеуіштер: жержаңғақ, чили, қант (әсіресе явалық кокос қанты) және әртүрлі хош иісті дәмдеуіштер.","English":"Now widely available throughout the archipelago, Javanese cuisine features an array of simply seasoned dishes, the predominant flavorings the Javanese favor being peanuts, chillies, sugar (especially Javanese coconut sugar) and various aromatic spices.","Turkish":"Günümüzde takımadalarda yaygın biçimde bulunan Cava mutfağı, bir dizi temel seviyede çeşnilendirilmiş yemekle öne çıkar. Cava için önemli olan başlıca baharatlar yer fıstığı, acı biber, şeker (özellikle Cava hindistan cevizi şekeri) ve çeşitli aromatik baharatlardır.","Russian":"Яванская кухня, сегодня широко распространенная на всем архипелаге, включает в себя ассортимент незатейливо приправленных блюд. Наибольшее предпочтение яванцы отдают таким вкусовым добавкам, как арахис, чили, сахар (особенно яванский кокосовый сахар) и разные ароматические специи."}
{"id":"843","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Horse_riding","domain":"wikivoyage","topic":"sports, horse riding","Kazakh":"Үзінділер – бұл ер-тоқымның екі жағына ілулі тұрған шабандоздың аяқтарына арналған тіректер.","English":"Stirrups are supports for the rider's feet that hang down on either side of the saddle.","Turkish":"Üzengi, atlının eyerinin her iki tarafından sarkan ayakları için desteklerdir.","Russian":"Стремена – это опоры для ног всадника, свисающие с обоих сторон седла."}
{"id":"844","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Horse_riding","domain":"wikivoyage","topic":"sports, horse riding","Kazakh":"Олар шабандозға көбірек тұрақтылықты қамтамасыз етеді, бірақ шабандоздың аяғы оларда тұрып қалуы ықтималдығына байланысты қауіпсіздік мәселелері болуы мүмкін.","English":"They provide greater stability for the rider but can have safety concerns due to the potential for a rider's feet to get stuck in them.","Turkish":"Binici için daha fazla sarsılmazlık sağlarlar fakat binicinin ayağının onlara takılma olasılığı dolayısıyla güvenlikle ilgili sorunları olabilir.","Russian":"Они обеспечивают наезднику лучшую устойчивость, но могут быть проблемы с безопасностью, так как есть вероятность  застревания ноги."}
{"id":"845","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Horse_riding","domain":"wikivoyage","topic":"sports, horse riding","Kazakh":"Салт атты аттан құласа, бірақ аяғы үзеңгіде тұрып қалса, ат шауып кетсе, ол сүйретілуі мүмкін. Бұл қауіпті барынша азайту үшін бірқатар қауіпсіздік шарасы қолданылды.","English":"If a rider is thrown from a horse but has a foot caught in the stirrup, they could be dragged if the horse runs away. To minimize this risk, a number of safety precautions can be taken.","Turkish":"Bir binici attan düşerken bir ayağı üzengiye sıkışırsa ve at kaçarsa binici sürüklenebilir. Bu riski en aza indirmek için bazı güvenlik önlemleri alınabilir.","Russian":"Если лошадь сбросила наездника, но его нога застряла в стремени, бегущая лошадь может утащить его за собой. Чтобы свести этот риск к минимуму, можно принять ряд мер предосторожности."}
{"id":"846","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Horse_riding","domain":"wikivoyage","topic":"sports, horse riding","Kazakh":"Біріншіден, шабандоздардың көпшілігі өкшесі және тегіс, айтарлықтай енсіз табаны бар салт жүріске арналған етікті киеді.","English":"First, most riders wear riding boots with a heel and a smooth, quite narrow, sole.","Turkish":"Her şeyden önce, binicilerin büyük kısmı topuklu ve pürüzsüz, gayet dar tabanlı binici çizmesi giyer.","Russian":"Во-первых, большинство наездников носят сапоги для верховой езды с каблуком, имеющие гладкую и довольно тонкую подошву."}
{"id":"847","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Horse_riding","domain":"wikivoyage","topic":"sports, horse riding","Kazakh":"Әрі қарай кейбір ер-тоқымдарда, әсіресе ағылшын ер-тоқымдарында, құлайтын шабандоз артқа тартса, үзеңгі бауының түсуіне мүмкіндік беретін қауіпсіздік өзектері бар.","English":"Next, some saddles, particularly English saddles, have safety bars that allow a stirrup leather to fall off the saddle if pulled backwards by a falling rider.","Turkish":"Bazı eyerler, özellikle de İngiliz eyerleri, düşmekte olan bir binicinin geriye çekmesiyle üzengi derisinin eyerden düşmesine izin veren güvenlik çubukları bulunur.","Russian":"Кроме того, отдельные седла, в особенности английские, оснащены предохранительными дугами, благодаря которым кожаное стремя сваливается с седла, если оно оттягивается назад падающим всадником."}
{"id":"848","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Rock_climbing","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Кочамо алқабы – Чилидегі өрмелеу үшін баратын негізгі жер. Ол Оңтүстік Американың Йосемитесі ретінде белгілі, оның әртүрлі гранит үлкен қабырғалары және жартастары бар.","English":"Cochamó Valley - Chile's premier climbing destination, known as the Yosemite of South America, with a variety of granite big walls and crags.","Turkish":"Şili'nin önde gelen tırmanış destinasyonu Cochamó Vadisi, yüksek granit duvarları ve dik kayalıkları ile Güney Amerika'nın Yosemite'si olarak biliniyor.","Russian":"Долина Кочамо – главное направление в Чили для альпинизма. Она известна как Йосмит Южной Америки и имеет большое количество больших гранитных стен и скал."}
{"id":"849","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Rock_climbing","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Шыңдардан әсерлі көріністерді көруге болады. Әлемнің барлық түкпірлерінен келген альпинисттер оның бітпейтін қабырғалары арасынан жаңа маршруттарды үздіксіз тауып отырады.","English":"Summits include breath-taking views from peaks. Climbers from all parts of the world are continually establishing new routes amongst its endless potential of walls.","Turkish":"Zirve tırmanışları müthiş zirve manzaraları içerir. Dünyanın her yerinden dağcılar sonsuz tırmanma imkanları arasında sürekli yeni yollar belirler.","Russian":"Наверху можно насладиться потрясающими горными пейзажами. Скалолазы со всего мира непрестанно создают новые маршруты в его огромном потенциале для альпинизма."}
{"id":"850","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Downhill_snowsports","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Шаңғымен сырғанау мен сноубордты қамтитын тау спорт түрлері – бұл сіздің аяғыңызға бекітілген шаңғымен немесе сноубордпен қарлы жерлерде сырғанауды қамтитын танымал спорт түрлері.","English":"Downhill snowsports, which include skiing and snowboarding, are popular sports involving sliding down snow-covered terrain with skis or a snowboard attached to your feet.","Turkish":"Kayak ve snowboard gibi yokuş aşağı kar sporları, ayağınıza takılı kayaklarla ya da snowboard'la karla kaplı arazide aşağı doğru kaymayı içeren popüler sporlardır.","Russian":"Горные зимние виды спорта, включающие в себя катание на лыжах и сноуборде, являются популярными видами спорта, которые подразумевают спуск по заснеженному рельефу на прикрепленных к ногам лыжах или сноуборде."}
{"id":"851","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Downhill_snowsports","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Шаңғы тебу - белгілі бір орында бүкіл демалысын шаңғы теуіп өткізуді жоспарлайтын, кейде «шаңғы кезбелері» деп аталатын көптеген энтузиастардың негізгі саяхат түрі.","English":"\"Skiing is a major travelling activity with many enthusiasts, occasionally known as \"\"ski bums,\"\" planning entire vacations around skiing at a particular location.\"","Turkish":"\"Kayak \"\"kayak müptelaları\"\" olarak da adlandırılan ve belirli bir yerde kayak yapmak için bütün tatillerini planlayan pek çok meraklısı için önemli bir seyahat aktivitesidir.\"","Russian":"\"Горные лыжи — это главное туристическое направление для многих любителей лыж (их еще иногда называют \"\"лыжными бездельниками\"\"), планирующих отдых целиком вокруг катания в определенном месте.\""}
{"id":"852","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Downhill_snowsports","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Шаңғы тебу идеясы өте ескі — шаңғы тебушілерді суреттейтін үңгірдегі суреттердің біздің заманымызға дейін 5000 жыл бұрыннан бері бастау алады!","English":"The idea of skiing is very old — cave paintings depicting skiers date back as far as 5000 BC!","Turkish":"Kayak fikri çok eskidir — kayakçıları betimleyen mağara resimleri MÖ 5000'e kadar dayanır!","Russian":"Идея катания на лыжах очень стара: наскальные рисунки, изображающие лыжников, датируются еще 5000 г. до н. э.!"}
{"id":"853","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Downhill_snowsports","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Спорт ретіндегі шаңғымен жылдам төмен түсу кемінде 17-ші ғасырдан басталады және 1861 жылы норвегтер Австралияда бірінші демалуға арналған шаңғы тебу клубын ашты.","English":"Downhill skiing as a sport goes back to at least the 17th century, and in 1861 the first recreational ski club was opened by Norwegians in Australia.","Turkish":"Alp disiplini kayak bir spor olarak geçmişi en azından 17. yüzyıla kadar gider, ve 1861 yılında ilk spor amaçlı kayak kulübü Avustralya'da Norveçliler tarafından açılmıştır.","Russian":"Горнолыжный спорт как вид спорта восходит по крайней мере к XVII веку, а в 1861 году норвежцы открыли первый развлекательный лыжный клуб в Австралии."}
{"id":"854","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cross_country_skiing","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Шаңғымен жаяу туризм: бұл әрекет жабайы табиғатта шаңғы тебу, шаңғы туры немесе шаңғымен серуендеу деп те аталады.","English":"Backpacking by ski: This activity is also called backcountry ski, ski touring or ski hiking.","Turkish":"Kayakla sırt çantalı gezme: Bu aktiviteye kırsal bölgede kayak, kayak turu veya kayak yürüyüşü de denir.","Russian":"Лыжный туризмЭто занятие также называют бэккантри, скитуро или хайкингом на лыжах."}
{"id":"855","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cross_country_skiing","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Бұл альптық стильдегі шаңғы туризмімен немесе альпинизммен байланысты (бірақ әдетте байланысты болмайды), соңғысы тік еңістіктерде өткізіледі және қатты шаңғы мен аяқ киімді қажет етеді.","English":"It is related to but usually not involving alpine style ski touring or mountaineering, the latter ones done in steep terrain and requiring much stiffer skis and boots.","Turkish":"Benzer sayılır ama genellikle alp tarzı kayak turu veya dağcılıktan biraz farklıdır. Bu sporlar dik arazide yapılır ve çok daha sert kayaklar ve botlar gerektirir.","Russian":"Это связано, но обычно не включает пешее восхождение на вершину и затем спуск по неподготовленным склонам, так как катание по целине требует более жестких лыж и ботинок."}
{"id":"856","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cross_country_skiing","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Шаңғы тебу бағытын жаяу жүру бағытына ұқсас түрде елестетіп көріңіз.","English":"Think of the skiing route as of a similar hiking route.","Turkish":"Kayak rotasını, yürüyüş rotasının bir benzeri olarak düşünün.","Russian":"Представьте, что лыжный маршрут — это пешеходный маршрут."}
{"id":"857","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cross_country_skiing","domain":"wikivoyage","topic":"sports","Kazakh":"Жақсы жағдайларда жаяу жүргеннен гөрі көбірек қашықтықтарды жүріп өте аласыз, бірақ өте сирек жағдайларда күтім жасалатын тректерде ауыр рюкзактарсыз шаңғы кроссы жылдамдықтарын аласыз.","English":"In good conditions you will be able to cover somewhat greater distances than walking – but only very seldom you will get the speeds of cross country skiing without a heavy backpack in groomed tracks.","Turkish":"Şartlar iyiyse yürüdüğünüzden çok daha fazla mesafe kat edebileceksiniz. Ancak bakımlı pistler ve ağır bir sırt çantası olmadan kros kayağı hızlarına nadiren ulaşabilirsiniz.","Russian":"При хороших условиях вы сможете преодолевать несколько бо́льшие расстояния, чем при передвижении пешком, но такую скорость на беговых лыжах вы сможете развить только в крайне редких случаях, когда у вас нет тяжёлого рюкзака и есть проложенная лыжня."}
{"id":"858","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Travelling_around_the_Schengen_Area","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Еуропа — салыстырмалы түрде шағын, бірақ көп тәуелсіз елдері бар континент. Қалыпты жағдайларда, бірнеше ел арқылы саяхаттасаңыз, визаға өтінімдер беру және бірнеше рет төлқұжатты тексеруден өту керектігін білдіретін еді.","English":"Europe is a continent that is relatively small but with many independent countries. Under normal circumstances, travelling through multiple countries would mean having to go through visa applications and passport control multiple times.","Turkish":"Avrupa nispeten küçük ama birçok bağımsız ülkenin bulunduğu bir kıtadır. Normal şartlar altında, birden fazla ülkeyi gezmek birçok vize uygulamalarından ve pasaport kontrollerinden geçmek anlamına gelmektedir.","Russian":"Европа — относительно маленький континент, но на нём много независимых государств. В обычных обстоятельствах путешествие через множество стран означало бы необходимость подачи прошений для получения визы и многократного прохождения паспортного контроля."}
{"id":"859","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Travelling_around_the_Schengen_Area","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Шенген аймағы бұл тұрғыдан бір ел сияқты жұмыс істейді.","English":"The Schengen zone, however, works somewhat like one country in this respect.","Turkish":"Schengen bölgesi, bu anlamda az çok tek bir ülke gibi işliyor.","Russian":"Но Шенгенская зона в этом плане функционирует как единая страна."}
{"id":"860","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Travelling_around_the_Schengen_Area","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Осы аймақта қалсаңыз, сіз әдетте төлқұжат тексеру пункттерінен қайтадан өтпей-ақ шекаралардан өте аласыз.","English":"As long as you stay in this zone, you can generally cross borders without going through passport control checkpoints again.","Turkish":"Bu bölgede kaldığınız sürece, genelde pasaport kontrol noktalarından tekrar geçmeden sınırdan geçebilirsiniz.","Russian":"Находясь в этой зоне, вы обычно можете пересекать границу, не проходя снова через пункты паспортного контроля."}
{"id":"861","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Travelling_around_the_Schengen_Area","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Осы сияқты, шенген визаңыз болса, шенгенге мүше елдердің әрқайсысына визаға бөлек өтінім беру қажет болмайды, осылайша сіз уақытты, ақшаны үнемдейсіз және құжаттармен жұмыс азырақ болады.","English":"Similarly, by having a Schengen visa, you do not need to apply for visas to each of the Schengen member countries separately, hence saving time, money and paperwork.","Turkish":"Aynı şekilde, Schengen vizesine sahip olarak, her bir Schengen üye ülkesine ayrıca vize başvurusunda bulunmanıza gerek kalmaz, böylece zaman, para ve evrak işlemlerinden tasarruf sağlarsınız.","Russian":"Аналогичным образом, если у вас есть шенгенская виза, вам не нужно подавать заявление на получение визы в каждую из стран-участниц Шенгенского соглашения отдельно, что позволит вам сэкономить время и деньги, а также избежать бумажной волокиты."}
