030 Nyman E - The Story of Glacier-Bidding Bay - Original.txt

{Number = 030}
{Type = Original}
{Title = Sitʼkunà Ghìyi Dàt Sh Kałnìk / The Story of Glacier-Bidding Bay}
{Author = Seidayaa / Elizabeth Nyman}
{Clan = Yanyeidí; Ḵaach.ádi yádi}
{Source = Nyman & Leer 1993: 42–90}
{Translator =  Weihá / Jeff Leer}
{Orthography = YNL}
{Dialect = Northern - Inland - Atlin}
{Page = 42}
1	Wé Sitʼkunà Ghìyí
2	tle yê áwé yatì,
3	łatín wê—
4	yâdu á wé sítʼ anaxh hàt kàwa.ayi yé tle
5	tle yû àxh khukayaxát.
6	Tléł tlaxh unałí wé ghìy,
7	tle chʼa yàdachûn áwé tle yû yatì.
8	Tle xʼà áyá yât tle.
9	Á áwé Yanyèdi Xʼàyí,
10	kha tsu Sítʼ Xʼàyí yû áyá has ayasâkw
11	tle àxh áwé tle yá Taku Lodge-de tle khukawdishû.
12	Á áwé has akanîk áwé wé axh îsh wé du húnxhu tín wùch ìn,
13	wé sítʼ
14	ùn yù xhʼadudli.átk,
15	khà xhʼaya.áxhch yû has xhʼayakhá,
16	wé Nàda.êyàch
17	tsu àxh dàk wułłàyí yîyich
18	á àxh áwé has awsikû.
19	Á àghâ áwé wé axh îsh tle yá sítʼde wùgùt tle,
20	wé Nêxhʼw khu.a.
21	Wé Natsʼáł khu.a áwé yât, yá ghìy tâk áwé
22	át ayàwayèk wé tsà—
23	gùnáxh sá kè à yawdzi.â—
24	áyá chʼas ayasa.únxhà,
25	chʼas ayasa.únxhà.
26	Axh îsh khu.a áwé tle yâde wùgùt wé sítʼde.
27	Dèshi àdé du ûnayi duwa.áxhch.
28	“De tsu à wdzitûk wé ûnà,”
29	yê dàyatùkhá wé axh îsh,
30	wé tlêxʼ à,
31	wé Natsʼáł.
32	Kàxwâshgí—
33	gúshé xʼùndahîn sáwé àdé at wułi.ûn,
34	de chʼâkwxh nastî áwé tsu chʼas anaxh hàt uwagút.
35	Dlèt yátxʼi xhá yê yatì.
36	“Wêxh yà nagút axh îsh,” tle yû xhʼayaxhakhá.
{Page = 44}
37	Chʼa áxʼ ghàxhtusitìni yé yáxh kunàłiyi yé áwé
38	hà ìn àwachʼíxhʼ wé sítʼ.
39	Dà sáwé a ká tle yû kayaxát.
40	Sítʼ tle yû áwé àghâ áxh daxh kaduháshxʼw,
41	yè nałên áwé
42	Chʼa àn áwé tle yê
43	sítʼ xhʼânáxh tle yû
44	tle yânáxh hàt uxìxch tle tsu.
45	Yât tsu à tîn, tle tsu a xhʼânáxh tle tsu.
{Comment = Break in text, line 46 is blank.}
47	Àghâ áwé wé sítʼ kè àwasʼúw tle yû,
48	tle wé tsà shèyí áwé tle a dà ayàwayìkh,
49	kha yât tle yû,
50	kanêsdi yáxh a ká.
51	Àghâ áwé tsá a kâ akàwachák wé tsà,
52	tle yû wùch dasêxʼin tle.
53	Yèsú
54	yê ayawsikhà, “Yá Sitʼkunà Ghìyíde áyá iwduwa.îxʼ,”
55	tle yê áwé ayawsikhà.
56	Ách ásíwé tle yê tle ghunayê uwaxíx tle.
57	Ha wânáxh khu.a sáyú chʼu tle
58	a dà yà łaháshch tle tsu yâtʼà tle tsu wé tlêxʼ à,
59	tle yû,
60	tle khà xhʼânáxh át wùgùdi yé yáxh yatì wé sítʼ.
61	Tle chʼas tułatín áwé.
62	Tle yê, tle wé Sitʼkunà Ghìyí yê yatì,
63	tle khúnáxh yât áwé tle
64	tle áxʼ tle yandachûn yan uwagút—
65	yan uwaxíx wé tʼîxʼ.
66	Tle a kanaxh sanàshû,
67	tle a dàxh yè nałłên tle.
68	Tlâkw áwé wé a dàt has uwa.át,
69	sʼéłʼ xʼwán áwé yê s adaghà.ù.
70	Tle a kàxh tle yû dákhde dughîch tle yû.
71	Tle wé a kàxh dàkh has akajêł áwé tle
72	wé ghîn tle has awłixàsh.
73	Àghâ tsá yèsú tle yû has awsixʼâ.
74	Chʼa ghuna.à shìy anaxh has ayawłitsákh
75	tle a kát has akàwayíkh.
76	Tle wé tsà áwé tle a khʼałûnáxh has anaxáshch,
77	tle anaxh has ayawusyìghí tle
78	axh îkʼ jìt,
79	tlêxʼ à áwé xhát.
80	Kashixhʼiłʼk wé át chʼu tle yû
81	yà nashxhʼíłʼ,
{Page = 46}
82	tle daxh katùxhútʼxʼw áwé wé sʼísà hít xhʼawùłdé.
83	Héʼ wé axh tlâkʼw kha wé axh tlâ kha axh shátxh
84	tle has awłiháw kwshêwé
85	wé â has gughałxʼish yé tle.
86	Chʼu násʼgináxh hás áwé łítà has du jìwú.
87	Jî, daxh xhasikʼê, a xhù à áwé tle tʼùchʼ yáxh daghàtì,
88	yá a kachʼéchʼxhi tle yû.
89	A kàdé łighî wé tʼùchʼ yáxh xhasatìyí.
90	Tle á áwé tle daxh has ałxʼîsh tle.
91	Héʼ, tle dà sá tlaxh khût uwahayi ât wudujàghí
92	a yáxh áwé tle a kàxh sh dlitî axh shátxh khu.a.
93	Tle yá a kùwú áwé tle àxh—
94	a gìní áwé yû duwasâkw—
95	tle àxh daxh ałxâsh tle.
96	Tle tsîk tûxh áwé yê adàné tle daxh ałhîts,
97	tle daxh ałxâsʼ tle yû.
98	Tle wé gishù xâsʼi ùdaghàyâ tle.
99	Tle wé dlèt tín áwé tle tsu ùxâsʼch tle yû,
100	té khʼwatl kàdé tle.
101	Yan has asnî áwé tle wé nàs a yídáxh yê s adàné,
102	tle chʼa du jishâxʼ áwé wé axh shátxh.
103	Tle yâtʼát yáxh áwé kùtlà,
104	wûshnáxh yà anasyíkh tle yû.
105	tle yínde yè nagásʼ.
106	A tú áwé tsá wé tsà dlìyí tle yât à uwatsákh kha yât,
107	wé tày áwés tsu yât tle dàxʼùn yìká.
108	Tle a tûde áwé yè naxíx wé [dlìy kha wé tày]—
109	tle a dàxh yê à nasnìn tle yû.
110	Tle yá a yânáxh kè asnî áwé tle
111	axhʼawsi.áxhw tle.
112	Tle axhʼasa.âxhw áwé tsá wé khʼwátl kàdé àwatì,
113	tle axhʼawłi.úk tsu.
114	Tle yà na.în yé yáxh áwé tle chʼas
115	tle a dà yà ndaxhagi yé yáxh yà nanìn
116	yû yà ndaxhʼíxhʼi.
117	Tle wé dlìy tsú, kàxwâ yê yà kagùtlâ.
118	Dèshi ya.î—
{Page = 48}
119	tle all day gíwé a kát as.ín—
120	wudli.úk.