{"id":"862","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Art_and_antiques_shopping","domain":"wikivoyage","topic":"travel, art","Kazakh":"Антиквариат болып табылатын бұйымдар үшін ортақ анықтама берілмеген. Кейбір салық органдары 100 жастан асқан бұймыдарды антиквариат деп атайды.","English":"There is no universal definition for which manufactured items are antiques. Some tax agencies define goods older than 100 years as antiques.","Turkish":"Hangi üretilmiş nesnelerin antika olduğuna dair kapsamlı bir tanım yoktur. Bazı vergi daireleri, 100 yıldan eski malları antika olarak tanımlıyor.","Russian":"Не существует универсального определения того, какие произведённые изделия являются антиквариатом. Некоторые налоговые органы определяют товары, которым за 100 лет, как антиквариат."}
{"id":"863","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Art_and_antiques_shopping","domain":"wikivoyage","topic":"travel, art","Kazakh":"Бұл анықтаманың географиялық вариациялары бар. Бұл анықтамаларда жас лимиті Солтүстік Америка сияқты жерлерде Еуропадағыдан қысқарақ болуы мүмкін.","English":"The definition has geographic variations, where the age limit might be shorter in places such as North America than in Europe.","Turkish":"Yaş sınırı, Kuzey Amerika gibi bölgelerde Avrupa'dakinden daha kısa olabileceği için antika tanımı coğrafyaya göre değişmektedir.","Russian":"У этого понятия имеются географические разновидности, в которых возрастная граница в таких местах, как Северная Америка, может быть меньше, чем в Европе."}
{"id":"864","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Art_and_antiques_shopping","domain":"wikivoyage","topic":"travel, art","Kazakh":"Қолөнер бұйымдарына антиквариат деген анықтама беруге болады, дегенмен олар жаппай өндірілетін ұқсас тауарлардан жасырақ.","English":"Handicraft products might be defined as antiques, though they are younger than similar mass-produced goods.","Turkish":"El sanatı ürünleri, seri üretilen benzer ürünlerden daha yeni olmalarına rağmen antika olarak sınıflandırılabilir.","Russian":"Ремесленные изделия можно определить как антиквариат, несмотря на то, что по возрасту они моложе аналогичных товаров массового производства."}
{"id":"865","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sami_culture","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Бұғы шаруашылығы - Саамдардың маңызды тіршілігі, ал саудамен байланысты шаруашылықтар да көптеген басқа кәсіптер үшін маңызды.","English":"Reindeer husbandry is an important livelihood among the Sámi and the culture surrounding the trade is important also for many with other professions.","Turkish":"Ren geyiği yetiştiriciliği Sami halkı için önemli bir geçim kaynağıdır ve ticareti çevreleyen kültür diğer mesleklerdeki birçok kişi için de önemlidir.","Russian":"Оленеводство является важным источником средств к существованию для народа саами, а окружающая этот род деятельности культура также важна для многих других профессий."}
{"id":"866","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sami_culture","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Тіпті дәстүр бойынша кейбір саам адамдары бұғыларды ірі көлемде өсірумен айналыспады, ал балық аулау, аң аулау және сол сияқты әрекетпен тіршілік етті, бұғыларды көбінесе  жегін мал ретінде пайдаланған.","English":"Even traditionally, though, not all Sámi have been involved in big scale reindeer husbandry, but lived from fishing, hunting and similar, having reindeer mostly as draft animals.","Turkish":"Geleneksel olsa bile, Samilerin hepsi büyük çaplı ren geyiği yetiştiriciliğiyle değil; balıkçılıkla, avcılıkla veya benzer mesleklerle geçindiler. Ren geyiklerini de çoğunlukla çeki hayvanları olarak kullandılar.","Russian":"Хотя такова традиция, не все представители народа саами занимались массовым разведением оленей; они жили рыболовством, охотой и другими подобными промыслами, используя оленей в основном в качестве вьючных животных."}
{"id":"867","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Sami_culture","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Бүгінгі күні көп саамдар заманауи сауда-саттықта жұмыс істейді. Туризм Саам аумағындағы Сапмиде маңызды табыс болып табылады.","English":"Today many Sámi work in modern trades. Tourism is an important income in Sápmi, the Sámi area.","Turkish":"Günümüzde birçok Lapon, modern mesleklerde çalışmaktadır. Lapon bölgesi Laponya'da, turizm önemli bir gelir kaynağıdır.","Russian":"Сегодня многие саамы заняты в современных профессиях. Туризм является важным источником дохода в саамском регионе Лапландия."}
{"id":"868","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Roma_culture_in_Europe","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"\"Бұл кеңінен қолданылғанымен, әсіресе римдіктерден басқа адамдар арасында, \"\"Сыған\"\" сөзі римдіктердің теріс стереотиптері мен қате түсінуіне байланысты көбіне балағаттау сөзі ретінде қарастырылған.\"","English":"\"Though it is widely used, especially among non-Romani, the word \"\"Gypsy\"\" is often considered offensive because of its associations with negative stereotypes and inaccurate perceptions of Romani people.\"","Turkish":"\"Özellikle Romani olmayanlar arasında yaygın biçimde kullanılsa da \"\"Çingene\"\" kelimesi Romani halkına dair olumsuz kalıpyargılar ve doğru olmayan algılarla ilişkilendirilmiş olması nedeniyle genellikle saldırgan olarak kabul edilir.\"","Russian":"\"Хотя слово \"\"Gypsy\"\" широко используется, особенно среди нецыган, оно часто считается обидным из-за ассоциаций, связанных с негативными стереотипами и неверными представлениями о цыганском народе.\""}
{"id":"869","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Travel_advisories","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Егер сіз баратын мемлекет алдын ала ұсынылған болса, бұл сапарыңыз барысындағы денсаулық сақтандыруына немесе сапарыңыздан бас тарту сақтандыруына әсер етуі мүмкін.","English":"If the country you will be visiting becomes subject to a travel advisory, your travel health insurance or your trip cancellation insurance may be affected.","Turkish":"Ziyaret edeceğiniz ülke bir seyahat uyarısına tabi olursa, seyahat sağlık sigortanız veya seyahat iptal sigortanız bundan etkilenebilir.","Russian":"Если на страну, которую вы собираетесь посетить, распространяются  рекомендации с предупреждением об опасности их посещения, то это может повлиять на вашу медицинскую страховку во время поездки или на вашу страховку от отмены поездки."}
{"id":"870","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Travel_advisories","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Сондай-ақ өзіңіздікінен басқа үкіметтерден кеңес алғыңыз келуі мүмкін, бірақ олардың кеңесі өз азаматтарына арналған.","English":"You may also wish to consult the advice of governments other than your own, but their advice is designed for their citizens.","Turkish":"Kendi hükümetiniz dışındaki hükümetlerin tavsiyelerine de danışabilirsiniz, ancak onların tavsiyeleri kendi vatandaşlarına yöneliktir.","Russian":"Возможно, вам также следует проконсультироваться с другими правительствами, помимо своего, но их рекомендации направлены на своих граждан."}
{"id":"871","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Travel_advisories","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Бір мысал ретінде Таяу Шығыстағы американдықтар еуропалықтар мен арабтардан басқаша жағдайларға тап болуы мүмкін.","English":"As one example, American citizens in the Middle East might face different situations from Europeans or Arabs.","Turkish":"Bir örnek olarak, Orta Doğu'daki Amerika vatandaşları Avrupalılar veya Araplardan farklı durumlarla karşılaşabilir.","Russian":"Вот один пример: граждане США на Ближнем Востоке могут столкнуться с ситуациями, с которыми не могут столкунться европейцы или арабы."}
{"id":"872","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Travel_advisories","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Есептер — жай ғана бір елдегі саяси ахуалдың қысқаша жиынтық мәліметтері.","English":"Advisories are merely a brief summary of the political situation in one country.","Turkish":"Tavsiyeler, bir ülkedeki siyasi durumun yalnızca kısa bir özetidir.","Russian":"В информационных сообщениях всего лишь кратко описана политическая ситуация в одной стране."}
{"id":"873","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Travel_advisories","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Айтылған пікірлер басқа жерлерде қолжетімді толық ақпаратпен салыстырғанда әдетте үстіртін, жалпылама және қарапайым болып келеді.","English":"The views presented are often cursory, general and oversimplified compared to the more detailed information available elsewhere.","Turkish":"İleri sürülen fikirler, başka yerlerdeki daha ayrıntılı bilgilere nazaran çoğunlukla üstünkörü, genel ve fazla basitleştirilmiştir.","Russian":"Изложенные мнения часто поверхностны, расплывчаты и чрезмерно упрощены по сравнению с повсеместно доступной более подробной информацией."}
{"id":"874","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Severe_weather","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Қаһарлы ауа-райы - ауыр зақым келтіретін, қоғамдық құрылымға қатты қалал келтіретін және адам өлімдеріне себеп болуы мүмкін болған кез-келген қауіпті ауа-райының құбылыстарына айтылатын ұғым.","English":"Severe weather is the generic term for any dangerous weather phenomenon with the potential to cause damage, serious social disruption, or loss of human life.","Turkish":"Ağır hava koşulları; zarara, ciddi sosyal hasara veya can kaybına neden olabilen tehlikeli hava durumları için kullanılan genel bir terimdir.","Russian":"Неблагоприятные метеоусловия — это общий термин для обозначения любого опасного явления погоды, способного причинить какой-либо ущерб, вызвать серьёзные социальные потрясения или привести к человеческим жертвам."}
{"id":"875","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Severe_weather","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Ауыр ауа райы дүниенің кез келген жерінде болуы мүмкін және оның әртүрлі түрлері бар. Бұл географияға, топографияға және атмосфералық жағдайларға байланысты болуы мүмкін.","English":"Severe weather can occur anywhere in the world, and there are different types of it, which can depend on geography, topography, and atmospheric conditions.","Turkish":"Yeryüzünün her yerinde ağır hava koşulları görülebilir ve coğrafyaya, topografyaya ve atmosferik şartlara bağlı olabilen değişik tipleri vardır.","Russian":"Неблагоприятные метеоусловия условия бывают везде по всему миру, и они бывают различных видов, которые зависят от географии, рельефа местности и атмосферных условий."}
{"id":"876","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Severe_weather","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Қатты жел, бұршақ, артық жауын-шашын және өрттер, сонымен бірге найзағайлар, торнадолар, судағы құйындар және циклондар ауар ауа райының түрлері мен әсерлері болып табылады.","English":"High winds, hail, excessive precipitation, and wildfires are forms and effects of severe weather, as are thunderstorms, tornadoes, waterspouts, and cyclones.","Turkish":"Tıpkı sert rüzgarlar, dolu, aşırı yağış ve orman yangınları gibi fırtına, hortum, su hortumu ve kasırga da ağır hava koşullarının biçimleri ve etkileri arasında yer alır.","Russian":"Сильные ветра, град, обильные осадки и лесные пожары являются проявлениями и эффектами суровых погодных явлений, таких как  бури, торнадо, водяные смерчи и ураганы."}
{"id":"877","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Severe_weather","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Аймақтық және маусымдық ауа райы құбылыстары қарлы борандарды, мұзды борандарды және шаң дауылдарын қамтиды.","English":"Regional and seasonal severe weather phenomena include blizzards, snowstorms, ice storms, and dust storms.","Turkish":"Bölgesel ve mevsimsel şiddetli hava olayları tipi, kar fırtınaları, buz fırtınaları ve toz fırtınalarını da içerir.","Russian":"К региональным и сезонным опасным явлениям погоды относятся метели, снежные бури, ледяные и пыльные бури."}
{"id":"878","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Severe_weather","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Саяхаттаушыларға өз аумағына әсер ететін ауыр ауа райының кез келген қаупі туралы хабардар болу туралы кеңес беріледі, өйткені олар барлық саяхаттау туралы жоспарларға әсер етуі мүмкін.","English":"Travellers are strongly advised to be aware of any risk of severe weather affecting their area as they may affect any travel plans.","Turkish":"Yolcuların, gidecekleri bölgeyi etkileyecek ağır hava koşuları riskinin bilincinde olmaları önemle tavsiye edilir. Aksi halde seyahat planları olumsuz etkilenebilir.","Russian":"Путешественникам настоятельно рекомендуется принимать во внимание любые риски, связанные с суровой погодой в их районе, поскольку они могут повлиять на любые планы поездки."}
{"id":"879","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/War_zone_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Соғыс аймағы болып саналатын елге баруды жоспарлайтын кез-келген адам кәсіби дайындығы болуы тиіс.","English":"Anyone planning a visit to a country that could be considered a war zone should get professional training.","Turkish":"Savaş bölgesi olarak kabul edilebilecek bir ülkeyi ziyaret etmeyi planlayan herhangi bir kimse profesyonel eğitim almalıdır.","Russian":"Все, кто планирует посетить страну, которая может рассматриваться как зона военных действий, должны пройти профессиональную подготовку."}
{"id":"880","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/War_zone_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Интернеттен «қауіпті ортаны» іздесеңіз, жергілікті компанияның мекен-жайын береді.","English":"A search of the Internet for 'Hostile environment course' will probably provide the address of a local company.","Turkish":"İnternette yapılan 'Düşman çevre rotası' araması muhtemelen yerel bir şirketin adresini sağlayacaktır.","Russian":"\"Поиск в интернете по фразе \"\"курс по безопасности во враждебной среде\"\", возможно, выдаст адрес местной компании.\""}
{"id":"881","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/War_zone_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Негізінен, курс осы жерде талқыланатын барлық мәселелерді, әдетте практикалық тәжірибені толығырақ қамтиды.","English":"A course will normally cover all the issues discussed here in far greater detail, usually with practical experience.","Turkish":"Bir kursta normalde burada tartışılan tüm konular, çoğunlukla pratik deneyimle ve çok daha ayrıntılı olarak anlatılır.","Russian":"В курсе обычно гораздо более подробно рассматриваются все затронутые здесь темы, чаще всего с обучением на практике."}
{"id":"882","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/War_zone_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Курс әдетте 2-5 күн аралығында өтеді, оған рөлдік ойын, алғашқы медициналық көмек, кейде қару-жарақтың көптеген жаттығулары кіреді.","English":"A course will normally be from 2-5 days and will involve role play, a lot of first aid and sometimes weapons training.","Turkish":"Bir kurs normalde 2-5 gün sürer ve rol yapma, oldukça fazla ilk yardım eğitimi ve bazen de silah eğitimi verilir.","Russian":"Курс обычно длится от 2 до 5 дней и включает в себя проигрывание ситуаций, большой объем информации по оказанию первой помощи и иногда тренировки с оружием."}
{"id":"883","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/War_zone_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Жабайы табиғатта тіршілік етуді қарастыратын кітаптар мен журналдар жиі кездеседі, бірақ соғыс аймақтарын қарастыратын жарияланымдар аз.","English":"Books and magazines dealing with wilderness survival are common, but publications dealing with war zones are few.","Turkish":"Vahşi doğada hayatta kalmaya çalışmak ile alakalı kitap ve dergiler yaygındır, ancak savaş bölgelerinin üstesinden gelme ile alakalı yayınlar azdır.","Russian":"Книги и журналы, где рассказывается о выживании в диких условиях, встречаются часто, а вот публикаций про зоны боевых действий немного."}
{"id":"884","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/LGBT_travel","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Шетелде жынысын өзгерту бойынша операция жасататын саяхатшылар еліне оралуы үшін тиісті құжаттарды алып жүрулері керек.","English":"Voyagers planning sex reassignment surgery abroad must ensure they're carrying valid documents for the return trip.","Turkish":"Yurtdışında cinsiyet değiştirme operasyonu planlayan gezginler dönüş yolunda geçerli evrakların yanlarında olduğundan emin olmalıdırlar.","Russian":"Люди, планирующие пройти операцию по смене пола за границей, должны убедиться, что у них при себе есть действительные документы для обратного пути."}
{"id":"885","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/LGBT_travel","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Үкіметтердің жыныс көрсетілмеген (x) төлқұжаттарды немесе қалаған атқа және жынысқа сәйкес жаңартылған құжаттарды беруге дайындығы өзгеріп тұрады.","English":"The willingness of governments to issue passports with gender not stated (X) or documents updated to match a desired name and gender varies.","Turkish":"Her hükümetin belirtilmemiş cinsiyetli (X) pasaportları ya da arzulanan isim ve cinsiyete uyarlanacak biçimde yenilenmiş belgeleri vermeye istekliliği farklıdır.","Russian":"Готовность правительств выдавать паспорта без указания пола (X) или документы, обновленные с учетом желаемого имени и пола, в разных местах разная."}
{"id":"886","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/LGBT_travel","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Шетелдік үкіметтердің бұл құжаттарды мойындауды қалауы дәл осылай қатты өзгеріп отырады.","English":"Willingness of foreign governments to honour these documents is just as widely variable.","Turkish":"Yabancı hükümetlerin bu belgelere gösterdiği rağbet oldukça değişkendir.","Russian":"Готовность зарубежных правительств выполнять свои обязательства по данным документам столь же весьма различна."}
{"id":"887","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/LGBT_travel","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Бақылау-өткізу пунктіндегі тінтулер 2001 жылдың 11 қыркүйегінен кейін айтарлықтай мұқият тәртіпке айналды.","English":"Searches at security checkpoints have also become far more intrusive in the post-September 11, 2001 era.","Turkish":"Güvenlik kontrol noktalarında yapılan aramalar da 11 Eylül 2001 sonrası olan dönemde çok daha müdahaleci bir hale geldi.","Russian":"Досмотры на контрольно-пропускных пунктах также стали гораздо более пристальными после событий 11 сентября 2001 года."}
{"id":"888","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/LGBT_travel","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Операция алдындағы трансгендер адамдар құпиялығы және абыройы бұзылмай, сканерлер арқылы өту күтілмейді.","English":"Pre-operative transgender people should not expect to pass through the scanners with their privacy and dignity intact.","Turkish":"Ameliyat öncesi trans bireyler, mahremiyetleri ve itibarları bozulmadan tarayıcılardan geçmeyi ümit etmemelidir.","Russian":"Трансгендерам, готовящимся к операции, не следует ожидать, что они смогут пройти через сканеры, и при этом их частная жизнь и достоинство не будут затронуты."}
{"id":"889","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Water_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Үзілмелі ағыстар жағаға, рифтерге соғылатын толқындардың кері ағыны болып табылады.","English":"Rip currents are the returning flow from waves breaking off the beach, often at a reef or similar.","Turkish":"Rip akıntıları sıklıkla bir resife veya benzer şekilde sahile kırılan dalgalardan geri dönen akışıdır.","Russian":"Отбойное течение — течение, создаваемое волнами, которые разбиваются о берег, или иногда об риф или что-то подобное."}
{"id":"890","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Water_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Су асты топологиясына байланысты кері ағын бірнеше тереңірек учаскелерде шоғырланған және онда терең суға жылдам ағын пайда болуы мүмкін.","English":"Due to the underwater topology the return flow is concentrated at a few deeper sections, and a fast current to deep water may form there.","Turkish":"Sualtı topolojisi nedeniyle, geri dönüş akışı birkaç derin kısımda yoğunlaşır ve burada derin suya doğru hızlı bir akıntı meydana gelebilir.","Russian":"Обратный поток сосредоточен в нескольких более глубоких участках, где может образовываться быстрое течение, уходящее на большую глубину, из-за подобной подводной топологии."}
{"id":"891","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Water_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Өлім жағдайларының көпшілігі ағынға қарсы жүзіп шаршау нәтижесінде болады, ағынға қарсы жүзу мүмкін емес.","English":"Most deaths happen as result of fatigue trying to swim back against the current, which may be impossible.","Turkish":"Çoğu ölüm, akıntıya karşı yüzmeye çalışma sonucu, ki bu imkansız olabilir, yorgunluk nedeniyle gerçekleşir.","Russian":"Большинство смертей происходит в результате утомления при попытке возвратиться вплавь против течения, что может быть невозможным."}
{"id":"892","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Water_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Сіз ағыннан шыққанда артқа қарай жүзу қалыпты жүзуден қиынырақ болмайды.","English":"As soon as you get out of the current, swimming back is no more difficult than normally.","Turkish":"Akıntıdan çıkar çıkmaz geri yüzme zorluğunun normalden bir farkı yoktur.","Russian":"Как только вы выйдете из течения, плыть обратно будет не труднее, чем обычно."}
{"id":"893","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Water_safety","domain":"wikivoyage","topic":"travel, safety","Kazakh":"Қайта ұсталмайтын жерге бағыттап көріңіз немесе дағдыларыңызға және ескертулерге байланысты құтқару қызметін күтуіңіз.","English":"Try aiming somewhere where you are not caught again or, depending on your skills and on whether you have been noticed, you might want to wait for rescue.","Turkish":"Tekrardan yakalanmadığınız bir yere nişan almaya çalışın ya da yeteneklerinize göre veya fark edilip edilmemiş olduğunuza göre, yardımı beklemeyi tercih edebilirsiniz.","Russian":"Попробуйте отправиться туда, где вас не поймают снова, или, в зависимости от ваших навыков и от того, были ли вы замечены, вам, возможно, стоит дождаться спасения."}
{"id":"894","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Culture_shock","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Елге оралу шогы мәдени шоктан (мұнда бастапқы фаза өте аз) гөрі тезірек пайда болады, ол ұзаққа созылады және одан да ауыр болуы мүмкін.","English":"Re-entry shock comes on sooner than culture shock (there's less of a honeymoon phase), lasts longer, and can be more severe.","Turkish":"Yeniden giriş şoku kültür şokundan daha erken etkisini gösterir. Balayı süresi daha azdır. Daha uzun sürer ve daha şiddetli olabilir.","Russian":"Шок по возвращении в родную страну наступает раньше, чем культурный шок (здесь более короткий романтичный период), длится дольше и может быть более тяжёлым."}
{"id":"895","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Culture_shock","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Жаңа мәдениетке оңай бейімделген саяхаттаушыларға өз мәдениетіне қайта бейімделу өте қиын болған.","English":"Travellers who had an easy time adjusting to the new culture sometimes have a particularly hard time readjusting to their native culture.","Turkish":"Yeni kültüre kolayca adapte olabilen gezginler, bazen sonradan kendi yerel kültürlerine tekrardan uyum sağlamakta epey zorluk çekerler.","Russian":"Путешественникам, которые легко привыкают к новой культуре, иногда бывает особенно трудно заново привыкнуть к своей родной культуре."}
{"id":"896","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Culture_shock","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Шетелде тұрғаннан кейін үйіне оралғанда, сіз жаңа мәдениетке бейімделген күйде боласыз және өз мәдениетіңіздегі кейбір әдеттерді жоғалтасыз.","English":"When returning home after living abroad, you've adapted to the new culture and lost some of your habits from your home culture.","Turkish":"Yurt dışında yaşadıktan sonra ülkeye döndüğünüzde yeni kültüre uyum sağlamışsınızdır ve kendi ana kültürünüzden bazı alışkanlıklarını kaybetmiş olursunuz.","Russian":"Когда вы возвращаетесь домой после проживания за границей, вы адаптированы к новой культуре и утратили некоторые привычки своей родной культуры."}
{"id":"897","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Culture_shock","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Шетелге алғаш рет барғаныңызда, адамдар сыпайылық және түсіністікпен қарады, өйткені елдегі саяхатшыларға жаңа елге бейімделуі керектігін білген.","English":"When you went abroad at first, people were probably patient and understanding, knowing that travellers in a new country need to adapt.","Turkish":"İlk başta yurtdışına gittiğinizde, insanlar muhtemelen sabırlı ve anlayışlı olurlar, yeni bir ülkedeki yolcuların uyum sağlaması gerektiğini bilirler.","Russian":"Когда вы вначале отправились за границу, люди, скорее всего, относились к вам с терпением и пониманием, зная, что путешественникам нужно адаптироваться в новой стране."}
{"id":"898","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Culture_shock","domain":"wikivoyage","topic":"travel, culture","Kazakh":"Адамдар үйіне оралған саяхатшылар үшін шыдамдылық пен түсіністік қажет екенін түсінбеуі мүмкін.","English":"People may not anticipate that patience and understanding are also necessary for travellers returning home.","Turkish":"İnsanlar, ülkeye dönen yolculara karşı sabırlı ve anlayışlı olmaları gerektiğini öngöremeyebilir.","Russian":"Для людей может быть неожиданным, что терпение и понимание необходимо проявлять и к путешественникам, вернувшимся домой."}
{"id":"899","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Giza_with_children","domain":"wikivoyage","topic":"travel, children","Kazakh":"Пирамида дыбыс және жарық шоуы балаларға арналған аумақтағы ең қызық нәрселердің бірі болып табылады.","English":"The pyramid sound and light show is one of the most interesting things in the area for kids.","Turkish":"Piramit ses ve ışık gösterisi, çocuklar için bölgedeki en ilginç şeylerden biridir.","Russian":"Звуковое и световое шоу на фоне пирамиды является одним из самых интересных мероприятий в этой местности для детей."}
{"id":"900","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Giza_with_children","domain":"wikivoyage","topic":"travel, children","Kazakh":"Пирамидалар қараңғыда көрінеді және шоу басталмай тұрып тыныштықта көре аласыз.","English":"You can see the pyramids in the dark and you can see them in silence before the show begins.","Turkish":"Piramitleri karanlıkta görebilir ve gösteri başlamadan önce onları sessizce izleyebilirsiniz.","Russian":"Пирамиды можно увидеть в темноте, и вы также можете увидеть их в тишине перед началом шоу."}
{"id":"901","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Giza_with_children","domain":"wikivoyage","topic":"travel, children","Kazakh":"Әдетте сіз туристердің және сатушылардың дыбысын әрқашан естисіз. Дыбыс пен жарықтан тұратын хикая дәл хикая кітабы сияқты болады.","English":"Usually you always here the sound of tourists and vendors. The story of the sound and light is just like a story book.","Turkish":"Genellikle turistlerin ve satıcıların sesini her zaman duyarsınız. Sesin ve ışığın hikayesi bir hikaye kitabı gibidir.","Russian":"Обычно всегда слышен шум от туристов и продавцов. История звука и света похожа на книгу с историями."}
{"id":"902","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Giza_with_children","domain":"wikivoyage","topic":"travel, children","Kazakh":"Сфинкс фон және ұзақ хикаяны айтушы ретінде белгіленген.","English":"The Sphinx is set as the backdrop and the narrator of a long story.","Turkish":"Sfenks, uzun bir hikayenin arka planı ve anlatıcısı olarak belirlendi.","Russian":"Сфинкс выступает в качестве фона и рассказчика длинной истории."}
{"id":"903","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Giza_with_children","domain":"wikivoyage","topic":"travel, children","Kazakh":"Көріністер пирамидаларда көрсетіледі және әртүрлі пирамидалар жанады.","English":"The scenes are displayed on the pyramids and the different pyramids are lit up.","Turkish":"Sahneler piramitlerin üzerine yansıtılır ve farklı piramitler aydınlatılır.","Russian":"Сцены показывают на пирамидах, и разные пирамиды освещаются."}
{"id":"904","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Antarctic_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"Antartica, Travel","Kazakh":"1819 жылы ашылған Оңтүстік Шетланд аралдарын бірнеше ел таласқан және бұл аралдарда базалардың саны ең көп, 2020 жылы он алты база белсенді.","English":"South Shetland Islands, discovered in 1819, are claimed by several nations and have the most bases, with sixteen active in 2020.","Turkish":"Farklı ülkeler, 1819'da keşfedilen Güney Shetland Adaları üzerinde hak iddia edilmiştir ve 2020'deki aktif üs sayısı on altı olan adalar en fazla üsse sahip olan yerdir.","Russian":"На открытые в 1819 году Южные Шетландские острова претендуют несколько стран. На этих островах расположено больше всего баз и в 2020 году шестнадцать были действующими."}
{"id":"905","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Antarctic_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"Antartica, Travel","Kazakh":"Архипелаг түбектен солтүстікке таман 120 км жерде орналасқан. Ең ірісі - Вилла Лас Эстреллас елді мекеніне ие Кинг Джордж аралы.","English":"The archipelago lies 120 km north of the Peninsula. The largest is King George Island with the settlement of Villa Las Estrellas.","Turkish":"Takımada, yarımadanın 120 km kuzeyinde bulunmaktadır. En büyüğü Villa Las Estrellas yerleşiminin bulunduğu King George Adası'dır.","Russian":"Архипелаг располагается в 120 километрах от полуострова. Крупнейшим остров носит имя Короля Георга с поселением Вилья-лас-Эстрельяс."}