121	Áwé tsà gìní tsú de yan uwa.î.
122	Tléł tlaxh tày áwé yê utí.
123	Chʼu tle chʼas yû khunùgú gíwé
124	tle chʼas xhísʼ yáxh áwé yatì
125	tle chʼa tày tín tle.
126	Tle chʼa wtuwakhídi yé yáxh áwé hà yatì uhân khu.a
127	wé axh îkʼ tin,
128	tle chʼa yû tùtìní tle tléł hà tuwâ ushgú.
129	Héʼ, tle àxh dàkh awsi.ín wé du khʼwádli wé axh shátxh.
130	Tle wé yán hàwú káxʼ áwé yan àwatî
131	a tûdáxh hîn ghàghadàyí yís,
132	wé àn uwa.iyi hîn a tûtxh ghàghadàt.
133	Wé tsà gìní tsú tsu chʼù yê.
134	Axh îsh khu.a áwé tle wé a sʼûghu tle has akawsihán tle yû,
135	tle sʼikhyatû yù has ałi.âtk tle.
136	Has awsikû áwé de tlél gaxhtùxhàyi wé axh îkʼ tin,
137	chʼa hà tuwâ áwé ksiyê,
138	tle khúnáxh tʼùchʼ yáxh xháwé daghàtì a dlìyí kha wé a shèyí tsú.
139	Héʼ, axh shátxh tle yû áwé akłaxʼâsʼ wé a nàsí tle yê,
140	tle wé dlìy a tû uwa.î.
141	Tle êłʼ a yâ yê yù asinìk tle.
142	Àghâ áwé tsá akaxásht, axhá.
143	“Kʼe xhʼê à idanú,” yû xhat dàyakhá,
144	“Tlêkʼ,” tle.
145	Axh îkʼ tsú “Tlêkʼ.”
146	Tle wé a gìní tsú tsu chʼù yê tle yû akłaxʼâsʼt tle,
147	tle wé dlìy xùk tín áwé tle axhá.
148	Uhânch khú.a tlêkʼ tle chʼas
149	chʼas wé dlìy xùk yê kułgè áwé hà jìt wududli.át,
150	chʼas á áwé wtuwaxhâ.
151	A sayèkh tsu chʼù yê, tle yê tle chʼas wé kûx,
152	kûx has awsi.î, chʼas á áwé wutuwaxhâ.
153	Dèshgí dê dàxʼùn uxhî.
154	Áwé axh îsh yê yàwakhà, “Yaxh has yaguxhłałâxw wé at yátxʼi.
155	Kʼe yú ghíłʼ yàdé nkhagùdí,
156	jánwu shákdé áwu,
157	khushtuyáxh jánwu yádi xhwa.ûni.”
158	Tle wùgùt.
159	Tléł tlaxh yìwuyâtʼ áwé tsu chʼas anaxh hàt awsixátʼ wé jánwu.
160	Wé ghîn a sê awsidúxʼ,
161	àn yû yà anasxátʼ.
162	Tle wêxʼ hàt awsixátʼ,
163	tlâkw áwé tle wé yán hàwú—
{Page = 50}
164	tle yû khʼâtlʼ yaxh xháwé daxh sitì wé át—
165	tle wùch kinâ áwé tle yû áxh yà has akanałjéł.
166	Has awłixʼìsh wé jánwu.
167	Yá a ghádzi áwé tle tlâkw tle akawłixʼásʼ tle yû axh îsh khu.a—
168	awsikû hà ît yàn uwahâ—
169	tle wé gishù ìxhí tin tle akawłisʼíkw hà xhʼès.
170	“Yaxh has yaguxhłałâxw wé at yátxʼi,” yú.á.
171	Tle chʼa a áwé tsa wtuwaxhâ wé axh îkʼ tin.
172	Kûx tsú àn has awsi.î.
173	Tle axh îsh yê yàwakhà,
174	“Tléł ułigêyi jánwu áwé chʼas wé at yátxʼi xhʼès áwé.
175	Uhân khu.a áwé tsà dlìyí kâ yè khugaxhtùstî,”
176	yê áwé xhʼayakhá.
177	Tle yagê àdé s àwajaghi yé wé tsà.
178	Á áwé yan has axhsanì yís,
179	tle àdû àyí sá yan awłixʼísh tle has ał.éłʼxh tle,
180	tle tsu tlêxʼ à, tsu tlêxʼ à.
181	Chʼas kè daxh nadaghát wé tsà dùgú khu.a tle yû.
182	Daxhdahîn gíwé—
183	wé Kaxhtûk Xhʼayì â yê hà yatì
184	sʼísà hít yì—
185	daxhdahîn gíwé àdé awusxâtʼ axh îsh
186	wé tsà tàyí kha wé—
187	wé a dùgú,
188	àn.
189	Yâxʼ áwé tsá àdé ghunayê wtuwa.át,
190	tle â kè wtuwa.át.
191	Tle łdakát áwé tle tʼîshde has ał.àt wé axh tlâ wé tsà,
192	tʼîsh yaxh yawdudliyéxh tle yû,
193	yû yaxh yakawdudlijéł.
194	Tle yaxh yasaxûk áwé tle has akàwachák.
195	Tle àxh yèsú wé nánde ghunayê wtuwa.át—
196	a tûxʼ gwâł chʼa násʼk gíyú utí hà kèdlí—
197	tle wé boundary line îxnaxh.á wûshnáxh tíy hít át da.â tle àdé áwé.
198	Á àghâ áwé wé—
199	gwáł i ìn kaxhwanìk wé game wardens jìdáxh khut ayawtudi.àt?
200	{Tlêkʼ.}
201	Ha tle á ktsú i tuwâ sigû i ìn kaxhanìgí?
202	{Àa.}
203	Tle wé wûshnáxh tìy hít,
204	yagê wé wûshnáxh tìy hít
{Page = 52}
205	tle á áwé a yì nèł khuwtuwa.û.
206	Sdùx tsú a yì, heater tsú a yì.
207	“Kʼe dzískʼu łʼûn kukhwagût wé gân yan yê xhwsanìyí,”
208	yû xhʼayakhá wé axh îsh khu.a wé Nêxhʼw.
209	Tle wé gán yan yê has asnî nèłdé tùyâ,
210	axh îkʼ tin katùchâk.
211	Yagêyi hít áwé,
212	tle yú îxnaxh.á wé xhʼahât kíknáxh áwé tle tû
213	â katùchâk tle yû,
214	hênaxh.á tsú tle.
215	Gân áwé tsu hà jiya.âk yê awsinì wé axh îsh
216	yèsú tsu â ktudachâk
217	tle yú dikínde kàwa.úk tle yû.
218	A siyèkh áwé ałʼûn wùgùt.
219	Tlèkhâ kha kìjín yê áwé du.ûw wé a dùgú,
220	wé êłʼ kâxʼ.
221	A yís áwé tle
222	wé axh tlâkʼw Dàxhłâ kha axh tlâ
223	Xhʼadèknà.àt,
224	yâdu axh shátxh Xhàstìn,
225	tle wé dzískʼu yâdi áwé du jìxh du.àxh wé axh shátxh khu.a.
226	Wé hâs khu.a áwés wé a tlâ
227	wâni dêxh has ùjàkhch tle yê.
228	Dlèt khâ áwé tle yá Tʼàkhú diyânaxh.á
229	hà kìkâ yê yatì
230	De yà ndashán wé khâ shàn,
231	Oscar Yehring yû duwasâkw.
232	Tle áwé tle axh îsh yê yàwakhà,
233	“Kʼe du xhʼêxh à naxhtùtì yá dlìy,
234	tlaxh yakʼêyi à a sʼûghu kha wé—
235	kadułsʼikwxh à a ghatsdàdlìyí,” tle yû yàwakhà.
236	Tle daxh has àwaxásh tle yû tle àdé dàk àn uwagút,
237	du xhʼêxh wuduwatì.