{"id":"906","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Antarctic_Islands","domain":"wikivoyage","topic":"Antartica, Travel","Kazakh":"Басқаларына Ливингстон аралы және әлі де белсенді жанартаудың су басқан кратері керемет табиғи айлақ көрінісін қамтамасыз етеді.","English":"Others include Livingston Island, and Deception where the flooded caldera of a still-active volcano provides a spectacular natural harbour.","Turkish":"Diğerleri arasında Livingston Adası ve hala aktif olan bir volkanın su basmış kalderasının muhteşem bir doğal limana sebep olduğu Deception bulunmaktadır.","Russian":"Прочие включают остров Ливингстон и Десепшен, где затопленная кальдера активного до настоящего времени вулкана представляет из себя впечатляющую природную гавань."}
{"id":"907","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/West_Antarctica","domain":"wikivoyage","topic":"Antartica, Travel","Kazakh":"Элсуэрт жері – түбектің оңтүстігіндегі, Беллинсгаузен теңізімен шекараласатын аймақ.","English":"Ellsworth Land is the region south of the Peninsula, bounded by the Bellingshausen Sea.","Turkish":"Ellsworth Toprağı, Yarımada'nın güneyindeki, Bellingshausen Denizi tarafından çevrelenen bölgededir.","Russian":"Земля Элсуэрта — область к югу от Антарктического полуострова, омываемая морем Беллинсгаузена."}
{"id":"908","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/West_Antarctica","domain":"wikivoyage","topic":"Antartica, Travel","Kazakh":"Түбектің таулары мұнда үстіртке бірігеді, содан кейін қайта пайда болып, Миннесота мұздығы екіге бөлетін Элсуорт тауларының 360 км-лік тізбегін құрайды.","English":"The mountains of the Peninsula here merge into the plateau, then re-emerge to form the 360 km chain of the Ellsworth Mountains, bisected by the Minnesota Glacier.","Turkish":"Peninsula dağları burada plato ile birleşir, ardından Minnesota Buzulu tarafından ikiye ayrılan, 360 km'lik Ellsworth Sıradağlarını oluşturmak için yeniden yüzeye çıkar.","Russian":"Горы этого полуострова здесь сливаются с плато, а затем вновь поднимаются и образуют 360-километровую горную систему Элсуэрт, разделённую ледником Миннесота на две части."}
{"id":"909","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/West_Antarctica","domain":"wikivoyage","topic":"Antartica, Travel","Kazakh":"Солтүстік бөлікте немесе Сентинел жотасында Антарктиданың ең биік таулары, Винсон массиві бар. Оның Маунт Винсондағы шыңы 4892 м жетеді.","English":"The northern part or Sentinel Range has Antarctica's highest mountains, the Vinson Massif, peaking at 4892 m Mount Vinson.","Turkish":"Kuzey kısım, ya da Sentinel Dağları, Antarktika'nın en yüksek dağları olan Vinson Masifi'ni içerir ve zirve noktası 4892 m'lik Vinson Dağı'dır.","Russian":"В северной части, то есть на хребте Сентинел, находятся самые высокие горы Антарктиды — массив Винсон, самая высшая точка которого достигает 4892 м и называется пик Винсон."}
{"id":"910","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Mobile_phones","domain":"wikivoyage","topic":"Communication","Kazakh":"Ұялы телефонның қамту аймағы жоқ шалғай жерлерде спутниктік телефон сіздің жалғыз таңдауыңыз болуы мүмкін.","English":"In remote locations, without cell phone coverage, a satellite phone may be your only option.","Turkish":"Cep telefonu kapsama alanında olmayan uzak bölgelerde, uydu telefonu tek seçeneğiniz olabilir.","Russian":"В отдаленных местах вне зоны действия мобильной связи спутниковый телефон может быть вашим единственный вариантом."}
{"id":"911","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Mobile_phones","domain":"wikivoyage","topic":"Communication","Kazakh":"Спутниктік телефон әдетте мобильді телефонды ауыстырмайды, өйткені телефонмен қоңырау шалу үшін сыртта жерсерік анық көрінетін жерде болуыңыз керек.","English":"A satellite phone is not generally a replacement for a mobile phone, as you have to be outdoors with clear line of sight to the satellite to make a phone call.","Turkish":"Telefon araması yapabilmek için uyduyu açıkça görebilmeniz, bunun için de açık havada bulunmanız gerektiğinden uydu telefonu çoğu zaman cep telefonunun yerine geçmez.","Russian":"Как правило, спутниковый телефон не является заменой мобильному телефону, поскольку вам необходимо находиться на улице в зоне прямой видимости со спутника, чтобы позвонить."}
{"id":"912","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Mobile_phones","domain":"wikivoyage","topic":"Communication","Kazakh":"Бұл қызмет көбінесе кеме қатынасы, соның ішінде серуендеу кемелері, сондай-ақ қашықтағы мәліметтер мен дауыстық қажеттіліктері бар экспедициялар арқылы пайдаланылады.","English":"The service is frequently used by shipping, including pleasure craft, as well as expeditions who have remote data and voice needs.","Turkish":"Bu servis, gezi tekneleri ile uzaktan veri ve ses gereksinimleri olan keşifçiler dahil olmak üzere nakliye gemileri tarafından sık bir şekilde kullanılır.","Russian":"Сервис часто используется в судоходстве, включая прогулочные и быстроходные судна, где есть потребность в удаленных передаче данных и голосовой связи."}
{"id":"913","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Mobile_phones","domain":"wikivoyage","topic":"Communication","Kazakh":"Жергілікті телефон операторы осы қызметке қосылу туралы қосымша ақпарат бере алуы керек.","English":"Your local telephone service provider should be able to give more information about connecting to this service.","Turkish":"Yerel telefon servis sağlayıcınız bu servise bağlanma konusunda daha fazla bilgi verebilmelidir.","Russian":"Как правило, вы сможете получить дополнительную информацию о подключении этой услуги, обратившись к вашему местному оператору телефонной связи."}
{"id":"914","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Gap_year_travel","domain":"wikivoyage","topic":"Work, Travel","Kazakh":"Жылдық демалыс алуды жоспарлаушылар үшін танымал шешім саяхатқа шығу және білім алу болып табылады.","English":"An increasingly more popular option for those planning a gap-year is to travel and learn.","Turkish":"Boş bir yıl planlayanlar için giderek daha popüler olan bir seçenek seyahat etmek ve öğrenmektir.","Russian":"Вариант, становящийся всё более популярным для тех, кто планирует взять академический год, это путешествовать и учиться."}
{"id":"915","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Gap_year_travel","domain":"wikivoyage","topic":"Work, Travel","Kazakh":"Бұл әсіресе мектептен кетушілерде танымал, бұл оларға білім алуына зиян келтірместен, университет алдында бір жыл демалыс алуға мүмкіндік береді.","English":"This is especially popular with school leavers, allowing them to take a year out before university, without compromising their education.","Turkish":"Bu özellikle okuldan ayrılanlar arasında popülerdir ve eğitimlerinden ödün vermeden üniversiteden önce 1 yıl izin almalarını sağlar.","Russian":"Это особенно популярно среди выпускников школ, позволяя им взять год отдыха перед поступлением в университет, не ставя под угрозу своё образование."}
{"id":"916","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Gap_year_travel","domain":"wikivoyage","topic":"Work, Travel","Kazakh":"Көп жағдайларда шетелде стипендиялық курсқа түсу іс жүзінде еліңізге оралғанда жоғары оқу орнына түсу мүмкіндіктеріңізді жақсартады.","English":"In many cases, enrolling on a gap-year course abroad can actually improve your chances of moving into higher education back in your home country.","Turkish":"Çoğunlukla boş yıl için yurt dışında bir kursa kayıt yaptırmak aslında kendi ülkenizde yüksek öğrenime geri dönme şansınızı artırabilir.","Russian":"Во многих случаях поступление на какой-либо курс за границей во время академического отпуска действительно может повысить ваши шансы на поступление в высшие учебные заведения на родине."}
{"id":"917","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Gap_year_travel","domain":"wikivoyage","topic":"Work, Travel","Kazakh":"Әдетте мұндай білім беру бағдарламаларына қатысуға ақы алынады.","English":"Typically there will be a tuition fee to enroll in these educational programs.","Turkish":"Genellikle bu eğitim programlarına kayıt için bir öğrenim harcı alınır.","Russian":"Как правило, при поступлении на такие образовательные программы взимается плата за обучение."}
{"id":"918","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Boating_in_Finland","domain":"wikivoyage","topic":"sailing","Kazakh":"Финляндия — керемет қайықпен баратын жер. «Мың көлдің жерінде» көлдерде және жағалаудағы архипелагтарда мыңдаған аралдар да бар.","English":"\"Finland is a great boating destination. The \"\"Land of a thousand lakes\"\" has thousands of islands too, in the lakes and in the coastal archipelagos.\"","Turkish":"\"Finlandiya muhteşem bir tekne gezintisi merkezidir. \"\"Bin göller ülkesinin\"\" binlerce adası da vardır. Bunlar daha çok göllerde ve kıyı takımadaları olarak görülürler.\"","Russian":"\"Финляндия — отличное место для лодочного туризма. В \"\"стране тысячи озёр\"\" также есть тысячи островов на озёрах и в прибрежных архипелагах.\""}
{"id":"919","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Boating_in_Finland","domain":"wikivoyage","topic":"sailing","Kazakh":"Архипелагтар мен көлдерде сізге яхта қажет емес.","English":"In the archipelagos and lakes you do not necessarily need a yacht.","Turkish":"Takımadalarda ve göllerde bir yat olmazsa olmazınız değildir.","Russian":"Исследуя архипелаги или посещая озера, вы вполне сможете обойтись и без яхты."}
{"id":"920","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Boating_in_Finland","domain":"wikivoyage","topic":"sailing","Kazakh":"Жағажайлық архипелагтар мен ең үлкен көлдер яхтамен саяхаттауға жеткілікті деңгейде үлкен болғанымен, шағын қайықтар немесе тіпті байдарка өзгеше сезім ұсынады.","English":"Although the coastal archipelagos and the biggest lakes are indeed big enough for any yacht, smaller boats or even a kayak offer a different experience.","Turkish":"Kıyı takımadaları ve en büyük göller gerçekten herhangi bir yat için yeterince büyük olsa da daha küçük tekneler ve hatta bir kayık farklı bir deneyim sunar.","Russian":"Хотя прибрежные архипелаги и крупнейшие озера действительно могут вместить любую яхту, меньшие лодки или даже каяк оставляют совершенно иные впечатления."}
{"id":"921","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Boating_in_Finland","domain":"wikivoyage","topic":"sailing","Kazakh":"Қайықпен жүзу Финляндиядағы ұлттық ермек болып табылады. Әрбір жетінші немесе сегізінші адамда қайық бар.","English":"Boating is a national pastime in Finland, with a boat to every seven or eight people.","Turkish":"Her yedi veya sekiz kişiye bir botun düştüğü Finlandiya'da tekne gezintisi, geleneksel bir uğraştır.","Russian":"Лодочный спорт является национальной формой досуга в Финляндии. В частности, на семь или восемь человек приходится одна лодка."}
{"id":"922","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Boating_in_Finland","domain":"wikivoyage","topic":"sailing","Kazakh":"Бұған Норвегия, Швеция және Жаңа Зеландия сәйкес, бірақ басқа жерде айтарлықтай бірегей (мысалы, Нидерландыда бұл сан он төрттен бір).","English":"This is matched by Norway, Sweden and New Zealand, but otherwise quite unique (e.g. in the Netherlands the figure is one to forty).","Turkish":"Bu, Norveç, İsveç ve Yeni Zelanda ile eşleşir. Ancak bunun dışında oldukça benzersizdir. Örneğin, Hollanda'da rakam bire kırktır.","Russian":"Аналогичная ситуация у Норвегии, Швеции и Новой Зеландии, но в других случаях она довольно уникальна (например, в Нидерландах это значение составляет от одного до сорока)."}
{"id":"923","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cruising_the_Baltic_Sea","domain":"wikivoyage","topic":"sailing","Kazakh":"Балтық теңізіндегі круиздардың көпшілігі Ресейдің Санкт-Петербург қаласында ұзақ уақыт болады.","English":"Most of the distinct Baltic Cruises feature an extended stay in St. Petersburg, Russia.","Turkish":"Özgün Baltık gemi seyahatlerinin çoğuna St. Petersburg, Rusya'da uzun süreli kalış dahildir.","Russian":"Большинство отдельных балтийских круизов включают продленную стоянку в российском Санкт-Петербурге."}
{"id":"924","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cruising_the_Baltic_Sea","domain":"wikivoyage","topic":"sailing","Kazakh":"Бұл екі күн ішінде тарихи қаланы аралап, түнде кемеде ұйықтап оралуыңызға болатынын білдіреді.","English":"This means you can visit the historic city for a couple of full days while returning and sleeping on the ship at night.","Turkish":"Bu, geceleri gemiye dönüp uyuyarak tarihi şehri birkaç tam gün gezebileceğiniz manasını taşır.","Russian":"Это означает, что вы можете провести в этом историческом городе несколько полных дней, а ночевать – возвращаться на корабль."}
{"id":"925","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cruising_the_Baltic_Sea","domain":"wikivoyage","topic":"sailing","Kazakh":"Бар болғаны кеме экскурсиялары арқылы жағаға барсаңыз, сізге бөлек виза қажет болмайды (2009 жылдан).","English":"If you only go ashore using shipboard excursions you will not need a separate visa (as of 2009).","Turkish":"2009'dan itibaren, yalnızca gemi seyahatleri yaparak karaya çıkarsanız, ayrıca bir vizeye ihtiyacınız olmayacaktır.","Russian":"Если вы сходите на берег только в порядке экскурсии на корабле, вам не понадобится отдельная виза (с 2009)."}
{"id":"926","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cruising_the_Baltic_Sea","domain":"wikivoyage","topic":"sailing","Kazakh":"Кейбір круиздердің кітапшаларында Германияның Берлин қаласы көрсетілген. Жоғарыдағы картадан көргеніңіздей, Берлин теңізге жақын орналаспаған және қалаға бару круиздің бағасына кірмейді.","English":"Some cruises feature Berlin, Germany in the brochures. As you can see from the map above Berlin is no where near the sea and a visit to the city is not included in the price of the cruise.","Turkish":"Bazı deniz yolculuklarının broşürlerinde Berlin, Almanya da bulunur. Yukarıdaki haritadan da görebileceğiniz gibi Berlin denize hiç de yakın değildir ve şehre seyahat deniz seyahatinin fiyatına dahil değildir.","Russian":"В некоторых круизных брошюрах представлен Берлин, Германия. Как вы можете видеть на карте наверху, Берлин находится вдали от моря и визит в город не включён в цену круиза."}
{"id":"927","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Advice_for_nervous_flyers","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Ұшақпен саяхаттау жасына және тәжірибесіне қарамастан барлық адамдар үшін қорқынышты болуы мүмкін, әсіресе, олар бұрын ұшпаған болса немесе травма алған болса.","English":"Travelling by plane can be a scary experience for people of all ages and backgrounds, particularly if they've not flown before or have experienced a traumatic event.","Turkish":"Uçakla seyahat , her yaştan ve kültürden gelen insan için korkutucu bir tecrübe olabilir, özellikle de daha önce uçmayan veya uçmak ile ilgili bir travma yaşayanlar için.","Russian":"Путешествие на самолёте может оказаться пугающим для человека любого возраста и социального статуса, особенно если это его первый полет в жизни или если у него в прошлом было какое-либо травмирующее событие."}
{"id":"928","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Advice_for_nervous_flyers","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Бұл ұялатын нәрсе емес: ол көп адамдарда бар жеке қорқыныштардан және басқа нәрселерді ұнатпаулардан өзгеше емес.","English":"It is not something to be ashamed of: it is no different from the personal fears and dislikes of other things that very many people have.","Turkish":"Bu utanılacak bir şey değildir: pek çok insanın sahip olduğu kişisel korkulardan ve hoşlanmadıkları diğer şeylerden bir farkı yoktur.","Russian":"Стыдиться этого не стоит: это ничем не отличается от личной неприязни и страха перед другими вещами, которые есть у очень многих людей."}
{"id":"929","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Advice_for_nervous_flyers","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Кейбіреулер үшін ұшақтың қалай жұмыс істейтіні және ұшу кезінде не болатынын түсіну белгісіздік немесе басқара алмау тудыратын қорқынышты жеңуге көмектеседі.","English":"For some, understanding something about how aircraft work and what happens during a flight may help to overcome a fear which is based on the unknown or on not being in control.","Turkish":"Bazıları için, uçağın nasıl çalıştığıyla ve bir uçuş sırasında neler olduğuyla ilgili bir şeyleri anlamak, bilinmeyene veya kontrolde olmamaya dayalı bir korkunun üstesinden gelmeye yardımcı olabilmektedir.","Russian":"Понимание того, как работает самолет и что происходит во время полета, может помочь преодолеть страх, который возникает из-за неизвестности или неспособности контролировать процесс."}
{"id":"930","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Air_courier","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Курьерлік компанияларға заттарды тез жеткізуге жақсы төленеді. Жиі, іскери құжаттарды, тауарларды немесе шұғыл жөндеуге арналған қосалқы бөлшектерді жеткізгенде уақыт өте маңызды.","English":"Courier companies are well paid for delivering things quickly. Frequently, time is very important with business documents, merchandise or spare parts for an urgent repair.","Turkish":"Kurye şirketlerine eşyaları kısa zamanda ulaştırmaları için büyük ödemeler yapılır. Genellikle ticari dökümanların, malların, ya da acil bir onarım için yedek parçaların ulaştırılmasında zaman çok önemlidir.","Russian":"Службам доставки хорошо платят за быстрое выполнение доставки. Часто скорость доставки коммерческой документации, товара или запасных частей для срочного ремонта очень важна."}
{"id":"931","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Air_courier","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Кейбір маршруттарда үлкенірек компаниялардың өз ұшақтары бар, бірақ басқа маршруттарда және кішірек фирмаларда мәселе болған.","English":"On some routes, the larger companies have their own planes, but for other routes and smaller firms there was a problem.","Turkish":"Bazı rotalarda büyük şirketlerin kendi uçakları vardır ancak diğer rotalar ve küçük şirketler sorun yaşıyordu.","Russian":"На некоторых маршрутах  у более крупных компаний есть свои собственные самолёты, но для других маршрутов и более мелких компаний с этим была проблема."}
{"id":"932","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Air_courier","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Олар заттарды ұшақтар арқылы жібергенде, кейбір маршруттарда жүкті түсіруге және кеденге бірнеше күн кетуі мүмкін болған.","English":"If they sent things by air freight, on some routes it may have taken days to get through unloading and customs.","Turkish":"Eşyaları havayolu kargosu ile göndermişlerse bazı güzergâhlarda yük boşaltmak ve gümrükten geçmek günler sürmüş olabilir.","Russian":"Если бы они отправляли что-либо как авиационный груз, то на некоторых маршрутах разгрузка и прохождение таможни могли бы занимать несколько дней."}
{"id":"933","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Air_courier","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Оны тезірек жеткізудің жалғыз жолы тіркелген жолжүк ретінде жіберу болған. Авиакомпания ережелері олардлы жолаушысыз жолжүк ретінде жіберуге рұқсат етпейді, осы кезде сіз қажет боласыз.","English":"The only way to get it through faster was to send it as checked luggage. Airline regulations will not allow them to send luggage without a passenger, which is where you come in.","Turkish":"Onu daha hızlı geçirmenin tek yolu kayıtlı bagaj olarak göndermekti. Havayolu düzenlemeleri, yolcu olmadan bagaj göndermelerine izin vermeyecektir. Burada devreye siz giriyorsunuz.","Russian":"Единственный способ быстрее разобраться с ним — это отправить его как зарегистрированный багаж. Регламент авиакомпании не позволяет отправлять багаж без пассажира, поэтому тут нужно ваше участие."}
{"id":"934","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/First_and_business_class_flights","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Бірінші немесе бизнес класста ұшудың айқын тәсілі — осы артықшылықты алу үшін көп ақша төлеу (немесе одан да жақсысы — компанияны сіз үшін төлеттіру).","English":"The obvious way of flying in first or business class is to fork out a thick wad of money for the privilege (or, better yet, get your company to do it for you).","Turkish":"Birinci sınıf uçmanın bariz yolu ayrıcalık için kalın bir tomar para bayılmaktır (ya da, daha da iyisi, bunu sizin için şirketinize yaptırın).","Russian":"Самый очевидный способ перелёта в первом или бизнес-классе — это раскошелиться за данную привилегию (или же — вариант получше — заставить вашу компанию заплатить за вас)."}
{"id":"935","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/First_and_business_class_flights","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Дегенмен бұл арзан болмайды: әдетте, бизнес класс үшін кәдімгі эконом кластан төрт есе көбірек, ал бірінші класс үшін он бір есе көбірек төлеуді күте аласыз!","English":"However, this does not come cheap: as rough rules of thumb, you can expect to pay up to four times the normal economy fare for business, and eleven times for first class!","Turkish":"Ancak, bu hiç ekonomik değil. Kabaca bir hesapla business class için normal ücretin dört katına kadar ve first class için on bir katına kadar ödeme yapabilirsiniz!","Russian":"Впрочем это совсем недешево — по опыту в грубом приближении вы заплатите  в четыре раза больше обычного эконом-класса за бизнес и в одиннадцать раз больше за первый класс!"}
{"id":"936","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/First_and_business_class_flights","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Әдетте тіпті А орнынан В орнына тікелей рейстерде бизнес немесе бірінші класс орындары үшін жеңілдіктерді іздеудің мағынасы жоқ.","English":"Generally speaking, there is no point in even looking for discounts for business or first-class seats on direct flights from A to B.","Turkish":"Genellikle konuşursak, A'dan B'ye direkt uçuşlarda iş veya birinci sınıf koltuklar için indirim aramanın bile bir anlamı yoktur.","Russian":"Как правило, нет смысла даже искать скидки на бизнес-класс или первый класс для прямых полетов из A в Б."}
{"id":"937","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/First_and_business_class_flights","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Авиакомпаниялар бір жерге жылдам және ыңғайлы жету артықшылығы үшін көп ақша төлеуге дайын белгілі бір жолаушылар тобы бар екенін біледі және сәйкесінше ақы алады.","English":"Airlines know well that there is a certain core group of flyers who are willing to pay top dollar for the privilege of getting somewhere fast and in comfort, and charge accordingly.","Turkish":"Havayolu şirketleri bir yere hızlı ve rahat biçimde ulaşma ayrıcalığı için bir servet ödemeye razı olan çekirdek bir yolcu grubu olduğunun farkındalar ve fiyatlarını ona göre belirliyorlar.","Russian":"Авиакомпании хорошо знают, что существует определённая основная группа пассажиров, которая готова заплатить кругленькую сумму за привилегию быстро и комфортно добраться куда-либо, поэтому они и взимают соответствующую плату."}
{"id":"938","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Moldova","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"Молдованың астанасы — Кишинев. Жергілікті тілі — румын тілі, бірақ орыс тілі кеңінен пайдаланылады.","English":"The capital of Moldova is Chişinău. The local language is Romanian, but Russian is widely used.","Turkish":"Moldova'nın başkenti Kişinev'dir. Ülkenin yerel dili Rumencedir, fakat yaygın olarak Rusça kullanılmaktadır.","Russian":"Столицей Молдовы является Кишинёв. Местный язык — румынский, но русский также широко распространён."}
{"id":"939","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Moldova","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"Молдова — ұлттық қайшылықтан зардап шеккен көп ұлтты республика.","English":"Moldova is a multi-ethnic republic that has suffered from ethnic conflict.","Turkish":"Moldova, etnik anlaşmazlıklardan çok fazla etkilenen çok etnikli bir cumhuriyettir.","Russian":"Молдова — многонациональная республика, ставшая жертвой этнического конфликта."}
{"id":"940","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Moldova","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"1994 жылы бұл қайшылық шығыс Молдовада өзін өзі жариялаған Транснистрия Республикасының жасалуына әкелді. Оның өзінің үкіметі және валютасы болған, бірақ оны ешбір БҰҰ мүше елі мойындамаған.","English":"In 1994, this conflict led to the creation of the self-proclaimed Transnistria Republic in eastern Moldova, which has its own government and currency but is not recognised by any UN member country.","Turkish":"1994 yılında bu çatışma, doğu Moldova'da kendi kendini ilan eden, kendi hükümeti ve para birimi olan ancak BM üyesi hiçbir ülke tarafından tanınmayan Transdinyester Cumhuriyeti'nin kurulmasına yol açtı.","Russian":"В 1994 году этот конфликт привёл к созданию на востоке Молдовы самопровозглашённой Приднестровской республики, которая имеет собственное правительство и валюту, но не признана ни одним государством-членом ООН."}
{"id":"941","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Moldova","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"Молдованың осы екі бөлігі арасындағы саяси келіссөздерде сәтсіздікке қарамастан, экономикалық байланыстар қайта орнатылды.","English":"Economic links have been re-established between these two parts of Moldova despite the failure in political negotiations.","Turkish":"Siyasi görüşmelerin başarısızlığa uğramasına rağmen Moldova'nın bu iki kısmı arasında ekonomik ilişkiler yeniden kurulmuştur.","Russian":"Несмотря на безуспешность политических переговоров, экономические связи между этими двумя частями Молдовы были восстановлены."}
{"id":"942","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Moldova","domain":"wikivoyage","topic":"travel, history","Kazakh":"Молдовадағы негізгі дін – Православие.","English":"The major religion in Moldova is Orthodox Christian.","Turkish":"Moldova'daki temel inanç Ortodoks Hristiyanlığıdır.","Russian":"Основной религией в Молдавии является православное христианство."}
{"id":"943","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Izmir","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Измир – Түркияның үшінші ірі қаласы, шамамен 3,7 миллион халқы бар, Стамбулдан кейінгі екінші үлкен порт және өте жақсы көлік торабы.","English":"İzmir is the third largest city in Turkey with a population of around 3.7 million, the second biggest port after Istanbul, and a very good transport hub.","Turkish":"İzmir, aşağı yukarı 3,7 milyon nüfusu ile Türkiye'nin üçüncü büyük şehridir, İstanbul'dan sonra ikinci büyük liman ve çok iyi bir ulaşım merkezidir.","Russian":"Измир является третьим по величине городом Турции с населением около 3,7 миллиона человек, крупнейшим после Стамбула портом и отличным транспортным узлом."}
{"id":"944","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Izmir","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Ежелгі Смирна қаласы қазір заманауи, дамыған және белсенді сауда орталығы болып, үлкен шығанақтың айналасында орналасқан және таулармен қоршалған.","English":"Once the ancient city of Smyrna, it is now a modern, developed, and busy commercial center, set around a huge bay and surrounded by mountains.","Turkish":"Bir zamanlar antik bir şehir olan İzmir, şimdilerde büyükçe bir koy etrafında kurulmuş ve dağlarla çevrelenmiş modern, gelişmiş ve işlek bir ticaret merkezi haline gelmiştir.","Russian":"Некогда древний город Смирна сегодня — современный, развитый и оживленный торговый центр, расположившийся вдоль огромного залива и окруженный горами."}
{"id":"945","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Izmir","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Кең бульварлар, әйнекпен қапталған ғимараттар мен қазіргі заманғы сауда орталықтары дәстүрлі қызыл тақтайшаларға, 18 ғасырдағы базарға, ескі мешіттер мен шіркеулерге толы, бұл қалада дәстүрлі Түркиядан гөрі Жерорта теңізі Еуропасының атмосферасы басым.","English":"The broad boulevards, glass-fronted buildings and modern shopping centers are dotted with traditional red-tiled roofs, the 18th century market, and old mosques and churches, although the city has an atmosphere more of Mediterranean Europe than traditional Turkey.","Turkish":"18. yüzyıl pazarı, tarihi camiler ve kiliseler ile şehir geleneksel Türkiye'den daha çok Akdeniz Avrupası havasına sahip olmasına rağmen geniş bulvarlar, cam binalar ve modern alışveriş merkezleri geleneksel kırmızı kiremitli çatılarla çevrilidir.","Russian":"Широкие бульвары, здания со стеклянными фасадами современные торговые центры перемежаются местами  с традиционными крышами с красной черепицей, рынком XVIII века, старыми мечетями и церквями, хотя город и имеет больше атмосферу средиземноморской Европы, чем традиционной Турции."}
{"id":"946","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Streymoy","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Халдарсвик ауылы жақын маңдағы Эйстурой аралының көріністерін ұсынады және ерекше сегіз бұрышты шіркеуі бар.","English":"The village of Haldarsvík offer views of the nearby island Eysturoy and has an unusual octagonal church.","Turkish":"Haldarsvík köyü, yakındaki Eysturoy adasından manzaralar sunar ve sıra dışı bir sekizgen kiliseye sahiptir.","Russian":"Из деревни Халдорсвик открывается вид на близлежащий остров Эстурой, также в ней расположена необычная восьмигранная церковь."}
{"id":"947","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Streymoy","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Мазарда кейбір қабірлердің үстінде кептерлердің қызық мәрмәр мүсіндері бар.","English":"In the churchyard, there are interesting marble sculptures of doves over some tombs.","Turkish":"Kilise bahçesinde birkaç mezarın üzerinde mermerden yapılmış ilginç güvercinlerin heykelleri var.","Russian":"На церковном кладбище над некоторыми могилами есть интересные мраморные скульптуры голубей."}