238	Yèsú àxh sh tughâ ditì.
239	Xhachu hú ásíwé kè hà kakghwanîk.
240	Tle xʼùndahîn sáwé dzískʼw yaxh ayawłijákh
{Page = 54}
241	wé axh îsh kha wé tlêxʼà,
242	wé du húnxhw,
243	wé Natsʼáł.
244	Tle chʼu dáxhináxh hás has na.átch
245	tle wé at dùgú hàxh duł.àt.
246	Tle hás khu.a áwé yê s adàné wé axh tlâ wé at dùgú.
247	Héʼ, tle yûde yê daxh xhʼatukwdliyâtʼ,
248	wé has du at dùgú àdé has ashayatì yé.
249	Chʼa wâ yù kùtî sáwé tsá
250	chʼas hà xhánt uwagút wé khâ, wé dlèt khâ,
251	jâji yê daxh adaghà.ù.
252	Khachu tle
253	wé dzéskʼw â has a.ìn yé xhù ásíwé át wùgùt tle
254	xʼúxʼ kàdé yà akanashxít.
255	Adaxh áwé tle àxh
256	tle wé Tàłtsuxhêde tle tsu has at kàwanâ,
257	tle tsu â kè wtuwa.át wé ghàtâ yê dàné áwé.
258	Tle wé at dùgú khu.as tle chʼa â yê wùtì,
259	kha wé tsà dùgú.
260	Tle daxh wududlixwách,
261	daxh has awłixwách wé axh tlâ,
262	wé nèłnáxh,
263	wé tsà dùgú,
264	tle yaxh daxh ayawłixwách.
265	Chʼa yèsú ł has du xhánt khutùtìnjí áwé wé axh tlâkʼw,
266	ghúkhłʼ kwshêwé àwa.ún wé axh îsh.
267	A áwé tle awłikʼúts axh tlâkʼw Dàxhłâ khu.a,
268	chʼu tle chʼas yá a kʼitukaxhʼwâłʼi áwé
269	tle itʼs pretty, you know.
270	Tle awłixʼìsh wé ghúkhłʼ,
271	tle at kâ yù aya.áxhk tle,
272	tle yê xhʼwâłʼ yáxh yatì tle.
273	Tle awłixwách tle
274	jintàk.wúghà tín,
275	yû.
276	Àghâ áwé tsá yèsú tle yan xûk tle akawłikʼwátʼ.
277	A dàxh at dudzinîgu át áwé wé ghúkhłʼ,
278	tle á s àwatʼì wé game warden-ch.
{Page = 56}
279	Wé Oscar Yehring,
280	tle chʼa wâ sá dzískʼw has àwajákh
281	tle du xhêxh dutìxh tle,
282	tle hú ásíwé tle kawjixít
283	wé game warden-xʼi jìdé,
284	“Tle khutxh áyá yà has at shunałxíx yât.”
285	Tle wé axh îsh àwasâ kha wé tlêxʼ à
286	kha wé uhân dáxhinâxh at yátxʼi kha wé násʼgináxh shâ.
287	Tâkw áwé,
288	tle wé Tàłtsuxhêxʼ kè tù.ât áwé
289	tle sʼísà hít yì â yê hà yatì.
290	Tle wé ghàtâ yê s adàné,
291	chʼa xʼùn sáwés yatì wé ghàtâ.
292	Á áwé yê s adàné,
293	yâxʼ áwé tle sagwèt yê has awsinì—
294	yá Łingít àyí ghàtâ áwé yê duwasâkw sagwèt—
295	tle kínde s asawłi.át tle.
296	Tle gushé xʼùn kʼûx sáyú has àwajákh,
297	kha wé nûskw,
298	dà sáwé, kha wé łukshiyân,
299	áyá daxh has awdzighát.
300	Shayadihên!
301	Yâxʼ áwé tle wé sʼigèdí chʼu tle a khîduxʼu tle kha wé a hítxʼi,
302	tle a xhù has wakhkùwâchʼ,
303	a xhùt has awdlighìn.
304	Tle chʼa has du jishâxʼ áwé kè na.át.
305	Tle wé ghàtâ / yaxh has adèł.
306	Tlêxʼ hundred wanyâxʼ áwé has àwajákh
307	wé sʼigèdí àxh.
308	Tle àghâ áwé tle yê s yàwakhà,
309	xhànásʼ[khatułayèxh].
310	Héʼ, áxʼ tsú has a.ìn wé dzískʼw,
311	tle yá March yát áwé chʼu tle kínde has axâsh
312	wé axh tlâ khu.a
313	tle kàdé has ałxʼâsʼ,
314	tle łdakát wé dzískʼu dlìyí wdudzixúk.
315	Tle wé a sʼàghí. áwé tle
316	wé a sʼakhtu.ìxhí káxh tle yê s awsinì,
317	tle wé at kułûxʼshani yaxh daxh shayawłitsʼítʼ wé at sʼàghí ìxhí.
318	Wé at dùgú has du jìt kàwasûs,
319	yaxh yà has ayanałxwách.
320	A xhù à áwé dlèt yáxh daghàtì,
{Page = 58}
321	a xhù à áwé wé nàkhw tín—
322	tléł yât yáxh sʼûsʼani á—
323	wé nàkhw áwé
324	tle àn áxh daxh has akłasʼíkhxh.
325	Uhân khu.a áwé yê hà kwdzigê,
326	chʼas wé gán nèłdé tùyâ yé îxʼ gíwé hà ukʼé,
327	wé axh îkʼ tin.
328	Yâdáxh áwé,
329	héʼ, chʼu tle de May yát áwé de kayàní yê yà nanìn.
330	“Gûk, dàk khatùkhùxhú
331	Juneau-dé, wé at dùgú gaxhtùhûn,” tle yû has yàwakhà.
332	“Àghâ tsá yú Shghagwènáxh khugaxhtùtîn
333	Â Tlèndé.”
334	Tle “À,” tle yû has xhʼayakhá.
335	Ách áwé axh îsh tle wé xhànásʼ awłiyéxh tle
336	gwáł de yûde yânáxh kułiyâtʼ.
337	Àghâ tsá tle a dà khʼanâxhán yáxh aya.û tle yû.
338	Wé a ghè áwé tsá â kawduwachák wé dzískʼu dlìyí xùk,
339	a dà.âxhw tle wùch kinâ tle yû,
340	kha wé sʼigèdí wdudzixúk,
341	tle á tsú tle tle yê kawduwachák,
342	wé dzískʼu ìxhí, wé dzískʼu sʼakhtu.ìxhí
343	â has akàwachák.
344	Ha wé at dùgú tsú, tlêxʼ hundred wanyâxʼ áwé wé sʼigèdí,
345	kha wé kʼûx,
346	dà sá łukshiyân, dâ,
347	yaxh has yawdzighadi át.
348	Wé chʼakhúxh,
349	chʼa a tûxʼ áwé tsá chʼas wé—
350	wé axh wû Yaxhgûsʼ,
351	axh kâkxh sitìyi à khâ—
352	heʼs my uncle—
353	wé du shát Łànàtk,
354	kha wé du kîkʼ áwé
355	Wakhnàs yû dusâgun,
356	axh tlâ du îkʼ áwé axh kâkxh wusitì,
357	heʼs my uncle.
358	Axh îxh dashîyin kuhànkîxh xhat satìyí.
359	Àghâ áwé tle
{Page = 60}
360	cha chʼas hà xháni kè has wudlitsákh,
361	tle wé sʼigèdí áwé has ałʼûn hás tsú.
362	Dêxh gíwé hà xháni has wuxhí.
363	Tle yâdáxh áwé tle yê has yàwakhà,
364	“Hà ìn yàxh ghàgha.àdí wé Khìdudâ.
365	A yayìghâ â yê hà kghwatî,
366	wé Tàłtsuxhê wát.”
367	Ách áwé tle khùn yàxh wù.àt wé axh îkʼ khu.a.
368	Xhachu de wé game warden ásíwé de át uwakhúxh,
369	tle wé has du at dùgú tle àxh kawduwajèł tle wé
370	yê has awsinìyi sʼigèdí tle łdakát.