{"id":"948","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Streymoy","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Қызықты ауылды айналып шығу үшін жарты сағат қажет.","English":"It's worth half an hour to stroll about the intriguing village.","Turkish":"İlgi çekici köyde dolaşmak için yarım saatinizi ayırmaya değer.","Russian":"Стоит уделить полчаса и прогуляться по необычной деревне."}
{"id":"949","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cascais","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Солтүстікке қарай және жақын арада Синтра деген романтикалық және еліктіретін қаласы орналасқан және ол Лорд Байрон оның ғажайыптарын қызық әңгімелегеннен кейін шетелдіктерге әйгілі болды.","English":"To the north and within easy reach is the romantic and fascinating town of Sintra and which was made famous to foreigners after a glowing account of its splendours recorded by Lord Byron.","Turkish":"Kuzeyde ve kolayca ulaşılabilecek mesafede romantik ve büyüleyici Sintra kasabası vardır ve Lord Byron tarafından ihtişamına olan övgüsünün kaydedilmesinin ardından yabancılar tarafından ünlenmiştir.","Russian":"Сравнительно не далеко, к северу, расположен романтический и очаровательный городок Синтра, воспетый лордом Байроном и получивший после этого известность во всём мире."}
{"id":"950","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cascais","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Scotturb 403 автобусы Синтраға қалыпты түрде қатынап отырады да, Рока мүйісінде тоқтайды.","English":"Scotturb Bus 403 travels regularly to Sintra, stopping at Cabo da Roca.","Turkish":"403 numaralı Scotturb Otobüsü, oldukça sık bir şekilde Cabo da Roca'da durarak Sintra'ya gider.","Russian":"Автобус Scotturb № 403 совершает регулярные рейсы в Синтру и делает остановку на мысе Рока."}
{"id":"951","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Cascais","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Сонымен қатар солтүстігінде бүкіл әлемге әйгілі Мариан ғажабының орны болған, Фатимадағы Әйел ғибадатханасына барыңыз.","English":"Also to the north visit the great Sanctuary of Our Lady of Fatima (Shrine), a place of worldwide famous Marian apparitions.","Turkish":"Ayrıca kuzeyde, dünyaca ünlü Meryem'in görüntüsünün gerçekleştiği bir yer olan büyük Fatima Meryem Ana Tapınağı'nı (Tapınak) ziyaret edin.","Russian":"Севернее посетите также великий Храм Фатимской Богоматери (усыпальница) — место всемирно известных явлений Девы Марии."}
{"id":"952","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Auschwitz-Birkenau","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Сіз жаппай көмілген қабірге бармақшы және ол әлемдегі көптеген халықтар үшін жоғары құндылыққа ие орын екенін ескеріңіз.","English":"Please remember that you are essentially visiting a mass grave site, as well as a site that has an almost incalculable meaning to a significant portion of the world's population.","Turkish":"Esasen bir toplu mezar alanını ve aynı zamanda dünya nüfusunun önemli bir kısmı için neredeyse ölçülemeyecek bir anlamı olan bir bölgeyi ziyaret ettiğinizi lütfen unutmayın.","Russian":"Просьба помнить, что ты, в принципе, находишься на месте братской могилы, а также месте, которое является неописуемо важным для немалого процента обитателей земного шара."}
{"id":"953","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Auschwitz-Birkenau","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Мұнда осы уақытқа дейін осында өмір сүрген көптеген ерлер мен әйелдер, сондай-ақ жақындары қаза болған немесе соңғы демі қалғанша қызмет еткен еврей, еврей емес тірі адамдар көп.","English":"There are still many men and women alive who survived their time here, and many more who had loved ones who were murdered or worked to death there, Jews and non-Jews alike.","Turkish":"Hala hayatta olan, buradan sağ çıkmayı başarabilmiş pek çok erkek ve kadın var. Çok sayıda kişinin sevdikleri, hem Yahudiler hem de Yahudi olmayanlar, burada katledildi veya ölümüne çalıştırıldı.","Russian":"В живых есть ещё много мужчин и женщин, которые пережили своё пребывание здесь, но есть ещё больше людей, чьи близкие были убиты здесь или работали тут до смерти, будь то евреи или люди других национальностей."}
{"id":"954","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Auschwitz-Birkenau","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Бұл жерге өзіне лайықты бүкіл абыроймен, салтанатпен және құрметпен қараңыз. Холокост немесе нацистер туралы әзілдер айтпаңыз.","English":"Please treat the site with all of the dignity, solemnity and respect it deserves. Do not make jokes about the Holocaust or Nazis.","Turkish":"Lütfen kampa hak ettiği tüm haysiyet, ciddiyet ve saygıyla davranın. Holokost veya Naziler hakkında şaka yapmayın.","Russian":"Пожалуйста, относитесь к этому месту со всем достоинством, серьёзностью и уважением, которых оно заслуживает. Не шутите про Холокост и нацистов."}
{"id":"955","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Auschwitz-Birkenau","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Құрылыс орындарын граффити сызу арқылы бүлдірмеңіз.","English":"Do not deface the site by marking or scratching graffiti into structures.","Turkish":"Yapıları kazıyarak ya da duvar yazısı yazarak onlara saygısızlık etmeyin.","Russian":"Не оскверняйте это место, нанося или выцарапывая граффити на объекты вокруг."}
{"id":"956","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Barcelona","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Барселонаның ресми тілдері болып каталан және испан тілдері табылады. Шамамен жартысы каталан тілінде сөйлеуді жөн көреді, көпшілігі оны түсінеді және барлығы дерлік испан тілінде сөйлейді.","English":"Barcelona's official languages are Catalan and Spanish. About a half prefer to speak Catalan, a vast majority understands it, and virtually everyone knows Spanish.","Turkish":"Barselona'nın resmi dilleri Katalanca ve İspanyolcadır. Halkın yaklaşık yarısı Katalanca konuşmayı tercih etmekte, büyük çoğunluğu bu dili anlamakta ve neredeyse herkes İspanyolca bilmektedir.","Russian":"Официальными языками Барселоны являются каталанский и испанский. Примерно половина населения предпочитает разговаривать на каталанском, большинство понимают его, и практически все знают испанский."}
{"id":"957","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Barcelona","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Дегенмен, көп белгілер тек каталан тілінде көрсетіледі, өйткені ол заң бойынша бірінші ресми тіл түрінде белгіленген.","English":"However, most signs are indicated only in Catalan because it is established by law as the first official language.","Turkish":"Ancak işaretlerin çoğu, yasalara göre ilk resmi dil olarak belirlendiği için yalnızca Katalancadır.","Russian":"Однако большинство знаков указываются только на каталанском языке, поскольку он по закону является первым официальным языком."}
{"id":"958","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Barcelona","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Сонымен қоса, испан тілі қоғамдық көліктерде және басқа да нысандарда кең ауқымды түрде қолданылады.","English":"Yet, Spanish is also widely used in public transport and other facilities.","Turkish":"Yine de İspanyolca, toplu ulaşım araçlarında ve diğer tesislerde de yaygın bir biçimde kullanılmaktadır.","Russian":"Тем не менее, испанский язык также широко используется в общественном транспорте и других общественных местах."}
{"id":"959","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Barcelona","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Метродағы жүйелі хабарландырулар тек каталан тілінді жасалады, бірақ автоматтандырылған жүйе жоспарланбаған үзілістерді көп тілде жариялайды: испан, ағылшын, француз, араб және жапон.","English":"Regular announcements in the Metro are made only in Catalan, but unplanned disruptions are announced by an automated system in a wide variety of languages including Spanish, English, French, Arabic and Japanese.","Turkish":"Metro'da düzenli anonslar yalnızca Katalanca yapılır. Ancak planlanmamış aksaklıklar otomatik bir sistem tarafından İspanyolca, İngilizce, Fransızca, Arapça ve Japonca dahil olmak üzere çok çeşitli dillerde duyurulur.","Russian":"Обычные объявления в метро делаются только на каталонском языке, но незапланированные перебои объявляются автоматизированной системой на самых разных языках, включая испанский, английский, французский, арабский и японский."}
{"id":"960","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Paris","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Париждіктер біртүрлілігі, дөрекілік және менмендігімен ерекшеленеді.","English":"Parisians have a reputation for being egocentric, rude and arrogant.","Turkish":"Parislilerin ben merkezci, kaba ve kibirli olma konusunda ünleri vardır.","Russian":"Парижане слывут эгоцентричными, грубыми и надменными."}
{"id":"961","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Paris","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Бұл көбінесе бар болғаны дәл емес стереотип болғанымен, Парижде өмір сүрудің ең жақсы жолы – ең жақсы мінез-құлықты көрсету, жақсы тәрбиеленген адам сияқты әрекет ету. Бұл саяхаттауды айтарлықтай жеңілдетеді.","English":"\"While this is often only an inaccurate stereotype, the best way to get along in Paris still is to be on your best behavior, acting like someone who is \"\"bien élevé\"\" (well brought up). It will make getting about considerably easier.\"","Turkish":"\"Bu genellikle yanlış bir basmakalıp inançtan ibaret olsa da, hâlâ Paris'te sorun yaşamamanın en iyi yolu, \"\"bien élevé\"\" (iyi yetiştirilmiş) biri gibi saygın bir şekilde hareket etmektir. Bu, sayede sorun yaşamamak oldukça kolaylaştıracaktır.\"","Russian":"\"Пускай часто это всего лишь ложный стереотип, всё же лучший способ преуспеть в Париже — это вести себя наилучшим образом, как \"\"bien élevé\"\" (хорошо воспитанный) человек. Это значительно облегчит адаптацию в этом городе.\""}
{"id":"962","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Paris","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Егер сіз кейбір қарапайым ілтипаттарды көрсетсеңіз, париждіктердің тұрпайы сыртқы көрінісі тез өзгереді.","English":"Parisians' abrupt exteriors will rapidly evaporate if you display some basic courtesies.","Turkish":"Parislilerin sert dış görünüşleri, bazı temel incelikleri gösterdiğinizde hızlıca yok olacaktır.","Russian":"Неприветливый внешний облик парижан тут же испарится, стоит вам проявить немного элементарной вежливости."}
{"id":"963","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Plitvice_Lakes_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Плитвиц көлдері ұлттық паркін қалың орман жапқан. Орман негізінен қайың, шырша және майқарағай ағаштарынан тұрады. Орманда альпылық және жерортатеңіздік өсімдіктер аралас өседі.","English":"The Plitvice Lakes national park is heavily forested, mainly with beech, spruce, and fir trees, and features a mixture of Alpine and Mediterranean vegetation.","Turkish":"Plitvice Gölleri ulusal parkı, çoğunlukla kayın, ladin ve köknar ağaçlarıyla dolu yoğun bir ormanlık alandır ve Alp ve Akdeniz bitki örtüsünün bir bileşimini yansıtır.","Russian":"Национальный парк Плитвицкие озёра сильно зарос лесом, в основном буками, елями и пихтами, и представляет собой смесь альпийской и средиземноморской растительности."}
{"id":"964","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Plitvice_Lakes_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Микроклиматтар ауқымына, әртүрлі топырақтарына және альтитуданың әртүрлі деңгейлеріне байланысты оның алуан түрлі өсімдік қауымдастықтары бар.","English":"It has a notably wide variety of plant communities, due to its range of microclimates, differing soils and varying levels of altitude.","Turkish":"Mikro iklim çeşitliliği, farklı toprakları ve değişen yükseklik seviyeleri sebebiyle oldukça geniş bir bitki çeşitliliğine sahiptir.","Russian":"Благодаря совокупности микроклиматов, различным почвам и перепадам высот в нем представлено особенно широкое разнообразие растительных сообществ."}
{"id":"965","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Plitvice_Lakes_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Сондай-ақ бұл аумақ жануарлардың және құстардың сан алуан түрлерінің мекені болып табылады.","English":"The area is also home to an extremely wide variety of animal and bird species.","Turkish":"Bölge aynı zamanda çok geniş çeşitliliğe sahip hayvan ve kuş türlerine ev sahipliği yapar.","Russian":"Местность изобилует огромным количеством различных видов животных и птиц."}
{"id":"966","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Plitvice_Lakes_National_Park","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Мұнда сирек кездесетін фауна өкілдерін, мысалы, еуропалық қоңыр аюды, қасқырды, бүркітті, жапалақты, желісті, жабайы мысықты және қара құрды, сонымен бірге көптеген басқа жиі кездесетін түрлерді табуға болады","English":"Rare fauna such as the European brown bear, wolf, eagle, owl, lynx, wild cat and capercaillie can be found there, along with many more common species","Turkish":"Daha birçok yaygın türün yanı sıra avrupa bozayısı, kurt, kartal, baykuş, vaşak, yaban kedisi ve çalıhorozu gibi nadir faunalar burada bulunabilir.","Russian":"Здесь можно встретить редких представителей фауны, например, европейского бурого медведя, волка, орла, сову, рысь, дикую кошку и глухаря, а также многих других распространённых видов животных."}
{"id":"967","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Meteora","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Монастырьларға барғанда әйелдерден тізелерін жабатын белдемше кию және иықтарын да жабу талап етіледі.","English":"While visiting the monasteries, women are required to wear skirts covering the knees and have their shoulders covered, too.","Turkish":"Manastırları ziyaret ederken, kadınların dizlerini örten etekler giymesi ve omuzlarının da örtülü olması gerekmektedir.","Russian":"При посещении монастырей женщины должны быть одеты в юбки ниже колена и с покрытыми плечами."}
{"id":"968","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Meteora","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Монастырьлардың көпшілігі дайындалмаған күйде келген әйелдерге орамаларды қамтамасыз етеді, бірақ өзіңіздікін, әсіресе ашық түстісін әкелсеңіз, кіреберістегі монах немесе монах әйел сізге күлімсірейді.","English":"Most of the monasteries do provide wraps for women who come unprepared, but if you bring your own, especially one with bright colors, you'll get a smile from the monk or nun at the entrance.","Turkish":"Manastırların çoğu hazırlıksız gelen kadınlar için örtü sunmaktadır, ancak kendi örtünüzü getirirseniz, özellikle de parlak renklere sahipse, girişteki keşiş ya da rahibe size gülümseyecektir.","Russian":"В большинстве монастырей дают облачение женщинам, которые пришли неподготовленными, но если вы возьмете свое, особенно яркой расцветки, монах или монахиня на входе улыбнутся вам."}
{"id":"969","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Meteora","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Сол принцип бойынша ер адамдар тізелерін жауып тұратын шалбар кию керек.","English":"Along the same line, men are required to wear trousers covering the knees.","Turkish":"Aynı şekilde, erkeklerin dizleri kapatan pantolonlar giymesi gerekir.","Russian":"Аналогично, мужчины должны носить брюки, которые бы закрывали колени."}
{"id":"970","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Meteora","domain":"wikivoyage","topic":"travel","Kazakh":"Мұны кіре берістегі түржинақтан алуға болады, бірақ бұл киім әр пайдаланушыдан кейін жуылмайды, сондықтан осы белдемшені кигенде ыңғайлы сезінбеуіңіз мүмкін. Ерлерге арналған барлығына бір өлшем!","English":"This too can be borrowed from the stock at the entrance but that clothing isn't washed after every user so you may not feel comfortable wearing these skirts. One size fits all for men!","Turkish":"Bu da girişteki yığından ödünç alınabilir ama bu kıyafetler her bir kullanıcıdan sonra yıkanmaz, dolayısıyla bu etekleri giymekten çekinebilirsiniz. Tek beden her erkeğe uyar!","Russian":"Их тоже можно взять при входе, однако эту одежду не стирают после каждого использования, поэтому вам может быть некомфортно в этих юбках. Один размер для всех мужчин!"}
{"id":"971","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Mallorca","domain":"wikivoyage","topic":"travel, cuisine","Kazakh":"Жерорталық теңіздегі ұқсас аймақтар сияқты, Мальорка тағамдарында негізінен нан, көкөністер және ет (әсіресе, шошқа етіне) болады және барлығында зәйтүн майы пайдаланылады.","English":"Majorcan cuisine, like that of similar zones in the Mediterranean, is based on bread, vegetables and meat (specially pork), and uses olive oil throughout.","Turkish":"Mallorca mutfağı, Akdeniz'deki benzer bölgelerde olduğu gibi ekmek, sebze ve ete (özellikle domuz etine) dayalıdır ve bütün yemeklerde zeytinyağı kullanır.","Russian":"Кухня Майорки, равно как и кухни подобных регионов Средиземноморья, основывается на овощах, хлебе и мясе (в особенности свинине), с повсеместным использованием оливкового масла."}
{"id":"972","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Mallorca","domain":"wikivoyage","topic":"travel, cuisine","Kazakh":"Қарапайым танымал түскі ас, әсіресе жазда – Па амб Оли: зәйтүн майы, қызанақ және ірімшік, тунец, т.б. сияқты кез келген қолжетімді дәмдеуіштер қосылған нан.","English":"A simple popular dinner, especially during the summer, is the Pa amb Oli: Bread with olive oil, tomato, and any available condiments such as cheese, tunafish, etc.","Turkish":"Özellikle yazın popüler bir akşam yemeği; ekmek, zeytinyağı, domates ve kolaylıkla bulunabilen peynir, tonbalığı vb. lezzet vericileri içeren Pa amb Oli'dir.","Russian":"Простым и популярным блюдом на обед, особенно в летнее время, является Па-амб-оли: хлеб с оливковым маслом, помидорами и любой имеющейся начинкой, такой как сыр, тунец и т. д."}
{"id":"973","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/German_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/German","Kazakh":"Барлық зат есімдер, сонымен бірге «сіз» дегенді білдіретін «Sie» сөзі, тіпті сөйлемнің ортасында да бас әріптен басталады.","English":"All nouns, alongside the word Sie for you, always begin with a capital letter, even in the middle of a sentence.","Turkish":"Siz anlamına gelen Sie ile birlikte tüm isimler her zaman, cümle ortasında dahi, büyük harfle başlar.","Russian":"Все существительные, а также слово Sie, означающее Вы, всегда пишутся с большой буквы даже в середине предложения."}
{"id":"974","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/German_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/German","Kazakh":"Бұл – кейбір етістіктер мен толықтауыштарды ажыратудың маңызды жолы.","English":"This is an important way to distinguish between some verbs and objects.","Turkish":"Bu, bazı fiiller ve nesneler arasında ayrım yapmanın önemli bir yoludur.","Russian":"Важно различать глаголы и дополнения."}
{"id":"975","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/German_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/German","Kazakh":"Бұл оқуды да жеңілдетеді, дегенмен етістік немесе сын есімнің түрлендірілген формасында қолданылатындығын білу қажеттілігі жазуда қиындық тудырады.","English":"It also arguably makes reading easier, though writing is somewhat complicated by the need to find out whether a verb or adjective is used in a substantivized form.","Turkish":"Bir fiilin veya sıfatın isim formunda kullanılıp kullanılmadığını bulma ihtiyacı sebebiyle yazma biraz daha karmaşıklaşsa da muhtemelen okumayı da daha kolay hale getirir.","Russian":"Это также вероятно упрощает чтение, в то время, как письмо несколько усложняется тем, что необходимо выяснять, используется ли глагол или прилагательное в субстантивированной форме."}
{"id":"976","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Italian_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/Italian","Kazakh":"Итальян тіліндегі сөздердің айтылуы салыстырмалы түрде оңай, өйткені сөздердің көпшілігі дәл жазылғанындай айтылады","English":"Pronunciation is relatively easy in Italian since most words are pronounced exactly how they are written","Turkish":"İtalyanca diğer dillere nazaran daha kolaydır çünkü İtalyanca'da çoğu kelime aynen yazıldığı gibi telaffuz edilir.","Russian":"Произношение в итальянском языке относительно простое, так как большая часть слов произносится ровно так, как пишется."}
{"id":"977","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Italian_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/Italian","Kazakh":"c және g байқау керек негізгі әріптер болып табылады, себебі айтылуы осы әріптерден кейін келетін дауыссыз дыбысқа қарай өзгеріп отырады.","English":"The main letters to watch out for are c and g, since their pronunciation varies based on the following vowel.","Turkish":"Telaffuzları, sonrasında gelen sesli harfe göre değişiklik gösterdiği için dikkat edilmesi gereken temel harfler c ve g'dir.","Russian":"Следует быть особенно внимательным с буквами c и g, так как их произношение меняется в зависимости от последующей гласной."}
{"id":"978","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Italian_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/Italian","Kazakh":"Сондай-ақ r және rr әріптерін әртүрлі айтыңыз: caro сөзі қымбат дегенді білдіреді, ал carro сөзі күйме арба дегенді білдіреді.","English":"Also, make sure to pronounce r and rr differently: caro means dear, whereas carro means chariot.","Turkish":"\"R ve rr'yi de farklı telaffuz ettiğinizden emin olun: \"\"Caro\"\" sevgili demekken \"\"carro\"\" at arabası demektir.\"","Russian":"\"Еще не забудьте, что r и rr произносятся по-разному: caro означает \"\"дорогой\"\", а carro – \"\"повозка\"\".\""}
{"id":"979","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Persian_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/Persian","Kazakh":"Парсы тілінің грамматикасы салыстырмалы түрде оңай және көбінесе жүйелі болып келеді.","English":"Persian has a relatively easy and mostly regular grammar.","Turkish":"Farsça, görece kolay ve ağırlıklı olarak düzenli bir dilbilgisine sahiptir.","Russian":"В персидском языке относительно лёгкая и в основном закономерная грамматика."}
{"id":"980","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Persian_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/Persian","Kazakh":"Сондықтан, бұл грамматика оқулығын оқу сізге парсы грамматикасы туралы көп үйренуге және фразаларды жақсырақ түсінуге көмектеседі.","English":"Therefore, reading this grammar primer would help you learn much about Persian grammar and understand phrases better.","Turkish":"Bu sebeple, bu dil bilgisi kitabını okumak, Farsça dilbilgisi ile ilgili pek çok şey öğrenmenize ve ifadeleri daha iyi kavramanıza yardım edecektir.","Russian":"Поэтому чтение данного учебника персидской грамматики поможет узнать много нового и лучше понимать выражения."}
{"id":"981","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Portuguese_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/Portuguese","Kazakh":"Егер сіз романдық тілді білсеңіз, сізге португал тілін үйрену оңайырақ болатынын айтпай-ақ қойса да болады.","English":"Needless to say, if you know a Romance language, it will be easier for you to learn Portuguese.","Turkish":"Latin dil ailesinden bir dil biliyorsanız Portekizce öğrenmenin daha kolay olacağını söylemeye bile gerek yok.","Russian":"Очевидно, что если владеешь языком романский подгруппы, тебе будет проще выучить португальский."}
{"id":"982","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Portuguese_phrasebook","domain":"wikivoyage","topic":"Language/Portuguese","Kazakh":"Алайда аздап испан тілін білетін адамдар португал тілі бөлек зерттеу қажет болмайтындай жақын деген қорытындыға келуі мүмкін.","English":"However, people who know a little Spanish may hastily conclude that Portuguese is close enough that it need not be studied separately.","Turkish":"Ancak, biraz İspanyolca bilenler bile ayrıca Portekizce çalışmaya gerek kalmayacak kadar kısa bir sürede İspanyolcaya yakın bir dil olduğu sonucuna varabilir.","Russian":"Однако люди, которые знают немного испанский язык, могут поспешно заключить, что португальский язык достаточно схож и его можно не учить отдельно."}
{"id":"983","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Astronomy","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Astronomy","Kazakh":"Заманауи уақытқа дейінгі обсерваториялар әдетте бүгін ескіріп кеткен және мұражайлар немесе білім беру орындары болып табылады.","English":"Pre-modern observatories are usually obsolete today, and remain as museums, or sites of education.","Turkish":"Premodern gözlemevlerinin bugün genellikle modası geçmiştir ve müzeler veya eğitim alanları olarak kalmaya devam eder.","Russian":"Древние обсерватории, как правило, сегодня считаются устаревшими и служат музеями или образовательными учреждениями."}
{"id":"984","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Astronomy","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Astronomy","Kazakh":"Ең шарықтаған кезінде жарықтық ластану қазіргі кездегідей проблема болмағандықтан, олар қазіргі уақытқа қарағанда оңай жетуге болатын қалаларда немесе кампустарда орналасқан.","English":"As light pollution in their heyday was not the kind of problem it is today, they are usually located in cities or at campuses, easier to reach than those built in modern times.","Turkish":"O zamanların en parlak döneminde ışık kirliliği bugünkü gibi sorun değilken, genellikle modern zamanlarda kurulanlara göre erişmesi daha kolay olan şehirlerde veya kampüslerde bulunurlar.","Russian":"Поскольку световое загрязнение в период их расцвета не было такой проблемой, как сегодня, они обычно расположены в городах или в кампусах, до которых легче добраться, чем до тех, которые построены в наше время."}
{"id":"985","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Astronomy","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Astronomy","Kazakh":"Заманауи зерттеу телескоптарының көпшілігі қолайлы атмосфералық жағдайлар бар қашықтағы аумақтардағы алып қондырғылар болып табылады.","English":"Most modern research telescopes are enormous facilities in remote areas with favorable atmospheric conditions.","Turkish":"Çoğu modern araştırma teleskobu, uygun atmosfer koşullarına sahip ücra bölgelerdeki devasa tesislerdir.","Russian":"Большинство современных исследовательских телескопов — это огромные сооружения в удаленных местах с благоприятными атмосферными условиями."}
{"id":"986","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Japan%27s_Top_100_Cherry_Blossom_Spots","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Cherry Blossom","Kazakh":"Сакураның гүлдеуін (ханами деп аталады) бақылау 8-ғасырдан бері келе жатқан Жапония мәдениетінің бір бөлігі болып табылады.","English":"Cherry blossom viewing, known as hanami, has been a part of Japanese culture since the 8th century.","Turkish":"Hanami olarak bilinen kiraz çiçeği manzarası 8. yüzyıldan beri Japon medeniyetinin bir parçası olmuştur.","Russian":"\"Созерцание цветения сакуры, называемое \"\"ханами\"\", вошло в японскую культуру еще в VIII веке.\""}
{"id":"987","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Japan%27s_Top_100_Cherry_Blossom_Spots","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Cherry Blossom","Kazakh":"Бұл ұғым онда өрік гүлдері таңдаулы гүл болып табылатын Қытайдан келді.","English":"The concept came from China where plum blossoms were the flower of choice.","Turkish":"Konsept, en sevilen çiçeklerin erik çiçeği olduğu Çin'den gelmektedir.","Russian":"Эта идея пришла из Китая, где излюбленным цветком был цвет сливы."}
{"id":"988","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Japan%27s_Top_100_Cherry_Blossom_Spots","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Cherry Blossom","Kazakh":"Жапонияда алғашқы шие гүлдеу кештері императордың бұйрығымен тек өзі және басқа да ақсүйек отбасы мүшелері үшін император ауласында өткізілді.","English":"In Japan, the first cherry blossom parties were hosted by the emperor only for himself and other members of the aristocracy around the Imperial Court.","Turkish":"Japonya'da, ilk kiraz çiçeği partileri imparator tarafından düzenleniyor ve yalnızca kendisi ve İmparatorluk Mahkemesi çevresindeki diğer aristokrasi üyeleri katılabiliyordu.","Russian":"В Японии первые празднования цветения сакуры устраивались императором только для себя и других членов аристократии при императорском дворе."}
{"id":"989","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Botanical_tourism","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Botanical tourism","Kazakh":"Өсімдіктер табиғи жағдайда жақсы көрінеді, сондықтан олардың «бір данасын» да алып тастамаңыз.","English":"\"Plants look their best when in a natural environment, so resist the temptation to remove even \"\"just one\"\" specimen.\"","Turkish":"\"Bitkiler doğal bir ortamda oldukları zaman en iyi halleriyle görünürler, bu nedenle \"\"sadece bir\"\" örneği bile almanın cazibesine direnin.\"","Russian":"Растения выглядят лучше всего в своей естественной среде обитания, поэтому не поддавайтесь искушению взять хотя бы один экземпляр."}
{"id":"990","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Botanical_tourism","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Botanical tourism","Kazakh":"Ресми түрде ұйымдастырылған баққа барсаңыз, «үлгілерді» жинасаңыз да сіз талқылаусыз шығарыласыз.","English":"\"If visiting a formally arranged garden, collecting \"\"specimens\"\" is also going to get you ejected, without discussion.\"","Turkish":"\"Resmi olarak düzenlenmiş bir bahçeyi ziyaret ediyorsanız, \"\"örnek\"\" toplamak da sizin tartışmasız olarak kovulmanızı sağlar.\"","Russian":"\"При посещении официально организованного сада сбор \"\"образцов\"\" также приведёт к тому, что вас выгонят без всяких разговоров.\""}
{"id":"991","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Botanical_tourism_in_Singapore","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Botanical tourism in Singapore","Kazakh":"Сингапур әдетте өте қауіпсіз жер болып табылады және онда жолды табу өте оңай әрі келгеннен кейін барлығын дерлік сатып ала аласыз.","English":"Singapore is generally an extremely safe place to be and very easy to navigate, and you can buy almost anything after arriving.","Turkish":"Singapur genellikle son derece güvenli ve dolaşılması çok kolay bir yer olduğu için vardıktan hemen sonra istediğiniz her şeyi alabilirsiniz.","Russian":"Сингапур в целом очень безопасное место, где легко ориентироваться, и практически всё можно купить после прибытия."}