371	Á áwé násʼgináxh áwé has yatì,
372	dáxhináxh wé American àyí game warden,
373	yâtʼà áwé wé Canadian àyí,
374	násʼgináxh game warden áwé.
375	Á áwé axh àt,
376	wé Yaxhgûsʼ du shát Łànàtk—
377	chʼu àghâ át wùgùt—
378	du kîkʼ áwé
379	my uncle-ch uwashâ,
380	Khàłyátʼ yû dusâgun.
381	Á áwé du sèdí áwé tle yê yatì,
382	gûn sèt áwé yê ana.wèch áwé tle
383	yá du dùnyàxʼ yê yatì.
384	Á áwé tle àdé áwé,
385	tle yâde áwé wùshì wé game warden khu.a
386	tle ash sênáxh kè akawsixátʼ.
387	“Axh tuwâ sigû yá i sèdí,”
388	tle a kujîn áwé àdé wùshì tle anaxh kè akawsixátʼ.
389	Tle kʼadên áwé a dà yù akwdlighínk tle.
390	Kʼadên a dà yù akùłghîn áwé tle ajìwanákh tle chʼa yê.
391	Tle tliyàdé áwé a jín àwagwáł,
392	wé axh àt Łànàtk khu.a.
393	Tle yâxʼ áwé tle dàk has uwakhúxh,
394	wé at dùgú tle yàkw yíde has akàwajèł,
395	wé dzixhâwu át yê s awsinì.
396	Has ach xhʼawûsʼ áwé yûtʼà Tom Williams
397	kha Telegraph Jack gí de yisikû?
398	{Àá.}
399	Tle wé axh àt khu.a tle yê,
400	“Tléł yì xhʼatù.áxhch, tléł—
401	tléł yì xhʼatù.áxhch,” tle yê,
{Page = 62}
402	chʼa Łingit xhʼênáxh áwé yê xhʼayakhá,
403	tle àxh dàk has uwakhúxh.
404	Tle chʼu àghâ xânà áwé tle
405	wé du xhúxh hàt has uwakhúxh wé du kîkʼ tin.
406	Tle àn daxh akàwanìk,
407	dà sáwé tsú Khìdudâ has du ìn yàkwt â.
408	Tle chʼu àghâ tàt áwé wé Shorty Jackson tle
409	du kîkʼ tin hà xháni kè uwa.át tle tsu.
410	“Game warden hà at dùgú
411	hà ìtídáxh has awłi.àt.
412	Yì ìghâ khudushî,” tle yû has adàyakhá wé axh îsh,
413	kha wé axh tlâkʼw kha axh tlâ.
414	De yan hà uwanî wé íxde!
415	Tle ách áwé tle àxh
416	a siyèkh áwé tle àxh dàk hà włihásh—
417	dàk wułihásh wé axh îsh
418	wé xhànásʼ tin.
419	Uhân khu.a áwé xwàsdâ yàkw / a yít tùkhîn.
420	Hà shukáxh áwé yè nałhásh.
421	Tle wé tsà dùgú áxʼ yê duwa.uwu yé
422	kha wé dzískʼu dùgú â yê duwa.uwu yé
423	tle anaxh yan wutuwakhúxh,
424	wé cabin yì â yê hà tîyi yé.
425	Dà sáwé tsú tle xhʼêdáxh has àwałʼîxʼ tle,
426	tle wé dzískʼu sʼàghí áwé tle yû has akàwachák
427	tle yû, tle yû, tle yû,
428	tsu hêt tle tsu wêt, tle wêt.
429	Tle gúshé xʼùn yìkàdé sáwé has àwatíw,
430	tléł xhwasakú á khu.a.
431	Tle wé ghúkhłʼi dùgú àxh has àwa.àxh
432	kha wé tsà dùgú yaxh yawdudlixwaji.
433	Tle łdakát tle àxh tle yê s awsinì.
434	“Ha xʼêghà ásíyá tle tléł hà jiyís—
435	yagêyi át áyá khut kè gaxhtùghîxʼ,” tle yû has yàwakhà.
436	Tle wé Nàhîni yû duwasâgu yé yíde áwé
437	wé xhànásʼ wududzixâtʼ tle—
438	kè ndusyíkh.
439	Tle ł â ghàxhdudzitìni yênáxh kè has awsiyíkh,
440	kha wé chʼakhúxh tsú tle kux wuduwashát wé chʼakhúxh khu.a,
441	tle yindatân has àwatàn
442	ghaxùgú yís.
443	Tle wé xhànásʼ khu.a áwé
444	tle wé dlìy xùk a dà.âxhw yê daxh kudligê,
445	yûde yáxh,
446	hînde áwé has akłaxêsʼ,
{Page = 64}
447	tléł àdé yú shà yáxh kè xhduwayàyi yé.
448	Tle wé kètl, kètl xhîyi yê has awsinì wé axh tlâ,
449	wé kètl xhîyi tû has kawdichák.
450	Uhân khu.a áwé wé tás kadlìyí tle chʼas yakʼêyi à áwé
451	tle gwêł tû kawduwachák wé axh îkʼ kha xhát,
452	hà wûwu sákw áwé,
453	kha wé at sʼàghí ìxhí.
454	“Yà gaxhyìyâ, yì wûwu sákw áwé,”
455	tle yû hà yawdudzikhà.
456	A siyèkh chʼa yèsú tsʼùtàt áwé ghunayê wduwa.át—
457	a yáxh ghàłî wé shà.
458	Uhân khu.a at yátxʼi yisikû tléł dà sá tû ùnùk—
459	héʼ, áxh kè wùch gatùłkéłʼch axh îkʼ tin,
460	axh shuká áwé,
461	chʼa du ít yê naxhsanìch.
462	Yú dikî kè xhtù.ádín áwé s du yìghâ â xhtùkhìch,
463	chʼa wé yà ntudayân chʼa àn.
464	Wâ nanî sáwé axh îsh—
465	tle dê yú dikî a yakatʼût kînaxh.â kè wtuwa.át,
466	àghâ áwé tle â wtudlisâ, tle wé ghagàn de kè uwaxíx—
467	áwé axh îsh chʼas tunaxhkhudutîsʼ àxh àwatì,
468	yûde át axhʼèwatàn.
469	Dà sáwé tsú wé gânt â wé Oscar,
470	tle wé tunaxhkhudutîsʼ tin uhân tsú hà ìghâ khutîsʼ gíwé.
471	Tle àghâ áwé axh îsh yê yàwakhà,
472	“Tlâkw, khushtuyáxh yì kanaxh yà natîni.
473	Àxh nèłdé yà nagút wé khâ shàn,” yê yàwakhà.
474	Tlâkw áwé ghunayê àwa.àt,
475	kàxwâ chʼu tle wé a shakînáxh tliyàdé—
476	gwáł yú a shakîdáxh tlaxh / chʼa yê gunàsînkʼi yé gíwé—
477	khà tût uwakʼúts wé khà dasêgu wé axh tlâkʼw,
478	hú áwé khà shukát khudzitì,
479	wé Dàxhłâ.
480	Héʼ, a tûxʼ wułnìdlín!
481	Kasáyjà gùdáxh sáwé ashunłi.àt.
482	Yà ndayân tsú, wé axh tlâ tsú, wé axh shátxh tsú.
483	Wé axh îsh khu.a
484	chʼu tle s du shakinâ kè kàwa.ugu at dùgú yà s anayân,
485	kha wé kètlxʼ tsú.
486	Á áwé â ghadułsà tle yû yàwakhà wé axh îsh,
487	tléł àdé hà ghwàxhsitìni yé.
{Page = 66}
488	Tle wé—
489	áxʼ has wudlisâ.
490	Áwé shà yadà xhʼèsʼawâyi áwé kawdliyìch.
491	Yèsú át wutułikêłʼ wé axh îkʼ tin.
492	Chʼas at yátxʼi xhá,
493	dà sá du tuwâ sigû yê adàné.
494	Á tle yú a shakîde kè agunastán wé shà yadà xhʼèsʼawâyi,
495	á áwé yà ntułakéłʼ.
496	Dà sáwé té áwé àghâ khuxhatisʼ nìch sî sákw,
497	áwé dà sáwé xhwasitìn,
498	héʼ tle yû áwé khâsʼ yáxh daghàtì tle yû.
499	Tle chʼas a yáxh yà anxhałghín tle yû áwé tle
500	át kawdishù tle yû,
501	tle yûde,
502	tle yû, tle wé shà shakî tliyàdé.
503	Khúnáxh yâtʼát yáxh áwé yatì yá hít dàxʼúxʼu,
504	chʼa yê gugênkʼ a yânáxh itʼs deep,
505	a little deeper color,
506	tle kadli.ítʼjà áwé.
507	Gwâł yê daxh kudzikàk
508	Tléł tle yû utí, chʼa tlʼàdawánin yáxh áwé yû daghàtì.
509	Á áwé tle
510	tle át xhwajixíx de.
511	Héʼ, axh îkʼ khu.a yûde kè anałkéłʼ
512	wé xhʼèsʼawâ,
513	daxh ashadaghadzèt áwé.
514	Héʼ, tle át xhwajixíx,
515	dèshgi àxh kè xhaxhútʼch,
516	wâ nanî sáwé àxh kè à xhwàxhútʼ.
517	Gwáł yê gíwé kùwûxhʼ,
518	yê kùwâtʼ.
519	À kkhatìyí yû axh tuwatì àn khunkhas.ùkʼút,
520	wé té sî áwé khałtû xhwdlisín.
521	Tle wé té tlèn kát xhaghîxʼ áwé
522	tle chʼas yû khu.a wùnì,
523	tle dlèt yáxh yatìyi—
524	tléł tsu àdé wûshdáxh unghàkʼùdzi yé.
525	Tle yû â kaxhwsaxàdí áwé tle chʼa łdakát á tle yû
526	tle yà kanayît yé yáxh yatì tle dlèt yáxh,
527	tle yû kastʼâtʼ ùwayâ.
528	Á áwé tle yá té kâ yan xhwàtî tle,
529	yałikʼatsʼi té.
{Page = 68}
530	Àghâ tsá chʼa ghuna.à té tin áwé yû xhatʼîxhʼ,
531	tle áxh yà yanaxhsatʼíxhʼ,
532	kàxwâ yê kugè axh jìt xîx
533	wé té xhwasitìni,
534	tle khatltûde xhwditì.
535	“Dà sáwé, dà sá de yłisín?” yû áwé xhat dàyakhá axh tlâ.
536	“Tléł dà sá,” yê dàyaxhakhá,
537	tlêxʼ à axh khatltût à xhatîn, tlêxʼ à áwé yât.
538	Tle axh khatltût khushî tle
539	àwatʼì tle yûde kè àwaghíxʼ.
540	Yâtʼà áwé tléł du ìn kùxhanìk.
541	Tle àxh ghunayê wtuwa.át, dlèt ìtí áwé.
542	Héʼ, axh tlâkʼw khà ítxh áwé yà nagút,
543	Dàxhłâ áwé,
544	wudlinítl.
545	Yâde áwé kdadâ wé dlèt ìtí,
546	wé hás;
547	uhân khu.à
548	a xhʼakîxh yà hà łunagúkh.
549	Tle du nákh àwa.àt / wé axh tlâkʼw khu.a.
550	Á áwé tle yûtʼát awłiłʼíxʼ,
551	wé hàw,
552	wé łkʼûxhʼèt hàwú-dligêxʼ yú shà ká—
553	tle awłiłʼíxʼ kwshêwé tle wùch kinât akawłijéł tle yû,
554	tle a kâ wùnùk tle yê.
555	Yá àxh awłiłʼixʼi yé áwé tle yâxʼ ałshât yû.
556	Tle gwáł yê kwsikàk wé hàw.
557	Wùch kinât akawłijéł tle a kâ wùnùk,
558	tle dàk wushixhʼíłʼ.
559	Chʼu tle wêxh yà ana.át,
560	chʼu tle yú íkhde tle khà yânáxh yawshixhʼíłʼ tle
561	tle wé dlèt áxʼ yan sh wudi[gughu yé] / tle át wushixhʼíłʼ.
562	Tle chʼu khà shukát áwé tle yû
563	îkht â hú khu.a khà yìghâ.
564	Tle á áwé tle â hà uwaxhî.
565	Axh tuwâ ksiyê wé—
566	núkt xhá yât, gùch yayá áwé át łunagúkhch,
567	khukałtʼîxʼ kâ,
568	wé núkt / daxh du.axhji nìch.
579	Á áwé tle yê hà yawsikhà axh îsh,
{Page = 70}
570	“Łíł yù xhʼayła.átgikh,
571	núkdi séghà áwé khuxhał.áxhsʼ.
572	Hà atxhàyí áwé dlìy xùk chʼa wêxʼ shukghwaxîx,”
573	yê áwé xhʼayakhá.
574	Á áwé chʼas khutùł.áxhsʼ,
575	dà sáwé xhwà.áxh wé dikínde às yaxʼàndé,
576	“Fvv, fvv, fvv, fvv,” yû duwa.áxhch wé yû khunùgú.
577	Yât áwé yê du.axhji nìch,
578	wé a sé du.axhji nìch.
579	Hàw, tle a yíxh kè wdlitlʼétʼ wé axh îsh khu.a wé às tle.
580	Tle wé a xháni kè iłtlʼêtʼ tle—
581	at tutèyí tsú yà shunaxíx—
582	àwa.ún tle àxh dàk wudzigít.
583	Chʼa yèsú xânàdé yà khunahên áwé
584	daxh duwa.áxhch wé àsxʼi xhùdé yû,
585	a sé.
586	Chʼa tsu hêtʼà yíxh kè ułtlʼêtʼch tle ù.ûnch tle.
587	Chʼù yê adànèyí áwé chʼu tle gúshé xʼùn sáwé àwa.ún.
588	Héʼ, tle daxh tułakʼûtsʼ has du ji.ìn,
589	wé axh tlâ kha wé axh shátxh.
590	Tle yaxh has yawtułikʼútsʼ, daxh has awłihíts tle kʼadên.
591	Àghâ áwé tsá has awsi.î.
592	Tle hà uwatsín.
593	Héʼ, chʼu yèkhâ núkt axha yé.
594	Tle wé àxh khuwdi.ùwu à áwé tle has akàwachák.
595	chʼa àdû sá dêxh, tlêxʼ,
596	yê yà daxh has anayân, uhân tsú.
597	Yê áwé khùwajì axh îsh,
598	wânixʼís kè xhat guxhłajíkʼch,
599	wânixʼís áwé
600	tléł a yáxh xhat ułtsìn yà nxhagúdi,
601	yû áwé xhat has uwajî.
602	Tléł tsu tlêxʼ wâ sá xhat utí,
603	át wùch natùłkéłʼch axh îkʼ tin.
604	Gwáł tlêxʼ tâkw shákdêwé axh shukát khudzitì wé axh îkʼ,
605	hú khu.a axh yânáxh łitsìn,
606	xhát khu.a áwé du khín.
607	Héʼ, át wùch natùłkéłʼch.
608	Tle àghâ áwé tle wé núkt
609	tle hà gwêłi tû kawduwachák tle.
610	“Gûk, ach kanayiłyát
611	àn.
612	Khashde yà ikkhwałajîkʼ áwé,”
613	yû áwé xhat dàyakhá wé axh îsh.
614	Kàxwâ wé Shànáxh Tlèn yínáxh dàk tù.ât.
615	Áwé Shànáxh Tlèn yû duwasâgu yé tle
{Page = 72}
616	tle tû áwé anaxh hàt khukawdishû
617	Chʼu tle wé Tàłtsuxhê,
618	á áwé Canyon Creek anaxh / dzèt yánde ksaxádin.
619	A yî dàk tù.ât áwé,
620	wâ sáyá a kanaxh yánde gaxhtù.ât?