{"id":"992","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Botanical_tourism_in_Singapore","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Botanical tourism in Singapore","Kazakh":"Бірақ экватордан бар болғаны бірнеше градус солтүстікте орналасқан «жоғары тропиктерде» орналасқандықтан, жылуға (әрқашан) және қатты күнге (аспан анық кезде, сирегірек) шыдауыңыз керек болады.","English":"\"But being placed in the \"\"high tropics\"\" just a few degrees north of equator you will need to deal with both heat (always) and strong sun (when the sky is clear, more rarely).\"","Turkish":"\"Ancak ekvatorun sadece birkaç derece kuzeyinde, \"\"yüksek tropiklerde\"\" bulunan Singapur'da hem ısı ile (her zaman) hem de güçlü bir güneş ile (hava bulutsuzken, nadiren) baş etmeniz gerekmektedir.\"","Russian":"\"Но, оказавшись в \"\"глубоких тропиках\"\" лишь в нескольких градусах к северу от экватора, вам придется справляться как с жарой (постоянно), так и с сильным солнцем (при безоблачном небе, реже).\""}
{"id":"993","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Beer_Sheva","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Beer Sheva","Kazakh":"Сондай-ақ библиялық патриархтар Авраам, Исаак, Яков және олардың әйелдерінің дәстүрлі жерлеу жері Хебронға солтүстікке қарай бірнеше автобус барады.","English":"There are also a few buses going north to Hebron, the traditional burial place of the Biblical patriarchs Abraham, Isaac, Jacob, and their wives.","Turkish":"İncil’de bahsi geçen resullerden İbrahim, İshak, Yakup ve eşlerinin geleneksel mezar yeri olan El Halil’e giden birkaç otobüs bulunmaktadır.","Russian":"Также есть несколько автобусов, идущих на север в Хеброн — легендарное место погребения библейских патриархов Авраама, Исаака и Иакова, а также их жен."}
{"id":"994","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Beer_Sheva","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Beer Sheva","Kazakh":"Сіз мінетін автобустың көрші Кирят-Арбадағы еврей елді мекеніне ғана емес, Хебронға баратынына көз жеткізіңіз.","English":"Check that the bus you are thinking of taking goes into Hebron and not just to the nearby Jewish settlement of Kiryat Arba.","Turkish":"Binmeyi düşündüğünüz otobüsün yalnızca yakındaki Yahudi yerleşimi olan Kiryat Arba'ya değil, El Halil’e gittiğinden emin olun.","Russian":"Удостоверьтесь, что автобус, в который Вы собираетесь сесть, направляется в Хеврон, а не только в близлежащее еврейское поселение  Кирьят-Арба."}
{"id":"995","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Waterways","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Waterways","Kazakh":"Ішкі су жолдары демалыс үшін жақсы тақырып болуы мүмкін.","English":"Inland waterways can be a good theme to base a holiday around.","Turkish":"Bir tatilin ana teması olarak iç sular güzel bir seçenek sayılabilir.","Russian":"Внутренние водные пути могут стать хорошей темой для проведения какого-либо праздника."}
{"id":"996","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Waterways","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Waterways","Kazakh":"Мысалы, Луара алқабындағы қамалдарға бару, Рейн немесе Дунайдағы қызықты жерлерге круиз жасау немесе Эри каналы арқылы қайықпен жүру.","English":"For example visiting castles in the Loire Valley, the Rhine valley or taking a cruise to interesting cites on the Danube or boating along the Erie Canal.","Turkish":"Mesela, Loire Vadisi, Ren Vadisi'ndeki kaleleri gezmek veya Tuna Nehri üzerindeki enteresan şehirlere vapurla seyahat etmek veya Erie Kanalı boyunca tekne turu yapmak.","Russian":"Например, посещение замков в долине Луары, долине Рейна, прогулка на круизе по достопримечательностям Дуная, или путешествие на лодке по каналу Эри."}
{"id":"997","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Waterways","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Waterways","Kazakh":"Сондай-ақ олар танымал жаяу экскурсиялардың және велосипед жолдарының маршруттарын анықтайды.","English":"They also define routes for popular hiking and cycling trails.","Turkish":"Ayrıca popüler doğa yürüyüşü ve bisiklet parkurları için de rotaları belirliyorlar.","Russian":"Они также определяют пути для популярных пешеходных и велосипедных маршрутов."}
{"id":"998","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Christmas_and_New_Year_travel","domain":"wikivoyage","topic":"Reason to travel/Christmas and New Year","Kazakh":"Рождество христиан дінінің ең маңызды мейрамдарының бірі болып, Исаның туған күні ретінде тойланады.","English":"Christmas is one of the most important holidays of Christianity, and is celebrated as the birthday of Jesus.","Turkish":"Noel, Hristiyanlığın en mühim bayramlarından biridir ve İsa'nın doğum günü olarak kutlanır.","Russian":"Рождество – это один из наиболее важных праздников в христианстве, и оно отмечается как день рождения Иисуса."}
{"id":"999","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Christmas_and_New_Year_travel","domain":"wikivoyage","topic":"Reason to travel/Christmas and New Year","Kazakh":"Мерекенің көптеген дәстүрлерін христиан елдеріндегі дінге сенбейтіндер және әлемдегі христиандық дінді ұстанбайтындар тарапынан қабылданған.","English":"Many of the traditions surrounding the holiday have been adopted also by non-believers in Christian countries and non-Christians around the world.","Turkish":"Noel tatili ile ilgili geleneklerin çoğu, Hıristiyan ülkelerdeki inançsız insanlar ve dünyanın dört bir yanındaki Hıristiyan olmayanlar tarafından da benimsenmiştir.","Russian":"Многие традиции, связанные с этим праздником, были также приняты неверующими в христианских странах и не принадлежащими к христианству по всему миру."}
{"id":"1000","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Easter_travel","domain":"wikivoyage","topic":"Reason to travel/Easter travel","Kazakh":"Бір ашық жерде күннің шығуын көру үшін Пасха түнін ояу күйде өткізу дәстүрі бар.","English":"There's a tradition to pass the Easter night awake at some exposed point to see the sunrise.","Turkish":"Gün doğumunu görmek için açıklık bir alanda Paskalya gecesini uyumadan geçirme geleneği var.","Russian":"Есть традиция проводить пасхальную ночь, не ложась спать, в каком-то открытом месте, чтобы увидеть восход солнца."}
{"id":"1001","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Easter_travel","domain":"wikivoyage","topic":"Reason to travel/Easter travel","Kazakh":"Әрине, бұл дәстүр христиандық теологиялық түсіндірмелерге ие, бірақ бұл толығымен христианға дейінгі көктем мен құнарлылық рәсімі болуы мүмкін.","English":"There are of course Christian theological explanations for this tradition, but it may well be a pre-Christian Spring and Fertility ritual.","Turkish":"Bu geleneğe dair Hristiyanlık dininin açıklamaları da var tabii ki ancak Hristiyanlık öncesinde baharı ve doğurganlığı simgeleyen bir ritüel olma olasılığı var.","Russian":"Конечно же, эта традиция имеет христианское теологическое объяснение, но это вполне может быть и дохристианский ритуал весны и плодородия."}
{"id":"1002","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Easter_travel","domain":"wikivoyage","topic":"Reason to travel/Easter travel","Kazakh":"Дәстүрлірек шіркеулер Пасха демалыс күндері сенбі түні пасхалық таңғы ғибадатты өткізеді, жиналыстар жиі түн ортасында Мәсіхтің қайта тірілуін мерекелеуге айналады.","English":"More traditional churches often hold an Easter Vigil on Saturday night during the Easter weekend, with the congregations often breaking into celebration at the stroke of midnight to celebrate Christ's resurrection.","Turkish":"Daha geleneksel kiliseler, Paskalya hafta sonu boyunca cumartesi gecesi Paskalya Nöbeti düzenlerler ve cemaatler genellikle Mesih'in dirilişini kutlamak için gece yarısı kutlamalara başlarlar.","Russian":"Более традиционные церкви зачастую проводят пасхальное богослужение в субботу вечером во время пасхальных выходных, при этом прихожане обычно начинают в полночь празднование Воскресения Христа."}
{"id":"1003","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Galapagos_wildlife","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Galapagos wildlife","Kazakh":"Аралдарға басында келген барлық жануарлар мұнда жүзу, ұшу немесе қалқу арқылы келген.","English":"All animals that originally arrived in the islands came here either by swimming, flying or floating.","Turkish":"Adalara ilk gelen hayvanların tümü buraya yüzerek, uçarak ya da süzülerek geldi.","Russian":"Все животные, которые первоначально прибыли на эти острова, добрались сюда вплавь, прилетели или их прибило течением."}
{"id":"1004","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Galapagos_wildlife","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Galapagos wildlife","Kazakh":"Құрлыққа дейінгі қашықтық алыс болғандықтан, сүтқоректілер оны басып өте алмады, сондықтан Галапагосты ірі тасбақалар мекен еткен.","English":"Due to the long distance from the continent mammals were unable to make the journey making the giant tortoise the primary grazing animal in the Galapagos.","Turkish":"Anakaraya olan uzaklıktan dolayı memeliler yolculuğa çıkamadılar, bu da dev kaplumbağayı Galapagos'ta otlayan ana hayvan haline getirdi.","Russian":"Из-за большого расстояния от континента млекопитающие не могли добраться до туда, что делает гигантскую черепаху основным травоядным животным на Галапагосских островах."}
{"id":"1005","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Galapagos_wildlife","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Galapagos wildlife","Kazakh":"Адам баласының Галапагосқа келген уақытынан бері көптеген сүтқоректілер, соның ішінде ешкі, жылқы, сиыр, егеуқұйрық, мысық және ит есебінде таныстырылды.","English":"Since the arrival of man to the Galapagos, many mammals have been introduced including goats, horses, cows, rats, cats and dogs.","Turkish":"İnsanoğlunun Galapagos'a gelişinden bu yana keçiler, atlar, inekler, sıçanlar, kediler ve köpekler dahil olmak üzere birçok memeli hayvan getirildi.","Russian":"С момента прибытия человека на Галапагосские острова было завезено много млекопитающих, в том числе коз, лошадей, коров, крыс, кошек и собак."}
{"id":"1006","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Midnight_sun","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Midnight sun","Kazakh":"Қыста арктикалық немесе антарктикалық аумақтарға барсаңыз, сіз полюстік түнді көресіз, яғни, күн көкжиектен көтерілмейді.","English":"If you visit the Arctic or Antarctic areas in the winter you will experience the polar night, which means that the sun doesn't rise above the horizon.","Turkish":"Kış aylarında Kuzey Kutbu veya Antarktika bölgelerini ziyaret ederseniz kutup gecesini yaşarsınız, bu da güneşin ufkun üzerinde yükselmemesi demektir.","Russian":"Если вы посетите Арктику или Антарктику зимой, вы узнаете, что такое полярная ночь, когда солнце не поднимается над горизонтом."}
{"id":"1007","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Midnight_sun","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Midnight sun","Kazakh":"Бұл солтүстік шұғыласын көрудің жақсы мүмкіндігін береді, өйткені аспан тәулік бойы азды-көпті күңгірт болады.","English":"This offers a good opportunity to see the Aurora borealis, as the sky will be dark more or less around the clock.","Turkish":"Bu, gökyüzü neredeyse her saat karanlık olacağından Aurora borealis'i görmek için iyi bir fırsat sunuyor.","Russian":"Это представляет хорошую возможность увидеть северное сияние, потому что небо будет более или менее тёмным круглые сутки."}
{"id":"1008","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Midnight_sun","domain":"wikivoyage","topic":"Natural wonders/Midnight sun","Kazakh":"Аумақтарда халық тығыз болмағандықтан және осы себепті азғантай ластау көбінесе мәселе болмағандықтан, сіз сонымен бірге жұлдыздарды тамашалай аласыз.","English":"As the areas are sparsely populated, and light pollution therefore often not a problem, you will also be able to enjoy the stars.","Turkish":"Bölgelerin nüfusu seyrek olduğu ve dolayısıyla  ışık kirliliği genellikle sorun olmadığı için yıldızların da tadını çıkarabileceksiniz.","Russian":"Так как эти районы являются малонаселенными, и, как следствие, световое загрязнение часто не является проблемой, вы также сможете наслаждаться звездами."}
{"id":"1009","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Working_and_studying_in_Japan","domain":"wikivoyage","topic":"Reason to travel/Working in Japan","Kazakh":"Жапондық жұмыс мәдениеті батыстықтар үйренгеннен гөрі көбірек иерархиялық және ресми болады.","English":"Japanese work culture is more hierarchical and formal that what Westerners may be used to.","Turkish":"Japon iş kültürü, Batılıların alışageldiğinden daha hiyerarşik ve resmidir.","Russian":"Японская культура труда иерархичнее и формальнее того, к чему привыкли жители Запада."}
{"id":"1010","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Working_and_studying_in_Japan","domain":"wikivoyage","topic":"Reason to travel/Working in Japan","Kazakh":"Костюмдар стандартты бизнес киімі болып табылады және әріптестер бір бірін тектері немесе жұмыс атаулары арқылы атайды.","English":"Suits are standard business attire, and coworkers call each other by their family names or by job titles.","Turkish":"Standart iş kıyafeti takım elbisedir ve iş arkadaşları birbirlerine soyadlarıyla veya iş unvanlarıyla seslenir.","Russian":"Костюмы являются стандартной деловой одеждой, а коллеги обращаются друг к другу по фамилии или по должности."}
{"id":"1011","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Working_and_studying_in_Japan","domain":"wikivoyage","topic":"Reason to travel/Working in Japan","Kazakh":"Жұмыс орнындағы үйлесімділік өте маңызды, себебі жеке жетістіктерді марапаттауға емес, ал топтық жұмысқа назар аударылады.","English":"Workplace harmony is crucial, emphasizing group effort rather than praising individual accomplishments.","Turkish":"Bireysel başarıları methetmektense grup çabasının altını çizen işyeri uyumu çok mühimdir.","Russian":"Чрезвычайно важна гармония на рабочем месте, а результаты групповой работы ценятся выше индивидуальных достижений."}
{"id":"1012","url":"https://en.wikivoyage.org/wiki/Working_and_studying_in_Japan","domain":"wikivoyage","topic":"Reason to travel/Working in Japan","Kazakh":"Жұмысшылар көбінесе қабылдайтын кез келген шешімдері үшін бастықтарының мақұлдауын алулары керек және олардың бастықтарының нұсқауларына сөзсіз бағынулары керек.","English":"Workers must often get their superiors' approval for any decisions they make, and are expected to obey their superiors' instructions without question.","Turkish":"İşçiler, aldıkları herhangi bir karar için sıklıkla üstlerinin onayını almalıdır ve üstlerinin emirlerine tartışmaksızın riayet etmeleri beklenir.","Russian":"Обычно работники должны получить разрешение начальника перед принятием любых решений и обязаны беспрекословно выполнять приказы начальника."}