621	yânaxh.á áwé uhân,
622	yâdu Tàłtsuxhê.
623	Yèsú shanaxhwâyi áwé yà has anał.át wé axh îsh.
624	Ditlèxʼw yú às,
625	gwáł yê gíwé kùdatlà,
626	yânaxh.át áwé à hán kha yânaxh.á,
627	wùch gêde yà has anasʼúw,
628	wé hîn kanaxh áwé kê has aguxhłaghîch.
629	Yìwùyâtʼ àghâ yà has anasʼuw yé wé às tlèn,
630	gwáł chʼu yìdádidé wé a gùwú á.
631	Chʼa yâkʼudé áwé kè uwałʼíxʼ tle.
632	Héʼ, tle yú dikî áwé,
633	tle yú diyânaxh.á ghîłʼákʼw át yadatîn tle yû áwé
634	tle â wjixhìn.
635	Yayátʼ wé às.
636	A łukâ kè has uwa.át
637	tle a dàshìyí tle áxh has ayawłisʼúw tle yû.
638	Tle khúnáxh tle kʼe yakʼêyi dzèt kanaxh ûsh yánde yà nìgút,
639	yê áwé yatì,
640	tle a kanaxh yan wutuwa.át.
641	Tle diyânaxh.á
642	tle wé yèłtâyi áxh nałi.átk tle yû,
643	tle a xhùxh áwé yà ntù.át tle.
644	Tle yú dâkh yanxùn tú áwé tle kè has àwasʼúw tle,
645	tle yú a wakhyíxh [kè has khùwasʼúw]
646	wé game warden-ch hà sʼìghí ghwastînghà áwé.
647	Tle áxʼ dàk wutuwa.át,
648	yaxh hà yawdlixwétl chʼu uhân tsú,
649	tle tayìdé hà wdudlikêłʼ
650	wé axh îkʼ tin,
651	tle hà xʼûwu áwé tle a tût tle tùxhéxʼw.
652	Axh îsh khu.a ásíwé tle tléł tâch ujákhxh, we Nêxhʼw,
653	Tom Williams.
654	Tle wé shanaxwâyi—
655	hênaxh.á shanaxwâyixh sitì,
656	hênaxh.á áwé kêtʼu—
657	tle àn áwé tle wùgùt wé dákhde.
658	Tle dà sáwé wé astughíłʼi yâ uwagút,
659	tle áwé adaghatʼíxhʼt, tle àxh dákde daghátch tle.
{Page = 74}
660	Tle yû khâsʼ yáxh yatìyi yé áwé tle
661	dèshi â sh jiwdligè tle
662	áxh yè akanatʼíxhʼ tle.
663	Tle àxh áwé tle wé du kʼùdasʼí kàxh kè awditî tle
664	yaxh akàwayâ tle yû.
665	Tle a kàdé yà akanajéł
666	wé têxʼ
667	wé ghíłʼ yàdáxh.
668	Tle gold áwé ùwayâ wé a tú.
669	Dàk àwayâ
670	wé át tùxhexʼw yé,
671	tle wé xhʼàn gùkxʼ áwé tle yaxh akawsixâ.
672	“Gûn áyá xhwàtʼì, Dàxhłâ,”
673	tle yû yàwakhà,
674	“Tle gûn áwé ùwayâ yât.”
675	Tléł has du jì wé a tûnáxh khudutisʼ át,
676	chʼa yê has du wàkh tín áwé has ałtín.
677	Tle wé du húnxhu wakhshiyìt àwatî.
678	“Ha chʼu tle łikùdzí gúshé,
679	chʼu tle gûn áyá ùwayâ,”
680	yê áwé xhʼayakhá.
681	Chʼu tle chʼa áxʼ yaxh akawsixâ wé â yaxh akawsixayi yé.
682	Áwé tle khúnáxh tàt yìn áwé
683	àxh ghunayê wtuwa.át hà xhdustînghà,
684	tle wé nánde, tle wé Tàłtsuxhê yík.
685	Yayênà Hîni yû has ayasâkw wé hîn tle
686	anaxh hàt kàwadâ.
687	Chʼu tle khúnáxh tle a dàt awdigàni yé yáxh daghàtì wé ghíłʼ,
688	wé yû yatìyi yé,
689	hîn a tânáxh hàt kàwadâ.
690	Yayênà Hîni tle dè chʼa yê áwé has ayasâkw.
691	Tle a łukáxh—
692	yânaxh.á a łuká áwé áxh kè wtuwa.át tle.
693	Héʼ, nàłîyi yé áwé.
694	Tle yâxʼ áwé tle wé a shakî kè wtuwa.át.
695	Jî! tle a tût wutuwa.át.
696	“Dzánti jâji yê kkhwasanî,”
697	tle yû yàwakhà wé axh îsh Nêxhʼw.
698	Tle wé kèshísh áwé tle yû,
699	tle a kʼí wûshde aksa.áxhwxh,
700	wûshde a dà ùs.áxhwch
701	tle dêxh tle yû,
702	wé dzánti jâji.
703	Tle chʼa yê áwé
704	dà sákwshêwé wé at dàkahâni tle
705	a ikhtâxh àn daxh àwayìkh tle.
{Page = 76}
706	Tle yê áwé yìkuwátʼxh wé dzánti jâji tle yû.
707	Chʼa a kinâxh áwé s aksa.àxh,
708	tle a ikhtâxh has ayìkh.
709	Chʼu tle wé
710	axh îsh kha wé tlêxʼ à,
711	wé du húnxhw,
712	kha wé axh tlâkʼw, axh tlâ,
713	kha axh shátxh tle yê,
714	tle s du xhùghâ kàwayâtʼ wé dzánti jâji.
715	Tle àn áwé tle yût has uwa.át—
716	uhân khu.a áwé a xhʼakîxh yà hà łunagúkh.
717	Tléł àdé yínde hà kùnaxhdiyìghi yé.
718	Dà sáwé tsú—
719	tle yú Shànaxhhîni àxh tliyàdé nàdàyi yé áwé
720	tle ghíłʼákʼw át yadatîn tle,
721	tle khúnáxh tle sêkhʼw yâxh yatì—
722	dà sáwé jánwu a yát wujixìx,
723	a yát wùgùt.
724	Wé du yádi áwé du dàt wujikʼên tle yû,
725	tsu hêt, wé têxʼ xhù át wujikʼên tle,
726	wé jánwu yádi.
727	Á áwé tle a yatʼêde wùgùt—
728	tle axh îkʼ tle du ítde kè wjixíx tle—
729	tle yê a xhánt gût áwé àwa.ún wé jánwu.
730	De shùwaxìx wé hà atxhàyí.
731	Héʼ, tle hàt àwayâ wé jánwu.
732	Axh îkʼ khu.a áwé tle wé jánwu yádi àwashât.
733	Sêkhʼu Té yû áwé duwasâkw
734	wé jánwu áxʼ àwa.uni yé.
735	Héʼ, tle shànáxh áwé tle yû yatì tle.
736	Tle wé Sêkhʼu Té Hîni áwé tle wé—
737	wé Łʼûxhʼu [Hîn] kàdé nàdà.
738	Yèsú a yíxh wutuwa.àt.
739	Tle dêxh â hà uwaxhî,
740	wé jánwu dlìyí tle kè s àwaxásh,
741	wé a sʼàghi khu.a áwé tle wé kètl
742	a kâxʼ yà kgha.àdíʼ.t has axhá.
743	Uhân khu.a áwé wé jánwu yádi—
744	wé ghíłʼáxʼw sâni yû daghàtì
745	wé shànáxh yík—
746	chʼa tsu hêtʼàdé áwé ntùshátch wé jánwu yádi.
747	Héʼ, tle wé têxʼ xhùt nashkʼénch yû tle.
748	Ha tlaxh dàt yáxh sáyú hà tuwâ shakłighî.
749	Tle wé yê yatìyi yé tle yâde kè wushkʼêni kʼe chʼu tle
{Page = 78}
750	tlʼatgi kát ûsh gí wjikʼên,
751	tle yê áwé yatì wé jánwu yádi.
752	Gwáł yê gíyú kùłgè.
753	Á áwé
754	â jigaxhtùnakh nîkw áwé tle xhát khu.a tle a dàdé xhaghâxh wé át.
755	Tléł has du tû ushgú wtusanùgú.
756	“Yú àn à jánwu wêt wù.àt,
757	has aguxhsahân,” yû hà dàyadukhá.
758	Tle jiwtuwanákh chʼa has du xhʼayáxh.
759	Tle àxh gunayê wtuwa.át.
760	Yèsú tsu tle yûde a yáxh kàwadà wé hîn,
761	yât áwé tsu yûde yû khuyatì.
762	Tle tsu a yíde wtuwa.àt yâtʼà yíkde.
763	Xhachu Kʼwałxhi Hîni shâk ásíwé.
764	Á khu.a áwé chʼu tle wâ yatìyi yêxʼ áwé yà kxhasgháxhch,
765	wé axh îkʼ tsu.
766	Yûtʼát áwé kèshísh,
767	kha wé ghîn,
768	kha wé sʼáxtʼ,
769	kha wé tʼûkʼ,
770	kha wé xhàhèwú,
771	yê áwé a yî wsi.à wé hîn
772	chʼu tle tléł tsu anaxh awùghàgùdi yé khùstí.
773	Wé sʼáxtʼ chʼu tle yá kaxhyì yáxh daxh kudliyâtʼ,
774	yê daxh kudlitlà a xhù à.
775	Yú a kayàní yà kana.êni yáxh xhá,
776	tle yû a kayàní tsú wé kłikʼatsʼi át a tayìnáxh yûde ka.â,
777	wâ kwdatlàwú sáwé wé sʼáxtʼ.
778	Á áwé chʼu tle hà xhʼayáxh ayawsinùk wé axh îkʼ tin,
779	tléł hà tû ushgú dé yà ntù.ádi tle.
780	A tûxʼ wé tʼûkʼ hà dàxh shakdaxîdi tle
781	hà xhákt,
782	hà xhákt tle,
783	tle chʼa gù sá chʼa yá hà yáxh,
784	yû áxʼ yû khunùgú.
785	Á áwé chʼù dáxhináxh hás wé axh îsh
786	tle has khùwasʼûw.
787	Tle yê kunàłî gíwé at has khùwasʼuwu yé.
788	Cha chʼa àghâ áwé tsá a yíxh yà hà łunagúkh.
{Page = 80}
789	Gushé xʼùn sákwshêyú a yíxh hà uwaxhî wé Kʼwałxhi Hîni.
790	Tle wé Nàkʼina.â anaxh khuyakwdishuwu yé
791	yû duwasâkw
792	tle anaxh dàk wutuwa.át.
793	Sʼigèdi áwé át khîn
794	wé Kʼwałxhi Hîni wát.
795	Chʼu tle yaxh shayawłitsʼítʼ wé sʼigèdí âyi.
796	A ká áwé àxh sʼigèdí tle has àwa.únt,
797	gushé xʼùn sákwshêwé, shayadihên,
798	a tûxʼ chʼas à tlénxʼ.
799	Daxh has awłixʼísh
800	tle sʼikhyatû yù has awłi.át wé hà wûwu sákw.
801	Dà sáwé tsû
802	dzískʼw
803	wé diyânáxh áwé kandashú kìká ât wùgùt,
804	wé kè kana.en kayàní áwé axhá.
805	Héʼ, àghâ áwé
806	axh îsh, wé Nêxhʼw,
807	“Tlâkw, tlâkw,
808	chʼâłʼ hàndé naysaxhútʼxʼw.”
809	Wé Natsʼáł,
810	Telegraph Jack,
811	hà jìdé áwé ałsʼûw wé chʼâłʼ,
812	tle chʼa yû áwé a tûde daxh ashakłaxìch
813	wé xwàsdâ yàkw yà has anayân.
814	Chʼu tle just enough to get across that Nakina áwé
815	tle àn dàk uwakhúxh axh îsh.
816	Tle chʼa kʼát gwáwé ayàwadlàkh tle,
817	tle àwa.ún wé dzískʼw.
818	Tle wé dlìy tle
819	tle àxh yan daxh ayàwaxhâ,
820	gwáł xʼùndahîn sáwé àdé yan uwakhúxh.
821	Tle á dês tsu,
822	xʼùn sákwshêwé á hà uwaxhî,
823	tle wé dlìy tle kè has àwaxásh yá axh tlâ,
824	chʼu tle sʼikhyatû yù wdudli.át.
825	Tle àxh ghunayê wtuwa.át—
826	hás khu.a áwé tle a tuxàgí yê has awsinì
827	wé chʼakhúxh,
828	wé axh îsh.
829	Chʼu tle wé hà ádi kha wé dlìy-daxh kawdudzinâ
830	tle chʼa łdakát dzískʼw chʼu kwłagè áwé,
{Page = 82}
831	tle daxh has akawsinâ sʼikhyatûxʼ,
832	hà wûwu sákw áwé—
833	tle a yî kawduwachák wé chʼakhúxh
834	tle uhân khu.a chʼa yán [náxh yà ntù.át].
835	Wé kandashú, tle dè anaxh khudzitì tle wé Nàkʼina.âde,
836	tlagù dèyí,
837	tlagù khâwu dèyí.
838	Has awsikû wé axh tlâkʼw.
839	Tle a yî hà ìn dàk àwa.át,
840	tle wé kètl tsú hà ìn yà łunagúkh.
841	Chʼas hás áwé kè has anałtákh wé xwàsdâ yàkw
842	kha wé hà ádi.
843	Tle wé Nàkʼina.ânáxh dàk wutuwa.át,
844	tle diyâde yánde has hà yàwaxhâxʼw tle.
845	Tle khúnáxh wé Nàkʼina.â
846	wé Khuyakʼâ Àní tle anaxh yan wutuwa.át.
847	Tle áxʼ áwé tle tsu ênà yê s awsinì
848	tle wé dlìy a kàdé daxh shayawduwatì tle.
849	Tle wé tʼèxh xhʼa.ìtíde has wù.àt.
850	Dà sáwé tsu àshát kha wé xhʼwâtʼ tle àxh hàt has akàwajéł.
851	Yèsú á dês kè has àwaxásh wé axh tlâ kha wé axh tlâkʼw
852	tle yánde shayawduwatì kaghanàyí yís.
853	Gushé xʼùn sákwshêwé â hà uwaxhî.
854	Tle wé xwàsdâ yàkw tle dàwduwa.áxhw
855	kha wé at dùgú khà kanaxh yakùgê chʼa kʼát
856	tle àdé s awsiyìkh.
857	Chʼa àdé àn yanaxhtuwadlàghi yé yáxh kugè áwé
858	yà has anayân.
859	Tle wé axh îsh khu.a yá
860	Tʼùchʼ Shakînáxh has wù.àt yá Nàkʼina.âde,
861	wé axh îsh kha axh tlâkʼw Dàxhłâ,
862	kha axh shátxh Xhàstìn násʼgináxh.
863	Tle wé du húnxhw wé Natsʼáł khu.a áwé
864	Tatlenxʼixhùnáxh at kàwanâ
865	wé tʼághà—
866	wé tʼá kè naxʼák de.
867	Á áwé wé Nèxinté àghâ áwé tle xhàtîn,
868	wé Nèxinté, áxʼ
{Page = 84}
869	wé kʼíxhʼà tín akù.àkhw,
870	tle kè àwaxhútʼ wé hintàkłałêsʼi yû duwasâgu à,
871	wé tʼá.
872	Yê kwdzigê wé át,
873	wé xhât,
874	wé hintàkłałêsʼi.
875	Tle á áwé sʼé kè xʼákch,
876	a ít áwé tsá wé à tlénxʼ kè xʼákch.
877	Ha tsu â hà uwaxhî,
878	àxh áwé tle wé Tatlenxʼixhù kè wtuwa.át.
879	Tle chʼas xhʼwâtʼ àxh / kè daxh akàwajéł wé axh îsh.
880	Tle á áwé tle akawsinâ axh tlâ khu.a.
881	Tle tsu àxh yût wutuwa.át
882	tle wé Sinwà Tlèn yáxh—
883	a yáxh xháwé yà khukdustákhch—
884	tle anaxh yan wutuwa.át.
885	Kàxwâ
886	wé Sinwà Yádi tle â hà uwaxhí tsu.
887	Yâtxh áwé chʼu tle
888	wé Ghat.âyi Shú
889	dà sáwé tsú de áwu hás,
890	dzískʼw kwshêwé àwajákh wé axh îsh.
891	Tle has akawsinâ tle.
892	Tle àxh áwé tle
893	wé Watsix Hîni â kè wtuwa.át.
894	“Wé Mrs. Murphy xhánde kkhwagût,
895	car hà ìghâ-chʼu truck kha chʼu car hà ìghâ hàt ghakhùxhút,”
896	tle yû yàwakhà wé axh îsh Nêxhʼw,
897	tle àdé wùgùt.
898	Wé axh tlâ kha wé axh tlâkʼw, wé axh shátxh kha wé
899	wé axh îsh du húnxhw Natsʼáł—
900	hú khu.a áwé tle [a ídi wùnùk]—
901	has kadachâk xhá,
902	yaxh has at dàyawsi.áxhw tle
903	àdé a kàdé naxhdudli.àdi yé yáxh.
904	Chʼâkwxh nastî áwé anaxh [hàt uwagút wé axh îsh].
905	Axh îkʼ tin sh tudlitî áwé, dê áwé,
906	hà àní yà yantùdlákh.
907	Héʼ, gùtʼá sáwé ach katùłyat nìch.
908	Dà sáwé tsu hàt uwagút axh îsh.
909	“De hàndé wùkhùxh,” yê yàwakhà.
910	“Khinayił.áxhch,” yê hà dàyadukhá.
{Page = 86}
911	Héʼ, tle wé gùch shakî áwé tle àdé kè hà łùwagúkh,
912	wé axh îkʼ tin.
913	Chʼa hà gukashâxʼ áwé anaxh hàt uwakhúxh.
914	A kayêk duwa.áxhch, àdé tù.îxʼ.
915	Héʼ, dà sáwé tsú truck tlèn gwáwé hà ìghâ hàt uwakhúxh.
916	Tle wé kètlxʼ tle a kàdé tle...
917	Wé axh îsh a díxhʼt has khîn,
918	axh îkʼ tsú, chʼas uhân áwé a shakáwu,
919	driver tʼakhkát tùkhîn.
920	Hà ìn ghunayê uwakhúxh tle.
921	Tléł yìwuyâtʼi áwé tle wé Yatʼàyi Hîn,
922	kàxwâ wé Inhîni,
923	kàxwâ Kùsawu Hîn,
924	tle wé ànt wutuwakhúxh.
925	Àghâ chʼu khudzitì wé Jigê,
926	wé Xûts,
927	Taku Jack.
928	Du jì ásíwé yù xhʼaduwatánk
929	wé game warden has du jìdáxh kè ayawtudi.adi.
930	Àghâ áwé tle hú khu.a áwé tle àdé xhʼawditàn,
931	“Axh łingídi áwé yê has yatì.
932	Chief áyá xhát.
933	De wé boundary line kanaxh
934	hàndé shâkdé has yàwa.ât,
935	tléł wutusakú.”
936	“Tle wêt has átni xʼwán tlâkw hàndé xhʼanidatàn,”
937	tle yû yawdudzikhà.
938	Ha chʼu ł hà îxh khùdujìyí áwé
939	wé trucker hà ìn anaxh hàt uwakhúxh.
940	Héʼ, du tùwú yakʼê
941	wé chief khu.a
942	wé du dlàkʼ hás kha yá uhân hás / has hà wustìní.
943	“Àdé xhʼakkhwadatân,
944	tléł tsu yì dàt át yè khukghwastî,”
945	tle yû yàwakhà.
946	Tle àdé xhʼawditàn tle.
947	“Yâ dàkh has uwa.át, tléł tsu àdé has naghisinìyi yé.
948	Xhát áyá chief-xh xhat sitì,
949	xhát axh łingídi áwé yê has yatì.
950	Tléł has du ìdé gaxhyishì.
{Page = 88}
951	Tsu yâxʼ ûsh hàt khìyatín,
952	wé American custom-xh isatìyí tléł àdé has naghisinìyi yé,”
953	tle yû yàwakhà.
954	Tle ách áwé tle hà jiwduwanákh.
955	Tle wé axh wû khu.a áwé tle
956	wé Juneau / tle át kawduwajéł wé du at dùgú
957	wé game warden xhá.
958	Tle àghâ áwé tle court-de has wuduwatì tle.
959	Tle wé court-xʼ áwé yê yàwakhà,
960	“Axh tuwâ ûsh gí sigû sûxh xhwałayèxhí wé game warden,
961	wé axh shát dùnyàdé wushìyí,”
962	tle yê kè yàwakhâ.
963	Tle xhʼawduwawûsʼ wé game warden, “Chʼa a yáxh ák.wé?”
964	“Ha tle gûn sèt áwé yê aya.û,
965	á áwé yù kxhwàjìk,
966	a káxh áwé du dùnyàdé xhwàshì,”
967	tle yû yàwakhà.
968	Tle gânt wuduwaghíxʼ wé has du kaxîłʼi
969	tle wé has du at dùgú tle has du jì khuxh yê wdudzinî.
970	Tle wé game warden wé axh àt guntûde wùshìyi à,
971	hú khu.a tle du î jiwdudzinákh,
972	tle wé at dùgú khu.a tle has du jì khuxh wududli.át.
973	{À, chʼa łdakát?}
974	Tle chʼa łdakát, everything.
975	Tléł tsu has ayawudlàkh wé—
976	Tle wé chief tin has akanîk,
977	wé tsà dùgú àxh has akàwajèł
978	kha wé ghúkhłʼi dùgú
979	kha wé dzískʼu dùgú,
980	łdakát át,
981	“Dàt yís sáyá—
982	tle chʼu ł has ghaysatínji,
983	tléł tsu has yìysakú wâ sá has tìyí—
984	dàt yís sáyá has du ádi tle àxh kayìyjèł?
985	Wâ sá tléł chʼa â yê y.ù
986	tle has shayìytlèghúde?
987	Has du wakhkâxʼ tsá
988	àxh yê naxhyìysinì,”
989	tle tsu yû yàwakhà wé hà chief-i khu.a.
990	Tléł hà dàt át khuwustì,
991	wé axh îsh tléł has du dàt át khuwustì tle.
992	Tle a kát khà sèwaxʼákhw tle.
993	Yâdáxh áwé
{Page = 90}
994	łdakát wé łingít àní—
995	â khushayadahênin xhá
996	tlagù khâxʼu—
997	héʼ, tle yú nánde áwé hà in/ yàwagù wé yàkw,
998	nánde, A shuyì, tle łdakát yé tle.
999	Yìwùyâtʼ, gwáł dêxh sánde gíwé
1000	àdé khuwuyèxh.
1001	Héʼ, àghâ khu.a sʼé wêtʼát,
1002	wé chief,
1003	at shî nìch áwé,
1004	yàkw yídáxh áwé ana.àt nìch łʼèxh tín,
1005	tle yû,
1006	tsu hêtʼà yàkw,
1007	tsu hêtʼà yàkw.
1008	Wé xákw ká áwé tle yû áxh khuwùsnákhch,
1009	khà dagiygé áwé â yan uhànch
1010	atshí tin.
1011	Héʼ, û-û-û, tle good time áwé—
1012	wé axh îsh kha wé axh tlâ has du ìn yà yandusxíx.
1013	Has du tùwú yakʼê khuxh wutuda.àdí.
1014	Yê áwé yù hà kawdiyâ.